- CITY GUIDE
- PODCAST
-
30°
Γιώργος Μουφλουζέλης: Πώς φτιάχτηκε ο δίσκος «Εδώ Είμαι Εγώ»
Μία ιστορική καλλιτεχνική συνάντηση με τον σπουδαίο Ρεμπέτη και bluesman του Γαλατσίου
![aggelos-sfakianakis.jpg aggelos-sfakianakis.jpg](/images/120x120/3/jpg/sites/default/files/aggelos-sfakianakis.jpg)
![Θοδωρής Παπαδόπουλος, Γιώργος Μουφλουζέλης, Ελευθερία Αρβανιτάκη Θοδωρής Παπαδόπουλος, Γιώργος Μουφλουζέλης, Ελευθερία Αρβανιτάκη](/images/1074x600/3/jpg/sites/default/files/article/2021/05/11/giorgos-mouflouzelis_4.jpg)
Όταν ο ρεμπέτης Γιώργος Μουφλουζέλης ηχογράφησε τον δίσκο του «Εδώ Είμαι Εγώ» - Ο παραγωγός του Άγγελος Σφακιανάκης μοιράζεται την ιστορία της δημιουργίας του.
Στα μισά του 1985 με κάλεσε ο Κυριάκος Μαραβέλιας στη Λύρα για δουλειά. Η Κομπανία είχε διαλυθεί κι εγώ δούλευα σαν εξωτερικός συνεργάτης της Λύρας, το Κοντραμπάντο του Σπανουδάκη με την Ελευθερία Αρβανιτάκη. Ο Μαραβέλιας είχε πρόταση για τα νέα τραγούδια του Γιώργου Μουφλουζέλη, αλλά δεν ήθελε να τα πει ο ίδιος ο τραγουδοποιός. Είχε μεγαλώσει. Είχε να κάνει δίσκο από το 1980. Συμφωνήσαμε ο βασικός τραγουδιστής να είναι ο «Οπισθοδρομικός» Θοδωρής Παπαδόπουλος που θα αναλάμβανε και την ορχήστρα.
Σε επόμενο ραντεβού πήγαμε με τον Θοδωρή στη Λύρα να γνωριστούμε με τον Μουφλουζέλη. Ήταν ρεμπέτης αυθεντικός. Πότε καλοσυνάτος, πότε αψύς. Δεν ήθελε πολλές κουβέντες. Το σκουλαρίκι του Θοδωρή δεν το είχε πάρει με καλό μάτι. Θα έπρεπε να μας δώσει το υλικό. Συμφωνήσαμε μετά τη Λύρα να πάμε στο Γαλάτσι να ηχογραφήσουμε τα τραγούδια. Εγώ είχα ένα παπί. Ο Θοδωρής είχε μια διθέσια άσπρη Spider Gabrio. Έπρεπε να πάει με το Gabrio. Ο Μουφλουζέλης φρίκαρε. Γιατί δεν κλείνει από πάνω; Και θα μας βλέπουν όλοι; Ντρεπόταν. Του φαινόταν πολυτέλεια. Να πάω με την συγκοινωνία. Με τα πολλά τον πείσαμε. Στη διαδρομή κρατούσε το καπελάκι του κι έκρυβε το πρόσωπό του. Με το άλλο κρατούσε τον τζουρά. Στην αυλίτσα του, στο Γαλάτσι γράψαμε την πρώτη δόση των τραγουδιών.
Να κάνω μια παρένθεση. Ένα τρελό βράδυ του 1982 μετά από ένα αυτοσχέδιο γλέντι σε ταβέρνα των Εξαρχείων μας παρέσυρε ο Αργύρης Παυλίδης να συνεχίσουμε στις «Καλύβες του Θανασάκη» στην Κυψέλη. Αχόρταγοι ακολουθήσαμε. Ήταν μία ταβέρνα που ο Μουφλουζέλης κάμποσα χρόνια την είχε κάνει στέκι. Σύχναζαν ηθοποιοί λόγω του Θανασάκη του ιδιοκτήτη και περίεργοι να δουν τον τελευταίο των Μοϊκανών. Στο πάλκο ο αδελφός του Αργύρη, ο Μάκης κιθάρα, τραγούδι και η Σίσυ Αλατά σεκόντα.
