Η καλοκαιρινή συναυλιακή εμφάνιση της Bjork στην Αθήνα, στο κλειστό γήπεδο μπάσκετ του ΟΑΚΑ τον Ιούλιο του 2008, σε σπάνιες φωτογραφίες του Χρήστου Κισατζεκιάν
Τούτη ήταν ουσιαστικά η τρίτη φορά που το αλλόκοσμο λιλιπούτιο αερικό εγκατέλειπε την παγωμένη γη της Ισλανδίας για να αναμοχλεύσει τα ιερά χώματα της πατρίδας μας. Και αυτό γιατί πέρα από την εμφάνισή της στο θέατρο Λυκαβηττού το 1995, υπήρξε μια από τις επίτιμες φυσιογνωμίες των προσκεκλημένων του Δημήτρη Παπαϊωάννου ώστε να τραγουδήσει στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών του 2004 μπροστά σε δισεκατομμύρια τηλεθεατές. Το «Oceania» έκανε κείνη την αξέχαστη βραδιά το γύρω του κόσμου και δεν πιστεύω να υπάρχει κάποιος που να μη θυμάται το once in a lifetime φόρεμά της να ανεμίζει για χάρη δισεκατομμυρίων θεατών.
Πιο ιδιαίτερη περίπτωση από τη Bjork, πεθαίνεις! Ούτε ο χαρακτηρισμός ιδιαίτατη δεν φτάνει εδώ ως πινακίδα. Όσο το σκέφτομαι, ίσως θα έπρεπε εν τέλει η λέξη Bjork να προστεθεί πάραυτα στο παγκόσμιο λεξικό ως λήμμα ικανό να καθορίζει κάποιον ή κάτι που είναι τόσο μοναδικό. Καλή ιδέα; Ειλικρινής ων, ομολογώ πως όσο κι αν προσπάθησα να την εντάξω στα αγαπημένα ακούσματά μου, ουδέποτε κατάφερα να χωνέψω το πολύχρωμο φίλτρο της… Bjork (αντικαθιστά τη λέξη ιδιαίτατη είπαμε) μαρμίτας της. Για να καταλάβεις, με επώνυμο το Κισατζεκιάν του λόγου μου, είναι η πρώτη φορά στη ζωή μου που σηκώνω τα χέρια ψηλά μπρος το γλωσσομπέρδεμα Guðmundsdóttir.
Η συνομήλικη μου είναι εξαρχής, από τα δώδεκα της χρόνια, ένα κεφάλαιο μονάχη της. Η φωνή της; Συγκλονιστικά μοναδική. Η συνθετική της ικανότητα; Αλλόκοτα διεισδυτική, μα συγχρόνως «love or hate». Ο σκηνικός της χαρακτήρας; Απρόβλεπτα χαμαιλεοντικός, όπως άλλωστε και οι μουσικές της μεταμορφώσεις, υιοθετώντας μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία επαναπροσδιορισμού του εαυτού της. Όσο για την πασίγνωστη ακτιβιστική της στάση; Συθέμελα προκλητική. Και τα χαρίσματά της; Αξιοζήλευτα εδώ και τέσσερις δεκαετίες!
Όσοι έχασαν τη συναυλία της στον Λυκαβηττό, δεν το σκέφτηκαν δεύτερη φορά. Άλλο τόσο όμως όσοι την απόλαυσαν. Έτσι, παρότι τα εισιτήρια ήταν τσουχτερά, με τα πιο φθηνά στα πενηνταπέντε ευρώ και τα ακριβότερα στα εκατό, το κλειστό γήπεδο του μπάσκετ έμοιαζε με λαϊκή πανήγυρη. Κι αν κάποιοι ένθερμοι προσδοκούσαν πάνω από πέντε χιλιάδες θεατών με το δίκιο τους, μην ξεχνάμε πως ήταν βράδυ καθημερινής με την επομένη εργάσιμη.
Και ενώ τo 1995 στο λόφο του Λυκαβηττού είχε στις αποσκευές της το «Post», το καλοκαίρι του 2008 την ήθελε να περνά ξανά από τα μέρη μας οργώνοντας τη Υφήλιο για δεκαοκτώ συνεχής μήνες με το οργισμένο «Volta» να σοκάρει ξανά μανά ακόμη και τους πιο… «εκπαιδευμένους» οπαδούς της. «Σίγουρα το συγκεκριμένο άλμπουμ χαρακτηρίζεται από μια έντονη… φυλετική κινητικότητα. Οι στίχοι στο τραγούδι «Wanderlust», ειδικά, περιγράφουν ιδανικά αυτό το συναίσθημα» δήλωνε στη συνάδελφο Δανάη Μολόχα λίγες ημέρες πριν η ανεξάντλητη Bjork. «Και το να γράφω ένα άλμπουμ αρμενίζοντας στη θάλασσα –όπως κι έγινε– ταξιδεύοντας σε τόσα διαφορετικά μέρη, το να παίζω το ρόλο ενός απλού επισκέπτη, δημιούργησε αυτό το συγκεκριμένο mood. Ένιωθα, επίσης, ότι ο καθένας απ’ τους μουσικούς συνέβαλε με το δικό του τρόπο σ' αυτήν την ατμόσφαιρα».
Η folklore συμπατριώτισσά της που άνοιξε την αυλαία της βραδιάς γύρω στις οκτώ το βράδυ παραμένει θολή στο νου μου δώδεκα χρόνια μετά, όσο κι αν προσπάθησα να ανακαλύψω στο διαδίκτυο το όνομά της…
Όμως με το που ξεκίνησε το όλο στήσιμο του ονειρικού Θιβετιανού σκηνικού επί σκηνής, ξέραμε τι μας περιμένει. Ή μήπως όχι;
Το κούτελο της ατίθασης Εσκιμώας βαμμένο έντονα. Το φόρεμα χειροποίητο, τσαλακωτό, ένα μοναδικό κομμάτι παγκοσμίως, ως είθισται. Δεκαμελής αρμάδα γυναικών στα χάλκινα πνευστά βοηθούσε καίρια στα μετόπισθεν. Και από το εκλεκτό line-up του «Volta», μοναδικός απών λόγω υγείας ο Toumani Diabate. Το lightshow εντυπωσιακότατο, ιδανικό για μας τους φωτογράφους. Οι γιγαντοοθόνες χορταστικά μεγάλες. Μα ενώ περίμενες πως δίπλα σε όλα αυτά ο ήχος θα ήταν εξίσου επιβλητικός, η κλειστή, ψηλοτάβανη φύση του γηπέδου έβαλε ξανά μια μικρή τρικλοποδιά στο τελικό αποτέλεσμα στα μάτια (η πιο σωστά, στα αυτιά) κάθε τεχνοκράτη εκ των θεατών…
Όσο για αυτή καθαυτή τη φωνή της… Για άλλη μια φορά οι ερμηνείες της υπήρξαν έως και ανατριχιαστικές. Και αυτό δόξα το Θεό, παρά τις ακυρώσεις των αντίστοιχων παραστάσεων στο Ελσίνκι και το Σέφιλντ λόγω έντονων ενοχλήσεων στο λαιμό της.
19°
