Τι έψαξε και τι βρήκε η Sonia Wider - Atherton στην Αθήνα;

Η τσελίστα, που με το «Odyssey for Cello and Imaginary Choir» ταξιδεύει στον πλανήτη καταγράφοντας τον αχό, τη βοή αλλά και τη μουσική του κόσμου, έρχεται στην Αθήνα για το 4ο Big Bang Festival. Παρέα της μικρά παιδιά της πόλης που θα παίξουν κομμάτια για όλα αυτά που ορίζουν το σάουντρακ του άστεως και της εποχής, στην παρούσα στιγμή.

Το 4ο Big Bang Festival της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, είναι ένα φεστιβάλ διαφορετικό, τρελό, εναλλακτικό, σύγχρονο, μουλτιμίντια και αλληλεπιδραστικό, με συμβατικά όργανα αλλά και με ασυνήθιστες πηγές ήχου που μπορεί να προκύψουν από οτιδήποτε και οποιοδήποτε αντικείμενο. Ένα πολύχρωμο φεστιβάλ με συναυλίες, εργαστήρια, πάρτι και μια πρόσκληση σε παιδιά έως 12 χρονών να ανακαλύψουν μουσικές από όλο τον κόσμο, «βουτώντας» στον ήχο και τη μουσική του σήμερα. Φτιάχνοντάς τη. Σε αυτό ντεμπουτάρει την Παρασκευή 18 Μαΐου καλεσμένη στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης η Σόνια Βίντερ Άθερτον. Τσελίστα που οι περγαμηνές της, είτε ως σολίστ υπό τη διεύθυνση αναρίθμητων μαέστρων σε φιλαρμονικές και εθνικές ορχήστρες του πλανήτη, είτε ως ερευνήτρια και αποκωδικοποιήτρια της γλώσσας της μουσικής, την τοποθετούν στην κορυφή των σύγχρονων συνθετών και εκτελεστών.

Το πρότζεκτ «Οι “Οδύσσειες” στην Ελλάδα», που θα παρουσιάσει, ξεκίνησε ως εργαστήριο που έκανε η ίδια μαζί με μια ομάδα από παιδιά και έφηβους της Αθήνας. Ένα μουσικό εργαστήριο με θέμα τις προσωπικές αφηγήσεις και τη θέαση-ακρόαση του κόσμου, με εργαλεία τους ήχους αλλά και τις ιστορίες που περιβάλλουν τις ζωές στην πόλη καθημερινά. Κι αυτό που θα δούμε και θα ακούσουμε θα είναι ένα συλλογικό ηχητικό ερέθισμα-έρευνα από παιδιά που επεξεργάστηκαν την «πρώτη ύλη» της Αθήνας: φωνές, δάκρυα, χαρά, περιπλάνηση, φύση, μπετόν, θόρυβοι αλλά και αρμονίες μιας πόλης που καθημερινά οι ιστορίες των ζωών που διασταυρώνονται εδώ θα συνθέσουν μια πλήρη μουσική και οπτική εμπειρία. Ή, όπως λέει και η ίδια δίνοντας μια πρόγευση αυτού που θα ζήσουμε, «Θα ήθελα η Οδύσσεια να ενώσει λέξεις που έως τώρα / ήταν διασκορπισμένες ανά τον κόσμο. / Θέλω να γνωρίσω ανθρώπους. / Μόνους ή στις κοινότητές τους, / Με τους φίλους ή την οικογένειά τους, / Νέους ή ηλικιωμένους. / Παιδιά. Να περάσω χρόνο μαζί τους. / Να μοιραστώ την Οδύσσεια μαζί τους. / Να παίξω τα κομμάτια γι’ αυτούς. / Να τους αφήσω να ακούσουν το σάουντρακ / Να τους αφηγηθώ τις δεκατρείς περιπέτειες. / Να τους ζητήσω να πουν τις δικές τους αφηγήσεις […]».

