Από τις 18/07 έως τις 15/09 η Εθνική Λυρική Σκηνή συμμετέχει στην πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός»
Μουσική. Οπερέτα. Όπερα. Αφιερώματα. Η Εθνική Λυρική Σκηνή ανταποκρίνεται στην πρωτοβουλία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού«Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» και παρουσιάζει ένα πρόγραμμα 111 συνολικά παρουσιάσεων. Έτσι από σήμερα 18 Ιουλίου και μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να παρευρεθεί σε μια σειρά εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν σε συνολικά 70 αρχαιολογικούς χώρους σε όλη την Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, στο παραπάνω διάστημα αναμένεται να παρουσιαστούν 20 διαφορετικά προγράμματα μουσικής, όπερας, οπερέτας, χορού και αφιερώματα τα οποία φιλοδοξούν στις πρωτόγνωρες συνθήκες που βιώνουμε όλοι να σηματοδοτήσουν την επιστροφή στη σχέση μεταξύ καλλιτεχνών και κοινού.
Σημαντικό να αναφερθεί ότι οι εκδηλώσεις προσφέρονται δωρεάν από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Το μόνο αντίτιμο είναι το εισιτήριο για την είσοδο σε κάθε αρχαιολογικό χώρο, όπου υπάρχει. Ωστόσο, είναι υποχρεωτική η προκράτηση θέσης.
Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ΕΛΣ Γιώργος Κουμεντάκης σημειώνει: «Η Εθνική Λυρική Σκηνή είναι ένας οργανισμός εξοικειωμένος με τις κρίσεις. Ξεκίνησε τη λειτουργία της πριν από 80 χρόνια, λίγο πριν το ξέσπασμα του φονικότερου πολέμου στην Ιστορία. Στις δεκαετίες που μεσολάβησαν ο οργανισμός μας πέρασε από στιγμές δόξας, αλλά και από δυσκολίες, από θριάμβους και καταστροφές, καταφέρνοντας, ωστόσο, να κρατήσει πάντα ζωντανή τη φλόγα του λυρικού θεάτρου στη χώρα μας. Σήμερα, στην τόσο δύσκολη συγκυρία που διανύει η ανθρωπότητα, επιλέγουμε να μη μείνουμε μακριά από το κοινό μας, με το οποίο δεν χάσαμε στιγμή την επαφή μας. Ανταποκριθήκαμε στην πρωτοβουλία της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνας Μενδώνη να ενεργοποιήσει, το δύσκολο αυτό καλοκαίρι, τους αρχαιολογικούς χώρους ολόκληρης της χώρας. Παρά τις πρωτόγνωρες συνθήκες που βιώνουμε όλοι, μας ενώνει το ίδιο πάθος για να κρατηθεί ο σύγχρονος πολιτισμός ζωντανός. Προτείνουμε λοιπόν έναν κύκλο εκδηλώσεων που αναδεικνύει το πολυεπίπεδο καλλιτεχνικό στίγμα της ΕΛΣ, το οποίο διευρύνεται με τη συνεργασία σημαντικών καλλιτεχνών εκτός του οργανισμού μας. Με την ελπίδα να ανταποκριθούμε και στις υψηλές προδιαγραφές που η Υπουργός έθεσε από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντά της, προτείνουμε 20 διαφορετικά προγράμματα, οργανωμένα σε 6 κύκλους.
Φέτος το καλοκαίρι είναι δύσκολο. Ο χώρος του πολιτισμού, που χτυπήθηκε και αυτός από τις συνέπειες της πανδημίας, αναζητά τον βηματισμό του και τρόπους να υποστηρίξει τους ανθρώπους του, που είναι αντιμέτωποι με μια συνθήκη χωρίς προηγούμενο. Όσο κι αν βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά, υπάρχει η ανάγκη να ελπίσουμε στα καλύτερα που θα έρθουν, να τολμήσουμε να δούμε το μέλλον με αισιοδοξία, να ξεπεράσουμε τον φόβο, να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη των θεατών μας.
Σαν μια τέτοια θετική χειρονομία βλέπουμε την πρωτοβουλία της Υπουργού μας, με την οποία συντασσόμαστε με ενθουσιασμό. Τηρώντας τις αποστάσεις και τις υποδείξεις των αρμοδίων, επιστρέφουμε στη σχέση με το κοινό, τη μόνη ουσιαστική προϋπόθεση για τις τέχνες του ζωντανού θεάματος. Ίσως ήρθε ο καιρός να προσαρμόσουμε τη φιλοδοξία μας σε πιο απλά πράγματα, με πιο ουσιαστικές συναδελφικές σχέσεις, να βρούμε τρόπους να ταιριάξουμε τις διαφορετικότητές μας, να βρούμε τρόπους να συνεργαστούμε, να περάσουμε από το “εγώ” στο “εμείς”».
Η έναρξη των εκδηλώσεων θα γίνει με το ρεσιτάλ της κορυφαίας μεσοφώνου Ανίτας Ρατσβελισβίλι στη Ρωμαϊκή Αγορά της Αθήνας, με τη συνοδεία της Ορχήστρας της ΕΛΣ, το οποίο θα μεταδοθεί ζωντανά και μέσω live streaming.
