Μουσικη

Η νύχτα που είδα τους Doors of the 21st Century στον Λυκαβηττό

Η παράξενη συναυλία που συνέβη το καλοκαίρι του 2004 στην Αθήνα και η εξομολόγηση του Ray Manzarek για τον Jim Morrison

Ο Χρήστος Κισατζεκιάν μοιράζεται εικόνες από τη συναυλία των Doors of the 21st Century στο Θέατρο Λυκαβηττού και τι του είπε ο Ray Manzarek για τον Jim Morrison

Σάββατο πρωί, 3 Ιουλίου του 1971. Η Pamela Courson βρίσκει τον Jim Morrison νεκρό στην μπανιέρα του διαμερίσματός του, νούμερο 4, στην οδό Beautreillis 17-19 στην Le Marais των Παρισίων, μετά από καρδιακή προσβολή που οφειλόταν σε υπερβολική δόση ναρκωτικών. Κατά τα λεγόμενά της φυσικά, αφού ήταν η μόνη αυτόπτης μάρτυρας. Λεγόμενα που σημειωτέων παράλλαξε πολλάκις στην πάροδο του χρόνου, εν ελλείψει νεκροψίας… Ο Jim Morrison είχε μπει στο επάρατο 27 Club. Σαν σήμερα. Σαρανταεννέα χρόνια πίσω.

Ήταν λοιπόν Ιούλιος συγκυριακά και όταν το πανέμορφο Θέατρο του Λυκαβηττού (πόσο μου λείπει!) φιλοξένησε την τότε… σύγχρονη εκδοχή των The Doors με μπροστάρη τον Ian Astbury των The Cult, και δυστυχώς, απόντος του τσακωμένου John Densmore. Λίγες ημέρες μετά την πρωτοφανή κατάκτηση του πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος από την Εθνική του Καραγκούνη. Παρά τις πολυποίκιλες, έως και κεραυνόβλητες αντιδράσεις από τους αμετανόητους οπαδούς, δεν το έχανα με τίποτα (και) αυτό, έστω και ως αρχειοθετών!

Τέσσερις μόλις μήνες πρόλαβε να μετοικίσει στην Ευρώπη ο θυελλώδης Δανδής. Στις επιστολές του ο Morrison έγραφε για καθημερινούς, μοναχικούς, πολύωρους περιπάτους. Είχε ξυρίσει πλέον το μούσι και είχε ήδη χάσει αρκετά από τα κιλά που είχε πάρει κατά την ηχογράφηση του “L.A. Woman”. Όλα έδειχναν πως η πρόσκληση της Pam ήταν για καλό. Κι όμως. Να που εν τέλει ο αλλοπρόσαλλος Jim υπήρξε για άλλη μια φορά ανατρεπτικός. Βασικά υπήρξε ανατριχιαστικά συνεπής στο ραντεβού του με τον Brian Jones των Rolling Stones: τον αντάμωσε στην επουράνια σύναξη γιγάντων ακριβώς δυο χρόνια μετά τον θάνατό του στις 3 Ιουλίου του 1969!

Doors of the 21st Century, Θέατρο Λυκαβηττού, Αθήνα, 22 Ιουλίου 2004

Ένας από τους (αμέτρητους) λόγους που κάλυψα τούτη τη βραδιά λοιπόν ήταν και οι δυο συνεντεύξεις μου με το «πριν» και το «μετά», τους Ray Manzarek και Ian Astbury, στα παρασκήνια του Θεάτρου, πριν και μετά τη συναυλία. Και ήταν εκεί που ο Αρχιτέκτων του κουαρτέτου μου εκμυστηρεύτηκε τα εξής:

«Το “L.A. Woman” έμελλε να είναι το τελευταίο album των Doors με τον Jim Morrison στα φωνητικά… Έχοντας μόλις ολοκληρώσει την εγγραφή των μουσικών οργάνων και των φωνητικών του τον Μάρτιο του 1971, ο Jim μας ανακοίνωσε πως φεύγει για το Παρίσι, πριν ξεκινήσουμε την μίξη. Αυτή ήταν και η τελευταία μου επαφή μαζί του! Ούτε περεταίρω τηλεφωνική επαφή, ούτε γράμμα, τίποτα. Άλλωστε ο λόγος που είχε ζητήσει αυτή του την “άδεια”, ήταν πως είχε μεγάλη ανάγκη να ξεκουραστεί, να ησυχάσει, να απομονωθεί και να γράψει ποίηση…

Το σεβάστηκα! Αν τον αναζητούσα τους δυο-τρεις μήνες που έφυγε, ίσως τον ενοχλούσα, έτσι σκέφτηκα τότε… Την ημέρα που μας το ανακοίνωσε, του είπα “φυσικά, ξεκουράσου και όταν με το καλό νιώσεις την ανάγκη να ξαναγράψουμε μαζί μουσική, πες το μας και όλα καλά!”. Έλα όμως που δεν τον ξαναείδα ποτέ…»

Όσο για τον Ian, με δυο λόγια, ο άνθρωπος μου εξήγησε πριν το σόου τα προφανή: α) ο Jim ήταν το είδωλό του, άρα β) ζούσε το όνειρο και γ) συναινώντας, δεν θα μπορούσε παρά να μεταμορφωθεί σε Morrison από κάθε, μα ΚΑΘΕ άποψη για τις ανάγκες αυτής της περιοδείας, σεβόμενος τον επετειακό χαρακτήρα της. Ε, λοιπόν εγώ είμαι από τους άλλους. Εκείνους δηλαδή που χειροκρότησαν το όλο εγχείρημα. Όχι από κείνους που το απαξίωσαν έως και απριόρι. Προτίμησα να διασκεδάσω, τόσο που βράχνιασα αν με πιάνεις. Γιατί;

