Μουσικη

Megaron Online: Ο επαναπατρισμός της Διασποράς Ι - Ο Νέος Κόσμος

Συναυλία σε streaming από το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με έργα των Χρήστου Χατζή, Παναγιώτη Κόκορα, Harry Stafylakis

Γιώργος Φλωράκης
8’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το Ergon Ensemble επιστρέφει στο Megaron Online: Η πρώτη συναυλία από τη σειρά «Ο επαναπατρισμός της Διασποράς» υπό τη διεύθυνση του Philippe Auguin

Με το βλέμμα στραμμένο στη σύγχρονη ελληνική δημιουργία, το Ergon Ensemble επιστρέφει στο Megaron Online για την πρώτη από μία σειρά συναυλιών που τιτλοφορούνται «Ο επαναπατρισμός της Διασποράς». Στόχος του Ergon, το οποίο εξειδικεύεται στη μουσική του 20ού και 21ου αιώνα, είναι να συστήσει στο κοινό σύγχρονους συνθέτες ελληνικής καταγωγής ή έλληνες δημιουργούς που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό. Σε αυτό το κοινό εγχείρημα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και του Ergon Ensemble, τα μέλη του συνόλου θα ερμηνεύσουν έργα 16 συνθετών και συνθετριών σε 4 συναυλίες, τα προγράμματα των οποίων έχουν διαμορφωθεί με κριτήρια γεωγραφικά και όχι κατά βάση αισθητικά, έτσι ώστε να αναδειχθούν οι ιδιαιτερότητες της κάθε δημιουργίας και το κοινό να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα για τα έργα ακούγοντας τη διαφορετική πρόταση του κάθε δημιουργού.

Στο πρώτο αφιέρωμα («Ο Νέος Κόσμος»), που εστιάζει στις ΗΠΑ και στον Καναδά, παρουσιάζονται τρεις συνθέτες, τρεις αισθητικές και έξι έργα. Το κλιμακωτό πρόγραμμα της βραδιάς αρχίζει με δύο ντουέτα του εμβληματικού Χρήστου Χατζή, συνεχίζεται με ένα κουαρτέτο και ένα κουιντέτο του Παναγιώτη Κόκορα και ολοκληρώνεται με ένα οκτέτο και ένα νονέτο του Harry Stafylakis. Tη μουσική διεύθυνση έχει αναλάβει ο γάλλος μαέστρος Philippe Auguin [Φιλίπ Ωγκέν].

Η συγκεκριμένη συναυλία αποτελεί ένα τρίπτυχο με συνθέσεις τριών διαφορετικών αισθητικών ρευμάτων, οι οποίες θα κινηθούν από την ανθρωπολογική αναζήτηση του Arctic Dreams I και του Atonement του Χρήστου Χατζή μέχρι την Écriture du Son και την Ολοφωνία του Παναγιώτη Κόκορα, μέσα από τα Conscious Sound και Crama, για να καταλήξουν στις πολυρυθμικές progressive metal συνθέσεις Unrelent και Flows Obsidian του Harry Stafylakis. Όλα τα έργα, εκτός από το Crama, παρουσιάζονται σε πρώτη πανελλήνια ή πρώτη πανευρωπαϊκή εκτέλεση, από τις 10 έως τις 12 Φεβρουαρίου, στις 20.30. 

Το πρόγραμμα της συναυλίας «Ο επαναπατρισμός της Διασποράς» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Χρήστος Χατζής: 

  • Arctic Dreams I (2002) για φλάουτο, βιμπράφωνο και μαγνητοταινία
  • Atonement (2012) για πιάνο και βιολοντσέλο

Παναγιώτης Κόκορας: 

  • Conscious Sound (2012) για βιολί, βιολοντσέλο, κλαρινέτο και πιάνο, πανελλήνια πρεμιέρα
  • Crama για βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο, πιάνο, φλάουτο και κλαρινέτο

Ηarry Stafylakis:  

  • Unrelent (2017) – sexteto για βιολί, βιολοντσέλο, φλάουτο, κλαρινέτο, κρουστά και πιάνο, πανευρωπαϊκή πρεμιέρα
  • Flows Obsidian (2019) – για 9 μουσικούς (βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο, κοντραμπάσο, φλάουτο, κλαρινέτο, κρουστά, πιάνο και ηλεκτρική κιθάρα) πανευρωπαϊκή πρεμιέρα.

