«What You Gonna Do When The Grid Goes Down?»: Το νέο άλμπουμ των πιονέρων του ραπ, Public Enemy, είναι ίσως ό,τι ωραιότερο στη φετινή hip hop δισκογραφία
Τώρα μάλιστα, επιτέλους ένα άλμπουμ γροθιά. Φάνκι, μπιταριστό, σλογκαναριστό, οργίλο, ανταριασμένο, ανελέητα εύστροφο, πείτε το όπως θέλετε, το comeback των Public Enemy κάνει μακροβούτι βαθιά στη συνείδησή μας. «Whatever it takes, rid this dictator, POTUS my tail, ass debater»: Αυτό είναι το βασικό μοτίβο, η αντιρεπουμπλικανική ατζέντα πάνω στην οποία στηρίχτηκε το εύφλεκτο δέκατο πέμπτο long play του γκρουπ που αγαπήθηκε όσο κανένα στο είδος του, βρίζοντας εξακολουθητικά θεούς και δαίμονες. Δεν έχει σημασία αν είσαι μαύρος ή λευκός, γκέι ή στρέιτ, αριστερός, δεξιός ή οτιδήποτε. Ζούμε στο δριμύ 2020 και ο δίσκος αυτός θέτει ένα σημαντικό ερώτημα: «What You Gonna Do When The Grid Goes Down?».
Ξεκίνησαν το 1987, για να προσφέρουν στο πρώιμο κοινό μιας σκηνής στα σπάργανα την πεποίθηση ότι το ραπ θα άλλαζε τον κόσμο. Τριάντα τρία αργότερα, επιστρέφουν πυρπολώντας τα απομεινάρια του αμερικανικού ονείρου. Επίκαιροι όσο ποτέ, έδωσαν ένα πρώτο δείγμα των προθέσεών τους το κατακαλόκαιρο με το «State Of The Union (STFU)», για να εκφωνήσουν την κοινωνικοπολιτική ραπ ρητορική τους σε ένα ακροατήριο που διψά για μεστά μηνύματα.
Μακριά από τα τριαλαρί τριαλαρό τερτίπια του autotune και την κωδεϊνική ντάγκλα του trap, το πρώτο σινγκλ του άλμπουμ είναι μια ωδή στο λυσσάρικο ορμέμφυτο του old school, γεμάτο ρίμες που τριγυρίζουν σαν αδέσποτα σκυλιά εδώ κι εκεί, μετρονομημένα σκρατς και καλοζυγισμένα soul breaks του μαέστρου DJ Premier, στρώνοντας το χαλί στη βαρύτονη black and proud ντιρεκτίβα του Chuck D: «White house killer, dead in lifelines, vote this joke out, or die tryin'». Στο βίντεο, ένα ασπρόμαυρο low budget στόρι βγαλμένο από το ραπ υπόγειο, αναμεμειγμένο με ειδησεογραφικά επίκαιρα, αστυνομικά chokeholds και πλάνα διαδηλώσεων, ανθολογημένα από το οριακό κοινωνικό καλεντάρι των σημερινών Ηνωμένων Πολιτειών. Nation under a groove, πράγματι.
Ο χρόνος δεν περιμένει κανέναν, αλλά γεγονός είναι ότι το πολιτικό τοπίο δεν έχει αλλάξει ιδιαίτερα από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν οι Public Enemy κυκλοφόρησαν το πρώτο τους άλμπουμ, «Yo! Bum Rush The Show». Τότε, όπως και τώρα, το οπλοβιομηχανικό καρτέλ ευημερούσε χάρη στις φιλοπόλεμες διακυβερνήσεις Ρίγκαν - Μπους. Τότε, όπως και τώρα, η ανθρωπότητα αντιμετώπιζε εκτεταμένες συρράξεις, πρωτοφανείς ασθένειες, αυξανόμενη ανεργία, ανεξέλεγκτη εγκληματικότητα και ακραίες φυλετικές εντάσεις. Αυτό που ωστόσο σίγουρα έχει αλλάξει είναι το ίδιο το χιπ χοπ και ο ρόλος του στον κοινωνικό διάλογο. Υπό το σημερινό κλίμα, θα ήταν αδιανόητο για ένα τόσο εμφατικά πολιτικό γκρουπ σαν τους Public Enemy να αγγίξει τα επίπεδα της εμπορικής επιτυχίας και προβολής που συγκέντρωνε στο παρελθόν. Οι προβοκατόρικες προτροπές «Don’t Believe the Hype» και «Fight the Power» έχουν δώσει τη θέση τους στο ρητορικά ανώδυνο trap και τον πειθήνιο κομφορμισμό των social media.
