Ο Μπάμπης Παπαδόπουλος και το «Ροκ του Καραγκιόζη»

Δεδομένη η ροκ ιστορία του με τις Τρύπες. Χωρίς να αποκλείει τίποτε για το μέλλον χαράσσει με σταθερά βήματα την προσωπική του πορεία καταφέρνοντας να σχηματίζει εικόνες με τις οργανικές συνθέσεις και να καταγράφει μουσικές ιστορίες. Και μάλιστα χωρίς στίχους. Έχει συνεργαστεί με καλλιτέχνες όπως ο Φλώρος Φλωρίδης, ο Νίκος Παπάζογλου, ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου και ο Σωκράτης Μάλαμας, ενώ συμμετέχει στην παρέα των Χειμερινών Κολυμβητών. Γράφει μουσική για τον κινηματογράφο και το θέατρο. Συνεργάζεται σταθερά με τον σκηνοθέτη Γιάννη Οικονομίδη («Το μικρό ψάρι», «Στέλλα κοιμήσου») και έγραψε για τους τίτλους τέλους της νέας του ταινίας «Η μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς» μια φοβερή σερφ διασκευή πάνω στο μουσικό θέμα του Καραγκιόζη. Παράλληλα κυκλοφόρησε το νέο του προσωπικό άλμπουμ «Παραλογές του άχρηστου», που είναι εμπνευσμένο από το βιβλίο του Nuccio Ordine «Η χρησιμότητα του άχρηστου». Μιλήσαμε μαζί του για την πορεία αυτή από τις μυθικές Τρύπες μέχρι το Ροκ Καραγκιόζη και όλες τις παράλογες παραλλαγές ενδιάμεσα.

Ποια η σχέση σας με τη νοσταλγία και την τόσο αποδεκτή από μεγάλη μερίδα του κοινού ιστορία σας με τις Τρύπες;
Θα ήταν περίεργο να σταματούσαν οι Τρύπες και εγώ να συνέχιζα να κάνω κάτι σαν τις Τρύπες. Δεν λέω, ίσως κάποια στιγμή να μου τη βαρέσει και να το κάνω, έτσι κι αλλιώς είναι μέσα μου αυτό το πράγμα. Εξάλλου υπάρχει και σε όσα κάνω τώρα, είναι από αυτά που με διαμόρφωσαν και δεν μπορώ να το αρνηθώ. Από την άλλη είναι πολύ έντονη η ανάγκη να ανακαλύψω πράγματα, να έχω ελευθερία. Είναι ένα είδος δέσμευσης και μια μπάλα με αλυσίδα που σε κρατά κάτω. Πιο πολύ είναι ανάγκη και λιγότερο ηρωική πράξη. Άλλωστε δεν πιστεύω στις ηρωικές πράξεις. Το αγαπώ αυτό που κάνω. Θέλω και εμένα να με ελευθερώνει η ενέργεια αυτή και να μπορώ να τη μοιράζομαι με όσους το εκτιμούν. Από την άλλη, αν θελήσω να κάνω κάτι που παραπέμπει στο παρελθόν, θα το κάνω – με ειλικρίνεια. 

Τα soundtracks επηρεάζουν τον ήχο ή ο προσωπικός σας ήχος ήταν αυτός που έφερε τη μουσική στον κινηματογράφο και το θέατρο;
Από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησα να γράφω δίσκους μόνο με οργανικά κομμάτια, χωρίς στίχους, με ενδιέφεραν οι εξιστορήσεις και όχι η ανάδειξη μιας τεχνικής, για παράδειγμα. Όταν παίζω, έχω στο μυαλό μου εικόνες και ιστορίες είτε από πριν είτε παίζοντας τη μουσική. Όταν αυτό συμβαίνει με μουσικές για το θέατρο ή τον κινηματογράφο, αποκτά άλλη διάσταση. Είναι μια πολύ όμορφη διαδικασία. Η μουσική είναι πολύ σημαντικό στοιχείο και δεν είναι τυχαίο που υπάρχει από το αρχαίο δράμα μέχρι σήμερα. Έχουμε ακούσει φοβερά soundtracks, πάντα τα προσέχω. Πρόσφατα μου έκανε εντύπωση που κανένας δεν συζήτησε για τη μουσική στην τελευταία ταινία του Λάνθιμου που με εντυπωσίασε, τη βρήκα ευφυέστατη. Και στη νέα  ταινία του Γιάννη Οικονομίδη είναι πολύ ωραία η  μουσική από τον Jean-Michel Bernard. Είναι μια άλλη ματιά στο έργο ενός σκηνοθέτη. Εγώ μπορεί να έκανα κάτι τελείως διαφορετικό οπότε έχει πολύ ενδιαφέρον η διαφορετική αυτή προσέγγιση.

Πώς προέκυψε το «Ροκ του Καραγκιόζη» στην ταινία του Οικονομίδη;
Μου είπε ο Γιάννης: «Μπάμπη, θέλω να κάνεις κάτι για το τέλος της ταινίας, για τους τίτλους τέλους και να είναι ένα θέμα από τη μουσική του Καραγκιόζη. Με ολοφάνερη αναφορά στις μουσικές του Καραγκιόζη. Κάν’ το όπως νομίζεις εσύ». Διάλεξα το αναγνωρίσιμο θέμα του καραγκιόζη να υπάρχει στη βάση ως ξεκάθαρη αναφορά, του το έστειλα, ενθουσιάστηκε και μπήκαμε με τους φίλους μουσικούς στο στούντιο να το γράψουμε. Είναι στο τελευταίο πλάνο, πέφτει μαύρο και ξεκινούν οι τίτλοι τέλους. Όπως είδα την ταινία είναι πολύ ταιριαστό γιατί είναι η κατακλείδα της και δουλεύει πολύ καλά.