Άρχοντας της σκηνής ο Γιώργης Μουφλουζέλης. Να παίζει πότε μπουζούκι, πότε τζουρά, πότε μπαγλαμά, να λέει μαγκιές απ’ τα παλιά, στιγμιότυπα με μαύρα και μαστούρες και να γαργαλάει το κοινό. Χαριτωμένος, παιχνιδιάρης, θεομπαίχτης. Έτοιμος να απαντήσει, να σχολιάσει, να διασκεδάσει το κοινό του. Με τα σουξέ του «Λάου Λάου το πηγαίνεις», «Εγώ δεν έχω βγάλει το σχολείο», «Πού σουν μάγκα τον χειμώνα» ...κ.α.
Λάνσαρε μια δικιά του σχολή. Άφησε σφραγίδα. Ένα ιδιαίτερο Μυτιληνιό ρεμπέτικο που είχε ολοζώντανη σχέση με το δημοτικό. Ρυθμός απτάλικος. Ζεϊμπέκικα που στην Μυτιλήνη χορεύονται αντικρυστά. Μοτίβα γνωστά και άγνωστα, νεότερα και παλαιότερα που σαν καλός λαϊκός μάστορας, τα ταιριάζει και τα ανασυνθέτει. Δίστιχα με θυμοσοφία. Κι αυτός bluesman σε μια συνοικιακή σκηνή. Στην Κυψέλη. Αυτή ήταν η πρώτη εικόνα που είχα από τον Μουφλουζέλη.
Στην αυλίτσα στο Γαλάτσι την άνοιξη του 1985 καταγράφηκε όλο το υλικό. Ήθελα να αξιοποιήσω και τον τζουρά του, τον επονομαζόμενο «βραχνό». Χειροποίητος, ιδιοκατασκευή του. Είχε χαρακτηριστικό ήχο. Είχε χρησιμοποιηθεί γουρλίδικα από τον Μάνο Λοΐζο στο Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας, στον Κουταλιανό, στο Παποράκι, αλλά και στα Τραγούδια της Χαρούλας!
![Ιδιόχειρο σημείωμα της Χαρούλας Αλεξίου Ιδιόχειρο σημείωμα της Χαρούλας Αλεξίου που ο Μάνος Λοΐζος ζητά από τον Γιώργο Μουφλουζέλη να φέρει τον τζουρά του στο στούντιο της Columbia](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/giorgos-mouflouzelis_5.jpg)
Δυστυχώς το όργανο ήθελε μεγάλη επισκευή και μας παραχώρησε το αδερφάκι του, τον «γλυκό» τζουρά.
Καλέσαμε μια ομάδα εργασίας από μια νέα γενιά μουσικών. Μανώλης Πάππος μπουζούκι και πολλά άλλα, Σπύρος Γκούμας κιθάρα και πολλά άλλα. Ταλεντάρες που δεν τους ήξερε η πιάτσα και η βιομηχανία. Σε ένα τετρακάναλο κασέτας καταγράφτηκαν οι ενορχηστρώσεις των τραγουδιών. Εισαγωγές, απαντήσεις, θέματα. Τετρακάναλο ήταν η παρτιτούρα του αναλφάβητου. Με δύο μήνες περίπου δουλειά τα τραγούδια μορφοποιήθηκαν. Κλείνω στο 111 στο Μοσχάτο που ήταν συνεταίρος ο Παύλος Σαπουτζής, ο ηχολήπτης της Κομπανίας, αλλά τους είχα και αδυναμία.
![Παύλος Σαπουτζής, Άγγελος Σφακιανάκης, Μανώλης Πάππος στο στούντιο 111 Παύλος Σαπουτζής, Άγγελος Σφακιανάκης, Μανώλης Πάππος στο στούντιο 111](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/giorgos-mouflouzelis_3.jpg)
Πρώτη μέρα ηχογράφησης και ο Πάππος εμφανίζεται με καθυστέρηση δύο ωρών. Βρίζει τον πούστη τον ταξιτζή που δεν εύρισκε τη διεύθυνση και τον έκανε βόλτες. Γελάμε. Πιάνουμε δουλειά. Γράφουμε όλοι μαζί τέσσερις βάσεις. Πέρασε και η Ανθούλα Αθανασιάδου που απαθανάτισε την ηχογράφηση. Στην κουβέντα για την οργάνωση της επομένης, ο Πάππος μας γνωστοποιεί πως μεθαύριο πάει φαντάρος! Παγώνουμε, αλλά αγαπάμε τους φίλους μας με τις αδυναμίες τους. Γράφουμε και την επομένη άλλα τέσσερα με τον Μανώλη που παίζει και κοντραμπάσο και πάει φαντάρος. Για τις επόμενες ηχογραφήσεις έρχεται έκτακτα ο Παναγιώτης Στεργίου, τετράχορδο αστέρι ανερχόμενο, το δεύτερο μπουζούκι του Χρήστου Νικολόπουλου. Για τα μας, φέρνει τρίχορδο.
