H μελωδία της ευτυχίας παίζεται στο τέμπο της Fiona Apple

Είναι το είδος της ποπ μπαλάντας που φαντασιώνεσαι τον εαυτό σου να ακροάζεται αργά τη νύχτα, όταν οι μπίρες αλλάζουν χέρια, η φωτιά πυρακτώνει τα πρόσωπα γύρω από την αμμουδιά και το μεγάλο ολοστρόγγυλο φεγγάρι λάμπει στον ουρανό. Ντελικάτες πιανιστικές τρίλιες που χορεύουν πάνω από βαρύτονα keyboards σε μια απέριττη, απόλυτα μινιμαλιστική ενορχήστρωση προορισμένη να ακομπανιάρει την αισθησιακή, στεντόρεια θηλυκή φωνή στην απροκάλυπτη παραδοχή της πως, «περιμένω χρόνια πολλά / κάθε ίχνος που άφησα στο δρόμο / με οδήγησε εδώ / και του χρόνου θα είναι φανερό / πως όλα οδήγησαν εδώ / και ως τότε / ελπίζω να μ’ αγαπάς».

Το τραγούδι είναι το «I Want You to Love Me», από το καινούργιο άλμπουμ «Fetch the Bolt Cutters» της Fiona Apple που κυκλοφορεί στην Ελλάδα με την υποστήριξη του Athens Voice 102.5 από την Panik Records και τη Sony Music. Εναρκτήριος σκοπός του άλμπουμ, πρόκειται για μια μονάχα από τις άφθονες αξιομνημόνευτες συνθέσεις που σηματοδοτούν την επιστροφή μιας από τις σημαντικότερες αμερικανίδες τραγουδοποιούς των τελευταίων δεκαετιών, μιας πιονέρου του ανεξάρτητου songwriting η οποία αιχμαλωτίζει το πνεύμα των καιρών και πρωτοστατεί στη σκηνή του ακτιβιστικά αφυπνισμένου πενταγράμμου από το 1996.

Ταυτόχρονα, το «Fetch the Bolt Cutters» ρίχνει φως στις διαθέσεις και τις αναζητήσεις μιας ερμηνεύτριας που ανήκει στις γνησιότερες εκπροσώπους της γενιάς της, μιας απρόθυμης διασημότητας η οποία συνδιαλέγεται με τον Tarantino και τον Paul Thomas Anderson, με τον Louis C.K. και με το υπόλοιπο διευθυντήριο του Χόλιγουντ, μονάχα για να αντισταθεί στην παρακμιακή γοητεία του σταρ σίστεμ και να μετουσιώσει την τρικυμία των συναισθημάτων της σε θριαμβικά όμορφα τραγούδια. Για αυτό και η νέα της δουλειά είναι το ωριμότερο δημιούργημα μιας απύθμενα εμπνευσμένης βάρδου, φτιαγμένο για να σε παρασύρει κάθε φορά που ο εαυτός σου θα παραδίνεται ελεύθερος στη μελωδική δίνη του.

Ηχογραφημένο στο σύνολό του στο οικιακό στούντιο της Fiona Apple στο Βένις Μπιτς, το άλμπουμ αποθησαυρίζει όλες τις ιδέες της συνθέτριας την τελευταία πενταετία, όντας το αμάγαλμα των ήχων και των επιρροών που συσσωρεύτηκαν από την τελευταία της κυκλοφορία, το 2012. Μακριά από τις γκλαμουράτες παραγωγές και τα υψηλά μπάτζετ, το «Fetch the Bolt Cutters» είναι μια ζεστή, παρεΐστικη υπόθεση, φτιαγμένο σε συμβατικό πρόγραμμα GarageBand και με τους πολυοργανίστες Sebastian Steinberg και David Garza να πλαισιώνουν τη ντράμερ Amy Aileen Wood στις κιθάρες και το μπάσο.

