Οι Magic De Spell ζούνε το rock εδώ και 40 χρόνια

Εσάς οι φίλοι σας είναι «μαύρα πουλιά»; Βαδίζετε με μάτια κλειστά; Βάζετε τα κεφάλια μέσα; Κάνετε διακοπές στο Σαράγιεβο; Γνωρίζετε τον Κυρ-Παντελή; Στο όνομα εκείνων που δεν έχουν τίποτε άλλο, τι είστε; Οι Magic De Spell είναι από τα συγκροτήματα που συναντήθηκαν ως έφηβοι στα τέλη των 70s κι από το 1980 μέχρι σήμερα μπαινοβγαίνουν στα στούντιο, ανεβοκατεβαίνουν στα συναυλιακά stages και πηγαινοέρχονται με τραγούδια ηλεκτρικά. Λίγο πριν τη συναυλία τους στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, το Σάββατο 25 Ιουλίου, με τους Ενδελέχεια και τα Υπόγεια Ρεύματα, ο ντράμερ και συνιδρυτής των Magic De Spell Θοδωρής Βλαχάκης, ο τραγουδιστής Γιώργος Λαγγουρέτος και ο μπασίστας, ηχολήπτης και παραγωγός Γιώργος Αρχοντάκης, μιλούν στην ATHENS VOICE για το νέο τους τραγούδι «ΕΙΜΑΙ», τις μέρες και νύχτες που έζησαν ως ροκ «παλιοσειρές» και τον τρόπο που βλέπουν τη μουσική και τον κόσμο γύρω τους.

40 χρόνια μετά, το ταξίδι των Magic De Spell συνεχίζεται. Τι θυμάσαι από την εποχή που ξεκινούσατε και τις πρώτες σας πρόβες;

Θοδωρής Βλαχάκης: Θυμάμαι τα πάντα, σαν να ήταν χθες. Τότε, ξέρεις, δεν υπήρχαν στούντιο για πρόβες των συγκροτημάτων. Εμείς σκεφτήκαμε να νοικιάσουμε ένα υπόγειο χώρο, που προηγουμένως τον χρησιμοποιούσαν σαν στάβλο με κουνέλια. Καθαρίσαμε, κατασκευάσαμε με τη βοήθεια φίλων αυτοσχέδια ηχεία και ενισχυτές, αγόρασα εγώ ένα σετ drums Tama Imperial Star (ξοδεύοντας όλες τις οικονομίες μου) και αρχίσαμε να παίζουμε. Συμφωνήσαμε μεταξύ μας ότι στο set list θα υπάρχουν μόνο δικά μας τραγούδια, κάτι που ήταν αντίθετο με την πρακτική των περισσοτέρων συγκροτημάτων της εποχής και ξεκινήσαμε. Αυτά που μας χαρακτήριζαν τότε, ήταν θάρρος, θράσος, πάθος, καλές ιδέες, αλλά και άγνοια της σκληρής πραγματικότητας της μουσικής στην Ελλάδα (αυτό το τελευταίο, επέδρασε πολύ θετικά τελικά!). Προχωρήσαμε γρήγορα σε ζωντανές εμφανίσεις, συσπειρώνοντας στα live μας, ίσως το πρώτο punk κοινό στην Ελλάδα. Κερδίσαμε αμέσως συμπάθειες, αλλά και αρκετές αντιπάθειες από τους ακροατές των μπλουζ και 70s συγκροτημάτων, που δεν γούσταραν καθόλου τον ήχο μας, ο οποίος έμοιαζε με Sex Pistols στην αρχή και με Joy Division αργότερα. Ίσως ήταν πολύ νωρίς τότε, για τέτοιου είδους ακούσματα στην Ελλάδα. Βέβαια, αμέσως μετά τα πράγματα άλλαξαν και τη συνέχεια την ξέρετε.

