Είναι από τις περιπτώσεις καλλιτεχνών που, ως αμετανόητοι ταξιδιώτες, κρατούν σταθερά στις αποσκευές τους όλα εκείνα τα υλικά που μας έκαναν να τους αγαπήσουμε σε μια άλλη εποχή, σε μια άλλη ηλικία, αλλά δεν καταδέχονται να επαναπαυθούν σε αυτά.
Έχουμε λοιπόν ισχυρούς δεσμούς μαζί τους, εδώ και πολλά χρόνια. Φρόντισαν μάλιστα οι ίδιοι να τους ενισχύουν όχι μόνο με τις ηχογραφήσεις αλλά και με τις ζωντανές εμφανίσεις τους στην Ελλάδα. Ως Dirtmusic όμως είναι η πρώτη φορά που θα μας επισκεφθούν και μάλιστα με τη νέα τους σύνθεση και με νέο άλμπουμ, στο οποίο έχουμε κολλήσει το τελευταίο διάστημα.
O Chris Eckman, ιδιαίτερα οικείος στο ελληνικό ακροατήριο από την εποχή των Walkabouts, o Hugo Race (κάποτε μέλος των Nick Cave and the Bad Seeds, που συνέχισε με τους δικούς του The Wreckery, True Spirit, Fatalists αλλά και με αρκετά solo albums) και ο Murat Ertel (από τους Baba Zula) που διαδέχτηκε τον Chris Brokaw. Καθώς ταξιδεύουν πάντα με τα αυτιά τεντωμένα, ο δρόμος των δυο πρώτων τους έφερε στην Κωνσταντινούπολη, όπου συνάντησαν τον Ertel, βούτηξαν στην τουρκική ψυχεδέλεια, και το «Bu Bir Ruya» (το νέο τους άλμπουμ) προέκυψε ως φυσική συνέχεια.
Άλλωστε τόσο το «Lion City» όσο και το «Troubles» ήταν αμφότερα παιδιά του δρόμου και του αυτοσχεδιασμού τους με Μαλινέζους μουσικούς. Η συνεργασία τους με τους Tamikrest άφησε βαθύ ηχητικό αποτύπωμα, ωστόσο η συνέχεια ήρθε σε μια περίοδο που οι παγκόσμιες κοινωνικοπολιτικές αλλαγές είναι συνεχείς και έντονες. Καλλιτέχνες όπως οι συγκεκριμένοι δεν λειτουργούσαν ποτέ έξω από τις δονήσεις της εποχής τους, κι ας βρίσκονται μακριά από τους γενέθλιους τόπους τους. Μήπως άραγε ο δρόμος δεν τους υπερβαίνει, έτσι ώστε να νοηματοδοτεί και την ίδια τη δουλειά τους;
Είχαμε την ευκαιρία μιας ωραίας, σύντομης συζήτησης με τον Hugo Race, που ακόμα θυμάμαι την πρώτη του live εμφάνιση στην Αθήνα, το μακρινό 1997, σε έναν χώρο που δεν υπάρχει πια, στην Ασωμάτων.
