Μία κουβέντα με τη μέτζο σοπράνο Άννα Παγκάλου

Η δράση «Μια γέφυρα μουσικής πάνω από τη Συγγρού» συνεχίζεται φέτος για πέμπτη χρονιά. Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση συνεργάζεται με φοιτήτριες και φοιτητές της κατεύθυνσης «Πολιτισμός και πολιτιστική διαχείριση» του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου, για την οργάνωση μιας σειράς συναυλιών σύγχρονης μουσικής. Το πρόγραμμα συντονίζει η πιανίστρια και μουσικολόγος Λορέντα Ράμου. Με την καθοδήγησή της, την επίβλεψη του Γιώργου-Μιχαήλ Κλήμη από το Πάντειο, τις συμβουλές των ανθρώπων της Στέγης και την επαφή με τους μουσικούς του προγράμματος, οι φοιτητές συνέβαλαν σημαντικά στη διοργάνωση και την επικοινωνία των συναυλιών. Οι φοιτήτριες Μαργαρίτα Ασημακοπούλου και Μιχαέλλα Νησιώτη πήραν τη συνέντευξη που δημοσιεύεται εδώ.

Λίγες μέρες πριν την πέμπτη χρονιά της «Γέφυρας Μουσικής» μεταξύ Παντείου και Στέγης (5-7 Φεβρουαρίου), η μέτζο σοπράνο Άννα Παγκάλου μας παρουσίασε με τόσο ενθουσιασμό και αγάπη κατευθύνσεις της experimental σύγχρονης μουσικής για φωνή, καθώς και τα έργα που θα τραγουδήσει στη συναυλία της 5^ης Φεβρουαρίου, που η γνωριμία μας με το είδος ήταν παραπάνω από θετική.

Ας τα πάρουμε από την αρχή όμως. Ξεκίνησε το μουσικό της ταξίδι κάπως αργοπορημένα, όπως λέει και η ίδια. Δεν είχε όνειρο να ασχοληθεί με την κλασική μουσική, ούτε ήταν κάτι που ποτέ φανταζόταν. Σπούδασε τραγούδι στη Βιέννη, τη Ρώμη αλλά και την Αθήνα, παρακολουθώντας μαθήματα τεχνικής τελειοποίησης και ερμηνείας. Κέρδισε, μεταξύ άλλων διακρίσεων, τις υποτροφίες του Ιδρύματος Fulbright και του Ιδρύματος Ωνάση.

Η στροφή της στη σύγχρονη μουσική επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από την τάση που είχε να προσθέτει τη δική της πινελιά στην ερμηνεία των κομματιών. Θεωρεί ότι η σύγχρονη μουσική αντανακλά ανησυχίες της εποχής μας και απευθύνεται σε όλους. Συχνά μπορεί να είναι πολύπλοκη, αλλά ακριβώς αυτό το στοιχείο την ελκύει και τη γοητεύει, ενώ τη διασκεδάζει και το χιούμορ που διαπερνά μερικά από τα έργα που ερμηνεύει.

«Πάντα υπάρχουν άνθρωποι πιο ανοιχτοί και άνθρωποι που το διαφορετικό τους τρομάζει», μας επισημαίνει στην ερώτησή μας για τις αντιδράσεις του κόσμου όσον αφορά τη σύγχρονη μουσική. Την χαροποιεί ιδιαίτερα όταν βλέπει το κοινό σ’ αυτές τις συναυλίες να αυξάνεται στη χώρα μας, ιδίως όταν αυτό αποτελείται από νέους ανθρώπους.

Η ίδια αισθάνεται πως βρίσκεται σε ένα από τα καλύτερα σημεία της καριέρας της. Νιώθει όμως ότι συνεχώς διανύει νέα μονοπάτια, ερμηνεύοντας έργα και συνθέσεις με καινοτόμες μεθόδους. Η περηφάνια και η τιμή που αισθάνεται για όλες τις συνεργασίες που έχει κάνει είναι μεγάλη. «Το να γράφει κανείς για τη φωνή σου, εντελώς πάνω σου, είναι μια πολύ ιδιαίτερη διαδικασία για έναν ερμηνευτή», επισημαίνει. Η συνεργασία με την Κατερίνα Τζεδάκη για ένα νέο έργο, το «Crystal Forest» για φωνή και ηλεκτρονικά, παραγγελία της Στέγης ειδικά για τη συναυλία στο Πάντειο στις 5 Φεβρουαρίου, είναι μια από αυτές που ξεχωρίζει. Η ιδέα της σύνθεσης προέκυψε από την εμπειρία της Κατερίνας Τζεδάκη στο σπήλαιο του Μελιδονίου, το οποίο βρίσκεται στο νομό Ρεθύμνης, στην Κρήτη. Το σπήλαιο αυτό έχει χρησιμοποιηθεί σαν κατοικία, αλλά και σαν λατρευτικός χώρος από τα μινωικά χρόνια. Για την προετοιμασία του έργου, Η Άννα Παγκάλου επισκέφθηκε μαζί με την Κατερίνα Τζεδάκη το σπήλαιο και τραγούδησε μέσα σε αυτό, εξερευνώντας τον ακουστικό του χώρο και τις ιδιαίτερότητές του.