Η ποίηση ήταν παρούσα στους Magic De Spell. Κατερίνα Γώγου, Κώστας Καρυωτάκης, Roque Dalton… Πόσο δύσκολο είναι να μελοποιήσεις τις λέξεις των άλλων;

Γιώργος Λαγγουρέτος: Είναι πρόκληση για τον μουσικό να μελοποιεί ποίηση. Ο ποιητικός λόγος είναι περιεκτικός, δυνατός, αυτοτελής, επαναστατικός, έχει εσωτερικό ρυθμό και πολλές φορές οδηγεί από μόνος του τη μουσική ιδέα που καταλήγει στο τελικό τραγούδι. Αυτό μας συνέβη και στη μελοποίηση του «ΕΙΜΑΙ» του Ιάσωνα Σταυράκη. Το τελικό αποτέλεσμα μας φάνηκε αυτονόητο, φυσιολογικό, σαν να το ξέραμε από πριν.

Το 1993 η μπάντα μπαίνει στην ελληνόφωνη περίοδό της. Πώς το αποφασίσατε;

Θοδωρής Βλαχάκης: Ήταν μια δύσκολη απόφαση που μας πήρε πολύ χρόνο. Ίσως και χρόνια τελικά. Είχαμε διχαστεί. Ηχογραφήσαμε το πρώτο ελληνόφωνο demo μας το 1992, αλλά η τελική απόφαση δεν είχε παρθεί. Συναντήσαμε σε συναυλία στο θρυλικό Ρόδον club τον JJ Burnel, μπασίστα των Stranglers και σκεφτήκαμε το αδιανόητο, να του ζητήσουμε να μας κάνει την παραγωγή στο επόμενο άλμπουμ μας. Δέχτηκε! Αλλά μας έθεσε σαν προϋπόθεση να γράφουμε στη γλώσσα μας, όπως άλλωστε, είπε, κάνουν και οι ίδιοι! Έτσι η πλάστιγγα έγειρε προς το μέρος των «ελληνόφωνων»! Ήμουν ένας από αυτούς. Χωρίς να υποτιμώ καθόλου τις αγγλόφωνες ελληνικές μπάντες, άλλωστε υπήρξαμε κι εμείς αγγλόφωνοι για πάνω από μια δεκαετία, νομίζω ότι είναι άλλο πράγμα να μιλάς άμεσα και άλλο να ψάχνουν λεξικό για να σε μεταφράσουν!

Από το «Nightmare» στο «ΕIMAI», έχετε ζήσει διάφορες φάσεις και δεκαετίες, όντας στην ουσία ένα από τα ιστορικά σχήματα του ελληνικού rock 'n' roll. Ποια θα έλεγες πως ήταν η πιο ζόρικη και γιατί;

Θοδωρής Βλαχάκης: Η δεκαετία του 1980 ήταν πιο επεισοδιακή. Το κοινό ήταν φανατικό και υπήρχαν φατρίες αντιμαχόμενες ακόμη και μεταξύ ροκάδων - πανκιών. Εμείς τότε παίξαμε δυνατά το στοίχημα της επιβίωσής μας, αλλά και της καθιέρωσης νέου ήχου στο ελληνικό ροκ. Η δεκαετία του 1990 ήταν αυτή της καταξίωσης του ελληνόφωνου και της δημιουργίας διαχρονικών και κοινωνικών τραγουδιών, που συνοδεύουν ακόμη τις αναμνήσεις πολλών ή και ανακαλύπτονται τώρα από τους πιο πιτσιρικάδες. Η δεκαετία του 2000, κατά τη γνώμη μου ήταν η πιο χλιαρή μουσικά. Η δεκαετία που μόλις τελείωσε, ξεκίνησε με τον απόηχο της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου και χαρακτηρίζεται από το σπρώξιμο στο περιθώριο μεγάλων τμημάτων της κοινωνίας. Υπάρχει αντίδραση σ’ αυτό φυσικά, φτάνοντας μέχρι και την πρόσφατη εξέγερση στην Αμερική, μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ. Αυτά επιχειρούμε να εκφράσουμε μέσα από τη μελοποίηση του ποιήματος «EIMAI» του Ιάσωνα Σταυράκη και μέσα από το clip που δημιούργησε για μας ο σκηνοθέτης Νίκος Σούλης. Θέλουμε να στείλουμε το δικό μας μήνυμα, «είμαι εσύ, είμαστε ένας».