Χρήστος Χατζής

Ο Χρήστος Χατζής γεννήθηκε στον Βόλο το 1953 όπου άρχισε μαθήματα μουσικής με τον Μπάμπη Κεχαϊδη στο Ελληνικό Ωδείο. Συνέχισε τις σπουδές του στις Ηνωμένες Πολιτείες, πρώτα στο Eastman School of Music όπου σπούδασε σύνθεση με τους Joseph Schwantner και Samuel Adler και αποφοίτησε με το πτυχία Master of Music, και αργότερα στο State University of New York at Buffalo όπου σπούδασε σύνθεση με τον Morton Feldman και αποφοίτησε το 1982 με το πτυχίο Doctor of Philosophy. Το 1982 μετανάστευσε στον Καναδά και ζει από τότε στο Τορόντο με την οικογένειά του, όπου κατέχει την θέση πρωτοβάθμιου καθηγητού σύνθεσης στον Πανεπιστήμιο του Τορόντο.

Χρήστος Χατζής

Σήμερα ο Χρήστος Χατζής θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους συνθέτες διεθνώς. Ο συνθέτης πρωτοπορεί ένα ιδιαίτερο μουσικό ιδίωμα που αντικατοπτρίζει τις πολύπλευρες αισθητικές ανάγκες του 21ου αιώνα, παρακάμπτοντας τα αισθητικά και κοινωνικοπολιτικά «χαρακώματα» του προηγούμενου αιώνα, ειδικά την εστίαση πάνω στην αποστασιοποιημένη συνθετική τεχνική και τον κακώς εννοούμενο ελιτισμό. Η θεματολογία της μουσικής του συγκεντρώνεται σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων: των ιθαγενών του Καναδά (“Gaia”, “Going Home Star: Truth and Reconciliation” “Footprints in New Snow”), των Εβραίων, Ρομά και άλλων θυμάτων του ναζιστικού ολοκαυτώματος (“Menorah”, “Hiddenness”) και των καταπιεσμένων ή παραμελημένων μειονοτήτων παγκοσμίως.

Η μουσική του Χατζή είναι τεχνικά δύσκολη, αλλά ταυτόχρονα αυθεντική και προσιτή σε ένα τεράστιο κοινό (το online playlist της μουσικής του στο MySpace είχε ξεπεράσει τα 1,7 εκατομμύρια hits). Με περίπου εκατό συναυλίες κάθε χρόνο που περιλαμβάνουν έργα του ανά τον κόσμο, αναθέσεις από διεθνείς σολίστ όπως η βιολονίστρια Hillary Hahn, ο φλαουτίστας Patrick Gallois, οι μαριμπίστες Θεόδωρος Μιλκόβ, Dame Evelyn Glennie και Beverley Johnston και ο κορνίστας Jamie Sommervielle, καθώς επίσης και από οργανισμούς όπως the Orchestre symphonique de Montréal, το Royal Winnipeg Ballet, το St. Lawrence String Quartet και το Gryphon Trio, μια ακμάζουσα δισκογραφία από εταιρίες όπως η Naxos, EMI Classical, Sony Classical, Deutsche Grammophon, Consipio (Ιαπωνία), CBC Records και Centrediscs (Καναδάς) κ.α., και συνεχή και σημαντική ραδιοφωνική, διαδικτυακή και τηλεοπτική προβολή, η μουσική του Χατζή έχει αποκτήσει ένα αφοσιωμένο ακροατήριο και ερμηνευτές σε όλον σχεδόν τον κόσμο. Η δισκογραφία με έργα Χατζή (μερικώς ή εξ ολοκλήρου) έχει διακριθεί με ένα βραβείο Grammy και τρία βραβεία Juno, ενώ ο ίδιος έχει λάβει πολλαπλά βραβεία και επιχορηγήσεις από κρατικούς φορείς και ιδρύματα. Πρεμιέρες έργων Χατζή έλαβαν χώρα στον Καθεδρικό Ναό του Άγιου Παύλου, Queen Elizabeth Hall και Covent Garden του Λονδίνου, στο Metropolitan Museum of Art και Lincoln Center της Νέας Υόρκης, στο Kontzerthous του Βερολίνου, στο Roy Thomson Hall και Koerner Hall του Τορόντο, και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, μεταξύ άλλων, καθώς επίσης και σε διάφορα διεθνή φεστιβάλ.