Ένα αφιέρωμα στον μεγάλο μας συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, που το καλοκαίρι αυτό κλείνει τα 95 του χρόνια, ξεκινάει από τους αρχαιολογικούς χώρους και προτείνει στο κοινό μια επιλογή από σπουδαία τραγούδια του σε 4 ρεσιτάλ, τα οποία θα παρουσιαστούν σε 11 αρχαιολογικούς χώρους. Συμμετέχουν τέσσερις χαρισματικοί και αναγνωρισμένοι για την καλλιτεχνική τους προσφορά ερμηνευτές, οι Ρίτα Αντωνοπούλου, Θοδωρής Βουτσικάκης, Ζαχαρίας Καρούνης και Μπέττυ Χαρλαύτη. Τους ερμηνευτές συνοδεύει στο πιάνο ο Γιάννης Μπελώνης.
Η Εθνική Λυρική Σκηνή αποτίει αυτό το καλοκαίρι φόρο τιμής και σε έναν άλλο σπουδαίο δημιουργό, από τον θάνατο του οποίου συμπληρώνονται φέτος 70 χρόνια. Ο Θεόφραστος Σακελλαρίδης υπήρξε ο «πατέρας» της ελληνικής οπερέτας, δημιουργός δεκάδων σπουδαίων έργων που θριάμβευσαν κατά τον Μεσοπόλεμο. Δύο υπέροχα έργα του, το Θέλω να δω τον Πάπα! και η Χαλιμά, θα παρουσιαστούν ως ζωντανές ραδιοφωνικές οπερέτες.
Η παραδοσιακή μουσική έχει γνωρίσει τα τελευταία χρόνια τεράστια άνθηση, μέσα από την ευφάνταστη, γεμάτη γνώση και αγάπη, προσέγγιση νέων καλλιτεχνών και ομάδων που δίνουν στο υλικό της παράδοσης μια νέα ζωή. Τέσσερα συγκροτήματα θα παρουσιάσουν στους αρχαιολογικούς χώρους τα αποτελέσματα της έρευνας και της σκληρής δουλειάς τους. Η καταξιωμένη ορχήστραΕστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας Βόλου, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Ανδρέα Κατσιγιάννη, θα περιοδεύσει σε όλη την Ελλάδα με δύο διαφορετικά μουσικά προγράμματα. Το πρώτο μάς προσκαλεί σε ένα ταξίδι στον χρόνο από τη Σμύρνη στον Πειραιά, ενώ το δεύτερο περιλαμβάνει ένα αφιέρωμα στη θάλασσα και στην ξενιτιά. Το γυναικείο φωνητικό σύνολο chórεs, που δημιούργησε και διευθύνει η Μαρίνα Σάττι, θα παρουσιάσει ένα ευρύ μουσικό πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει και τα Οκτώ δωδεκανησιακά τραγούδια του Γιάννη Κωνσταντινίδη. Το συγκρότημα Encardia μας ξεναγεί στην πλούσια παράδοση των ελληνόφωνων της Κάτω Ιταλίας, ενώ το μουσικό σύνολο Χρυσέα Φόρμιγξ του συνθέτη και μελετητή Νίκου Ξανθούλη στην αρχαία ελληνική μουσική, σε διάλογο με χορογραφίες της Μαριάννας Καβαλλιεράτου.
Ένα ακόμα μοναδικό ρεσιτάλ, αυτό του κορυφαίου Έλληνα βαρύτονου της ΕΛΣ Δημήτρη Πλατανιά, θα πραγματοποιηθεί στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Καλαμάτα.
Επίσης, σπουδαίοι πρωταγωνιστές της ΕΛΣ θα εμφανιστούν σε μια σειρά από γκαλά όπερας με αποσπάσματα από αρχαιόθεμα έργα του λυρικού ρεπερτορίου. Τις εκδηλώσεις εμπλουτίζουν επίσης η Χορωδία και η Παιδική Χορωδία της ΕΛΣ.
Ο χορός θα δώσει το δικό του ξεχωριστό στίγμα στις καλοκαιρινές εκδηλώσεις με τη συμμετοχή χορευτών του Μπαλέτου της ΕΛΣ αλλά και του καταξιωμένου Γιώργου Κοτσιφάκη, σε μια σειρά από χορευτικά σόλι που θα παρουσιαστούν σε εσωτερικούς χώρους αρχαιολογικών μουσείων. Ως μια συνομιλία κίνησης και ακινησίας, θα παρουσιαστούν χορογραφίες των Ιωάννας Πορτόλου, Γιάννη Νικολαΐδη, Χρήστου Παπαδόπουλου, Κωνσταντίνου Ρήγου και χορευτών του Μπαλέτου της ΕΛΣ.
Ο διακεκριμένος Έλληνας πανεπιστημιακός, θεατρικός συγγραφέας και ποιητής Γιώργος Βέλτσος συνεργάζεται με την κορυφαία ηθοποιό Ρένη Πιττακή στο έργο Ημερολόγιο ενός αθέατου εγκλεισμού. Μια μαρτυρία κοινωνικής απομόνωσης.
Τέλος, μια μεγάλη επιτυχία της φετινής περιόδου, η πρώτη προβολή της αποκατεστημένης κόπιας της ταινίας του 1930 του Δημήτρη Γαζιάδη «Οι Απάχηδες των Αθηνών» επιστρέφει, σε ανοιχτό πια χώρο, σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και φυσικά με την υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος που υπήρξε ο δωρητής της αποκατάστασης της ταινίας. Μάλιστα, μία από τις δύο προγραμματισμένες προβολές θα παρουσιαστεί σε ένα από τα τοπία των γυρισμάτων της ταινίας, το πρώην βασιλικό κτήμα Τατοΐου, ενώ η δεύτερη θα πραγματοποιηθεί στο προαύλιο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, με τη συνοδεία της Ορχήστρας της ΕΛΣ.
