O David Lynch μιλάει για τον Leonard Cohen και άλλα

Ο Leonard Cohen είναι ένας από τους σημαντικότερους τραγουδοποιούς στην ιστορία της rock μουσικής και παράλληλα ένας χαρισματικός ποιητής και συγγραφέας. Τα τραγούδια του μοιάζουν να ‘ναι γεννημένα μέσα από στιγμές σιωπής με τον ίδιο να διαλογίζεται, να αναπολεί τις μνήμες και τα πάθη του, να αναζητά το βαθύτερο νόημα της ύπαρξης του, και αν και χαμηλότονα, έχουν μια εσωτερική ένταση και μια ροή που  συναρπάζει. Η μουσική του ευαίσθητη και υπνωτική, υπηρετεί πάντα αυτό το συναίσθημα της γλυκιάς μελαγχολίας και της μοναστικής γοητείας που κουβαλάνε οι στίχοι του.

Μία διαχρονική καλλιτεχνική προσωπικότητα «ειδικού βάρους» για τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά που τον άγγιξε το έργο του και ακόμα πιο ιδιαίτερη μορφή για τους ίδιους τους καλλιτέχνες που επηρεάζονται και εμπνέονται από αυτόν.

Όπως μας πληροφορεί το δελτίο τύπου του Skrow, ο Κώστας Μαγγίνας, η Σεμέλη Ταγαρά  και ο David Lynch επισκέπτονται ξανά τον μυσταγωγικό κόσμο του Leonard Cohen και αυτήν τη φορά επιχειρούν να τον μετουσιώσουν σε θεατρικό δρώμενο. Ο χώρος, η κίνηση, οι εσωτερικοί διάλογοι  και οι κατάλληλοι φωτισμοί υπηρετούν και αναδεικνύουν μια σύγχρονη και πρωτοποριακή προσέγγιση της μουσικής του, άλλοτε ηλεκτρική, εξπρεσιονιστική, σχεδόν πειραματική  και άλλοτε ευαίσθητη και τρυφερή. Με αφορμή αυτή την παράσταση με τίτλο “Bird on a wire”, που ανεβαίνει στο skrow theatre από τις 21/4 μέχρι τις 6/5, μιλήσαμε με έναν από τους βασικούς συντελεστές αλλά και από τους πιο αγαπητούς, σεμνούς και βαθιά προσηλωμένους στη μουσική τους καλλιτέχνες, τον David Lynch που θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι πια τόσο έλληνας, όσο και αμερικάνος:

Είσαστε 35 χρόνια στην Ελλάδα. Τι είναι αυτό που έχετε κρατήσει από την αμερικάνικη ταυτότητά σας – προσωπικά αλλά και σαν μουσικός;
Ένα πράγμα που καλλιεργείται από τα παιδικά μας χρόνια στην Αμερική είναι η έννοια της αξιοκρατίας και η συνέπεια του λόγου. Στοιχεία που εκτιμώ και που επιδιώκω. Ο περφεξιονισμός είναι ακόμα ένα στοιχείο που ενθαρρύνεται. Ευτυχώς ή δυστυχώς και ο τελευταίος μου έχει μείνει όλα αυτά τα χρόνια. Σαν μουσικός είμαι υπέρ της ομαδικότητας και της δυναμικής της. Αυτό εμπεριέχει τον σεβασμό και τη φροντίδα του συνόλου. 
Μια ολοκληρωμένη απάντηση σε αυτό σίγουρα θα περιέχει πολλά ακόμα στοιχεία που μου έχουν μείνει και άλλα τόσα που έχω αλλάξει.

