30 χρόνια Μέγαρο Μουσικής: H έκθεση στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών

Ας επιβιβαστούμε λοιπόν νοερά σε μια πτήση στον κόσμο της δημιουργίας, αψηφώντας τη βαρύτητα: όταν ο άνθρωπος ονειρεύεται να πετάξει, η μουσική τον βεβαιώνει ότι μπορεί.

Tο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών συνεχίζει τη συνεργασία του με τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, διοργανώνοντας, με αφορμή τη συμπλήρωση 30 χρόνων από την ίδρυσή του, την έκθεση «Η μουσική απογειώνει!», που φιλοξενείται στον εκθεσιακό χώρο «Τέχνη & Περιβάλλον» στο επίπεδο Αναχωρήσεων του αεροδρομίου και θα διαρκέσει έως τις 30 Αυγούστου 2021.

Στην έκθεση γίνεται μια φωτογραφική αναδρομή σε κορυφαίες στιγμές της τριαντάχρονης πολιτιστικής πορείας του Μεγάρου, η οποία χωρίζεται στις εξής ενότητες:

• Η Αρχή
• Οι μαέστροι
• Μεγάλοι ερμηνευτές
• Κοστούμια και σκηνικά αντικείμενα
• Η μαγεία της παράστασης
• Τα παρασκήνια
• Το κοινό
• Το βλέμμα στραμμένο στον ουρανό

Το φωτογραφικό υλικό συμπληρώνεται ενδεικτικά από δύο προθήκες με κοστούμια και ορισμένα σκηνικά αντικείμενα που εκτίθενται για πρώτη φορά εκτός Μεγάρου και προέρχονται από το αρχείο του, το οποίο αριθμεί 10.000 θεατρικά ενδύματα, αξεσουάρ και δημιουργίες με την υπογραφή διακεκριμένων σκηνογράφων και ενδυματολόγων, Ελλήνων και ξένων.

Οι ενότητες της Έκθεσης

Η Αρχή
Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζεται με συνοπτικό τρόπο η ιστορία του Μεγάρου από το 1927, όταν η νεαρή λυρική τραγουδίστρια Αλεξάνδρα Τριάντη οραματίστηκε τη δημιουργία μιας αξιόλογης αίθουσας μουσικής στην Αθήνα και αργότερα μοιράστηκε αυτό της το όραμα με τον Χρήστο Λαμπράκη. Η ιστορική διαδρομή συνεχίζεται με στάσεις σε έτη-ορόσημα: 1953, χρονιά ίδρυσης του Συλλόγου Φίλων της Μουσικής, 1955, όταν ο αρχιμουσικός Δημήτρης Μητρόπουλος διηύθυνε τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης για πρώτη φορά στην Αθήνα διαθέτοντας τα έσοδα της συναυλίας για την ενίσχυση του Συλλόγου, 1971, όταν παραδόθηκε η κατασκευαστική μελέτη του κτηρίου του Μεγάρου, 1976, έτος τοποθέτησης του θεμέλιου λίθου από τον τότε πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή και 1991, χρονιά έναρξης της πειραματικής περιόδου λειτουργίας του Μεγάρου. Τον Μάρτιο του 1991 εγκαινιάζεται η μεγάλη Αίθουσα Φίλων της Μουσικής (σήμερα, Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης) με συναυλία του βιολίστα Γιούρι Μπασμέτ και των Σολίστ της Μόσχας, ενώ τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου εγκαινιάζεται η Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος με συναυλία του βιολονίστα Λεωνίδα Καβάκου και του πιανίστα Γιάννη Βακαρέλη.