Πώς αντιδρούν οι ίδιοι οι Public Enemy σε αυτό το καθεστώς; Συνειδητοποιώντας πως το ραπ αδυνατεί πλέον να ξεσηκώσει ουσιαστικό δημόσιο αντίλογο, ο πρωτοψάλτης του γκρουπ, Chuck D., αποφασίζει να επαναπροσδιορίσει τις παραμέτρους του είδους για το οποίο είναι υπεύθυνος. «Kanye marryin’ Kim …what happened? Bruce Jenner turned to fem …what happened? Is rap still a black CNN? ...what happened? Is Run and DMC still friends? ...what happened?». Eίναι η δύναμη του πυρετικού παραμιλητού στο «Yesterday Man» εκείνη που δίνει το μέτρο της οργής του, ενώ o εμβληματικός Daddy-O καρυκεύει τη σούπα με ορισμένα από τα πιο εμπνευσμένα κουπλέ του.
Ο MC των Stetatsonic δεν αποτελεί το μοναδικό μέλος του ραπ ιερατείου που συνεισφέρει στο «What You Gonna Do…». Όλα τα μεγάλα ονόματα του old school βρίσκονται εδώ, πηγαίνοντας τον μύθο τους ακόμη πιο μακριά: Mike D και Ad-Rock των Beastie Boys, οι εναπομείναντες RUN DMC, ο Nas, o Ice-T, oι Black Thought και Questlove των Roots, οι Cypress Hill, ο αειθαλής George Clinton, ενώ τη σύγχρονη σκηνή εκπροσωπούν η Rapsody και ο YG. Το πρωτόλειο στιλ των ύστερων eighties σε όλο του το μεγαλείο, σπονσοραρισμένο επιπροσθέτως από την Def Jam, στους κόλπους της οποίας οι Public Enemy επιστρέφουν για πρώτη φορά μετά το 1998.
«Οι Public Enemy μιλούσαν πάντα για μια φυλή, την ανθρώπινη», δήλωνε ο Chuck D στην αυτοβιογραφία του («Fight the Power», μετάφραση Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδόσεις Οξύ, 2007). «Αλλά, αντίθετα με όσα πρεσβεύει ο πολύς κόσμος, το σύστημα αντιλήψεων του δυτικού πολιτισμού έχει διχάσει τους ανθρώπους, κάνοντάς τους να πιστεύουν ότι η Μαύρη ομάδα δεν αποτελεί μέρος της ανθρώπινης φυλής. Μιας κι αυτό το σύστημα αντιλήψεων έχει επικρατήσει παντού στον κόσμο, οδηγώντας στο μίσος, τις δολοφονίες και την καταστροφή, εγώ θα είμαι πάντοτε με το μέρος των Μαύρων, σαν ένα μέσο προστασίας».
Περισσότερο από μια νέα κυκλοφορία, το «What You Gonna Do When The Grid Goes Down?» αποτελεί προϊόν αλληλεπίδρασης ανάμεσα στους ίδιους τους Public Enemy και στο τοπίο που κινείται ο κύκλος της δισκογραφίας και το πεδίο των ιδεών τους εδώ και τρεις δεκαετίες. Σύμφωνοι, ο κόσμος που ζούμε δεν πρόκειται να αλλάξει, το πολύ να γίνει χειρότερος. Ακροαζόμενος ωστόσο ένα από τα πιο συγκλονιστικά και ολοκληρωμένα άλμπουμ τους, μπορείς και εσύ να αισθανθείς ότι όλα θα πάνε καλά όσο ποντάρεις στη δύναμη και την προσφορά αυτής της μουσικής.
Μιλήσαμε με τον τραγουδοποιό, μουσικό παραγωγό και γιατρό, Βασίλη Παπαζώτο, για τις πετυχημένες διασκευές στο project Μουσικό Μπαλκόνι και την αγάπη του για τη μουσική και ιατρική
13°