Τι ήταν αυτό που σας γοήτευσε στην Ελλάδα και αποφασίσατε να μείνετε;
Με γοήτευσε η απλότητα και η αμεσότητά της. Η αχόρταγη όρεξη του κόσμου για φιλοσοφία και μια έμφυτη αναρχία με την ευρύτερη έννοια. Είμαι και μισός Ιρλανδός και ίσως αυτά τα στοιχεία του DNA ταιριάζουν μεταξύ τους ή ενώνονται. Όταν πρωτοέφτασα ένιωσα μια αβίαστη επικοινωνία με τους ανθρώπους και έκανα ζεστές φιλίες που κρατάνε μέχρι σήμερα. Από ‘κει και πέρα ένιωθα ότι για κάποιο λόγο η Ελλάδα μου ζητούσε να μείνω.

Ποια ελληνικά στοιχεία υιοθετήσατε στην προσωπικότητά σας και στην καθημερινότητά σας;
Θα έλεγα την αργοπορία αλλά μεταξύ μας αυτό πάντα το είχα! Σίγουρα η ψυχοσύνθεση μου έχει αποκτήσει άλλες αποχρώσεις. Η αίσθηση μιας πατρίδας είναι κάτι που δεν είχα νιώσει στην Αμερική και που εδώ το ζω. 

Και τι ήταν πιο δύσκολο για εσάς να συνηθίσετε;
Αναφέρθηκα παραπάνω στην έννοια της αξιοκρατίας και της ομαδικότητας. Η Ελλάδα θεωρώ ότι έχει ακόμα μεγάλη έλλειψη σε αυτά τα δύο. Θα προτιμούσα να είμαι μέρος της αλλαγής παρά της συνήθειας.
Ακόμη ότι τα πολιτικά κόμματα δρουν με τα χρώματα και τις επιρροές τους από το στάδιο του παιδικού σταθμού. Η εκπαίδευση και η υγεία αναγκαστικά βασίζονται στους ήρωες- καθηγητές, γιατρούς και δασκάλους, παρά σε γερές βάσεις και υποδομές που δυστυχώς δεν αποτελούν προτεραιότητα των ηγετών του τόπου.

Πώς ήταν η σύγχρονη ελληνική μουσική όταν τη βρήκατε και πώς έχει εξελιχθεί σήμερα;
Έχετε ξεχωρίσει τα καλά και κακά στοιχεία της; Και ποια είναι αυτά;
Πιστεύω ότι ένα από τα πολυτιμότερα στοιχεία κάποιων ξεχωριστών ελλήνων δημιουργών είναι το ότι χαράζουν το δρόμο μόνοι τους και χωρίς την επιβολή πολλών «εξωτερικών» κανόνων. Παλιότερα αναγκαζόντουσαν ακόμα περισσότερο να πειραματιστούν και να πιστέψουν στην ικανότητά τους και στις εσωτερικές φωνές τους. Το μεράκι και η «πατέντα» είναι βαθιά ελληνική ανάγκη και κάνουν θαύματα στις τέχνες.
Όταν μιλάμε για «σύγχρονη» μουσική αναφερόμαστε σε μουσικές που απλώς υπάρχουν σήμερα ή σε μουσικές που είναι ένα ακόμα βήμα εξέλιξης; Αν μιλάμε για το πρώτο, ένα μεγάλο ποσοστό πηγάζει και τότε και τώρα από ανάγκες πώλησης και αυτοπροβολής-κατά τη γνώμη μου εφήμερες αναζητήσεις. Στην άλλη, τη δεύτερη έννοια, η εξέλιξη δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι μέρος μια φυσικής διαδικασίας εμβάθυνσης και ειλικρίνειας σε σχέση με την ίδια την τέχνη. Εδώ ο εγωισμός δεν έχει έδαφος. Βεβαίως δεν είναι κατακριτέο να χρειαστεί να περάσει κάποιος από το πρώτο στο δρόμο για το δεύτερο.