 

H Fiona Apple δεν παύει να αποτελεί case study του πώς μπορείς να διατηρείσαι φρέσκος, επίκαιρος, οραματικός και κοινωνικά καίριος, χωρίς να φοβάσαι τον πειραματισμό

 

 

Περιπετειώδες, αντισυμβατικό, συχνά αυτοσχεδιαστικό, το άλμπουμ πέτυχε ακαριαία κριτική αποδοχή, χαρακτηρίστηκε κορυφαία δουλειά της Apple έως σήμερα, ντεμπουτάρισε στο νούμερο 4 του αμερικάνικου Billboard και στην κορυφή των Alternative και Rock Albums, ενώ σκαρφάλωσε ψηλά στα τσαρτ του Καναδά, της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας.

Να γιατί είκοσι τέσσερα χρόνια μετά το «Tidal» και σχεδόν μια δεκαετία έπειτα από το «The Idler Wheel...», η Fiona Apple δεν παύει να αποτελεί case study του πώς μπορείς να διατηρείσαι φρέσκος, επίκαιρος, οραματικός και κοινωνικά καίριος, χωρίς να φοβάσαι τον πειραματισμό, αλλά και δίχως να πάψεις να απευθύνεσαι στο μαζικό γούστο ή να χάνεις το έρεισμά σου στο alternative. «Fetch the Bolt Cutters»… Το λένε και νέοι καιροί για μπαρουτοκαπνισμένα θηλυκά.

Αξίζει τον κόπο, θα μας πείτε; Ω ναι, και κάτι παραπάνω. Θα καταερωτευτείτε το «Fetch the Bolt Cutters». Πλούσια, φυσικά όργανα με το πάρε δώσε κρουστών – κλειδοκύμβαλου – φωνής σε πρώτο πλάνο και τα έγχορδα να δίνουν τον τόνο εμφατικά στο φόντο, συστηματική αγνόηση της βαρετής συνθετικής σύμβασης κουπλέ-ρεφραίν-κουπλέ, στίχοι απαιτητικοί όσο και απροσχημάτιστοι, ανεπιτήδευτες μελωδίες σχεδιασμένες να ακομπανιάρουν τους στίχους της Fiona Apple, που ακροβατούν ανάμεσα στο μουρμουρητό, το γουργούρισμα, το φλέγμα, τη μανία, την εγκατάλειψη και τον βρυχηθμό προτού αναλυθούν σε κρεσέντο που πιστοποιούν ότι προπάντων έχουμε να κάνουμε με ένα άλμπουμ μεγάλων λαρυγγικών ερμηνειών.

Το «Shameika» είναι φορτισμένο με το καταλυτικό χιούμορ της art pop, αλλά και την ξέσαλη βιρτουοζιτέ της free jazz. Το ομώνυμο «Fetch the Bolt Cutters», με συμμετοχή της Cara Delevigne, πηγαίνει την αβάντ γκαρντ ενορχήστρωση ένα βήμα παραπέρα λανσάροντας σκουπάκια, αδέσποτα γαβγίσματα, slide μπάσο και υποδόρια απαγγελία προκειμένου να πλάσει καμπαρετζίδικες μελωδίες με λύπη στο βλέμμα και δάχτυλα που ψαχουλεύουν άτονα το μπουκάλι για να σερβιριστούν το ύστατο ποτό σε ντουμανιασμένα μπαρ.

Το «Under the Table» μετακινείται στα uplifting διαστήματα του πενταγράμμου φλερτάροντας με την τεχνοτροπία του τυπικού καψουροτράγουδου, μονάχα για να φυτέψει τον στιχουργικό σπόρο του απροσποίητου τσαμπουκά (αφουγκραστείτε το «I would beg to disagree, but begging disagrees with me» ή το «that fancy wine won’t put this fire out», μια στροφή παρακάτω), και το «Relay» ηλεκτρίζει τα πνεύματα ώστε να σκοράρει στο τερέν επίδοξων indie rock διαδόχων σαν την Courtney Barnett.