Το Πρόγραμμα των Εκδηλώσεων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Ρεσιτάλ Ανίτας Ρατσβελισβίλι
18 Ιουλίου, Ρωμαϊκή Αγορά
Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός
Με την Ορχήστρα της ΕΛΣ
Το ρεσιτάλ θα μεταδοθεί ζωντανά μέσω live streaming.
Η Ανίτα Ρατσβελισβίλι, μια πραγματική σταρ της όπερας, διαγράφει θεαματική πορεία στις κορυφαίες όπερες του πλανήτη με τεράστια επιτυχία και διθυραμβικές κριτικές από τα μεγαλύτερα ΜΜΕ του πλανήτη. Μετά την πρώτη της συγκλονιστική εμφάνιση στην Ελλάδα, τον Ιούλιο του 2019, ως Κάρμεν της ΕΛΣ, η περιζήτητη Ρατσβελισβίλι –την οποία ο Ρικκάρντο Μούτι χαρακτήρισε ως την «καλύτερη μέτζο του πλανήτη στις μέρες μας» σε άρθρο των New York Times με τίτλο «Μια νεαρή τραγουδίστρια συναρπάζει τον κόσμο της όπερας»–, επιστρέφει στην Ελλάδα για το πρώτο της προσωπικό ρεσιτάλ το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 18 Ιουλίου στη Ρωμαϊκή Αγορά. To πρόγραμμα περιλαμβάνει δημοφιλείς άριες από όπερες των Βέρντι, Τσιλέα, Γκουνό, Σαιν-Σανς, Κερουμπίνι και Μάγερμπερ. Μια ανεπανάληπτη οπερατική εμπειρία.
Ένα μοναδικό προσωπικό ρεσιτάλ στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Καλαμάτα, θα δώσει ο κορυφαίος Έλληνας βαρύτονος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Δημήτρης Πλατανιάς. Συνοδευόμενος στο πιάνο από τη Σοφία Ταμβακοπούλου, ο σπουδαίος βαρύτονος θα παρουσιάσει στο αμφιθέατρο Κάστρου Καλαμάτας στις 9 Αυγούστου ένα πρόγραμμα υψηλών απαιτήσεων με δημοφιλείς άριες από όπερες των Βέρντι, Τζορντάνο και Μασνέ, καθώς και τραγούδια των Βέρντι, Τόστι, Σαμάρα, Χατζηαποστόλου.
Από το Δημοτικό Ωδείο Καλαμάτας έως την απόφασή του –στην τρίτη δεκαετία της ζωής του– να γίνει τραγουδιστής της όπερας και από τα πρώτα του βήματα στην Εθνική Λυρική Σκηνή έως την κατάκτηση των κορυφαίων ευρωπαϊκών λυρικών θεάτρων, η πορεία του Δημήτρη Πλατανιά συνοδεύεται από λέξεις όπως αφιέρωση, μελέτη, επιμονή, στόχευση, συγκέντρωση, ταλέντο, εσωτερική δύναμη.
Η Εθνική Λυρική Σκηνή, γιορτάζοντας τη συμπλήρωση 95 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου Έλληνα συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη (γενν. 1925), διοργανώνει σειρά συναυλιών προς τιμήν του. Θα παρουσιαστούν εμβληματικά τραγούδια του που «σημάδεψαν» τον ελληνισμό για περισσότερο από μισό αιώνα, λυρικές και επικές αναφορές από τους κύκλους τραγουδιών του σε συνεργασία με τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, «ψηφίδες» από τις παγκοσμίου φήμης κινηματογραφικές επιτυχίες αλλά και τα μεγαλειώδη λαϊκά του έργα. Έργα που άφησαν ανεξίτηλα τα «δακτυλικά» τους αποτυπώματα τόσο στη διεθνή μουσική δημιουργία όσο και στην πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας.
Οι τέσσερις χαρισματικοί, καταξιωμένοι και αναγνωρισμένοι για την καλλιτεχνική τους προσφορά ερμηνευτές Ρίτα Αντωνοπούλου, Θοδωρής Βουτσικάκης, Ζαχαρίας Καρούνης και Μπέττυ Χαρλαύτη επικυρώνουν με τον καλύτερο τρόπο τη διαχρονικότητα των μηνυμάτων της μουσικής του Μίκη Θεοδωράκη, μεταλαμπαδεύοντας το βαθύτερο νόημά τους στις νεότερες γενιές.
Μαζί τους στο πιάνο ο ενορχηστρωτής και Υπεύθυνος της Μουσικής Βιβλιοθήκης και του Ιστορικού Αρχείου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Γιάννης Μπελώνης, στενός συνεργάτης του Μίκη Θεοδωράκη για περισσότερο από μία δεκαετία.
Μια ξεχωριστή επετειακή συναυλία για τα 95α γενέθλια του Μίκη Θεοδωράκη, με όλους τους ερμηνευτές, θα πραγματοποιηθεί στην πλατεία Θησείου, στις 29 Ιουλίου.