Έχετε πει ότι η ελληνική παραδοσιακή μουσική βασίζεται πολύ στον αυθορμητισμό. Αυτό πιστεύετε ότι είναι ένα κοινό σημείο με την τζαζ;
Σαφέστατα. Είναι όπως τα παραμύθια που μας έλεγε η γιαγιά μας, τα ακούς, αφομοιώνεις τις εικόνες κι όταν έρθει η σειρά σου να τα μοιραστείς, όλο και κάτι θα προσθέσεις, όλο και με κάτι θα τα εμπλουτίσεις.

Πώς θα περιγράφατε την ελληνική τζαζ σκηνή; Πώς λειτουργείτε μέσα σε αυτήν;
Η ελληνική τζαζ σκηνή σήμερα είναι πιο πλούσια από ποτέ. Στην Αθήνα μόνο υπάρχουν πάνω από 100 τζαζ μουσικοί/συνθέτες υψηλού επιπέδου. Υπάρχει μεράκι, αγάπη, όρεξη και κίνηση. 
Τα τελευταία 3-4 χρόνια έχω συμμετάσχει σε πολλά project αυτών των μουσικών μέσα από τα οποία έχει εμπλουτιστεί το παίξιμο και η αντίληψη μου. Νιώθουμε σα να είμαστε μια ωραία μεγάλη οικογένεια.

Έχετε κινηθεί σε ένα μεγάλο εύρος μουσικών ειδών στην ελληνική καριέρα σας. Μπορείτε να μας περιγράψετε τον τρόπο που προσεγγίζετε τα διαφορετικά είδη;
Έχω υπάρξει τυχερός να μπορώ να επιλέγω τις συνεργασίες μου. Θέλω να προσεγγίζω την κάθε μια συνεργασία από ένα άδειο, «λευκό» σημείο μέσα μου και να αντιλαμβάνομαι κάθε φορά το ξεχωριστό χρώμα και ρόλο που ζητάει η μουσική από εμένα.

Χαίρεστε μίας μεγάλης εκτίμησης στον ελληνικό μουσικό χώρο. Με ποιόν τρόπο πιστεύετε πως λειτουργείτε μέσα στην ελληνική μουσική; Τι είναι αυτό που σας «χρεώνουν»;
Ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Η μουσική είναι βίωμα και αυτό είναι πηγή και κίνητρο για εμένα και για το αποτέλεσμα που επιθυμώ να φέρω αλλά και να χρεωθώ. Σημασία είναι να είμαστε παρόντες.

Τι σας εμπνέει σε μία φωνή για να συνεργαστείτε;
Η αυθεντικότητά της και η αλήθεια που εκφράζει.

Έχετε παίξει με κάθε είδους μεγάλο όνομα. Μπορείτε να ξεχωρίσετε κάποιες συνεργασίες; Και γιατί;
Μπορώ να πω ότι το μεγαλύτερο μέρος των συνεργασιών μου με έχουν αφήσει με κάτι ιδιαίτερο, μικρό ή μεγάλο. Θα μπορούσα να αναφέρω κάθε έναν ξεχωριστά και το γιατί.

Δεν μπορώ να μη σας ρωτήσω για τη συνεργασία με Temptations και Barry White. Τι θυμόσαστε από αυτές τις εμφανίσεις;
Με τον Barry White ήμουν μέλος μιας μεγάλης ορχήστρας και θυμάμαι την ανατριχίλα που ένιωθα στις μεγάλες συναυλίες που κάναμε. Με τους Temptations ήταν μικρότερο το σχήμα και έτσι η προσωπική επαφή ήταν πιο δυνατή. Θυμάμαι παίζοντας το ‘Papa was a rolling stone’ την τεράστια συγκίνηση που ένιωθα. Μου ερχόντουσαν όλες οι εικόνες από τα παιδικά μου χρόνια.

