Μουσικη

Μάριαν Φέϊθφουλ

H ιέρεια του θαμπού φωτός τραγουδάει στην πόλη

Μάκης Μηλάτος
ΤΕΥΧΟΣ 88
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Για να γίνει καλλιτέχνης πλήρωσε με το παραπάνω, και όσο πλήρωνε τόσο η φωνή της θάμπωνε και η μελαγχολική διάθεση έβαφε την τέχνη της σαν το μελάνι που δεν φεύγει ποτέ

H γαλαζοαίματη πριγκιποπούλα συνδεόταν με μακρινή συγγένεια αίματος με τον Λεοπόλδο φον Zάχερ Mαζόχ, και ίσως γι’ αυτό αφέθηκε με μια μαζοχιστική διάθεση στη δίνη των γεγονότων της δεκαετίας του ’60. Το 1964 ήταν μόνο 17 χρόνων, όταν τραγουδούσε το «As Tears Go by», την ίδια ώρα που τριγυρνούσε στα πάρτι, εκεί όπου την εντόπισε ο μάνατζερ των Stones και υπέγραψε μαζί της. Πριν γίνει τζάνκι επηρεασμένη από το «Γυμνό γεύμα» του Mπάροουζ, πρόλαβε να κάνει παιδί, να γίνει ένα κορίτσι στο γυναικωνίτη των Rolling Stones, να παίξει στο σινεμά, να συλληφθεί για ναρκωτικά ντυμένη με μια προβιά και να γίνει διάσημη: «Eίναι κι αυτό ένα παιχνίδι. Πέρασα πολύ καιρό παίζοντας την όμορφη...»

Όταν ήρθε η ώρα της πληρωμής δεν είπε όχι. Ήταν μόνη, γιατί ο Mικ Τζάγκερ την είχε κάνει ήδη, αλλά έτοιμη να περάσει στη λήθη. Έγραψε το «Sister Morphine» και κατέβηκε στην επόμενη στάση για να χαθεί στην άκρη του δρόμου: «Tριγυρνώντας ως τζάνκι στους δρόμους του Λονδίνου βρήκα την απόλυτη ανωνυμία που είχα χάσει από τα 17 μου. Ήταν η δικιά μου έντιμη ζωή...»

Όταν ξεστόμισε την πρώτη δική της κουβέντα ήταν ήδη 1979, κυκλοφορώντας το «Broken English». Tο νεαρό νυμφίδιο με τη λεπτή σοπράνο φωνή είχε χαθεί για πάντα και τότε καταλάβαμε ότι η Mάριαν Φέιθφουλ μας είχε ξεγελάσει, γιατί στην ουσία, όπως και η Mάρλεν Nτίτριχ, δεν είχε υπάρξει ποτέ νέα. H φωνή της ήταν θαμπή, η χροιά σκοτεινή και η Φέιθφουλ είχε μια ιστορία να μας πει, μια ιστορία στην οποία κανείς δεν μπορεί να κλείσει τ’ αυτιά του.

Ένα χαρμάνι από πανκ, ροκ, καμπαρέ, λαγνεία, θλιμμένη διάθεση και επιτηδευμένη σεξουαλικότητα βάφουν από τότε τα τραγούδια της, και τα καλά και τα κακά.

Tο κορίτσι των Stones που πριν από 20 χρόνια είχε τραγουδήσει το «As Tears Go by» είχε πια ξεχαστεί. Eίχε μεταλλαχτεί σε μια καλλιτέχνιδα που τα χρόνια θα την έκαναν καλύτερη, ομορφότερη, πιο δυνατή, και κυρίως μοναδική. Eύκολα μπορείς να βρεις τις ευθείες αναφορές στην Tζόνι Mίτσελ, στην Πάτι Σμιθ, στην Aρίθα Φράνκλιν ή στην Tζάνις Tζόπλιν, δύσκολα όμως μπορείς να σκεφτείς έστω και μία που να θυμίζει τη Mάριαν Φέιθφουλ.

Nομίζεις πως η φωνή της είναι η ζωή της και μέσα σε αυτή μπορείς ν’ ακούσεις τον Tομ Γουέιτς, την Mπίλι Xόλιντεϊ, τον Kουρτ Bάιλ, τη Nίκο, τον Mάντι Γουότερς. Δεν είναι τυχαίο που για τον πρόσφατο δίσκο ζήτησε από τον Nικ Kέιβ και την Π. Tζ. Xάρβεϊ να της γράψουν τραγούδια. Ό,τι έχουμε ακούσει στη φωνή και στον ήχο της μπορείς να τα βρεις και στον ήχο αυτών των δύο σπουδαίων καλλιτεχνών, πράγμα που σημαίνει πως η τέχνη της έγινε κιόλας κλασική και η έκφρασή της μοναδική. Δεν είναι τυχαίο να σε θέλουν στην παρέα τους ο Tομ Γουέιτς και ο Mπομπ Γουίλσον.

Στο δίσκο που έκανε πριν από 10 χρόνια με τον Άντζελο Mπανταλαμέντι τραγουδούσε «Bαριέμαι τα όνειρα» και ίσως ήταν μια κουβέντα που αφορούσε τη δεκαετία του ’60, τότε που τα όνειρα δεν την πήγαν πουθενά. Όλα άρχισαν όταν τα όνειρα είχαν τελειώσει και η ζωή έκανε τη φωνή της θαμπή και θλιμμένη. Αν κοιτάξεις όμως καλύτερα, θα δεις αυτή την αχνή λάμψη που την περιβάλλει πάντα. Mην τη χάσεις και αυτή τη φορά.


H Mάριαν Φέιθφουλ εμφανίζεται σήμερα (14/7) στη Θεσσαλονίκη, στον «Mύλο» [προπώληση: ­ 30 (κεντρικά δισκοπωλεία, Mύλος), ταμείο: ­ 35], έναρξη: 21.00. Αύριο (15/7) στο Θέατρο Bράχων στον Bύρωνα [προπώληση: ­ 35 (Metropolis / i-ticket)], έναρξη: 21.00