Έρχονται και άλλοι από την μπάντα του Νικολόπουλου από τις Νταλίκες. Ο Γιάννης Χατζής και ο Μάκης Γιαπράκας για ένα τραγούδι. Ο Αγαπητός, όνομα και πράγμα, φίλος από το πάλκο του Σαμπάνη παίζει τα υπόλοιπα κοντραμπάσα.
Έρχεται και ο Ανδρέας Τσεκούρας για να παίξει πιάνο και ακορντεόν, αλλά η χαρά του ξεχειλίζει και φέρνει και το ξυλόφωνο. Στήνουμε παρεΐστικες, κανταδόρικες χορωδίες. Στον δίσκο έχει επίσημη συμμετοχή η Ελευθερία Αρβανιτάκη σε δύο τραγούδια. Τραγουδάει ο Θοδωρής που έχει πάει αρκετές φορές να τον δει live στο Παγκράτι για να του πάρει κόλπα.
Έρχεται και η σειρά του Μουφλουζέλη να τραγουδήσει. Δεν είχε ακούσει τίποτα. Ξεκινάμε ακρόαση. «Εδώ είμαι εγώ».
Ενθουσιάζεται. Όλα κυλάνε εξαιρετικά μέχρι το «Πρώτος δήμαρχος Αθήνας» που θα το τραγουδούσε.
Γίνεται έξαλλος και βάζει τις φωνές. «Γιατί το έφτιαξες έτσι»; Το μόνο που προσθέσαμε ήταν ένα νοσταλγικό εισαγωγικό ταξίμι. Μία ρομάντζα που θύμιζε Ζαμπέτα. Ήταν μια εμπνευσμένη στιγμή του Θοδωρή. Ο Μουφλουζέλης έχει στεναχωρεθεί και ο θυμός του σε λίγο μαλακώνει και γίνεται παράπονο. «Γιατί το έκανες να θυμίζει αυτόνα»; Ξεσπάει σε κλάματα. Έχουμε φορτωθεί ενοχές και δεν καταλαβαίνου με γιατί. Πρέπει να ηρεμήσει. Φέρνουμε ένα ουισκάκι.
![Θοδωρής Παπαδόπουλος, Γιώργος Μουφλουζέλης Θοδωρής Παπαδόπουλος, Γιώργος Μουφλουζέλης](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/giorgos-mouflouzelis_2.jpg)
Και μας λέει την ιστορία. Όταν τον άφησε η γυναίκα του έπρεπε να είναι μάνα και πατέρας. Κάποια χρόνια είχε δουλειά και έβρισκε κάποιον να κρατάει τον Σταύρο τον γιό του τα βράδια. Όταν δυσκόλεψαν τα πράγματα ξαναβγήκε στην γύρα με τον τζουρά στις ταβέρνες και στα στέκια. Κρατώντας απ’ το χέρι το παιδί του, που λέει και στο τραγούδι. Μία νύχτα στη γύρα, τον πετύχανε κάτι εφοπλιστές, τον γούσταραν και τον πήραν μαζί τους, στου Ζαμπέτα, που ήταν στις δόξες του. Τον ανέβασαν στο πάλκο και έκανε το κόλπο του. Τριγύρισε τα τραπέζια κι ενώ έπαιζε του βάζανε την χαρτούρα στις τσέπες. Τα πήγε καλά. Τους τρέλανε. Οι τσέπες γέμισαν. Κι όλα καλά μέχρις εδώ. Στις αφραγκίες του, πήγε πάλι, με το παιδί αυτήν την φορά. Δεν τον άφησαν να ανέβει και του είπαν να περιμένει. Θα τον τακτοποιήσει ο Κος Ζαμπέτας. Ο Κος Ζαμπέτας, άγνωστο πώς, όμως τον ξέχασε κι έμεινε με το παιδί να κοιμάται σε ένα άδειο μαγαζί. Δεν είναι που δεν έβγαλε μεροκάματο, ήταν και η αγωνία ... πώς θα γυρίσει με το παιδί κοιμισμένο. Ευτυχώς βρέθηκε ένα γκαρσόνι να τον πάει στο Γαλάτσι. Έκτοτε δεν ήθελε να ακούει ούτε τον Ζαμπέτα, ούτε την πενιά του. Στο δεύτερο ποτό ξαναβάλαμε το μαγνητόφωνο να παίξει. Κι ακούει το «Μακάρι όλος ο ντουνιάς».