Πώς σας επηρεάζει το κοινό στις εμφανίσεις σας; Πώς λειτουργείτε on stage;
Οι εμφανίσεις είναι πάντα μια συνύπαρξη με το κοινό. Εμείς επάνω στη σκηνή επιδιώκουμε να είμαστε ενωμένοι μέσω μουσικής. Τότε έχουμε τη δυνατότητα να μεταφέρουμε αυτή την ενέργεια στον κόσμο. Όσο καλύτεροι δέκτες είναι οι άνθρωποι στο κοινό τόσο πιο ολοκληρωμένη είναι αυτή η συνύπαρξη.

Ποιες εμφανίσεις σας θεωρείτε highlights στην πολύχρονη καριέρα σας;
Αυτές στις οποίες δεν θυμάμαι τι έπαιξα.

Έχετε γράψει πολλές φορές μουσική για κινηματογράφο και για θέατρο. Πώς προσεγγίζετε το κάθε είδος; Ποια διαδικασία ακολουθείτε;
Βλέπω τις εικόνες και πηγαίνω στις πρόβες πολλές φορές. Τόσες μέχρι να κατοικηθεί το έργο στο υποσυνείδητό μου και να ταυτιστώ με τις έννοιές του. Μετά γράφω συνέχεια μέχρι να με συνεπάρει μια ροή. Κάποια στιγμή η μουσική και η εικόνα θα είναι ένα.

Ποιες μουσικές σας συγκινούν εσάς προσωπικά; Μπορείτε να μου αναφέρετε μερικά ονόματα και είδη που σας συγκινούν τελευταία;
Με τυχαία σειρά , Randy Newman, Bill Frisell, Stevie Wonder, Tori Amos, Joni Mitchell, Wayne Shorter, Leonard Cohen, παραδοσιακά Ιρλανδικά κομμάτια, Rickie Lee Jones και πολλοί άλλοι.

Μιλήστε μου για την παράσταση στο Skrow theatre για τον Leonard Cohen. Τι θα δούμε;
Στην παράσταση αυτή δουλεύουμε 4 χρόνια. Ακούγοντας τον Leonard Cohen και μελετώντας τους στίχους του οι τρεις μας βρίσκουμε μια βαθιά ταύτιση με τις έννοιες που συζητάει. Έχουν να κάνουν με μια εσωτερική αναζήτηση, με ένταση, με έντονο πάθος και λύτρωση. Ο Cohen  xχρησιμοποιεί ιστορίες της ζωής του σαν αφορμές προσωπικής αποκάλυψης. Επισκεπτόμαστε και εμείς αυτά τα τοπία. Ζούμε τους στίχους του σαν δικούς μας.    Η μουσική μας προσέγγιση στο έργο του θα έλεγα ότι έχει να κάνει με την ενέργεια αυτών των στίχων. Πολλά από τα τραγούδια είναι αρκετά αλλαγμένα στην μουσική τους βάση αλλά υπηρετούν πολύ δυνατά την αίσθηση και το μήνυμα του κάθε τραγουδιού. Κατά τη γνώμη μου, αυτό το project γεννούσε έντονες εικόνες από την αρχική απλή μορφή του. Έτσι κάποια στιγμή ήταν αναπόφευκτο να μπει και σκηνοθέτης για το παραπέρα ζωντάνεμα αυτών των εικόνων. Στο Skrow θα παρουσιάσουμε αυτήν τη καινούρια μορφή για πρώτη φορά.

Πώς ακριβώς είναι η συνεργασία σας με τον Κώστα Μαγγίνα και τη Σεμέλη Ταγαρά που συμμετέχουν στην παράσταση;
Στην παράσταση αυτή είμαστε όλοι συνδημιουργοί. Ο Κώστας ξεκίνησε την ιδέα γράφοντας τα ηχητικά τοπία και loops στην κιθάρα. Σε αυτά βασίστηκε όλη η συνέχεια. Η Σεμέλη στην πορεία μπήκε με μια τραγουδιστική προσέγγιση τελείως δική της. Την θεωρώ πολύ ξεχωριστή με τον τρόπο που εκφράζεται τραγουδιστικά και κινησιολογικά.   