Πώς είναι η συνεργασία μαζί του;
Εξαιρετική. Ο Γιάννης είναι ένας σκηνοθέτης που αν μη τι άλλο έχει έναν πολύ έντονο προσωπικό χαρακτήρα. Κάνει κάτι πολύ δυνατό στον ελληνικό κινηματογράφο, ανεξάρτητα αν αρέσει ή δεν αρέσει. Σίγουρα έχει ισχυρή παρουσία, δηλαδή είναι κάτι που είναι δικό του, μοναδικό. Ρεαλιστικό σινεμά κριτικάροντας αυτό που ζούμε σήμερα.

Τι ακριβώς ζούμε;
Mια παράνοια. Δεν ξέρω πώς να το χαρακτηρίσω. Ένα καινούργιο πράγμα που πατάει την πλειοψηφία των ανθρώπων προς τα κάτω προς όφελος των λίγων, σε παγκόσμιο επίπεδο. Εδώ επειδή μας αρέσει να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, οι πολιτικοί τα ρίχνουν ο ένας στον άλλο χωρίς να παραδέχονται ότι δεν μπορεί κανείς να κάνει τίποτε, ακολουθώντας οδηγίες από αλλού, παλεύοντας να βολέψουν μόνο τους δικούς τους.

Πώς σου φαίνεται ο ψηφιακός κόσμος;
Δεν είμαστε ικανοί να τον διαχειριστούμε. Αυτό που έχει σημασία είναι  η προσωπική ματιά του καθενός σε σχέση με αυτό. Ποια θέλουμε να είναι η θέση μας μέσα σε αυτή την κοινωνία που δημιουργείται. Θέλουμε να είμαστε κλεισμένοι σε ένα δωμάτιο μπροστά σε μια οθόνη και να τρώμε στη μάπα ό,τι μας δίνουν, να μην έχουμε επαφή με τον κόσμο και πώς μπορούμε να διακρίνουμε το σωστό και το λάθος, το ψέμα και την αλήθεια σε όλο αυτό.

Τι είναι οι «Παραλογές του άχρηστου», όπως λες το νέο σου άλμπουμ;
Οι παραλογές είναι τα δημοτικά με βάση από το αρχαίο δράμα, αλλά υπάρχει ως όρος και στην κλασική μουσική για τη μη αρμονική συνύπαρξη των φθόγγων της μουσικής. Στα δημοτικά υπάρχει και ένας παραλογισμός. Είναι μύθοι χωρίς λογική, σαν παραμύθια των αδελφών Γκριμ…

Πώς σε επηρέασε το βιβλίο «Η χρησιμότητα του άχρηστου»;
Moυ το χάρισε μια φίλη πέρσι το καλοκαίρι. Το διάβασα μετά από καιρό και μου άρεσε πολύ. Είναι εντυπωσιακό που νομίζουμε ότι τα πράγματα συμβαίνουν τώρα ενώ συμβαίνουν από πάντα. Ο άνθρωπος πέφτει συνεχώς στα ίδια λάθη και κάνει συνεχώς τις ίδιες βλακείες. Δεν ξέρω ποια είναι η μοίρα μας. Ένα μυστήριο άλυτο. Είναι ωραία που το θέτει έτσι. Η χρησιμότητα του άχρηστου. Η εξουσία προσπαθεί πάντα να μας βάλει όλους σε μια τάξη για να είμαστε χρήσιμοι, εντός εισαγωγικών, και αποτελεσματικοί, όλα αυτά τα αγαπησιάρικα και τα  δήθεν που ισχύουν μόνο για κάποιους, ενώ τελικά το πραγματικά χρήσιμο που αυτοί θεωρούν άχρηστο είναι το πιο δημιουργικό και είναι αυτό που πήγε σε κάποια πράγματα μπροστά την ανθρωπότητα. Αφήνω κάτι να συμβεί ελεύθερα χωρίς λόγο με ανοιχτωσιά. Πέρασα αρκετό διάστημα για να ολοκληρώσω τον δίσκο, έψαξα διάφορα πράγματα, άλλαξαν κατευθύνσεις, άλλοτε ζορίστηκα, άλλοτε το άφησα και το βιβλίο αυτό με στήριξε πνευματικά.

Θα παίξεις στην Αθήνα με τους Χειμερινούς Κολυμβητές. Πώς είναι αυτή η παρέα;
Είναι μια ωραία παρέα. Άνθρωποι της πόλης, μεγάλοι, με ιστορία, ελευθερία και ωραία παιξίματα. Οι συναυλίες είναι πάντα ενδιαφέρουσες, άλλωστε μέσα στη χρονιά είναι μετρημένα τα βράδια που παίζουμε όποτε είναι πάντα ευκαιρία για συνεύρεση. Αυτοσχεδιάζοντας, παίζοντας αυτά που δεν γίνεται να μην παιχτούν και με τις ιστορίες του Αργύρη που είναι πολύ ισχυρό στοιχείο στα live των Xειμερινών.

Info
To άλμπουμ του Μπάμη Παπαδόπουλου «Παραλογές του άχρηστου» και το digital single «Το Ροκ του Καραγκιόζη» από την ταινία του Γιάννη Οικονομίδη «H μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς» κυκλοφορούν από την Puzzlemusik. Στις 8, 9 & 10/12 εμφανίζεται ως μέλος των Χειμερινών Κολυμβητών στο Ίλιον Plus.