Πρώτη ακρόαση: Ο Γιώργος Φλωράκης γράφει τις εντυπώσεις του από το ντεμπούτο άλμπουμ «Not Your Muse» της Celeste
Αν ήταν αυτόν τον καιρό ανοιχτά τα bars, τα τραγούδια που αποτελούν το άλμπουμ “Not Your Muse”, θα ακούγονταν συνεχώς στην πόλη. Όπου κι αν περπατούσες, θα άκουγες τη φωνή της Celeste. Το ότι τα πάντα είναι κλειστά, δεν είναι καθόλου καλό για τη μουσική. Σου δίνει όμως την ευκαιρία να ακούσεις αυτόν τον δίσκο ψύχραιμα.
H Sade με το “Diamond Life” το 1984, η Amy Winehouse με το “Frank” το 2003 και τώρα η Celeste με το “Not Your Muse”. Αν εξαιρέσουμε την Adele που έρχεται με το “19” –ενδιάμεσα- το 2008, φαίνεται να υπάρχει ένα πολύ ιδιαίτερο pattern στον τρόπο που γεννά η βρετανική σκηνή τις μεγάλες γυναικείες φωνές της: κάθε δεκαοκτώ-δεκαεννέα χρόνια. Για την Sade είπαν ότι έφερνε στον νου τη Billie Holiday, για την Amy Winehouse ότι θύμιζε την Aretha Franklin και για τη Celeste ότι έχει κάτι κι από τις δύο, ενδεχομένως και μερικά ψήγματα της Nina Simone.
Ακόμη πιο πίσω, στη μεγάλη φωνητική ιστορία της Βρετανίας, πέρα από τη Vera Lynn, που επωμίστηκε με μεγάλη σοβαρότητα την κοινωνική λειτουργία του τραγουδιού κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μένει μόνο η Shirley Bassey, η Dusty Springfield, και δευτερευόντως, η Petula Clark και στα eighties η Annie Lennox, να φιγουράρουν ως οι μεγάλες φωνές της χώρας. Δεν είναι λίγες, εκτός αν προσπαθήσεις να τις συγκρίνεις με τον αριθμό των συγκροτημάτων που ξεχώρισαν στο νησί.
Μιλώντας για τα νεότερα χρόνια μόνο, καθώς θαυμάζεις την ευγένεια της Sade, τη μελαγχολία της Adele, την παραφορά της Amy, αναρωτιέσαι τι είναι αυτό που φέρνει μαζί της η Celeste. Και πέρα από την ακρίβεια με την οποία πατάει στις νότες, πέρα από την απίστευτη άνεση να κινείται σε όποιο διάστημα της παρτιτούρας θέλει, πέρα από το υπέροχο σβήσιμο της μιας νότας μέσα στην άλλη -αυτό που λέμε συχνά «φραζάρισμα»-, η Celeste συνδυάζει την απόλυτη αθωότητα με την απόλυτη σιγουριά, τη ζεστασιά της γλυκύτητας με την ωμότητα της καθημερινής ζωής, τη μελωδική προσέγγιση της soul με στιγμές τραχύτητας, που έρχονται από τη jazz. Τα μεγάλα της φαντάσματα είναι παρόντα: η Billie σε κάθε φράση, σε κάθε λέξη, σε κάθε γράμμα που η Celeste προφέρει, η Aretha ως σύνδεση με την Ψυχή και η Nina για τις στιγμές που τα πράγματα αγριεύουν. Και είναι λίγες αλλά και τόσο χαρακτηριστικές οι στιγμές, που η Celeste βραχνιάζει, που βγαίνει θαρρείς για μερικά δευτερόλεπτα εκτός ελέγχου, είναι ακριβώς οι στιγμές που ακούγεται συγκινητική, μαγική, αξεπέραστη.
Το τελευταίο διάστημα, η Αγγλία έχει προσφέρει σπουδαία μουσική, σε κάθε ιδίωμα που αγγίζει τη μαύρη κουλτούρα. Σχήματα και μουσικοί της jazz, όπως οι Sons Of Kemet, ο Moses Boyd, η Nubya Garcia, οι Kokoroko, ο Theon Cross και πέρα από αυτούς, οι Mammal Hands, o Matthew Halsall και η σκηνή της Gondwana, μουσικοί που προσεγγίζουν το hip hop με πολύ ιδιαίτερους τρόπους, όπως ο Alfa Mist και οι Wu-Lu, τα άνθη του καθαρόαιμου hip hop (Skepta, Kano κλπ.), δείχνουν ότι κάποια στιγμή θα εμφανιζόταν και μια γυναικεία φωνή που θα μπορούσε πέρα από το να εκφράσει τις πιο απαλές πλευρές της ζωής, να γνωρίσει επιπλέον και εμπορική επιτυχία, έτσι, για αλλαγή.
Το “Not Your Muse” είναι ένα σπουδαίο άλμπουμ. Όχι όμως επειδή έχει τόσα (και τόσο) σπουδαία τραγούδια. Όπως έγινε και στο ντεμπούτο της Amy ή της Adele, κάποια από τα τραγούδια είναι εξαιρετικά και κάποια είναι λιγότερο σημαντικά. Εκείνο που έχει σημασία εδώ, είναι η αναδυόμενη προσωπικότητα της Celeste ως ερμηνεύτριας. Και αυτή λάμπει από την αρχή μέχρι το τέλος. Στο επόμενο διάστημα, μέσα από τις συναυλίες και την καθημερινή τριβή με το τραγούδι, θα φανεί το ύφος που της ταιριάζει και τα τραγούδια θα γράφονται έτσι ώστε να την αναδεικνύουν στο ίδιο ποσοστό που κι εκείνη τα αναδεικνύει.
Η διαδρομή μέσα στον λαβύρινθο της μουσικής βιομηχανίας, ειδικά στον τομέα της pop, κι ακόμη περισσότερο όταν ένας καλλιτέχνης, θέλει πέρα από τη Βρετανία, να σταθεί και πέρα από τον Ατλαντικό, είναι δύσκολο πράγμα. Η Sade τα βρήκε σκούρα, η Adele ακόμη περισσότερο ενώ η Amy δεν άντεξε. Έτσι, εκείνο που θα κρίνει την περίπτωση της Celeste είναι πάνω απ’ όλα η αντοχή και η διάρκεια. Μέχρι αυτό να αποδειχθεί, θα απολαμβάνουμε τις ερμηνείες της, στο γειτονικό bar (αν ποτέ ανοίξει) ή έστω στον καναπέ του σπιτιού μας μ’ ένα ποτήρι κρασί και με το “Not Your Muse” στο repeat.
Μιλήσαμε με τον τραγουδοποιό, μουσικό παραγωγό και γιατρό, Βασίλη Παπαζώτο, για τις πετυχημένες διασκευές στο project Μουσικό Μπαλκόνι και την αγάπη του για τη μουσική και ιατρική
18°