Παναγιώτης Κόκορας

Ο Παναγιώτης Κόκορας (1974) ξεκίνησε τις μουσικές του σπουδές στην Κατερίνη το 1987 ενώ συνέχισε στην Αθηνά ολοκληρώνοντας με δίπλωμα σύνθεσης και πτυχίο κλασικής κιθάρας. Στη συνέχεια με υποτροφίες από την Βρετανική Ακαδημία (AHRB) και το Σύλλογο οι Φίλοι της Μουσικής (Μουσική υποτροφία Αλεξάνδρας Τριάντη) πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές (Μάστερ και ακολούθως Διδακτορικού) στο πανεπιστήμιο του Γιορκ στην Αγγλία. 

Έχει λάβει παραγγελίες από το Fromm (πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ), IRCAM, MATA (Music at the Anthology), Spring Festival (πανεπιστήμιο του Γιορκ), Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Gaudeamus ενώ έργα του συχνά μεταδίδονται από το ραδιόφωνο και παρουσιάζονται σε Φεστιβάλ στην Ευρώπη, Ασία και Αμερική. Στο συνθετικό του έργο ενδιαφέρεται για τη μορφολογία του ήχου και την ψυχοακουστική του αντίληψη ενώ περιλαμβάνει συνθέσεις οργανικές για Η/Υ και μικτά μέσα. Έργα του έχουν πετύχει σημαντικές διακρίσεις σε 19 διεθνείς διαγωνισμούς μεταξύ άλλων, Bourges Residence Prix 2004, Gaudeamus Prix 2003 και 2004, Insulae Electronicae 2003, Διεθνής Διαγωνισμός Σύνθεσης της Σεούλ 2003, Toru Takemitsu 2002, Prix Noroit 2002, Luigi Russolo 2001 και 2002, Miso Musica, CIMESP,  Metamorphosis. Έργα του κυκλοφορούν σε CD από τις δισκογραφικές εταιρίες NOR, Miso Records, CEC, Independent Opposition Records και διανέμονται σε περιορισμένες εκδόσεις από τους ICMC2004, Host Artists Group και Musica Viva.

Harry Stafylakis

Ο συνθέτης Harry Stafylakis (γεν. 1982) με έδρα τη Νέα Υόρκη κατάγεται από το Μόντρεαλ του Καναδά. Με υπόβαθρο στo progressive metal και την παραδοσιακή ελληνική μουσική, ο Stafylakis έχει αναπτύξει μια μοναδική αντίληψη της μουσικής χρονικότητας και του ρυθμού, εμπλουτίζοντας τις συνθέσεις του με μια χαρακτηριστική ζωτικότητα και κίνηση.
Ο Stafylakis είναι ο composer-in-residence (φιλοξενούμενος συνθέτης) της Winnipeg Symphony Orchestra και συνεπιμελητής του WSO's Winnipeg New Music Festival. Έργα του έχουν εκτελεστεί από τις συμφωνικές ορχήστρες του Toronto, Winnipeg, Vancouver, Edmonton, Ottawa, Victoria, PEI, Spokane, Stamford, και FSU, την Norwegian Radio Orchestra, American Composers Orchestra, McGill Chamber Orchestra, Israel Chamber Orchestra, ICE, Contemporaneous, Mivos Quartet, Quatuor Bozzini, Aspen Contemporary Ensemble, Nouveau Classical Project, ensemble mise-en, Standing Wave, Cadillac Moon Ensemble, Cygnus Ensemble, Ensemble 212, Alea III, Lorelei Ensemble, Architek Percussion, Norrbotten NEO, και American Modern Ensemble.