Το έργο του Leonard Cohen ήταν μέσα στις μουσικές σας αναφορές ανέκαθεν; Σας επηρέασε σαν μουσικό; Και με ποιόν τρόπο;
Μικρός δεν είχα πολυακούσει τον Leonard Cohen. Σε στενότερη επαφή με το έργο του ήρθα όσο ήμουν στην Ελλάδα. Οι επιρροές πολλές φορές δεν φαίνονται ξεκάθαρα και διακρίνονται στην πορεία με διακριτικό και έμμεσο τρόπο. Θα έλεγα ότι ταυτίζομαι περισσότερο με τον στίχο του. Σε κάποιες από αυτές τις εικόνες των στίχων του είναι που βλέπω κι εγώ τον εαυτό μου. 

Η σημερινή εποχή πόσο αφουγκράζεται τον ήχο και το έργο του Cohen; Μήπως είναι ένας ευσεβής πόθος η μουσική του;
Θέλει κότσια και θάρρος να μπεις στα βάθη του εαυτού σου και στην αυτογνωσία του. Αυτός είναι ο Cohen. Εκεί βλέπεις αλήθειες που θέλουν αντιμετώπιση. Μπορεί αυτό να σε σώσει, να σε πληγώσει ή και τα δύο. Ίσως όλο και περισσότερο φοβόμαστε αυτή την σχέση με τον εαυτό μας προσπαθώντας να παραμείνουμε σε μια ανώδυνη επιφάνεια.

Ποια είναι η γειτονιά σας; Τι αγαπάτε σε αυτή τη γειτονιά;
Έχω μείνει στα Εξάρχεια, Μοσχάτο, Παγκράτι, Παλαιό Φάληρο, Άλιμο, Πολύγωνο, Νέα Πεντέλη και τώρα Βριλήσσια. Μου αρέσουν τα Βριλήσσια γιατί έχουν την αίσθηση της γειτονιάς και έχουν ακόμα αρκετό πράσινο.

Η αγαπημένη σας αθηναϊκή βόλτα.
Τα παλιά στενά της Πλάκας, τα κουτούκια της, ο λόφος των Μουσών και βόλτα σε κάποια μικρά μαγαζάκια του κέντρου που ειδικεύονται σε συγκεκριμένα είδη.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Να γράψω μουσική πάνω στην οποία να βασιστεί μια θεατρική παράσταση και ένας νέος προσωπικός δίσκος ίσως και με συμφωνική ορχήστρα.

Info: Bird on a wire - A Tribute To The Music Of Leonard Cohen. Από 21.04.2018 έως 06.05.2018. - Πρεμιέρα: Σάββατο, 21 Απριλίου 2018 στις 21:00
Συντελεστές: Κώστας Μαγγίνας (κιθάρα, loops, fx, samples) - David Lynch (τενόρο - σοπράνο σαξόφωνο, φλάουτο, κρουστά) - Σεμέλη Ταγαρά (φωνή, κιθάρα,loops). Σκηνοθεσία: ‘Αρης Τρουπάκης 

Update: Mετά τη θερμή υποδοχή από το κοινό, το αφιέρωμα στην μουσική του Leonard Cohen "Βird on a Wire" από τους Κώστα Μαγγίνα, Σεμέλη Ταγαρά  και  David Lynch θα επαναληφθεί για 4 ακόμα παραστάσεις, 19, 20, 26 & 27 Μαΐου 

Update #2: μετά τη θερμή υποδοχή από το μουσικόφιλο κοινό, το αφιέρωμα στην μουσική του Leonard Cohen "Βird on a Wire" από τους Κώστα Μαγγίνα, Σεμέλη Ταγαρά  και  David Lynch παρατείνεται για 2 επιπλέον τελευταίες παραστάσεις, 02 & 03 Ιουνίου,  στο skrow theater.