H Sissi Rada, ή Σίσσυ Μακροπούλου, Αθηναία που ζει και εργάζεται στο Βερολίνο, είναι μία γυναίκα με χιούμορ και φαντασία, ιδιαίτερη ευαισθησία για τα πάντα και μία ψυχή εναρμονισμένη ανάμεσα στην άρπα, την κλασική και την ηλεκτρονική μουσική. Πολύπλευρο ταλέντο, με σημαντικές συνεργασίες, ήρθε με νέα: καινούργια δισκογραφική, νέο δίσκο («Sissi Rada»), ένα live στο Μέγαρο στις 9 Απριλίου, καλοκαιρινή συμμετοχή στο μουσικό φεστιβάλ της Δονούσας και μία χειμωνιάτικη τουρνέ στη Ρωσία με τον Θόδωρο Κουρεντζή.
Κάθε φορά που επικοινωνούμε, έχεις ένα κύμα από ενδιαφέροντα, ενθουσιώδη νέα να μου πεις. Ποια είναι, λοιπόν, τα νέα σου σήμερα; Μόλις τελείωσα τον καινούριο δίσκο και πάει στη μίξη, κάνω πρόβες για τη συναυλία μας στο Μέγαρο, τελειώνω, μελετάω Τσαϊκόφσκι για μια ηχογράφηση τον Μάιο καθώς επίσης και Dallapiccola για το Baden-Baden festival που είναι ακριβώς μετά το Μέγαρο. Κουράστηκα και που τα λέω. Α, και σήμερα πρέπει να αρχίσω να γράφω ένα κομμάτι για μία αυτοσχέδια τούμπα και ηλεκτρονικά, που θα παιχτεί στο Diaghilev festival το Μάιο.
Η νέα σου δισκογραφική εταιρεία, η Kryptox, δίνει και μία νέα στροφή στον ήχο σου; Θα γίνεις πιο σκληρή στο beat;
Η νέα δισκογραφική είναι μια νέα στροφή από μόνη της. Το κεφάλι της είναι ο Μr. Gomma όπως τον αποκαλούν. H Gomma ήταν θρυλική στον κόσμο της τέκνο αλλά η Kryptox, η θυγατρική της, έχει άλλο σκοπό. Έχει υπογράψει τρεις ή τέσσερις καλλιτέχνες απ’ όσο ξέρω και βαίνει στο ρεύμα της neoclassical μουσικής, ένας όρος το ίδιο εκνευριστικός όσο το avant-garde, experimental, deep house και βασικά όλες οι ταμπέλες στα είδη μουσικής (πάντα μου άρεσε επίτηδες να ονομάζω τον προηγούμενο δίσκο ποπ για να βλέπω τις αντιδράσεις των κουλτουριάρηδων). Δε ξέρω, λοιπόν, τι είδος είναι ο καινούριος. Ξέρω όμως ότι έγραψα μουσική ακριβώς όπως την ήθελα. Προσπάθησα να φανταστώ έναν αρχαίο, ατόφιο, ελληνικό ήχο. Εκείνον μετά τον μπαστάρδεψα με ό,τι σημαίνει για μένα το «σήμερα». Σα να καταπίνεις τις ρίζες σου και να φυτρώνουν. Η Λένα Πλάτωνος, την οποία θαυμάζω σαν Θεά μου, κάνει featuring σε ένα κομμάτι και ευλογεί το όλο εγχείρημα. Είχα επίσης στη διάθεσή μου καταπληκτικούς μουσικούς. Από τρεις τελείως διαφορετικούς μεταξύ τους σαξοφωνίστες, μέχρι τσέμπαλο, νέυ, δίαυλο και μαντούρα. Η δισκογραφική μού είπε κατα λέξη να είμαι όσο πιο avant-garde θέλω και δεν πίστευα στ΄αυτιά μου, αλλά είναι αλήθεια.
Και ποια είναι η πνευματική σου κατάσταση αυτή τη στιγμή;
Τρύπησα το δάχτυλό μου με μια τόση δα καρφίτσα. Όχι, βασικά με μια τεράστια μαχαίρα, και δεν μπορώ να παίξω άρπα για σήμερα. Νιώθω περίεργα.
Συνεχίζει το Βερολίνο να είναι τόσο συναρπαστικό όσο το θέλει η αστική μυθολογία τα τελευταία, πόσο να πω, 30 χρόνια; Έχουν αρχίσει να υπάρχουν κάποιες νεότερες φωνές, κινηματογραφιστών απ’ όσο έχω δει εγώ, που παρουσιάζουν ένα κουρασμένο, θλιμμένο Βερολίνο, εγκλωβισμένο μέσα στον techno-beat ήχο του.