O καθένας από εσάς έχει πίσω του μια στιβαρή μουσική πορεία. Πώς συναντηθήκατε και ποια ανάγκη σας γέννησε το ιδίωμα των Dirtmusic;
Οι Dirtmusic είναι μια παρέα ανήσυχων τύπων που βρίσκονται σε διαδικασία καλλιτεχνικής εξέλιξης, πέρα από όρια και προκαταλήψεις. Μας οδηγεί το ένστικτο και δεν γνωρίζουμε κάθε φορά πού ακριβώς πηγαίνουμε, διότι ποντάρουμε στην τυχαιότητα, στο απρόβλεπτο και στον συγχρονισμό μας, που απελευθερώνει την έμπνευση. Ο Chris Eckman κι εγώ δουλεύουμε κοντά 10 χρόνια τώρα ως Dirtmusic. Πριν συναντηθούν οι δρόμοι μας, είχαμε αμφότεροι κάνει αρκετά άλμπουμ και είχαμε φτάσει σε ένα σημείο που αναζητούσαμε κάτι το νέο και ενδεχομένως συναρπαστικό. Δεν είχαμε την παραμικρή ιδέα για το τι μπορεί να είναι αυτό, αλλά ήμασταν σίγουροι πως θέλαμε να το φτιάξουμε μαζί. Η ανάγκη μας ήταν να ταξιδέψουμε σε άγνωστες για εμάς περιοχές, πέρα από τις δεδομένες μουσικές μας εμπειρίες. Κυκλοφορήσαμε τρία στούντιο άλμπουμς, μέσα σε κατανυκτική ατμόσφαιρα στο Μάλι, όπως τα: «ΒΚΟ», «Troubles» και «Lion City», αλλά και κάμποσα μπούτλεγκ σαν το: «The Tent Sessions», ηχογραφημένα στο Τιμπουκτού με κασέτες. Αληθινά πράγματα.
Διασχίζοντας τα σύνορα μέσα από τη μουσική, αποκτήσαμε την ελευθερία να πειραματιστούμε και να προχωρήσουμε σε καινούργιες παραμέτρους μακριά από την Αφρική. Ο Chris μου σύστησε τον Μουράτ Ερτέλ των Baba Zula, που κόλλησε αμέσως. Οι τρεις μας βρήκαμε νέα πεδία έκφρασης και από τα τζαμαρίσματα στο στούντιο του Μουράτ στην Κωνσταντινούπολη, βρεθήκαμε μπροστά σε μια νέα μουσική ενσάρκωση των Dirtmusic. Σκάβουμε όλοι μαζί για να βρούμε νέους ήχους, δουλεύοντας ξανά και ξανά τα vibes. Καθένας από εμάς φέρει και κάτι διαφορετικό στο πολυεθνικό εγχείρημα των Dirtmusic, και ίσως εδώ να βρίσκεται το μέλλον της μουσικής. Στο ανακάτεμα διαφορετικών πολιτισμών και πραγματικοτήτων.
«Love is a foreign country» λέτε. Και πράγματι, μοιάζει σαν να είμαστε ξένοι παντού. Είναι, αλήθεια, η χειρότερη ανθρωπιστική κρίση που έχει περάσει η Δύση τις τελευταίες δεκαετίες; Διαφαίνεται κάποια λύση στον ορίζοντα, πιστεύετε;
Πιστεύω ότι τα πάντα συνδέονται μεταξύ τους. Όχι μόνο μέσα από τον παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό αλλά και από τις βαθιές του συνέπειες: από τη ζωή ενός δάσους στην Πορτογαλία, για παράδειγμα, σε μια εξέγερση στη Βενεζουέλα, ακόμη και μέχρι έναν τυφώνα στις ΗΠΑ. Έχεις την εντύπωση πως κάθε μέρα ο ζωτικός μας χώρος συμπιέζεται. Αυτή η πίεση ξεσπά στις ευαίσθητες περιοχές του πλανήτη. Ζούμε πλέον σε μια μακρά περίοδο απανωτών κρίσεων. Οι προσφυγικές κρίσεις είναι αποτέλεσμα της πολιτικής βίας και της καταστροφικής κλιματικής αλλαγής. Οι άνθρωποι δίνουν μάχες και φεύγουν από τις πατρίδες τους, γιατί δεν έχουν εναλλακτική. Χρειάζεται να ξανασκεφτούμε τον κόσμο μας κάτω από ένα πρίσμα συλλογικής αλληλεγγύης. Αλλιώς θα πάμε πολύ μα πολύ πίσω.