Στο «Rack of His», μια άγρια και συγχρόνως πένθιμη μινοριά τοποθετεί το αυτί στη λάβα του συναισθηματικού ηφαιστείου, προτού το «Newspaper» επιδοθεί στις ρυθμικές ακροβασίες που ανακαλούν τις φόρμες των συνεργασιών του Marc Ribot με τον Tom Waits, αλά «Rain Dogs» ή «Real Gone». Το «Ladies» είναι μια ωδή στη μελίρρυτη τζαζοπόπ που γοητεύει τα FM, το «Heavy Balloon» τοποθετεί σε πρώτο πλάνο τα κρουστά, σε ένα ούτως ή άλλως percussion heavy LP και το «Cosmonauts» δοκιμάζει την ευελιξία της μπλουζ κλίμακας στα πειραματικά drum patters, το «For Her» είναι μια γουστόζικη φωνητική ακουαρέλα με χαρούμενες δυνατές δονήσεις, τα «Drumset» και «On I Go» επιστρατεύουν όλο το κρουστό οπλοστάσιο για να κλείσουν ένα άλμπουμ φτιαγμένο από τα καλύτερα υλικά.

«Fetch the Bolt Cutters», ένας τίτλος επεξηγηματικός αλλά και ανοιχτός σε ερμηνείες όσο ελάχιστοι στη φετινή δισκογραφία. Λύσε τα δεσμά, κόψε τις αλυσίδες, βγες από τη σκοτοδίνη ή απλά ξεμπέρδευε με τις έγνοιες, η ίδια η 42χρονη δημιουργός περιγράφει ως εξής το μότο του νέου της άλμπουμ: «Το “πιάσε τον κόφτη” είναι το θέμα. Είναι το να μη φοβάσαι να μιλήσεις, αλλά και πολλά περισσότερα. Είναι το να ξεφύγεις από τη φυλακή στην οποία παγιδεύτηκες, είτε την έχτισες για τον εαυτό σου είτε είναι έργο κάποιου άλλου και εσύ απλά το αποδέχτηκες». Μια δεύτερη θεωρία θέλει την ονομασία να προέρχεται από τη βρετανική σειρά «The Fall» και τη σκηνή κατά την οποία η ντετέκτιβ Stella Gibson, ενσαρκωμένη από την Gillian Anderson, ελευθερώνει το θύμα μιας αίθουσας βασανιστηρίων.

Για κάποια που καταμετρά οκτώ υποψηφιότητες για βραβείο Grammy και βρίσκεται στο top 5 των αμερικάνικων τσαρτ επί τέσσερις διαδοχικές δεκαετίες, η Fiona Apple μοιάζει να διαθέτει το δικό της μερίδιο στις κακουχίες και τα δεινά της άμπωτης του celebrity culture. Σε σειρά δημοσιευμάτων, τα τελευταία χρόνια έχει πρωταγωνιστήσει σε ιστορίες κακοποίησης, χωρισμών, κατάθλιψης, αλκοολισμού και μαχών με λογής εθισμούς, με πιο διαβόητες τις εξομολογήσεις της για την απεξάρτηση από την κοκαΐνη: «Κάθε χρήστης θα έπρεπε να δοκιμάσει να κλειδωθεί σε ένα δωμάτιο με τον Quentin Tarantino και τον Paul Thomas Anderson υπό την επήρεια. Δε θα ακουμπήσει ουσίες ποτέ ξανά».

Εναρμονισμένη και με την κινηματική ορμή του #MeToo, η Fiona Apple έχει μια συμβουλή και για τον εκπεσόντα κωμικό Louis C.K., με τον οποίο έχει συνδεθεί στο παρελθόν: «Προτού επιχειρήσει οποιοδήποτε comeback, ας σκάψει μέσα του βαθιά». Όσο για την ίδια, στο φετινό, πέμπτο της άλμπουμ, η Fiona Apple στέκει μίλια μακριά από τον μικρόκοσμο των ακραίων εκδηλώσεων. Τα καινούργια της κομμάτια είναι οι ευφορικά διαυγείς αποτυπώσεις του ψυχικού κόσμου της δημιουργού τους, για αυτό και μας συγκινούν σε κάθε ακρόαση. Ας κάνει ό,τι θέλει: Το «Fetch the Bolt Cutters» της δίνει το δικαίωμα.