Πάντα νιώθω άβολα όταν έρχεται στη συζήτηση το θέμα Βερολίνο, ή η οποιαδήποτε πόλη. Ποτέ δεν καταλάβαινα μια πόλη σαν οντότητα. Για παράδειγμα, όταν κάποιος φίλος σου λέει «βαρέθηκα τη πόλη. Έχει αλλάξει. Θα μετακομίσω». Πάντα ξέρεις ότι δεν φταίει η πόλη. Μαζί μας γερνάνε όλα. Εκτός, από αυτά που γεννιούνται.
Πες μου το πιο γερμανικό πράγμα επάνω σου/στη ζωή σου;
Μου αρέσει να βλέπω τις Τετάρτες ένα συντηρητικό πολιτικό τοκ-σόου στη γερμανική τηλεόραση. Μόνο γέροι Γερμανοί το βλέπουν και οι φίλοι μου με κοροϊδεύουν. Αλλά μου αρέσουν μερικές ρουτίνες. Με κάνουν να νιώθω ασφαλής. Εφόσον ακόμη δεν κάνω ποδήλατο με κράνος και δεν διορθώνω τους περαστικούς που περνάνε με κόκκινο, δεν ανησυχώ.
Πες μου κάτι συναρπαστικό για την Αθήνα που το ζεις κάθε φορά που έρχεσαι εδώ.
Να περνάω κάτω από το σπίτι του γείτονά μου και να πηγαίνουμε περίπατο αφού μου βάλει τους καινούριους δίσκους που πήρε. Η μαμά μου να μου έχει μαγειρέψει ψάρια. Και να πηγαίνω τζόγκινγκ χωρίς να χρειαστεί να πάρω κλειδιά μαζί. Μια ευκόλως αποκτώμενη και σύντομη σχετικά αίσθηση ελευθερίας.
Παρακολουθείς την ελληνική κίνηση; Έχεις ακούσει κάτι που σου άρεσε φέτος;
Άκουσα τους iota και μου άρεσαν πολύ. Και η τζαζ σκηνή, βλέπω, πάει πολύ όμορφα. Ο Σπύρος Μάνεσης, ο Αρίων Γυφτάκης.
Μίλησέ μου για την παράσταση στο Μέγαρο. Τι θα δούμε και τι θα ακούσουμε;
Ερχόμαστε 6 άτομα με πολλή όρεξη από το Βερολίνο. Εγώ με δύο άρπες, μία κλασική και μία κέλτικη ηλεκτρική, ο Max Trieder στα ηλεκτρονικά και στα πλήκτρα (θα παίξει και στο πιάνο με ουρά) και οι Schnellebuntebilder στα visuals. Έχουμε συνεργαστεί στο παρελθόν στο βίντεο κλιπ του «Sunday», που πήρε το staff pick award του Vimeo. Σ΄ αυτό το λάιβ θα παρουσιάσουμε κατά κύριο λόγο το καινούριο άλμπουμ. Και επίσης να αναφέρω ότι θα έχουμε και δύο guest. Τον Guido de Flaviis στο σαξόφωνο και τον Νεκτάριο Σταματέλο στο νέυ. Και οι δύο παίζουν στο δίσκο και είμαι ευγνώμων γι΄αυτό.
Η άρπα υπάρχει ακόμα σαν κύριο όργανο στη νέα σου δουλειά;
Ναι, βέβαια. Είναι ο χάρτης μου. Πότε γυμνή - πότε ηλεκτρονική με εφέ.
Μίλησέ μου για τις «Εποχές του Τσαϊκόφσκι». Πώς δημιουργήθηκε αυτό το έργο και πώς εξελίσσεται τώρα;
Οι εποχές του Τσαικόφσκι είναι ένα αριστούργημα που έγραψε για πιάνο το 1875-76. Πρόκειται για 12 μινιατούρες, μία για κάθε μήνα του χρόνου. Προοριζόταν για ένα περιοδικό το οποίο σε κάθε τεύχος του υποσχόταν στους αναγνώστες του ένα κομμάτι του Τσαϊκόφσκι μαζι με ένα ποίημα κάποιου Ρώσου ποιητή. Πόσο τέλεια ιδεα;! Κάθε μήνας είναι στ’ αλήθεια τόσο πετυχημένα φτιαγμένος, κανείς απορεί πώς σκεφτόταν τόσες μελωδίες. Μερικά μέρη τα συνέθεσε μάλιστα όλα μαζί μέσα σε ένα μήνα. Τόση πυκνή έμπνευση! Το έργο αυτό έπαιζε συχνά στο σπίτι μας όταν ήμουν μικρή. Το ήξερα απ’ έξω και ανακατωτά. Μια μέρα σκέφτηκα να δω αν γίνεται να το παίξω στην άρπα. Και δεν γινόταν. Οπότε είπα να το φτιάξω για να παίζεται. Και έτσι ξεκίνησα να ασχολούμαι με αυτή τη μεταγραφή σχεδόν δύο χρόνια τώρα. Το ηχογράφησα τον Δεκέμβριο που μας πέρασε και το έστειλα σε μία δισκογραφική που μου πρότεινε ένας φίλος μου τυχαία σε ένα ντίνερ. Του είπα ότι δεν πρόκειται να ξαναπεράσω το δράμα του να στέλνεις ντέμο και ότι θα στείλω μόνο σ΄αυτούς έτσι δοκιμαστικά. Και το πήραν. Ο δίσκος θα βγει τον Δεκέμβριο από την brilliant classics, αν όλα πάνε καλά, αμέσως μετά τον δίσκο Sissi Rada.