Στη συναυλία θα ακούσουμε επίσης το «Stripsody» της Cathy Berberian που είναι στην ουσία ένα κόμικ. Η φωνή μιμείται τους διάφορους ήχους, σα να έχει κανείς ένα ραδιόφωνο και αλλάζει σταθμούς. «Δε σημαίνει ότι επειδή είναι κόμικ, δεν έχει πολλές δυσκολίες. Απεναντίας, οι δυσκολίες είναι περισσότερες. Φέρνεις τη φωνή στα όρια της και μετά πρέπει να την έχεις εκεί για να δημιουργήσεις ένα άλλο ηχόχρωμα» μας λέει.

Η Anne LeBaron, μια από τις σημαντικότερες συνθέτριες των ΗΠΑ σήμερα, που είχε την τύχη να μαθητεύσει κοντά σε συνθέτες όπως ο György Ligeti και ο Mauricio Kagel, συμμετέχει στη συναυλία με ένα απόσπασμα από την όπερά της The E&O Line, «Euridice’s death». Η Ευρυδίκη της είναι μια τζαζ φιγούρα που συνοδεύεται από ηλεκτρονικά, τα οποία η συνθέτρια επεξεργάζεται εκ νέου ειδικά για την παρουσίαση του έργου στο Πάντειο από την Άννα Παγκάλου.

Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στην πρώτη εκτέλεση στην Ελλάδα δύο αριών από την όπερα του Salvatore Sciarrino «Perseoe Andromeda» που συνοδεύονται από live ηλεκτρονικά, τα οποία θα χειρίζεται ο Alvise Vidolin, μια ιστορική φυσιογνωμία της σύγχρονης μουσικής στην Ιταλία, στενός συνεργάτης του Luigi Nono, του Luciano Berio και του ίδιου του Sciarrino.

Τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια η Άννα Παγκάλου παρακολουθούσε πιστά τη «Γέφυρα Μουσικής πάνω από τη Συγγρού», όμως συμμετέχει για πρώτη φορά στην εκδήλωση που τόσο αγαπά. Μας ομολογεί πως είναι ιδιαίτερα συγκινημένη, καθώς θα παρουσιάσει μια συναυλία αποκλειστικά βασισμένη στη φωνή ως σόλο όργανο στη σύγχρονη μουσική. «Πρέπει να γνωρίζουμε αυτά που γράφονται σήμερα» τονίζει. Θεωρεί ότι δράσεις όπως η «Γέφυρα Μουσικής πάνω από τη Συγγρού» ανοίγουν ένα παράθυρο στην αντίληψη των θεατών και ειδικά σε νέο κόσμο, όπως οι φοιτητές, αλλά βοηθούν και νέους καλλιτέχνες, καθώς κάθε χρόνο συμμετέχουν νέοι μουσικοί και γράφονται νέα έργα για τις συναυλίες της «Γέφυρας».

«Τρεις πολύ σημαντικοί λόγοι για να έρθεις στο φεστιβάλ», μας λέει η Άννα, «είναι
να ανακαλύψεις ποιος είναι ο ήχος του σήμερα, να στηρίξεις τα όμορφα πράγματα που συμβαίνουν στον χώρο της εκπαίδευσης και να ανοίξεις τον εαυτό σου σε καινούργιες εμπειρίες».

Πληροφορίες εκδήλωσης:

«Μια Γέφυρα Μουσικής πάνω από τη Συγγρού», 5-7 Φεβρουαρίου 2020
Πρώτη συναυλία «Οι περιπέτειες της φωνής»

Ημερομηνία: 5 Φεβρουαρίου
Έναρξη: α’ μέρος 20:30 (Φανή Αντωνέλου, σοπράνο, Απόστολος Παληός, πιάνο). Έργα Anton Webern, Wolfgang Rihm, Isabel Mundry, György Ligeti, Unsuk Chin. 
β’ μέρος 21:30 (Άννα Παγκάλου, μέτζο σοπράνο)

Cathy Berberian, «Stripsody (1966)
Luciano Berio, «Sequenza III» για φωνή (1965)
John Cage, «Song Books» (1970) – επιλογές
Γιώργος Απέργης, «RécitationIX» (1977-78)
Salvatore Sciarrino, «Due Arie Marine» για μέτζο σοπράνο και συνθετικούς ήχους σε πραγματικό χρόνο (1990)*
Ann LeBaron, «Eurydice’s Death» για φωνή και ηλεκτρονικά (1982/2019)*
Κατερίνα Τζεδάκη, Crystal Forest – ανάθεση της Στέγης για φωνή και ηλεκτρονικά (2019)**

Live ηλεκτρονικά: Alvise Vidolin («Due Arie Marine»), Κατερίνα Τζεδάκη («Crystal Forest»)

* Πρώτη εκτέλεση στην Ελλάδα
** Πρώτη παγκόσμια εκτέλεση

Χώρος: Πάντειο Πανεπιστήμιο, Λ. Συγγρού 136
Αίθουσα Τελετών (Ισόγειο παλαιού κτιρίου - κόκκινο κτίριο)
Η είσοδος στον χώρο του Παντείου γίνεται από την οδό Φραγκούδη (είσοδος και για ΑΜΕΑ)

Είσοδος: Ελεύθερη είσοδος με δελτία εισόδου (τηρείται σειρά προτεραιότητας). Παραλαβή των δελτίων στην είσοδο της Αίθουσας Τελετών του Πανεπιστημίου. Η διανομή των δελτίων ξεκινά στις 19:00 .
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2109005800, 2109201671
Διαβάστε περισσότερα: https://www.onassis.org/el/whats-on/music-connects-onassis-stegi-and-panteion-university-vol-5