Μουσικη

Η ιστορία του τραγουδιού «With Or Without You» των U2

Μέσα από την κιθάρα «Infinite», τη Διεθνή Αμνηστία και την έλλειψη έμπνευσης

Αλέξανδρος Ριχάρδος
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Πώς οι U2 δημιούργησαν το τραγούδι «With Or Without You» από το άλμπουμ «The Joshua Tree» που κυκλοφόρησε, σαν σήμερα, 9 Μαρτίου 1987.

Μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες των U2 είναι το «With Or Without You» όπου το συνέθεσαν και τα τέσσερα μέλη τους συγκροτήματος δηλαδή οι Edge, Bono, Adam Clayton και Larry Mullen Jr. Το τραγούδι έχει συμπεριληφθεί στο άλμπουμ τους «The Joshua Tree» (1987, Νο 1 Μεγάλη Βρετανία, Νο 12 Αμερική) που κυκλοφόρησε σαν σήμερα. Κι ας έχουν περάσει πάνω από τρεις δεκαετίες από τότε που πρωτοακούστηκε ο ατμοσφαιρικός ήχος του Edge για να αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στο μουσικό σκηνικό.

Ήταν το πρώτο τραγούδι των U2 που πήγε στο Νο 1 του αμερικάνικου chart κι έμεινε τρεις εβδομάδες.

Το τραγούδι γεννήθηκε από ένα demo, που είχαν ηχογραφήσει προς το τέλος του 1985. Οι στίχοι τους παρότι παραπέμπουν σε ερωτικό περιεχόμενο, με δηλώσεις του ο Bono είπε ότι αναφέρονται στη «διπλή» ζωή που ζούσε, τη μουσική και την ιδιωτική!

Το «The Joshua Tree» είναι ένα από τα πλέον πετυχημένα άλμπουμ στην ιστορία της δισκογραφίας, έχοντας ξεπεράσει τα 18.000.000 αντίτυπα σε όλο τον κόσμο και βγάζοντας επιτυχίες σαν τα «I Still Haven’t Found What I’m Looking For», «Where The Streets Have No Name», «Bullet The Blue Sky» και βέβαια το «With Or Without you».

Όπως συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις μεγάλων επιτυχιών, το «With Οr Without You» είναι ένα τραγούδι παραλίγο να μην το ακούγαμε ποτέ. Διαβάστε την ιστορία του και θα καταλάβετε. Βρισκόμαστε στο 1985 κι ο Bono μαζί με τη σύζυγό του Ali, μόλις έχει επιστρέψει στην Νέα Υόρκη από την Αιθιοπία. Το συγκρότημα έχει αρχίσει να ηχογραφεί demos για το επόμενο άλμπουμ τους που θα είναι το «The Joshua Tree».

Ο Edge ζει στιγμές ευτυχίας με τη γέννηση της κόρης του ενώ η μπάντα έχει ήδη αρχίσει να δουλεύει τα πρώτα στάδια του καινούριου της δίσκου. Προς επεξεργασία ήταν μερικές ιδέες που είχαν γεννηθεί κατά τη διάρκεια δημιουργίας του προηγούμενου δίσκου τους και της ομώνυμης περιοδείας «The Unforgettable Fire».

Έως τότε το «With Or Without You» υπήρχε σε εμβρυακή μορφή σαν ένα μοτίβο συγχορδιών, χωρίς μελωδίες αλλά και χωρίς κιθαριστικά μέρη. Εκείνη την εποχή ο Edge απολάμβανε τη νεογέννητη κόρη του, ενώ έγραφε τη μουσική της μικρής αγγλικής ταινίας «Captive». Ασχολούμενος με τη μουσική της ταινίας αρχίζει να ανακαλύπτει νέους ήχους αλλά και τι μπορεί να συνθέσει με την κιθάρα Infinite, που ο ήχος της θα γινόταν το βασικό στοιχείο του επόμενου δίσκου των U2. Ο εφευρέτης της κιθάρας, Michael Brook είχε ουσιαστικά εφεύρει έναν τρόπο, μέσω ειδικού ηλεκτρονικού κυκλώματος, να διατηρήσει ο μουσικός τον ήχο μιας νότας που παράγεται από μία κιθάρα για όσο χρόνο θέλει. Εκτός από τη δική του κιθάρα κατασκεύασε άλλες δύο, τη μία για τον Edge. Αυτή χρησιμοποιήθηκε στο «With Or Without You».