Ποιο είναι το μεγαλύτερο μάθημα που πήρες γυρνώντας στους δρόμους ως μουσικός;

Γιώργος Αρχοντάκης: Αισθάνομαι ευλογημένος που έχω ζήσει τον δρόμο όλα αυτά τα χρόνια. Το δικό μου συμπέρασμα είναι πως ο ποιητής είχε δίκιο. Μεγαλύτερη σημασία έχει το ταξίδι και λιγότερο ο προορισμός. Επίσης έμαθα πως πρέπει να επιλέγεις σοφά και προσεκτικά για συγκάτοικο στο ξενοδοχείο, κάποιον από τη μπάντα που δεν ροχαλίζει, αν θέλεις να έχεις μια ήσυχη νύχτα μετά το live και τα παρελκόμενα.

Το παίξιμό σου έχει λειτουργήσει ως drive για αρκετούς ντράμερ. Είχες κάποιον εσύ ως πρότυπο;

Θοδωρής Βλαχάκης: Τους minimal ντράμερ της Αγγλίας στα τέλη των 70s, όπως ο Martin Jackson των Magazine. Βρεθήκαμε κάποιοι λίγοι εδώ και παίξαμε τότε έτσι. Εγώ, ο ντράμερ των Sharp Ties, ο ντράμερ των Reporters. Αυτό, πράγματι έγινε αργότερα καθεστώς, μέχρι και στο σημερινό ελληνικό post punk. Αργότερα, στις αρχές των 90s, επηρεάστηκα πολύ από τα ντραμς του Dave Grohl των Nirvana.

Υπάρχουν προσωπικότητες που θεωρείς πως λειτούργησαν ως δάσκαλοί σου; Κι αν ναι, ποιες;

Θοδωρής Βλαχάκης: Ο Νικόλας Άσιμος, τον οποίο θεωρώ φιλόσοφο της νεότερης εποχής και το ελληνικό συγκρότημα «Παρθενογένεσις» που έπαιξε meta-punk με προκλητική εμφάνιση από τα τέλη του 1978, ταράζοντας τα νερά της μουσικής σκηνής στην Ελλάδα. Δυστυχώς διαλύθηκε χωρίς να αφήσει πίσω του κάποια ηχογράφηση.

Τι σε κέρδισε στα τύμπανα;

Θοδωρής Βλαχάκης: Πραγματικά δεν ξέρω να απαντήσω. Μικρό παιδάκι ακόμα, πού με έχανες πού με έβρισκες, δίπλα στο ραδιόφωνο να κοπανάω με αυτοσχέδιες μπακέτες, ό,τι έβρισκα μπροστά μου. Μάλλον γεννήθηκα μ’ αυτό το κουσούρι!

Τι θα συμβούλευες ένα παιδί που θέλει να πιάσει μπαγκέτες στα χέρια του;

Θοδωρής Βλαχάκης: Να επιθυμεί να γίνει πιο σταθερός και από ένα μετρονόμο. Να μην παρασυρθεί από εντυπωσιακά παιξίματα και να ξέρει πως ο ντράμερ είναι η βάση για να παίξει όλη η υπόλοιπη μπάντα.

Έχετε ζήσει την εποχή του οχτακάναλου. Τι άλλαξε η ανάπτυξη της τεχνολογίας στις ηχογραφήσεις κατά τη γνώμη σας;