Κάτι μέσα μου μού λέει πως όλη αυτή η ενασχόλησή σας με τις «Οδύσσειες» κρύβει μέσα της ένα βαθύ νοιάξιμο για τους άλλους…
Έχετε δίκιο. Νιώθω πως η «θέση» της μουσικής είναι δίπλα στους ανθρώπους, κοντά τους, να τους κανακεύει, να τους φροντίζει, να μοιράζεται μαζί τους, αλλά και να παίρνει, να τροφοδοτείται κι εκείνη από τις φωνές τους, τις ιστορίες τους, το παρελθόν τους, την κουλτούρα τους. Η μουσική του «Odyssey» είναι ο «ήχος» του κόσμου…

Φωνές, κραυγές, ουρλιαχτά, αποχαιρετισμοί, κλάματα: παντού στον κόσμο οι τόποι που εμπεριέχουν την απόγνωση έχουν παρόμοιες σχεδόν αντιδράσεις. Υπό ποιους όρους διαχωρίζετε - επιλέγετε τον κυρίαρχο ήχο της κάθε «Οδύσσειας»;
Μοιάζει περισσότερο θα έλεγα με τη συγγραφή ενός σεναρίου. Προσδιορίζεις νοερά τη μορφή, δίνεις το σχήμα, δουλεύεις τις αντιθέσεις που δημιουργούν οι διαφορετικές ατμόσφαιρες, οι διαφορετικές δραματουργίες. Σαν να διηγείσαι τη ζωή κάποιου. Φαντάσου το σάουντρακ σαν μια ορχήστρα που συνοδεύει ένα τσέλο. Υπάρχουν αμέτρητοι χρωματισμοί, αμέτρητοι ήχοι, που όλοι μαζί δημιουργούν μια στιγμή στη ζωή κάποιου. Μαζί με το Ίδρυμα Ωνάση αποφασίσαμε να παρουσιάσουμε αυτή την εκδοχή του «Odyssey» σε μια ομάδα παιδιών που το καθένα προερχόταν από διαφορετικά περιβάλλοντα, διαφορετικές ηλικίες, διαφορετική ωριμότητα. Εργάστηκα με αυτά τα παιδιά σαν σε ένα εκπαιδευτικό εργαστήρι. Έμπαιναν σιγά-σιγά στην «Οδύσσεια» προσπαθώντας να «βρίσκονται» κοντά στους ήχους του τσέλο. Έδινα στο καθένα από αυτά τον χρόνο του να βρει τον δικό του δρόμο προς την Οδύσσεια. Θα ήταν ένα τραγούδι, ίσως ένας χορός ή ένα ποίημα… Η δική μου δουλειά είναι να οργανώνω τα δημιουργήματα της φαντασίας τους, όταν αυτή απελευθερώνεται και ανθίζει μέσα από τα ακούσματα των ήχων… τόσο δυνατό και τόσο εύθραυστο ταυτόχρονα.

Σχεδόν σαν να θέλετε μέσω των λέξεων και των ήχων να «διηγηθείτε» την προαιώνια ιστορία του κόσμου...
Η δουλειά μου δεν μεταφέρει κάποιο μήνυμα, δεν θέλει να αφηγηθεί απλά μια «οποιαδήποτε» ιστορία. Είναι πιο προσωπική, πιο υποκειμενική… Θα ήθελα ο καθένας που θα την ακούσει να ταξιδέψει ο ίδιος με τη δική του φαντασία, να ταξιδέψει στη δική του ιστορία, με τις δικές του μνήμες που θα αναδυθούν από τους ήχους, από την παρουσία των παιδιών, από τη «φωνή» του τσέλο.

Info: 4ο Big Bang Festival. Από 18 έως 20 Μαΐου. Οι «Οδύσσειες» στην Ελλάδα είναι η εναρκτήρια εκδήλωση, στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης, στις 20.30.