Σε μια εποχή υπερπληροφόρησης, πόσο ουσιαστικά ενδιαφέρονται οι άνθρωποι για τη μουσική;
Η μουσική διαθέτει μια τρομακτική δύναμη: εξορύσσει τα αληθινά μας συναισθήματα. Μας βοηθά στο να μην παρανοήσουμε. Κάπως έτσι αισθανόμαστε και κάνουμε ό,τι κάνουμε ως μπάντα. Δουλεύουμε καθημερινά πάνω στη μουσική και έτσι προσπαθούμε να επιβιώσουμε. Η μουσική σώζει ανθρώπους τελικά, είναι μια πνευματική διαδικασία. Είναι μέρος του ποιοι και τι είμαστε.
Ζώντας σε διαφορετικές χώρες, πώς καταφέρνετε να δουλεύετε από κοινού τις ιδέες σας;
Είμαστε μια μπάντα που δεν έχει μόνιμη βάση. Μετακινούμαστε μέσα στον κόσμο και από χώρα σε χώρα. Μας έρχεται, πώς να πω, φυσικό το όλο σκηνικό. Είμαστε συνηθισμένοι σε συνεργασίες μακριά από τη βάση που μπορεί να έχει ο καθένας μας. Έτσι οι Dirtmusic αποκτούν την πολυπολιτισμική προοπτική τους, σκαρώνοντας μουσικούς διαλόγους από όλες τις ηπείρους.
Έχετε έρθει σε επαφή με την ελληνική μουσική παράδοση; Και, για να το πάω λίγο πιο πέρα, σκοπεύετε να τζαμάρετε με Έλληνες μουσικούς κάποια στιγμή;
Είμαι πολύ σίγουρος πως κάποτε θα συμβεί και αυτό. Όμως είναι δύσκολο να πω με ακρίβεια πότε. Αγαπάμε την ελληνική μουσική και εγώ προσωπικά μεγάλωσα με τους ήχους του ρεμπέτικου κοντά στο σπίτι μου στη Μελβούρνη.
Τι θα μας περιμένει, λοιπόν, στη σκηνή του Temple αυτήν την Παρασκευή;
Οι συναυλίες των Dirtmusic είναι ολοκληρωμένες προτάσεις, γεγονότα αν θέλετε. Λειτουργούμε εντός χαλαρών παραμέτρων και βάζουμε οδοδείκτες που μας κρατούν ενωμένους, όταν παίζουμε ελεύθερα. Βασικά οι συναυλίες μας είναι ένα ατέλειωτο jamming, όπου παρεμβάλλονται ηλεκτρονικοί ρυθμοί και samples. Όπως ξέρετε, ο Μουράτ είναι δεξιοτέχνης στο σάζι και αυτοσχεδιάζει συνέχεια. Μας αρέσει να παίζουμε έτσι όλοι μαζί, μας δίνει ενέργεια για να πάρει μπρος το σώμα, η καρδιά και το μυαλό. Οπότε στη συναυλία φέρτε τα παπούτσια του χορού.
Και τα επόμενα σχέδια;
Προσωπικά έχω ένα-δύο άλμπουμ να κυκλοφορήσω μέσα στο 2019. Το ένα με το συγκρότημά μου, που έχει ως βάση την Ιταλία, τους Fatalists, και το άλλο είναι ένας ορχηστρικός δίσκος ηλεκτρονικής μουσικής με το νέο μου γκρουπ, τους Gemini 4. Πέρασα πολύ έντονες στιγμές ηχογραφώντας στο στούντιο τους τελευταίους μήνες, και τώρα έχω όρεξη να βγω ξανά στους δρόμους. Μαζί με τα αδέρφια μου των Dirtmusic ανυπομονώ να υψώσουμε ηχητικά τείχη υψηλής έντασης και να γουστάρουμε. Σαν μπάντα θα ηχογραφήσουμε σύντομα ένα ακόμη άλμπουμ, αλλά επιτρέψτε μου να μην σας αποκαλύψω το πότε!
Μιλήσαμε με τον τραγουδοποιό, μουσικό παραγωγό και γιατρό, Βασίλη Παπαζώτο, για τις πετυχημένες διασκευές στο project Μουσικό Μπαλκόνι και την αγάπη του για τη μουσική και ιατρική
17°