Γιώργος Αρχοντάκης: Οι Magic De Spell πρόλαβαν το οχτακάναλο στην πρώιμη περίοδο τους σαν αγγλόφωνη μπάντα. Από το 1991 που ξεκίνησε η συνεργασία μου με το γκρουπ ως ηχολήπτης, έχω ηχογραφήσει όλα τα άλμπουμ τους (πλην ενός). Έχουμε και λέμε λοιπόν. Πρώτο και δεύτερο άλμπουμ ηχογραφήθηκε σε 24κάναλο με ταινία και έγινε βινύλιο (αργότερα επανεκτυπώθηκε σε CD). Θυμάμαι να κουβαλάω τα πολυκάναλα τυλιγμένα με αλουμινόχαρτο (για να μην απομαγνητιστούν από τα μηχανήματα του αεροδρομίου) στη Γαλλία με τον JJ Burnell, για τη μίξη του «Διακοπές στο Sarajevo». Μετά ήρθε η εποχή του CD. Από το 3ο αλμπουμ και μετά (αν θυμάμαι καλά), ηχογραφούσαμε σε Tascam (ψηφιακό Tape recorder) και τυπώνονταν σε CD και από το «ΟΚ Πατέρα» και μετά ηχογραφούμε σε Digital Audio Workstation στο σημερινό format δηλαδή. Ήμασταν παρόντες σε κάθε στάδιο της εξέλιξης της μουσικής τεχνολογίας. Αυτό που μπορώ να πω μετά από τόσα χρόνια παραγωγών είναι ότι η τεχνολογία είναι ευχή και κατάρα μαζί. Λίγη δόση παραπάνω και έχεις ξεφύγει από τον στόχο που είναι το περιεχόμενο. Με τις ευκολίες που μας προσφέρει σήμερα, οι μουσικοί γινόμαστε πιο τεμπέληδες και οι τεχνοκράτες πιο παρεμβατικοί στη μουσική. Μην ξεχνάμε πως η τεχνολογία είναι απλά κάποιες ευκολίες που έχουμε όσον αφορά την ηχογράφηση και μίξη, τις οποίες δεν είχαμε παλιότερα. Σήμερα έχεις στη διάθεσή σου άπειρα tracks για ηχογράφηση, plugins, eq, compressors κλπ. Αν μπλεχτείς σ’ αυτή τη δίνη παραμελείς την ουσία που είναι η αισθητική προσέγγιση στο τραγούδι που ηχογραφείς στο στούντιο. Είναι όμως κάτι που πολλές φορές δεν το καταλαβαίνεις, σε παρασύρει. Πιστεύω πως η τεχνολογία οφείλει να υπηρετεί το τραγούδι και όχι το ανάποδο. Όταν η τεχνολογία γίνεται αυτοσκοπός, κατά τη γνώμη μου βάζει ταφόπλακα στη μουσική και το περιεχόμενο.

Το καλύτερο μέρος που έχουν δει τα μάτια σου είναι…

Γιώργος Λαγγουρέτος: Η Πατησίων, η Στουρνάρη. Οι δρόμοι που περπατούν οι απλοί άνθρωποι και παίρνουν το τρόλεϊ για να πάνε στη δουλειά. Οι φοιτητές για να πάνε στη σχολή. Οι καλλιτέχνες για να πιουν έναν καφέ και να κουβεντιάσουν τις εξελίξεις. Οι διαδηλωτές που διεκδικούν.

Προτιμάς περισσότερο το στούντιο ή τη σκηνή και γιατί;

Γιώργος Λαγγουρέτος: Στη σκηνή ματώνεις, στο στούντιο αυτοσυγκεντρώνεσαι. Διάλεξε και πάρε…

Εμπιστευθήκατε για άλλη μια φορά τον Νίκο Σούλη στη σκηνοθεσία του βιντεοκλίπ «ΕΙΜΑΙ». Τι θέλατε να δείξετε;

Γιώργος Λαγγουρέτος: Ο Νίκος Σούλης όταν του προτάθηκε από τη μπάντα το 1998 να κάνει τo βιντεοκλίπ του «Εμένα οι φίλοι μου» της Κατερίνας Γώγου, αν και από την εταιρεία τα οικονομικά, ήταν αναντίστοιχα του κασέ του, απάντησε αυθόρμητα «Εγώ θα κάνω την Κατερίνα!». Έχουμε συνεργαστεί κι άλλες φορές από τότε. Τον ενθουσίασε από την πρώτη στιγμή και το ποίημα και το τραγούδι «ΕΙΜΑΙ». Ξέραμε ότι, πέρα από τη γνωστή αξία και εμπειρία του, θα καταθέσει την ψυχή του και θα αναδειχθεί το ουμανιστικό περιεχόμενο του τραγουδιού, στο τελικό αποτέλεσμα. Όπως και έγινε!  

