Όπως όλοι οι σπουδαίοι δίσκοι, έτσι και το Letter To You του Bruce Springsteen, αν κάτι το τραβάει μπροστά είναι ο τίγρης που έχει στη μηχανή του.
Το Letter To You είναι ο πιο θλιμμένος δίσκος του Springsteen. Και ταυτόχρονα ο δυνατότερος του τα τελευταία 20 χρόνια. Γιατί; Επειδή πραγματεύεται απώλειες, βλάβες, φθορές, πτώσεις. Πτώσεις γεροντικές, πτώσεις χωρίς χρονικά περιθώρια ανόρθωσης. Πτώσεις που αν καταφέρεις και σηκωθείς το μόνο που σου μένει είναι να ανασυντάξεις τα ζωντανά σου μέρη, να τα σκληραίνεις σαν ατσάλι, να βάλεις το κεφάλι κάτω και να προχωρήσεις ίσα στον τοίχο. Με δύναμη. Γνωρίζοντας όχι μόνο τη μοίρα σου, αλλά την μοίρα όλων.
Σας νταούνιασα, ε; Και όμως, μέσα από τα αυλάκια του Letter To You το νέο άλμπουμ του Bruce Springsteen που κυκλοφορεί από την Panik Records και την Sony Music με την υποστήριξη του Athens Voice 102.5, αναβλύζει μια μεγαλειώδης χαρά, γεμάτη χώμα και θέρμη. Όταν έχεις ξεδιαλύνει τα βασικά πράγματα, όλα φαίνονται ξεκάθαρα μπροστά σου. Και ας μη γελιόμαστε, το Αφεντικό πάντα έτσι ήταν (τι Αφεντικό θα ήταν αλλιώς): η επι της γης ενσάρκωση του πρωτοτυπικού αρσενικού. Του στοργικού πατέρα, του αληθινού εραστή, αυτού που του στέρησαν τον Παράδεισο και χαίρεται επειδή όλοι πιστεύουν (για κάποια χρόνια το πιστεύει και ο ίδιος) ότι θα τον ξανακατακτήσει χτυπώντας τα στήθη του. Και όταν κατανοεί το ανέφικτο της κατάστασης του, το διαλαλεί και συνεχίζει σα να μην άλλαξε τίποτα. Όλα αυτά τα γεροντοτραγικά που σας αραδιάζω δεν είναι προεκτάσεις του μυαλού μου, ούτε ερμηνείες προθέσεων αλλά απτά γεγονότα του δίσκου. Ακούστε το καλύτερο τραγούδι του Letter To You, το Ghosts, αφιερωμένο στο νεκρό George Theiss, τον φίλο του που πριν 50 χρόνια έφτιαξαν μαζί το πρώτο του συγκρότημα, τους Castiles. Πρόκειται για έναν επικό ροκ καλπασμό, μία απελπισμένη έφοδο ανακατάληψης χαμένων εδαφών. Στο βίντεο πλήθος εικόνες του παρελθόντος βεβαιώνουντις απώλειες του Springsteen, όμως, όμως… μετά από 4:20 λεπτά πυκνού ροκ και αφού πρώτα μας πληροφορεί «I’m Coming Home», κραυγάζει One Two One Two Three Four (όπως μόνο αυτός ξέρει) και ξεχύνεται προς τον τοίχο για τον οποίο σας είχα πει στην προηγούμενη παράγραφο. Και τι τοίχος! Φτιαγμένος από τα καλύτερα ηχητικά υλικά που μόνο οι EStreet Band ξέρουν: αρμόνιο, synths, κιθάρες, το γλυκύτερο sax που έχετε ακούσει (από τον ανιψιό του Clemons), κουδουνιστό πιάνο, chimes και παλαμάκια δεμένα σε έναν εκστατικό μουσικό χείμαρρο διονυσιακών διαστάσεων που μέσω της αντίθεσης με το θέμα του τραγουδιού επιτυγχάνει την επιδιωκόμενη αξία κάθε σωστού δίσκου: την πληρότητα. Επιμένω σ’ αυτήν την μουσική χαρά επειδή δεν πρέπει σε καμία στιγμή να θεωρηθεί ότι το κύριο προσόν του δίσκου είναι η συναισθηματική του αξία. Όχι. Όπως όλοι οι σπουδαίοι δίσκοι, έτσι και το Letter To You, αν κάτι το τραβάει μπροστά είναι ο τίγρης που έχει στη μηχανή του: οι ώριμες συνθέσεις οι ρυθμοί και πάνω απ όλα η εξαιρετική φωνή του Bruce που στα 70 της χρόνια παραμένει δυνατή και μελωδική όπως την εποχή του Born To Run.
