Μουσικη

Άκουσες Αρετούσα μου τα υπέροχα μαντάτα;

«Ερωτόκριτος» με Χαϊνηδες και Ψαραντώνη στο Ηρώδειο

Σε ένα βραχώδες, σκληρό τοπίο κάπου στα Ανώγεια της Κρήτης ο δεκάχρονος Αντώνης Ξυλούρης –γνωστός ως Ψαραντώνης–, λίγο μετά τον Β’ Παγκόσμιο κάνει τα πρώτα του βήματα στη μουσική. Από τα πρώτα πράγματα που του μαθαίνει ο αδερφός του Νίκος είναι η λύρα και οι στίχοι του «Ερωτόκριτου». Μερικά χρόνια αργότερα, πάλι στην κρητική γη, αυτή τη φορά στο χωριό Πολυθέα γεννιέται ο Δημήτρης (Χαΐνης) Αποστολάκης. Μεγάλωσε κι αυτός αποστηθίζοντας ολόκληρα κομμάτια από το έργο του Βιντσένζου Κορνάρου.

«Ο Ερωτόκριτος εκδιώχτηκε από τα χωριά της Κρήτης. Τη θέση του πήραν το δελτίο των 8 στην τηλεόραση, το facebook, ο αυτισμός των sms και ο θόρυβος από την εκβιομηχάνιση της γεωργικής εργασίας. Συνήθως τον συναντάμε στα χείλη τραγουδιστών, που του αφιερώνουν ένα τρίλεπτο γλυκερής και αυτάρεσκης ευαισθησίας και σε θεατρικές παραστάσεις ως φολκλόρ ή ως φολκλόρ “πειραγμένο”». Ο Αποστολάκης λέει επίσης, ότι ο Ερωτόκριτος «δεν ήταν ούτε ακριβώς τραγούδια, ούτε ποιήματα, ούτε θεατρικά έργα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν εκστατικά παραστατικά τραγουδαφηγήματα». Γι’ αυτό το λόγο, «απαιτεί άλλη στάση, άλλη ευθύνη, άλλη απεύθυναν, άλλη πίστη και εντέλει, άλλη αναπαράσταση».

Κάπως έτσι, οι Χαΐνηδες με την χορευτική ομάδα «κι όμως κινείται» και τον Ψαραντώνη έρχονται να μας προτείνουν μία διαφορετική ανάγνωση του έργου, η οποία ίσως να είναι και η αυθεντικότερη. Αυτή που πηγάζει από μακρόχρονες παραδόσεις και είναι βγαλμένη από τα λαϊκά γλέντια και πανηγύρια.