Ένα περιοδεύον αφιέρωμα στον Θεόφραστο Σακελλαρίδη
Ζωντανές «ραδιοφωνικές» οπερέτες / Παραγωγή της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ
Το 2020 συμπληρώνονται 70 χρόνια από τον θάνατο του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, ενός δημιουργού του οποίου το αποτύπωμα στην εγχώρια μουσικοθεατρική ζωή υπήρξε βαθύ, παρά το γεγονός πως το δημιουργικό πεδίο στο οποίο διέπρεψε ήταν το ελαφρό μουσικό θέατρο. Η Εθνική Λυρική Σκηνή τιμά τον πρωτεργάτη της ελληνικής οπερέτας, το δύσκολο φετινό καλοκαίρι, παρουσιάζοντας δύο από τα σημαντικότερα έργα του με τη μορφή ζωντανής «ραδιοφωνικής» παράστασης. Το μουσικό θέατρο είναι, άλλωστε, ένα κατεξοχήν θέατρο του ήχου. Έτσι, τηρώντας τις αποστάσεις και δίνοντας μεγαλύτερο χώρο στη φαντασία, τα δύο έργα του Σακελλαρίδη θα παρουσιαστούν εναλλάξ σε έξι αρχαιολογικούς χώρους, επενδύοντας ιδανικά, με τη σπιρτάδα, το χιούμορ και την υπέροχη μουσική τους, τα καλοκαιρινά βράδια ενός δίσεκτου έτους.
Στο «Θέλω να δω τον Πάπα!» ξεδιπλώνεται στο έπακρο η σύγχρονη αστική θεματολογία του Σακελλαρίδη, ο οποίος υπογράφει και το ποιητικό κείμενο του έργου, υποσκάπτονται τα θεμέλια της αστικής ζωής και ασκείται βιτριολική κριτική στον θεσμό της οικογένειας.
Ακολουθώντας, βεβαίως, τα πρότυπα του είδους, ο συνθέτης επιδεικνύει ιδιαίτερη μουσικοθεατρική επινοητικότητα στη σκιαγράφηση των χαρακτήρων που δυναμιτίζουν τις σταθερές της οικογενειακής ζωής. Το λιμπρέτο της οπερέτας αποτελεί διασκευή στα καθ’ ημάς της φάρσας του Μωρίς Εννεκέν Οικιακές χαρές (1894). Σε έργα του Εννεκέν βασίζονται και άλλα σημαντικά έργα του συνθέτη, όπως ο Βαφτιστικός (1918) και η Κόρη της καταιγίδος (1923). Η σφιχτή φάρσα του Εννεκέν αποδίδεται σε ρέοντα θεατρικό λόγο από τον Σακελλαρίδη, ο οποίος και στο έργο αυτό επιτυγχάνει μια ιδεώδη μουσικοθεατρική δραματουργία διανθίζοντας την πλοκή με τα δεκαπέντε μουσικά νούμερα της οπερέτας.
Η Χαλιμά, φαντασμαγορική οπερέτα σε τρεις πράξεις, όπως τη χαρακτηρίζει ο δημιουργός της, σημείωσε τεράστια επιτυχία όταν πρωτοπαρουσιάστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’20 αλλά και στη δεκαετία του ’30 σε αθηναϊκά θέατρα, αλλά και σε περιοδείες στην Ελλάδα και στα κέντρα της ελληνικής διασποράς. Η υπόθεση, σύμφωνα με το λιμπρέτο του Σπύρου Ποταμιάνου, εμπνευσμένη αμυδρά από τις Χίλιες και μία νύχτες, εξελίσσεται σε ένα παλάτι της Ανατολής, όπου ο κουτοπόνηρος μάγειρας Αλή Μουσακάς χρησιμοποιείται ως όργανο των ερωτικών σχεδίων της σαγηνευτικής Χαλιμάς και του αιχμάλωτου πρίγκιπα Σαχ Ρουμάν.
Η Χαλιμά πρωτοπαρουσιάστηκε από τον θίασο της Ολυμπίας Καντιώτη-Ριτσιάρδη στο Θέατρο Μοντιάλ, στις 31 Αυγούστου 1926. Τον κεντρικό ρόλο ερμήνευε η ίδια η Καντιώτη-Ριτσιάρδη, τον Σαχ Ρουμάν ο Σπύρος Μπάρτζος και τον Αλή Μουσακά ο Παρασκευάς Οικονόμου. Η σκηνοθεσία ήταν του Κωστή Βελμύρα, ενώ την ορχήστρα διηύθυνε ο ίδιος ο συνθέτης. Η Χαλιμά ανασύρθηκε από τα μουσικά αρχεία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και παίχθηκε σε πρώτη σύγχρονη αναβίωση το 2013 στην ΕΛΣ.
Σκηνοθεσία, παραγωγή: Αδελφοί Γαζιάδη (1930)
Μουσική διεύθυνση: Αναστάσιος Συμεωνίδης
Με την Ορχήστρα της ΕΛΣ
Ερμηνεύουν: Βέρα Δέσποινα Σκαρλάτου, Τιτίκα Μιράντα Μακρυνιώτη, Πρίγκιπας Κωνσταντίνος Κληρονόμος
Αποκατάσταση 2019 από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος με τη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, στο εργαστήριο L’Immagine Ritrovata, από αρνητικό φιλμ σε βάση νιτρικής κυτταρίνης με γαλλικούς μεσότιτλους.