Ο συνθέτης Harry Stafylakis


Ο Stafylakis είναι κάτοχος πτυχίου από το McGill University και το The Graduate Center, City University of New York (CUNY). Διδάσκει στο City College της Νέας Υόρκης. Η διδακτορική του έρευνα -που υποστηρίζεται από το Συμβούλιο Έρευνας για τις Κοινωνικές Επιστήμες και Ανθρωπιστικές Επιστήμες (SSHRC) του Καναδά- εξετάζει τη σύλληψη του ρυθμού και το μέτρο στο progressive metal.

Ergon Ensemble

Το Εrgon Ensemble μετρά πάνω από 10 χρόνια καλλιτεχνικής πορείας στα ελληνικά και διεθνή δρώμενα της σύγχρονης μουσικής. Τα μέλη του δημιούργησαν το κορυφαίο σύνολο σύγχρονης μουσικής στην Ελλάδα, με αφετηρία τα masterclasses του Ensemble Modern. Από την ίδρυσή του το 2008, το σύνολο έχει εντάξει στο δυναμικό του μερικούς από τους καλύτερους έλληνες μουσικούς σε ένα ευέλικτο σχήμα που διαμορφώνεται ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε παραγωγής. Τα πρωτότυπα προγράμματα που ερμηνεύει περιλαμβάνουν μουσική δωματίου, μουσικό θέατρο, χορό, σύγχρονη όπερα, μουσική και κινηματογράφο. Με την προσήλωση που το διακρίνει στην ακρίβεια και τη δυναμικότητα των εκτελέσεων, έχει αποσπάσει διθυραμβικά σχόλια από κριτικούς και κοινό. Το Ergon έχει κληθεί να συμμετάσχει σε σημαντικά φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό: Documenta / Κάσελ, Herrenhausen Kunstfestpiele / Αννόβερο, Suså Festival / Δανία, Φεστιβάλ Αθηνών, Νostos Festival, International Pharos Contemporary Music Festival / Λευκωσία, Bigli New Music Festival / Κωνσταντινούπολη. Δίνει συστηματικά συναυλίες στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών παρουσιάζοντας όλο το εύρος του ρεπερτορίου του 20ού και 21ου αιώνα, ενώ συνεργάζεται συχνά με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και την Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ. Το Ergon Ensemble έχει οργανώσει εκπαιδευτικές δράσεις σχετικά με τη μουσική του 20ού και 21ου αιώνα σε συνεργασία με τη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη». Τη σεζόν 2020-2021 επεκτείνει τις παιδαγωγικές του δραστηριότητες μέσω του εκπαιδευτικού προγράμματος Ergon Lab.

Philippe Auguin

Ο Φιλίπ Ωγκέν σπούδασε διεύθυνση στη Βιέννη και τη Φλωρεντία. Υπήρξε βοηθός μαέστρου του Χέρμπερτ φον Κάραγιαν μέχρι το 1989, οπότε ο Σερ Γκέοργκ Σόλτι τον επέλεξε ως βοηθό μαέστρο για παραγωγές όπερας στο Ζάλτσμπουργκ, στη Βιέννη, τη Φραγκφούρτη, στο Άμστερνταμ και το Μιλάνο. Το 1998 διηύθυνε τη Συμφωνική του Λονδίνου στον Καθεδρικό του Ουεστμίνστερ, στην επιμνημόσυνη δέηση του Σερ Γκέοργκ Σόλτι. Είναι μουσικός διευθυντής της Εθνικής Όπερας της Ουάσιγκτον (WNO) και της Ορχήστρας της Όπερας του Κέντρου Κέννεντυ στο Κέντρο Παραστατικών Τεχνών John F. Kennedy, ένας από τους περιζήτητους μαέστρους της γενιάς του.