Παρά την αύρα του Βερολίνου, των μεγάλων αιθουσών συναυλιών και του avant garde ύφους σου, σε έχω συνδέσει τόσο πολύ με τα ελληνικά νησιά και το καλοκαίρι. Θυμάμαι το κείμενό σου για «το νησί που πρέπει να αλλάξεις όνομα. Ξέρεις ποιο». Ποια είναι η σχέση σου με αυτό το καλοκαιρινό σύμπαν τώρα; Μου έλεγες ότι θα είσαι και στο φετινό Yupiyaya φεστιβάλ στη Δονούσα τον Ιούνιο.
Τιμή μου να με συνδέεις με τα ελληνικά νησιά. Στη Δονούσα θα είμαι 14-16 Ιουνίου και περιμένω πώς και πώς να δω τα νερά της. Οι Κυκλάδες, ειδικά οι μικρές Κυκλάδες, είναι το αγαπημένο μου μέρος στην Ελλάδα.
Στη Δονούσα με τι performance θα κατέβεις;
Μόνη μου με δύο άρπες και λάπτοπ.
Και τι συμβαίνει με σένα και τη Ρωσία;
Α ναι, θα είμαι πάλι τον Μάιο με την ορχήστρα MusicAeterna και τον φοβερό μαέστρο Θόδωρο Κουρεντζή. Θα παίξουμε αυτή τη φορά την Ενάτη συμφωνία του Μάλερ. Έχω την τύχη να ζήσω ήδη δύο πρότζεκτ με αυτή την καταπληκτική ορχήστρα που με έχει κάνει καλύτερο άνθρωπο. Πρόκειται περί συνωμοσίας. Περί κοινωνικού έργου. Οτιδήποτε εκτός των συνηθισμένων. Ξέρετε, η κλασική μουσική πάντα συνδεόταν με το παρωχημένο, το παλιομοδίτικο και το συντηρητικό. Όχι μετά τον Κουρεντζή, τον Έλληνα που μαθαίνει τους Ευρωπαίους τη μουσική που έφτιαξαν εκείνοι. Και την κάνει όχι μόνο σα να γράφτηκε χθες, αλλά σα να είναι γραμμένη για όλους, ανεξαρτήτως γούστου. Πήγε στη Ρωσία σε μία πόλη στη Σιβηρία και έφτιαξε μια ορχήστρα διαλέγοντας τους μουσικούς του έναν έναν και πρόσεξε να είναι αφοσιωμένοι στη μουσική μέχρι τρέλας. Όλοι τους είναι ἐκεῖ, λοιπόν, όχι επειδή είναι το επάγγελμά τους, αλλά επειδή είναι η ζωή τους. Εξάλλου η μουσική δεν είναι επάγγελμα, έτσι δεν είναι; Έρχονται στο Μέγαρο στις 16 Απριλίου. Στις συναυλίες κοιτάω το κοινό και πάντα βλέπω πρόσωπα με δάκρυα. Αξίζει αυτή η εμπειρία.
Πες μου έναν αγαπημένο στίχο δικό σου ή ξένο, για να κλείσουμε αυτή τη συνέντευξη.
«Οι καλλιτέχνες κάνουν Τέχνη επειδή ο κόσμος δεν είναι τέλειος». Αντρέι Ταρκόφσκι.
Μιλήσαμε με τον τραγουδοποιό, μουσικό παραγωγό και γιατρό, Βασίλη Παπαζώτο, για τις πετυχημένες διασκευές στο project Μουσικό Μπαλκόνι και την αγάπη του για τη μουσική και ιατρική
12°