Μιλάμε για τους Doors. Μια aμερικάνικη μπάντα που έγραψε ιστορία, χάραξε δρόμους και επηρέασε αμέτρητους καλλιτέχνες του χθες και του σήμερα μέσα σε τέσσερα μόλις χρόνια οργασμικής δισκογραφίας. Και ναι. Αξιωματικά, η καλλιτεχνικά αιθεροβατούσα προσωπικότητα του απόντος Jim ήταν η αιχμή του δόρατος σε τούτη την εποποιία. Όμως εξίσου αξιωματικά, πίσω από όλα αυτά, κινητήριος δύναμη των ψυχεδελικών ηχοτρόπιων του κουαρτέτου ήταν ο Ray Manzarek. Ο άνθρωπος-ορχήστρα που έπαιζε συγχρόνως πλήκτρα και μπασογραμμές, που έγραφε τις παρτιτούρες και έντυνε χίπικα τους πρόστυχους στίχους του νάρκισσου ποιητή…

Συντονισμένοι επακριβώς με το κλίμα που επικρατούσε στην Καλιφόρνια στα μέσα της χρονιάς του 1967 και έμεινε στην ιστορία ως το «Καλοκαίρι της Αγάπης», οι Doors τσάκισαν κόκαλα γράφοντας μεταξύ άλλων ένα από τα πιο σημαντικά debut albums του rock ‘n’ roll. Τα συστατικά εκείνης της ανυπέρβλητης συνταγής ήταν μοναδικά. Ξεκάθαρα.

Ένας frontman σκοτεινός. Απρόβλεπτα εκρηκτικός. Άδωνις, μα και ευφυής. Δυο αρετές που συνήθως δεν συνάδουν. Ένας κιθαρίστας βαθιά μυστικιστικός, ταξιδιάρης. Ένας ντράμερ αφάνταστα σπουδαγμένος σε jazz δρόμους, ευέλικτος, δίχως στεγνή ραχοκοκαλιά. Και ως ενορχηστρωτής όλων, πίσω από τα πλήκτρα, ο Αρχιερέας τούτης της ιερής κατάνυξης, με ρόλο τουλάχιστον διττό, συνυπεύθυνος και για τις χαμηλές συχνότητες της μπάντας.

Με άλλα λόγια, μιλάμε για έναν από τους πιο μοναδικούς κι ανεπανάληπτους μουσικούς καρπούς της ηλεκτροφόρας μουσικής επανάστασης του 20ού αιώνα! Και ψάχνεις για το «πρώτο», το «αυθεντικό», το 2004; Μα έτσι απλά χάνεις το «γλέντι» και τη «νοσταλγία» που δυο ιδρυτικά μέλη σου προτείνουν παρέα με έναν γνήσιο απόγονό τους! Ε; Για κούνα το κεφάλι σου λιγάκι. Για rock’n’roll μιλάμε. Δεν συντάσσουμε δοκίμια. Για μπύρες γυρεύουμε, για στίχους που σε διαμόρφωσαν και τους τραγουδάς tutti υπό την επήρεια αλκοόλ, αγκαλιά με τον κολλητό σου, την κοπέλα σου, τους συνοδοιπόρους σου σε τούτο το ταξίδι.

Για την ανατριχίλα της ανεμελιάς που έχουμε χάσει ρε.

Ναι. Το να βγουν στο τέλος όλοι τους επί σκηνής με την εμφάνιση της Εθνικής Ελλάδος ήταν έως και κωμικοτραγικό. Εκεί απλά χαμογελάς, ή κλείνεις τα μάτια σου με την παλάμη, όσο κέφι κι αν κουβαλάς. Μια παλάμη που η αλήθεια είναι πως «τρύπησε» αφού το εισιτήριο κόστιζε σαρaνταπέντε ευρώ… Όμως δεν ξέρω για σένα. Εγώ με το που άκουσα το κλασικό “Ladies & Gentlemen, please welcome, from Los Angeles California, The Doors” από τα θεόρατα ηχεία, ανατρίχιασα πατόκορφα! Με το που σήκωσα τον φακό για να τραβήξω τον Ian με έπιασαν τα γέλια από το βαθμό ομοιότητάς του με τον εκλιπόντα. Στα πάντα-όλα. Ντύσιμο, μαλλί, γυαλί, στήσιμο, κινήσεις. Με το που έφτυσε τις πρώτες νότες του “Break On Through” δε, φώναξα «ρε συ, αν είναι δυνατόν, ΙΔΙΟ το λέει, ήμαρτον!».

Τούτη τη φορά παραθέτω πιο κάτω το set list ώστε να δεις κι εσύ που δεν ήσουν παρέα μας πόσο χορταστικό ήταν το δίωρο πρόγραμμά τους. Με εξαίρεση τους αυτοσχεδιασμούς των νεοαποκτηθέντων Angelo Barberi (μπάσο) και Ty Dennis (τύμπανα). Κι ας μου έλειψε αφάνταστα το “Riders on the Storm” που απλά θεωρώ ένα από τα πιο «κινηματογραφικά», ευφάνταστα τραγούδια απαρχής της δισκογραφίας.