Ο μαέστρος Philippe Auguin

Έχει διευθύνει τις παραστάσεις: στη Μητροπολιτική Όπερα: Δόκτορ Φάουστ, Γυναίκα δίχως σκιά, Λα Μποέμ, Λόενγκριν, Tόσκα, Μαντάμα Μπαττερφλάυ και Αραμπέλλα. Στην Κρατική Όπερα της Βιέννης: Η νεκρή πόλη (Ε. Κόρνγκολντ), Η δύναμη του πεπρωμένου, Μαντάμα Μπαττερφλάυ, Λα Μποέμ, Αΐντα, Σιμόνε Μποκκανέγκρα, Τόσκα. Στη Γερμανική Όπερα του Βερολίνου: Ταγχώυζερ, Ιπτάμενος Ολλανδός, Αΐντα, Κάρμεν, Φιντέλιο. Στην Όπερα της Αυστραλίας: Τραβιάτα, Ταγχώυζερ, Καπρίτσιο (Ρ. Στράους). Στο Θέατρο Κολόν του Μπουένος Άιρες: Μανόν. Μεταξύ άλλων, έχει διευθύνει τα έργα: Ιεροτελεστία της Άνοιξης, με τη Συμφωνική Ορχήστρα του BBC στο Ρόυαλ Φέστιβαλ Χολ, τη Συμφωνία αρ. 1 του Σούμαν στο Θέατρο των Ηλυσίων Πεδίων, τη Συμφωνία αρ. 2 του Μπραμς με τη Συμφωνική της Βιέννης και τη Ζωή ενός ήρωα του Στράους με τη Φιλαρμονική του Μονάχου. Το 2005 έφερε το Δαχτυλίδι των Νίμπελουνγκ του Βάγκνερ στο Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής του Πεκίνου, σηματοδοτώντας τις πρώτες παραστάσεις του πλήρους κύκλου του Δαχτυλιδιού στην Κίνα. Επέστρεψε στο Φεστιβάλ Μουσικής του Πεκίνου το 2008, διευθύνοντας Ταγχώυζερ με την Ορχήστρα της Κρατικής Όπερας του Βερολίνου. Μεταξύ άλλων, έχει εμφανιστεί στο Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ, όπου διηύθυνε το εναρκτήριο «Mozart matinee» και τον Φιντέλιο του Μπετόβεν με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Βιέννης κι έχει διευθύνει τις ορχήστρες: Φιλαρμονική της Βιέννης, Στάατσκαπέλλε Δρέσδης, Φιλαρμονική του Μονάχου, Εθνική Ορχήστρα της Γαλλίας, Συμφωνική του BBC Βασιλική Φιλαρμονική Λονδίνου, Ορχήστρα του Φεστιβάλ του Φλωρεντινού Μουσικού Μαΐου, Φιλαρμονική της Κίνας, Φιλαρμονική του Χονγκ Κονγκ, Φιλαρμονική NHK του Τόκιο, Συμφωνική της Ραδιοφωνίας της Κορέας κ.ά.

Το ευρύ συμφωνικό ρεπερτόριό του εκτείνεται από την παλαιά μουσική έως έργα Μπρούκνερ, Στράους, Στραβίνσκι και Μπάρτοκ, καθώς και όλες τις Συμφωνίες του Μάλερ. Επίσης, είναι γνωστός για τη δουλειά του με τους σύγχρονους συνθέτες κι έχει διευθύνει έργα Χανς-Βέρνερ Χέντσε, Πήτερ Μάξουελ Ντέιβις, Άριμπερτ Ράιμαν, Πιερ Μπουλέζ κ.ά. Το 2015 ηχογράφησε με τη Φιλαρμονική της Βιέννης αποσπάσματα από τους Γάμους του Φίγκαρο και την Τουραντότ για την ταινία Επικίνδυνη αποστολή: Μυστικό έθνος (Mission: Impossible – Rogue Nation), σε σκηνοθεσία Kρίστοφερ Μακουέιρι, με τους Tομ Κρουζ και Ρεμπέκκα Φέργκιουσον (Paramount Pictures).


Η συναυλία τoυ Εrgon Εnsemble μεταδίδεται σε streaming από τις ιστοσελίδες του ΜΜΑ και του ΥΠΠΟΑ.