Οι Απάχηδες των Αθηνών του Δημήτρη Γαζιάδη, σε μουσική του Νίκου Χατζηαποστόλου, είναι η πρώτη «άδουσα και ηχητική» ελληνική ταινία (1930), που επί δεκαετίες θεωρούνταν χαμένη. Η κόπια σε θετικό βρέθηκε, πριν τέσσερα χρόνια, στη Γαλλική Ταινιοθήκη, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς πρόκειται για την πρώτη ελληνική ταινία η οποία συνοδευόταν από συγχρονισμένη ηχογράφηση της μουσικής και των τραγουδιών. Η αποκατάσταση της εικόνας πραγματοποιήθηκε, για λογαριασμό της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, σε συνεργασία με τη Σελίν Ρουιβό της Γαλλικής Ταινιοθήκης, στο εργαστήριο L’Immagine Ritrovata στην Μπολόνια από αυτή τη μοναδική κόπια, σε βάση νιτρικής κυτταρίνης με γαλλικούς μεσότιτλους.
Η ιστορική αυτή ταινία, πολύτιμο ντοκουμέντο για την Αθήνα της εποχής του ’30, «ζωντανεύει» και πάλι υπό την αιγίδα του Κώστα Γαβρά, μέσα από τη συνέργεια της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, της Γαλλικής Ταινιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Η ταινία, στην οποία πρωταγωνιστούν θρυλικές μορφές της ελληνικής οπερέτας όπως ο Πέτρος Κυριακός, η Μαίρη Σαγιάνου, ο Πέτρος Επιτροπάκης, ο Γιάννης Πρινέας κ.ά., αποτελεί έναν σημαντικό, χαμένο μέχρι σήμερα, κρίκο στην ιστορία του πρώιμου ελληνικού κινηματογράφου.
Μετά την τεράστια επιτυχία που σημείωσε η πρώτη παγκόσμια προβολή της αποκατεστημένης κόπιας της ταινίας στην κατάμεστη Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος τον περασμένο Φεβρουάριο, οι Απάχηδες των Αθηνών επιστρέφουν για πρώτη φορά σε δύο εμβληματικούς ανοιχτούς χώρους. Οι προβολές θα πραγματοποιηθούν σε ένα από τα τοπία των γυρισμάτων της ταινίας, το πρώην βασιλικό κτήμα Τατοΐου, και στο προαύλιο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, με τη συνοδεία της Ορχήστρας της ΕΛΣ. Διευθύνει ο Αναστάσιος Συμεωνίδης.
Την ανασύσταση της μουσικής που συνόδευε την ταινία ανέλαβε το Κέντρο Ελληνικής Μουσικής. Επιμέλεια και προσαρμογή της μουσικής επένδυσης: Γιάννης Τσελίκας. Μουσικολογική έρευνα: Γιάννης Σαμπροβαλάκης. Η αποκατάσταση πραγματοποιήθηκε με δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ),
Εννέα διακεκριμένοι μονωδοί της Εθνικής Λυρικής Σκηνής συμμετέχουν σε μια σειρά μοναδικών γκαλά με περίφημες άριες από όπερες και οπερέτες, καθώς και κλασικές καντάτες, που αντλούν τη θεματολογία τους από την αρχαιοελληνική μυθολογία και την ελληνική λογοτεχνία. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έργα των: Μότσαρτ, Ροσσίνι, Στραβίνσκι, Στράους, Πέρσελ, Γκλουκ, Όφενμπαχ, Ραμώ, Πουλένκ, Μασνέ, Γκουνό, Κερουμπίνι, Μπερλιόζ και Καρρέρ.
Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας Βόλου / Παραγωγή της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ
Α΄ μέρος περιοδείας
22, 23 Ιουλίου, Ναός Αγ. Γεωργίου, Γαλάτσι
25, 26 Ιουλίου, Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά
29 Ιουλίου, Μονή Δαφνίου
1, 2 Αυγούστου, Ευριπίδειο θέατρο Σαλαμίνας
Η καταξιωμένη ορχήστρα Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας Βόλου, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Ανδρέα Κατσιγιάννη, περιοδεύει το φετινό καλοκαίρι με δύο διαφορετικά μουσικά προγράμματα. Κάθε πρόγραμμα και ένα συναρπαστικό μουσικό ταξίδι. Το πρώτο περιλαμβάνει ένα αφιέρωμα στη Σμύρνη και τον Πειραιά, ενώ το δεύτερο είναι αφιερωμένο εξ ολοκλήρου στη θάλασσα και στην ξενιτιά.
Στο πρώτο μέρος της περιοδείας θα παρουσιαστεί το πρόγραμμα Από τη Σμύρνη στον Πειραιά, το οποίο είναι αφιερωμένο σε δύο πόλεις που έχουν σημαδέψει ολόκληρο τον ελληνισμό. Η Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας επί σκηνής με τον Ανδρέα Κατσιγιάννη παρουσιάζουν τραγούδια από τη Σμύρνη του έρωτα και του πάθους έως την Πειραιώτικη σχολή. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει συνθέσεις των: Γιοβάν Τσαούς, Κώστα Σκαρβέλη, Δημήτρη Σέμση, Ογδοντάκη (Γιάννη Δραγάτση), Παναγιώτη Τούντα, Πρόδρομου Τσαουσάκη, Βαγγέλη Παπάζογλου κ.ά.
