Μουσικη

Η επιστροφή της «Philhar»

Η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Γαλλικής Ραδιοφωνίας και δύο κορυφαίοι σολίστ του πιάνου έρχονται στο Μέγαρο για δύο μαγευτικές συναυλίες

Λένα Ιωαννίδου
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια οι λάτρεις της συμφωνικής μουσικής ελάχιστες ευκαιρίες έχουμε να απολαύσουμε πραγματικά μεγάλες ορχήστρες, μιας και στα χρόνια της κρίσης οι πολυέξοδες μετακλήσεις τους έχουν γίνει σχεδόν απαγορευτικές. Μπορούμε λοιπόν να αισθανόμαστε τυχεροί που, ενάμιση μήνα μετά την κορυφαία Ορχήστρα του Φεστιβάλ της Βουδαπέστης, υποδεχόμαστε έλευση ενός ακόμα σπουδαίου συμφωνικού συνόλου. Η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Γαλλικής Ραδιοφωνίας, δύο χρόνια μετά την εκπληκτική εμφάνισή της στο Μέγαρο -με τον Λεωνίδα Καβάκο τότε, σε διπλό ρόλο σολίστ και μαέστρου- επιστρέφει στην Αθήνα για δύο συναυλίες, στο πλαίσιο του κύκλου «Μεγάλες Ορχήστρες - Μεγάλοι Ερμηνευτές - Vive la France». Αυτή τη φορά, στο πόντιουμ βρίσκεται ο ταλαντούχος Μίκκο Φρανκ. ενώ με την ορχήστρα συμπράττουν δύο βιρτουόζοι του πιάνου: η εκρηκτική Κάτια Μπουνιατισβίλι και ο διεθνής δικός μας Γιώργος - Εμμανουήλ Λαζαρίδης.

Η ορχήστρα

Η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Γαλλικής Ραδιοφωνίας (Orchestre philharmonique de Radio France), η “Philhar” όπως την αποκαλούν χαϊδευτικά οι Γάλλοι, θεωρείται μία από τις σημαντικότερες ορχήστρες της Ευρώπης, ένα μουσικό σύνολο που προσεγγίζει με άνεση όλο το κλασικό ρεπερτόριο από το μπαρόκ και τον ρομαντισμό ως τη μουσική του 21ου αιώνα. Στα 80 χρόνια της ιστορίας της -δημιουργήθηκε το 1937 και επανιδρύθηκε το 1976-, την τίμησαν με την παρουσία τους στο πόντιουμ σπουδαίοι συνθέτες (και διευθυντές ορχήστρας) όπως ο Πιερ Μπουλέζ, ο Έιτορ Βίλλα-Λόμπος, η Νάντια Μπουλανζέ ή ο Άρον Κόπλαντ , θρυλικοί μαέστροι όπως ο Ράφαελ Κούμπελικ, ο Αντρέ Κλιτένς και ο Βλαντιμίρ Ασκενάζι αλλά και σύγχρονοι μύθοι όπως ο Βαλέρι Γκέργκιεφ και ο Γκουστάβο Ντουνταμέλ. Η Ορχήστρα εμφανίζεται τακτικά στην Ευρώπη, την Άπω Ανατολή και στην Αμερική, ενώ πέρα από τις καθιερωμένες συναυλίες της, διοργανώνει εκπαιδευτικά προγράμματα για νέους, ανοιχτές δοκιμές και κοντσέρτα σε ιδρύματα και νοσοκομεία. Όλες οι συναυλίες της μεταδίδονται από τον ραδιοφωνικό σταθμό France Musique -και αρκετές μέσω web streaming. Οι μουσικοί της είναι Πρεσβευτές Καλής Θέλησης της UNICEF. Από το 2015, μουσικός διευθυντής της ορχήστρας είναι ο Μίκκο Φρανκ (Mikko Franck), το συμβόλαιό του οποίου ανανεώθηκε μέχρι το 2022. Όπως δηλώνει ο νεαρός ταλαντούχος Φινλανδός μαέστρος, μοναδική φιλοδοξία του είναι, κάθε εμφάνιση της «Philhar» να αποτελεί μια μοναδική ανθρώπινη και μουσική εμπειρία.

Οι σολίστ

Η πολυβραβευμένη Κάτια Μπουνιατισβίλι (Khatia Buniatishvili ) γεννήθηκε το 1987 στο Βατούμ της Γεωργίας, στις όχθες της Μαύρης Θάλασσας. Το μοναδικό ταλέντο της στο πιάνο αναγνωρίστηκε από πολύ νωρίς καθώς σε ηλικία 6 ετών έκανε το ντεμπούτο της ως σολίστ με την ορχήστρα δωματίου της Τιφλίδας και αμέσως μετά προσκλήθηκε να συμμετάσχει σε διεθνή περιοδεία. Από τότε, δεν έπαψε να εμφανίζεται σε φημισμένες αίθουσες συναυλιών όπως το Wigmore Hall στο Λονδίνο, το Concertgebouw στο Άμστερνταμ και το Carnegie Hall στη Νέα Υόρκη, άλλοτε σε σόλο ρεσιτάλ κι άλλοτε με σύνολα δωματίου και μεγάλες ορχήστρες, κάτω από τη μπαγκέτα του Ζούμπιν Μέτα, του Πλάθιντο Ντομίνγκο ή του Πάαβο Γιάρβι. . Η λαϊκή μουσική της πατρίδας της έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τη μουσικότητά της, ενώ σύμφωνα με τους κριτικούς, το παίξιμο της Κάτιας έχει θέρμη αλλά και μια αδιόρατη μελαγχολία. Όπως άλλωστε δηλώνει η ίδια «το πιάνο είναι το πιο μαύρο όργανο, ένα σύμβολο μουσικής μοναξιάς».