Διαπιστώνει ότι η γραμματέας στη Λύρα που της υπαγόρευσε τους στίχους και ενώ της είπε «πάλι Μακάρι» – δηλαδή επανάληψη το ρεφρέν. Εκείνη έγραψε το «Πάλι» σαν να ήταν στίχος και το μακάρι έγινε Μακάριος! Και γράψαμε τη χορωδία με λάθη στους στίχους. «Θα τα βρω με τον Κυριάκο» του λέω. Ο Κυριάκος όμως λέει «Άστο! Πού να γράφεις χορωδίες...» Κι έτσι έμεινε αδιόρθωτο.
Είχα λοκάρει πού θα γίνει η φωτογράφηση. Τον πήγα στο ποτάδικο στην Αθηνάς που στην ταμπέλα έγραφε «Πνευματοποιείο Φινόπουλου». Εκεί έγινε η εντυπωσιακή φωτογράφηση που έκανε ο Κώστας Γουδής. Ήρθε και η Ελευθερία με το άσπρο της παλτό. Κινηματογραφική ατμόσφαιρα.
![Θοδωρής Παπαδόπουλος, Γιώργος Μουφλουζέλης, Ελευθερία Αρβανιτάκη Θοδωρής Παπαδόπουλος, Γιώργος Μουφλουζέλης, Ελευθερία Αρβανιτάκη](/images/w734/3/jpg/sites/default/files/giorgos-mouflouzelis_6.jpg)
Ο Σταύρος, ο μονογενής, ήταν φαντάρος όταν έγινε αυτή η δουλειά. Σπούδασε την κλασική κιθάρα και εξελίχθηκε σε πετυχημένο συνάδελφο παραγωγό. Αν ήταν τότε μαζί μας θα γλιτώναμε κακοτοπιές.
ΠΡΟΣΦΑΤΑ
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
![](/images/w400/3/jpg/files/2024-02-02/final-voice-choice4.jpg)
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Δύο εμβληματικοί εκφραστές του «ζήσε γρήγορα, πέθανε νέος» ροκ στερεοτύπου απεβίωσαν με δύο χρόνια διαφορά
Όλα όσα θα ζήσουμε αυτόν τον Ιούλιο στο δεύτερο Voés (Βοές) Festival
«Feels like I'm falling in love» παρουσία 2.000 θαυμαστών από την Ελλάδα και το εξωτερικό
Η ανάρτηση της τραγουδίστριας μετά τη συναυλία στην Τεχνόπολη
Ο ηθοποιός του «Back to the furure» ενώθηκε με τους Coldplay στο Glastonbury
Δύο μεγάλες φωνές με εντυπωσιακό ρεπερτόριο, για μια υπέροχη βραδιά τραγουδιού στο Κηποθέατρο Παπάγου
«Βασίλη, ζούμε ακόμα για να σε ακούμε»
Ανταπόκριση από το live της ελληνικής black metal μπάντας για τα 35 χρόνια της
Ένα εκατομμύριο προβολές μέσα στα πρώτα 30 λεπτά
Το σκάνδαλο Redlands που εκτόξευσε τη φήμη του συγκροτήματος
Ένας από τους κορυφαίους διεθνώς ανερχόμενους αρχιμουσικούς της γενιάς του μιλάει για τον μεγάλο Έλληνα μουσουργό και το αφιέρωμα στην Εθνική Λυρική Σκηνή
Τι αποκαλύπτουν νέα δικαστικά έγγραφα
Φέτος συμπληρώνονται 49 χρόνια από τον θάνατό του από υπερβολική δόση ναρκωτικών
Και ακόμα, ο Simon Rattle στο Φεστιβάλ Αθηνών, οι Buena Vista All Stars στο ΚΠΙΣΝ, πάρτι με τον Κωστή Μαραβέγια κ.ά.
Μια ανοιχτή συζήτηση με έναν από τους πιο σημαντικούς pop καλλιτέχνες της εποχής μας πριν τη συναυλία του στο Θέατρο Λυκαβηττού
Παρουσιάζει σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση το νέο συμφωνικό έργο του Κονσέρτο για Σαξόφωνο και Ορχήστρα
Η Deluxe Edition περιλαμβάνει 3 CD, 32 κομμάτια
Τα παιδιά που διαλέγουν την παρέα του Chris Martin
«Πέρυσι τέτοιες μέρες ήμασταν εδώ όλοι με τον μπαμπά μου» είπε στη σκηνή
Η επιτυχία του χειμώνα στην καλοκαιρινή της βόλτα ταξιδεύει μέχρι τους Φιλίππους
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.