Στο δεύτερο πρόγραμμα της περιοδείας θα παρουσιαστεί εναλλάξ το πρόγραμμα Από τη Σμύρνη στον Πειραιά και το Mare Nostrum. Το πρόγραμμα Mare Nostrum αποτελείται από δύο κύκλους. Ο πρώτος κύκλος (Το ταξίδι, στη δική μας θάλασσα) είναι αφιερωμένος στη θάλασσα που ενώνει 23 διαφορετικούς λαούς. Μελωδίες κοινές και διασκευές πρωτότυπες συναντιούνται επί σκηνής με την Εστουδιαντίνα σε μια πανδαισία ήχων και ρυθμών. Στον δεύτερο κύκλο (Έρωτας στην ξενιτιά) το ταξίδι ξεκινά από την Ανατολή και τα Βαλκάνια, φτάνει έως τα ελληνόφωνα χωριά της Κάτω Ιταλίας και τα φάντο της Πορτογαλίας και καταλήγει στην Ελλάδα του χθες και του σήμερα.
Συναυλία του μουσικού συνόλου Encardia / Παραγωγή της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ
21, 22 Αυγούστου, Κάστρο Μυτιλήνης
24, 25 Αυγούστου, Αρχαιολογικός χώρος Εμποριού, Χίος
26, 27 Αυγούστου, Αρχαίο Θέατρο Πυθαγορείου, Σάμος
Οι Encardia, η ιδιότυπη αυτή μουσική κολεκτίβα, αποτελεί ένα από τα πλέον καταξιωμένα στη χώρα και διεθνώς ελληνικά σχήματα της world μουσικής. Έχοντας διαγράψει μια λαμπρή πορεία εδώ και περίπου δύο δεκαετίες, εξακολουθούν να εμπνέονται και να δημιουργούν μουσικές και τραγούδια μέσα από την πλούσια παραδοσιακή και γεμάτη ενέργεια μουσική της Κάτω Ιταλίας, τα ελληνόφωνα χωριά της Grecia Salentina, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου.
Στις καλοκαιρινές τους συναυλίες, οι Encardia θα μας ταξιδέψουν μουσικά στα απόμακρα χωριά της Καλαβρίας, στις όμορφες περιοχές του Σαλέντο και σ’ όλα εκείνα τα μέρη που μιλούν ακόμη γκρεκάνικα κι άλλες τοπικές διαλέκτους. Ένα πολύχρωμο μωσαϊκό διαλέκτων και ήχων με παραδοσιακές ταραντέλες και ερωτικά τραγούδια. Μια διονυσιακή γιορτή θερινής νυκτός.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει: Pizzica di San Vito (παραδοσιακή ταραντέλα πίτσικα από την πόλη Άγιος Βίτος των Νορμανδών –San Vito dei Normanni– στην Απουλία του ιταλικού Νότου), Vavel (μουσική του ακορντεονίστα Βαγγέλη Παπαγεωργίου σε ναπολιτάνικο ρυθμό, πάνω σε μια αραβική φράση), Nifta Maiou (ερωτικό τραγούδι των Encardia σε παραδοσιακή διάλεκτο Γκρίκο), La tarantella del Gargano (Montanara) (παραδοσιακή ταραντέλα από την περιοχή του Γκάργκανο σε τοπική διάλεκτο), Pizzica di Cosimino (παραδοσιακή ταραντέλα πίτσικα από την περιοχή του Σαλέντο της Κάτω Ιταλίας), Kalinifta (κλασικό ερωτικό και παραδοσιακό τραγούδι από το χωριό Καλημέρα του Σαλέντο) κ.ά.
Οι chórεs της Μαρίνας Σάττι / Παραγωγή της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ
Το γυναικείο φωνητικό σύνολο chórεs συνεχίζει την επιτυχημένη συνεργασία του με την Εθνική Λυρική Σκηνή με μια σειρά συναυλιών σε επιλεγμένους αρχαιολογικούς χώρους ανά την Ελλάδα. Σε αυτές τις συναυλίες θα παρουσιάσει ένα ειδικά διαμορφωμένο πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει τα Οκτώ δωδεκανησιακά τραγούδια του Γιάννη Κωνσταντινίδη, από τη Ρόδο, το Καστελλόριζο, την Τήλο, την Κάρπαθο, την Κω και την Κάλυμνο, οκτώ παραδοσιακά ελληνικά τραγούδια του Λάιος Μπάρντος από τον κύκλο Hellasz, καθώς και κομμάτια άλλων χωρών, από αφρικάνικα γκόσπελ μέχρι τραγούδια των Βαλκανίων.
Συναυλία της Χορωδίας της ΕΛΣ
22 Ιουλίου, Ακαδημία Πλάτωνος
25 Ιουλίου, Αρχαιολογικό Μουσείο Λαυρίου
Συμμετέχουν μέλη της Χορωδίας της ΕΛΣ
Διευθυντής χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Σολίστ: Μαρία Μητσοπούλου, Nίκος Στεφάνου, Δημήτρης Κασιούμης
Πιάνο: Ερμιόνη Νάστου
Η Χορωδία της ΕΛΣ συμμετέχει στις καλοκαιρινές εκδηλώσεις με μια μεγάλη συναυλία, υπό τη διεύθυνση του Αγαθάγγελου Γεωργακάτου. Το πρόγραμμα της συναυλίας περιλαμβάνει χορωδιακά αποσπάσματα από όπερες του Τζουζέππε Βέρντι, αθηναϊκά και επτανησιακά τραγούδια, καθώς και τραγούδια από οπερέτες.