Οι μαέστροι – Οι Μεγάλοι ερμηνευτές
Τον επισκέπτη καλωσορίζει, στην είσοδο της Έκθεσης, η φωτογραφία μιας χορεύτριας, ντυμένης με το αέρινο ένδυμα που σχεδίασε ο Γιάννης Κόκκος για το μπαλέτο «Οδύσσεια» των John Neumeier  και Γιώργου Κουρουπού. Μια αιθέρια μορφή που μοιάζει να αιωρείται στον ουρανό, μας προσκαλεί να ξαναζήσουμε νοερά τις πιο μαγευτικές στιγμές της τριαντάχρονης πορείας του Μεγάρου: στιγμιότυπα από παραστάσεις και συναυλίες που άφησαν εποχή αλλά και από εμφανίσεις θρυλικών καλλιτεχνών του καιρού μας καθώς και σημαντικών μορφών που καθόρισαν την ιστορία του ΜΜΑ. Κοστούμια και σκηνικά αντικείμενα από εμβληματικές παραγωγές, φωτογραφίες από επισκέψεις και ομιλίες διακεκριμένων προσωπικοτήτων, από τη διαδικασία της μουσικοσκηνικής προετοιμασίας καθώς και από τις αίθουσες, τα παρασκήνια και τους εξωτερικούς χώρους του, αλλά και από τη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη».

Στον χώρο της Έκθεσης εξέχουσα θέση κατέχει η φωτογραφία του Τάκη Διαμαντόπουλου από την τελευταία παράσταση της Μελίνας Μερκούρη ως Κλυταιμνήστρας στον «Πυλάδη» του Γιώργου Κουρουπού (1992), ενώ τα οπτικά ντοκουμέντα που περιβάλλουν τον επισκέπτη προέρχονται από αξέχαστες μουσικές παραγωγές του Μεγάρου: συναυλίες με κορυφαίους μαέστρους, όπως ο Claudio Abbado, o Iván Fischer, o Daniele Gatti, o Carlo Maria Giulini, o Seiji Ozawa, o Antonio Pappano, o Sir Simon Rattle, ο Θεόδωρος Κουρεντζής, αλλά και με σπουδαίους έλληνες συνθέτες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Μάνος Χατζιδάκις, εμφανίσεις μεγάλων σολίστ της κλασικής μουσικής, του λυρικού τραγουδιού και του χορού: Martha Argerich και Mischa Maisky, Αγνή Μπάλτσα, Renée Fleming, Sylvie Guillem, Jonas Kaufmann, Λεωνίδας Καβάκος, Anne-Sophie Mutter, Maurizio Pollini , Sviatoslav Richter, Γιάννης Βακαρέλης, Δημήτρης Σγούρος.

Η μαγεία της παράστασης
Η «πτήση» στην ιστορία του Μεγάρου συνεχίζεται με μια στάση στον μαγικό κόσμο της όπερας, μέσα από φωτογραφίες από τις πιο εντυπωσιακές παραγωγές λυρικού θεάτρου που έχουν ανέβει στις σκηνές του ΜΜΑ τα τελευταία 30 χρόνια, όπου παρουσιάστηκαν έργα λαμπρών συνθετών από την προκλασική εποχή έως τις μέρες μας. Το ταξίδι περιλαμβάνει επίσης σταθμούς σε μαγευτικά στιγμιότυπα από παραστάσεις διάσημων χορευτικών ομάδων και χορογράφων της εποχής μας που λάτρεψε το ελληνικό κοινό.

Megaron Plus - Oρχήστρες in residence
Η Έκθεση συμπληρώνεται από φωτογραφίες από επιτυχημένες διαλέξεις στο πλαίσιο του Megaron Plus και από συναυλίες των συνόλων in residence του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και της Ελληνικής Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων, καθώς και από στιγμιότυπα από εμφανίσεις των Μουσικών της Καμεράτας–Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής, γνωστής ως Αrmonia Atenea στις «διεθνείς» πτήσεις της.

Το βίντεο
Εκτός από το φωτογραφικό υλικό και τα εκθέματα, ο επισκέπτης έχει επίσης την ευκαιρία να δει ένα σύντομο βίντεο διάρκειας τριών λεπτών με αποσπάσματα από παραγωγές του Μεγάρου που άφησαν εποχή. Η σκηνοθεσία είναι του Θωμά Κιάου, και η εκτέλεση παραγωγής της Αvion Films. Το βίντεο έχει επενδυθεί μουσικά από την Εισαγωγή της όπερας «Η δύναμη του πεπρωμένου» του Giuseppe Verdi  που ερμηνεύει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (ευγενική παραχώρηση ΚΟΑ).