Χρονικά βρισκόμαστε αμέσως μετά την κυκλοφορία του πετυχημένου άλμπουμ τους «The Unforgettable Fire» (1984) με το ιρλανδέζικο συγκρότημα να ανεβαίνει τρέχοντας τα σκαλιά της επιτυχίας, με τραγούδια σαν τα «Pride (In the Name of Love)» αλλά και το ομώνυμο. Συμπτωματικά το συγκρότημα έχει δεσμευτεί ότι θα εμφανιστεί στην περιοδεία της Διεθνούς Αμνηστίας κι έπρεπε να αρχίσουν πρόβες για τα τραγούδια. Άρα όλη η συνθετική διάθεση για το καινούργιο κομβικό άλμπουμ τους όπως εξελίχθηκε θα πήγαινε χαμένη ή αν θέλετε θα έβγαινε από το ρυθμό της. Η περιοδεία της Διεθνούς Αμνηστίας του έδωσε την ιδέα να κάνει έναν «κινηματογραφικό δίσκο», στον οποίο κάθε τραγούδι θα θύμιζε κάποια τοποθεσία!

Οι ηχογραφήσεις για το άλμπουμ συνεχίζονται και οι U2 βρίσκονται στο Danesmoate, για να ηχογραφήσουν εκεί τα backing tracks των τραγουδιών.

© EPA PHOTO AFP/JACK GUEZ

Το «With Or Without You» εξακολουθεί να μην υπάρχει με τον Bono να έχει σκεφτεί την ακολουθία των συγχορδιών, ενώ οι άλλοι τρεις βρίσκουν πολύ παραδοσιακό το όλο ύφος και προσπαθούν να του δώσουν μία άλλη κατεύθυνση, παρά την απροθυμία του Bono. Υπό την καθοδήγηση των παραγωγών Brian Eno και Daniel Lanois, ο Edge επιδιώκει πιο ατμοσφαιρικό παίξιμο, ο Clayton ανεβάζει την ένταση στο μπάσο του και ο Larry Mullen Jr πειραματίζεται με τα ντραμς του. Παρόλα αυτά δεν βρίσκουν ένα ρυθμό, μια μελωδία να τους αρέσει και σκέφτονται να το παρατήσουν και να μην το συμπεριλάβουν στο άλμπουμ.

Στο προσκήνιο παρουσιάζεται η κιθάρα Infinite, που του έχει στείλει ο Michael Brook «μαζί με λεπτομερείς περίπλοκες οδηγίες για τη συναρμολόγησή της», όπως ο Edge αφηγείται. «Ένα λάθος τοποθετημένο καλώδιο και θα μπορούσες να πάθεις ηλεκτροπληξία». Στην ουσία, αυτό το μηχάνημα δεν θα περνούσε ούτε τους πιο βασικούς κανόνες ασφαλείας με τον τεχνικό για τις κιθάρες να παθαίνει συνέχεια ηλεκτροπληξία. Η Infinite ήταν μια χειροποίητη κιθάρα, αλλά πολύ προχωρημένη. Ο Edge την έβγαλε από το κουτί της κι άρχισε να παίζει, ενώ ο Gavin Friday (Ιρλανδός συνθέτης, τραγουδιστής, και ζωγράφος) και ο Bono ήταν στην αίθουσα ελέγχου ακούγοντας το backing track του «With Οr Without Υou». Είχαν αρχίσει να κουράζονται με την αναποτελεσματικότητα του να βρουν κάτι που να μπορεί να κάνει τραγούδι το demo που δούλευαν και ήταν έτοιμοι να το βάλουν στην άκρη, όταν μέσα από μια ανοιχτή πόρτα, άκουσαν την κιθάρα Infinite σε συνδυασμό με το μπάσο και τα ντραμς και βγήκαν έξω φωνάζοντας: «Αυτό είναι, αλλά τι διάολο είναι;!».

«Είναι αυτή η ζωή ενός καλλιτέχνη; Θα κάνω παιδιά και θα τακτοποιηθώ και θα προδώσω το χάρισμά μου ή θα προδώσω τον γάμο μου;» σκεφτόταν o Bono. «Ήμουν τουλάχιστον δύο άνθρωποι» θυμάται. «Αυτή η ένταση, όπως αποδεικνύεται, είναι που με κάνει καλλιτέχνη. Ακριβώς στο κέντρο μιας αντίφασης, εκεί είναι η θέση μου». Αυτή η εσωτερική σύγκρουση αποτυπώθηκε πλήρως στο «With Or Without You».

Θα ήθελα να κλείσω με μια εντελώς προσωπική σημείωση. Ποτέ δεν μου άρεσαν οι U2, ποτέ δεν έπαιξαν το rock μου εμένα μου αρέσει. Παρ’ όλα αυτά είχα την τύχη να εργαστώ σαν label manager της Island Records και να γνωρίσω τον Adam Clayton. Πρώτη φορά τους είδα σε μια εξαιρετική συναυλία τους στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου, που τόσα χρόνια μετά δεν μπορεί να φύγει από το μυαλό μου και να μην παραδεχτώ ότι ο Edge πήρε τον ήχο της κιθάρας από εδώ και τον πήγε δύο βήματα παραπέρα!


Το κείμενο δημοσιεύτηκε αρχικά στο rockmachine.gr, το site που γράφει την ιστορία και τα νέα του κλασικού rock.