Συναυλία της Παιδικής Χορωδίας της ΕΛΣ / Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής της αποστολής
19 Ιουλίου, Αρχαιολογικός χώρος Βραυρώνας
Συμμετέχουν 30 μέλη της Παιδικής Χορωδίας της ΕΛΣ
Διευθύντρια χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου
Η ενατένιση του παρελθόντος συχνά μας βοηθά να προσδιορίσουμε τη θέση μας στον χώρο και στον χρόνο και να δούμε τον εαυτό μας στο παρόν. Ταυτόχρονα, όμως, μας δίνει τη δυνατότητα να αναλογιστούμε το άχρονο των σχέσεων, των αναγκών, των συναισθημάτων. Το άχρονο στη σχέση μητέρας-παιδιού, στην ανάγκη του παιδιού για ξεγνοιασιά και παιχνίδι, στη φροντίδα και την έγνοια της μητέρας προς το παιδί της. Τα παιδιά της Παιδικής Χορωδίας της ΕΛΣ ενώνουν τις φωνές τους και με το βλέμμα τους καθάριο ατενίζουν το μέλλον.
Χορευτικά σόλο
Χορογραφίες: Ιωάννα Πορτόλου, Γιάννη Νικολαΐδη, Χρήστου Παπαδόπουλου, Κωνσταντίνου Ρήγου και χορευτών του Μπαλέτου της ΕΛΣ
19 Ιουλίου, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Χορογραφία: Κωνσταντίνος Ρήγος
Χορεύει ο Βαγγέλης Μπίκος
Σαξόφωνο: Γκουίντο ντε Φλάβιις
21 Ιουλίου, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών
Χορογραφία: Αγάπιος Αγαπιάδης
Χορεύει ο Στέλιος Κατωπόδης
23 Ιουλίου, Αρχαιολογικό Μουσείο Κέρκυρας
Χορογραφία: Θανάσης Σολωμός
Χορεύει ο Γιάννης Γκάντσιος
Μουσική σύνθεση: Θεόδωρος Ρέγκλης
24 Ιουλίου, Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων
Χορογραφία: Θανάσης Σολωμός
Χορεύει ο Γιάννης Γκάντσιος
Μουσική σύνθεση: Θεόδωρος Ρέγκλης
6 Σεπτεμβρίου, Αρχαιολογικό Μουσείο Θήβας
Χορογραφία: Κωνσταντίνος Ρήγος
Χορεύει ο Ντανίλο Ζέκα
Σαξόφωνο: Γκουίντο ντε Φλάβιις
6 Σεπτεμβρίου, Στοά του Αττάλου
Χορογραφία: Γιάννης Νικολαΐδης
Χορεύει η Μαργαρίτα Κώστογλου
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Ηχητικός σχεδιασμός: Μανώλης Μανουσάκης
12 Σεπτεμβρίου, Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών
Χορογραφία: Κωνσταντίνος Ρήγος
Χορεύει ο Ντανίλο Ζέκα
Σαξόφωνο: Γκουίντο ντε Φλάβιις
13 Σεπτεμβρίου, Στοά του Αττάλου
Χορογραφία: Έλενα Κέκκου
Χορεύει η Έλενα Κέκκου
Μουσική: Αντώνης Βλάχος
13 Σεπτεμβρίου, Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Θερμοπυλών
Χορογραφία: Γιάννης Νικολαΐδης
Χορεύει η Μαργαρίτα Κώστογλου
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Ηχητικός σχεδιασμός: Μανώλης Μανουσάκης
15 Σεπτεμβρίου, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Χορογραφία: Κωνσταντίνος Ρήγος
Χορεύει ο Βαγγέλης Μπίκος
Σαξόφωνο: Γκουίντο ντε Φλάβιις
19, 20 Σεπτεμβρίου, Μουσείο Ακρόπολης
Ο χορός θα δώσει το δικό του ξεχωριστό στίγμα στις καλοκαιρινές εκδηλώσεις με τη συμμετοχή χορευτών του Μπαλέτου της ΕΛΣ σε μια σειρά από χορευτικά σόλι που θα παρουσιαστούν σε εσωτερικούς χώρους αρχαιολογικών μουσείων. Ως μια συνομιλία κίνησης και ακινησίας, οι χορευτές θα διηγηθούν καινούριες ιστορίες πάνω σε χορογραφίες των ίδιων αλλά και των Ιωάννας Πορτόλου, Γιάννη Νικολαΐδη και Κωνσταντίνου Ρήγου.
Σόλο του Γιώργου Κοτσιφάκη
Χορογραφία: Χρήστος Παπαδόπουλος
Σαντούρι: Ανδρέας Κατσιγιάννης
Ο καταξιωμένος χορευτής Γιώργος Κοτσιφάκης παρουσιάζει ένα χορευτικό σόλο σε χορογραφία Χρήστου Παπαδόπουλου, με τη συνοδεία του καλλιτεχνικού διευθυντή της Εστουδιαντίνας Νέας Ιωνίας Βόλου και δεξιοτέχνη Ανδρέα Κατσιγιάννη στο σαντούρι.