Οι συντελεστές
Tην επιμέλεια της Έκθεσης έχει ο Γιώργος Βαφιάς. Τα κείμενα έγραψε η Μάιρα Μηλολιδάκη, ενώ την ειδική φωτογράφιση των κοστουμιών και των σκηνικών αντικειμένων έκανε ο Γιάννης Μπουρνιάς. Τον σχεδιασμό της έκθεσης ανέλαβε το POST–SPECTACULAR OFFICE. Την επιμέλεια και τον συντονισμό εκ μέρους του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών είχε η Τομεάρχης Δημοσίων Σχέσεων και Πολιτισμού Χαρά-Ελένη Μητσοτάκη.

Το βλέμμα στραμμένο στον ουρανό
«Στα τριάντα χρόνια λειτουργίας του, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών έχει υποδεχθεί πάνω από 15 εκατομμύρια θεατές και επισκέπτες, ενώ έχει καθιερωθεί ως φορέας πολιτισμού με διεθνή ακτινοβολία. Η δημιουργία του άλλαξε το αστικό τοπίο και διαμόρφωσε μια νέα συνθήκη πρόσληψης της καλλιτεχνικής και πνευματικής ζωής. Το Μέγαρο, μια πραγματική πολιτεία των τεχνών, υπηρετεί τις κλασικές αξίες και ενθαρρύνει την πρωτοποριακή σκέψη. Η κλασική μουσική σε όλο το φάσμα της, οι συμφωνικές ορχήστρες, η όπερα και το ρεσιτάλ τραγουδιού, η λόγια δημιουργία και η δημοτική παράδοση, η ελληνική μουσική και οι ήχοι του κόσμου, οι ιστορικοί και οι σύγχρονοι συνθέτες, οι νέοι σολίστ και οι διεθνώς καταξιωμένοι ερμηνευτές αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ψυχής του Μεγάρου, το οποίο διαρκώς διευρύνει τη σχέση του με το σύνολο των παραστατικών και εικαστικών τεχνών: το μπαλέτο, ο σύγχρονος χορός, οι θεατρικές παραστάσεις, οι προβολές και οι εκθέσεις αναδεικνύονται μέσα από ένα δυναμικό πρόγραμμα που στοχεύει να ψυχαγωγήσει αλλά και να εκπαιδεύσει. Η έρευνα, οι διαλέξεις και οι εκπαιδευτικές δράσεις για παιδιά και νέους κρατούν ανοιχτό προς όλους το διάλογο, μέσα στο πλαίσιο μιας πλουραλιστικής κοινωνίας των ιδεών. Πίσω από όλα αυτά, το όραμα που σχεδόν εκατό χρόνια πριν ενέπνευσε τη δημιουργία του και η ενέργεια των ανθρώπων που πιστεύουν και στηρίζουν τους σκοπούς του. Τριάντα χρόνια μετά, το Μέγαρο ανταποκρίνεται στις προκλήσεις μιας νέας πραγματικότητας, με πυξίδα τον άνθρωπο και ορίζοντα τον κόσμο».

Απόσπασμα από το κείμενο της Μ. Μηλολιδάκη για την Έκθεση

Η Έκθεση αυτή δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς την πολύτιμη βοήθεια της ομάδας εργασίας του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών που συνέβαλε τα μέγιστα για τη δημιουργία της.

Οι φωτογραφίες προέρχονται από το Αρχείο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και από το Λεύκωμα του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής για τα 60 χρόνια της δράσης του (2013). Αρχειακό φωτογραφικό υλικό διέθεσαν επίσης στο ΜΜΑ οι: Χάρης Ακριβιάδης, Αφοί Αναγνωστόπουλοι, Ντίμης Αργυρόπουλος, Τάκης Διαμαντόπουλος, Άγγελος Παππάς και Stefanos.