O Springsteen λοιπόν επέλεξε να ντύσει τον θάνατο με χρώματα γιορτινά. Μεταξύ των μαύρων διαμαντιών που σκόρπισε ξεχωρίζω και το Last Man Standing. Μη νομίζετε ότι ο τίτλος του τραγουδιού παραπέμπει σε macho κομπασμούς. Δυστυχώς κυριολεκτεί επειδή είναι το τελευταίο μέλος του πάλαι ποτέ συγκροτήματος του που βρίσκεται ακόμα εν ζωή:
You count the names of the missing as you count off time
Ο Springsteen βέβαια γνωρίζει καλά το κοινό του και δεν αφήνει το «βγήκε ο Χάρος παγανιά» να γίνει το κύριο μήνυμα του δίσκου. Και ποιο (δεν) είναι το κοινό του; Δεν είναι ούτε οι 20ρηδες των πανεπιστημίων, ούτε οι 30άρηδες (καλά καλά ούτε οι 40άρηδες) των γραφείων. Αν πάτε στα σχόλια των τελευταίων βίντεο του στο You Tube θα δείτε να τον ευγνωμονούνε ηλικιωμένες απλοϊκές νοικοκυρές. Σε αντίθεση με τον Matt Berninger, που μας απασχόλησε στο προηγούμενο μου μουσικό σημείωμα ,ο Springsteen αποτελεί τη δημοφιλέστερη ροκ εκδοχή της λαϊκής μουσικής των ΗΠΑ, κάτι σαν τον Έλληνα Μητροπάνο. Τα τραγούδια του αντανακλούν τις αγωνίες και τις καψούρες του εργάτη και του αγρότη των μεσοδυτικών πολιτειών και όχι τόσο του κοσμοπολίτη αστού της NYή του κολεγιόπαιδα του LA. Το ακούς στη τραχιά φωνή του και στους μακρόσυρτους ήχους του αρμόνιου. Ο Bruce απευθύνεται εδώ και μισό αιώνα περίπου στις λαϊκές μάζες με πάνω κάτω το ίδιο ήχο (μη βαράτε οι επαΐοντες!). Και γι αυτό, στον συγκεκριμένο δίσκο έχει περιλάβει 3 ανέκδοτα τραγούδια που είχε γράψει στις αρχές των 70sκαι που δεν συμπεριέλαβε στο Greetings From Asbury Park, το πρώτο στούντιο άλμπουμ του το 1973. Και τα τρία περιέχουν προφανείς ντυλανικές επιρροές. Μακάρι βέβαια ο Ντύλαν να ήταν τόσο καλός όσο ο Bruce και να μη μας ταλαιπωρούσε με country νιαουρίσματα επί 60 συναπτά έτη, αλλά όπως και να ΄χει, η συνθετική του προσέγγιση επηρέασε πολλούς. Τα Janey Needs A Shooter Now, If I Was A Priest (είσαι Bruce, είσαι) και το Songs for Orphans είναι λες και έχουν βγει από το Born To Run, παίρνουν στο κυνήγι όλη τη σύγχρονη μουσική παραγωγή και μας αφήνουν εκστασιασμένους στη γωνία να αναρωτιόμαστε τι στα τσακίδια δεν έχουν καταλάβει και δε μπορούν να κάνουν οι σύγχρονοι darlings της μουσικής βιομηχανίας.
Τα υπόλοιπα τραγούδια του δίσκου είναι στερεοτυπικά Bruce Springsteen: κανά δύο δυνατές μπαλάντες και ακόμα 5-6 δυναμίτες που παραπέμπουν ευθέως στην ένδοξη εποχή του καλύτερου του δίσκου, του Darkness On The Edge Of Town. Εποχή που ο Bruce Springsteen σφυρηλατούσε με δύναμη την θεματολογία του, το ύφος του και την ίδια την ψυχή του. Τα ίδια κάνει και σήμερα και γι αυτό του είμαστε πραγματικά ευγνώμονες. Όμως τα καύσιμα τελειώνουν, οι δυνάμεις εξαντλούνται, τα σκάγια δεν κάνουν διακρίσεις, η τύχη κάποτε σταματά να μας χαμογελάει. Το Αφεντικό τα γνωρίζει πολύ καλά όλα αυτά. Και θέλει να είναι σίγουρο ότι το ξέρουμε και εμείς.
7°