Ο Χρήστος Παπαδόπουλος σημειώνει: «Ένα ντουέτο. Ένα σώμα και ένα μουσικό όργανο. Το ντουέτο αυτό εμπνέεται από την ελληνική μυθολογία και αποπειράται μέσα σε πέντε μόλις λεπτά να σκιαγραφήσει και να διαγράψει μια τιτάνια ανθρώπινη διαδρομή και εξέλιξη. Η διαδρομή αυτή ξεκινά με τη μυθολογική δημιουργία του ανθρώπου ως ένα θεϊκό αστείο, συνεχίζει με τη σχέση αθάνατου-θνητού και πώς αυτή αναδιαμορφώνεται μέσα στους αιώνες και τελειώνει με τα πρώτα βήματα του ανθρώπου ως ανεξάρτητου πλάσματος που λαχτάρα να αυτοπροσδιοριστεί και να ορίσει το μέλλον του. Συνεχίζοντας την έρευνα της συνάντησης σώματος και ήχου, πώς αυτά συναντιούνται και αλληλοεπηρεάζονται, επιχειρείται η δημιουργία ενός ιδιότυπου παραστασιακού κώδικα στηριζόμενου τόσο στην αφηγηματικότητα της κίνησης όσο και στη λειτουργία της ίδιας της μουσικής».
Ημερολόγιο ενός αθέατου εγκλεισμού
30 & 31 Ιουλίου, Ρωμαϊκή Αγορά
Σε έναν συνδυασμό ποίησης και στοχασμών, ο διακεκριμένος Έλληνας πανεπιστημιακός, θεατρικός συγγραφέας και ποιητής Γιώργος Βέλτσος μεταφέρει στο έργο Ημερολόγιο ενός αθέατου εγκλεισμού ένα διπλό βίωμα ως προς την ασθένεια και την καραντίνα: από τη μια η ευθύνη απέναντι στον άλλο και από την άλλη το ζήτημα μιας απάνθρωπης ζωής που κινδυνεύει να χάσει το βίωμα της ίδιας της ζωής ως ζωής, και όχι ως επιβίωσης. Ερμηνεύει η διακεκριμένη ηθοποιός του Θεάτρου Τέχνης Ρένη Πιττακή.
Ο Γιώργος Βέλτσος σημειώνει: «Ημερολόγιο ενός αθέατου εγκλεισμού –ο Ελύτης θα έλεγε Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου– γιατί όλοι μας, τις σκληρές μέρες του φετινού Απρίλη, σκεφτήκαμε έγκλειστοι τους στίχους του ποιητή από το ομώνυμο έργο του: “Ξημερώθηκα έχοντας διατρέξει την ιστορία του θανάτου της Ιστορίας, ή μάλλον την ιστορία της Ιστορίας του θανάτου (και αυτό δεν είναι λογοπαίγνιο)”. Όλοι διατρέξαμε τότε και την Ιστορία και τον θάνατο σε έναν ημερολογιακά καταγεγραμμένο χρόνο που “έγραψε” τον υψηλό του κίνδυνο στη ζωή τού καθενός ξεχωριστά. Κατέθεσα κι εγώ με τον τρόπο μου μια μαρτυρία, γνωρίζοντας ωστόσο πως δεν υπάρχει μάρτυρας για τον μάρτυρα παρά ένας τρίτος: η φωνή και ο ρυθμός της Ρένης Πιττακή που θα την ενσαρκώσει».
Συναυλία αρχαίας ελληνικής μουσικής με το σύνολο Χρυσέα Φόρμιγξ
19 Ιουλίου, Αρχαιολογικός χώρος Βραυρώνας
23 Ιουλίου, Ιερό Ποσειδώνος, Σούνιο
25 Ιουλίου, Αγορά των Κομπεταλιστών Δήλου
4 Αυγούστου, Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας
12 Αυγούστου, Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών
6 Σεπτεμβρίου, Αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκίδας
13 Σεπτεμβρίου, Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά
Τραγούδι – Αφήγηση: Θεοδώρα Μπάκα
Αρχαία λύρα – Αφήγηση: Νίκος Ξανθούλης
Βιολί: Ζήσιμος Σουλκούκης
Βιολοντσέλο: Μιχάλης Πορφύρης
Επιμέλεια προγράμματος και διασκευές: Νίκος Ξανθούλης
Χορογραφία: Μαριάννα Καβαλλιεράτου
Με τη συμμετοχή μελών του Μπαλέτου της ΕΛΣ
Χορεύουν: Έλενα Κέκκου, Χρήστος Παπαδόπουλος, Ζωή Σχοινοπλοκάκη, Μιχάλης Κριεμπάρδης (23/7), Έλενα Κέκκου, Μιχάλης Κριεμπάρδης (25/7)
Η αρχαία ελληνική λύρα, παρά το ότι χάθηκε για πάνω από 1.600 χρόνια, διαπέρασε ως ιδέα τόσο την ευρωπαϊκή μουσική δημιουργία όσο και τη μουσική τέχνη της Εγγύς Ανατολής. Στην παράσταση Ήχοι αρχαίοι – Μουσικές του σήμερα του συνόλου Χρυσέα Φόρμιγξ, η αρχαία λύρα αναβιώνει μέσα από τους μαγικούς ήχους των χορδών της και συνομιλεί αφενός με δύο κλασικά όργανα, ένα βιολί και ένα τσέλο, και αφετέρου με τον ελληνικό λόγο, επιμένοντας να αναζητά την αρμονία του σύμπαντος σε μουσικές αρχαίες και νεότερες. Tη χορογραφία υπογράφει η ταλαντούχα χορογράφος και χορεύτρια Μαριάννα Καβαλλιεράτου, στην πρώτη της συνεργασία με την ΕΛΣ.
Μιλήσαμε με τον τραγουδοποιό, μουσικό παραγωγό και γιατρό, Βασίλη Παπαζώτο, για τις πετυχημένες διασκευές στο project Μουσικό Μπαλκόνι και την αγάπη του για τη μουσική και ιατρική
13°