Το καλύτερο live που έχουν δει τα μάτια σου είναι…

Γιώργος Αρχοντάκης: Αν και αυτό θα δείξει φανερά πόσο «δεινόσαυρος» είμαι, το live που ακόμη θυμάμαι είναι των Queen στο Μόναχο το 1978 ή 1979.

Η μεγαλύτερη προκατάληψη για το rock ήταν και είναι;

Γιώργος Αρχοντάκης: Όταν ήμουν πιτσιρικάς, αν ρωτούσες έναν καθωσπρέπει γονέα, θα σου έλεγε πως οι ροκάδες είναι κάτι αλήτες που αφήνουν μακριά μαλλιά, ναρκομανείς, αλκοολικοί, καβαλάνε μηχανές σαν καμικάζι και μιλάνε με 50 λέξεις όλες κι όλες. Παρόλο που οι προκαταλήψεις σήμερα μπορεί να μην είναι ακριβώς οι ίδιες, αντανακλούν μια κοινωνία που φοβάται το μέλλον. Αυτό που μπορώ να πω με σιγουριά είναι πως το ροκ ήταν και παραμένει επαναστατικό γιατί είναι πάντα αντισυμβατικό.

Φέτος το καλοκαίρι θα σε βρει να…

Γιώργος Αρχοντάκης: Τα σχέδια για το φετινό καλοκαίρι ήταν πολλά, επειδή το συγκρότημα γιορτάζει φέτος 40 χρόνια δημιουργίας. Όμως με την πανδημία τα πράγματα άλλαξαν. Μεγάλα φεστιβάλ ακυρώθηκαν, συναυλίες παραπέμφθηκαν στις καλένδες και γενικά η καλλιτεχνική ζωή τράβηξε φρένο. Εμείς θα ξεκινήσουμε το καλοκαίρι από την Τεχνόπολη στις 25 Ιουλίου όπου θα παίξουμε μαζί με τους Ενδελέχεια και τα Υπόγεια Ρεύματα και αργότερα θα πάμε βόρεια για μία ή δύο συναυλίες. Ελάχιστα πράγματα δηλαδή. Προσωπικά θα μου δώσει και την ευκαιρία να πάω μία εβδομάδα κάπου κοντά για διακοπές.

Μπορείς να ξεχωρίσεις κάποια από τις συναυλίες σας;

Θοδωρής Βλαχάκης: Θα έλεγα μια συναυλία μας στο κέντρο της Αθήνας στις αρχές του 1994, όταν για πρώτη φορά ο κόσμος τραγούδησε μαζί μας όλους τους στίχους του τραγουδιού μας «Sarajevo». Αυτό δεν είχε ξανασυμβεί σε τραγούδι μας στο παρελθόν. Πρωτόγνωρη εμπειρία. Ένα συναίσθημα που δεν θα ξεχάσω ποτέ.

Έχετε δώσει περισσότερες από 1.000 συναυλίες. Ποιο είναι το πιο απίθανο πράγμα που έχετε ζήσει πάνω στη σκηνή;

Θοδωρής Βλαχάκης: Στην Αθήνα γύρω στο 1995, λόγω μεγάλης κινητικότητας της μπάντας επί σκηνής σε υπαίθρια συναυλία, τα σανίδια υποχώρησαν και ο τραγουδιστής μας στην κυριολεξία εξαφανίστηκε! Στο επόμενο τραγούδι ανέβηκε ξανά στη σκηνή, λίγο γδαρμένος βέβαια! Στη Λειβαδιά, στο θεατράκι, κάποιοι φανατικοί ανέβηκαν πάνω στη σκηνή και τελικά μας ήπιαν όλες τις μπύρες, μην αφήνοντας γουλιά για μας! Στην Άμφισσα φύσαγε πολύ, με αποτέλεσμα να ξεριζωθεί ένα μεγάλο δέντρο και να πέσει πάνω στο πάλκο. Από θαύμα γλιτώσαμε!