Ο πιανίστας και συνθέτης Γιώργος - Εμμανουήλ Λαζαρίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1978. Με συνεχή παρουσία στην παγκόσμια μουσική σκηνή για 30 σχεδόν χρόνια, το «παιδί-θαύμα» της δεκαετίας του ’80, έχει δώσει εκατοντάδες συναυλίες σε όλο τον κόσμο, συμπράττοντας με κορυφαίες ορχήστρες του εξωτερικού, σημαντικά σχήματα μουσικής δωματίου και διεθνούς φήμης σολίστ. Το έγκριτο μουσικό περιοδικό «Gramophone» έχει γράψει ότι οι ερμηνείες του είναι «τόσο ξεχωριστές, ώστε να είναι υπεράνω σύγκρισης ακόμη και όταν αναλογιστούμε σπουδαίες ηχογραφήσεις των Άργκεριχ, Χόροβιτς, Μπρέντελ, Τσίμερμαν…» ενώ το διεθνές περιοδικό "The Pianist" κατέταξε τη δισκογραφία του σε έργα Λιστ, στις 50 καλύτερες ηχογραφήσεις της δεκαετίας. Από το 2010 μέχρι σήμερα, είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης.


Τι θα ακούσουμε

Στην πρώτη συναυλία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Γαλλικής Ραδιοφωνίας (7/3) ο Μίκο Φρανκ συνεχίζει την εξερεύνηση του συμφωνικού έργου του συμπατριώτη του Γιαν Σιμπέλιους με τη «Συμφωνία αρ. 3», την επονομαζόμενη «Αγγλική», ένα κλασικό έργο με συμπυκνωμένη δομή με το οποίο ο συνθέτης ξεφεύγει από τις ρομαντικές επιρροές των δύο πρώτων συμφωνιών του δίνοντας ισοδύναμους ρόλους τόσο στη μελωδία όσο και στο ρυθμό. Στην ίδια συναυλία, καθώς το 2018 είναι έτος Κλοντ Ντεμπισί, αναβιώνει τη συμφωνία του σε σι ελάσσονα, ένα σύντομο αλλά γοητευτικό μελωδικό έργο -αρχικά για πιάνο ντουέτο, ενορχηστρώθηκε αργότερα από τον Αμερικανό συνθέτη Τόνι Φίννο- που ο συνθέτης έγραψε το 1880, σε ηλικία μόλις 18 ετών, η παρτιτούρα του οποίου ανακαλύφθηκε στη Ρωσία και εκδόθηκε το 1933, αρκετά χρόνια μετά το θάνατό του. Ανάμεσα στις δύο συμφωνίες, η σούπερ-σταρ Κάτια Μπουνιατισβίλι, κάθεται στο πιάνο για να ερμηνεύσει το δημοφιλέστατο «Κοντσέρτο για πιάνο αρ. 2» του Ραχμάνινοφ, το έργο που τον καθιέρωσε ως δημιουργό αλλά και σολίστ- στην πρεμιέρα, τον Δεκέμβριο του 1900 το ερμήνευσε ο ίδιος ο συνθέτης.

Η δεύτερη συναυλία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Γαλλικής Ραδιοφωνίας (8/3), θα ανοίξει με την «Εισαγωγή» από την κωμική όπερα του Έκτορ Μπερλιόζ, «Béatrice et Bénédict», βασισμένη στη σεξπηρική κωμωδία «Πολύ κακό για το τίποτα», ένα πολύ όμορφο αν και ελάχιστα γνωστό έργο του συνθέτη. Στη συνέχεια τη σκυτάλη παίρνει ο βιρτουόζος Γιώργος - Εμμανουήλ Λαζαρίδης, για να ερμηνεύσει το περίφημο «Κοντσέρτο για το αριστερό χέρι» του Ραβέλ. Με εμφανείς επιρροές από τη τζαζ, το κονσέρτο αυτό, ένα από τα δυσκολότερα έργα που έχουν γραφτεί ποτέ, παραγγέλθηκε στον συνθέτη το 1929 από τον Αυστριακό πιανίστα Πολ Βιττγκενστάιν (αδελφό του διάσημου φιλοσόφου), ο οποίος είχε χάσει το δεξί του χέρι στον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο! Η βραδιά κλείνει με τη συμφωνία σε ρε ελάσσονα του Σεζάρ Φρανκ, τελευταία ορχηστρική δημιουργία του συνθέτη, ένα ευφάνταστο έργο με νεωτεριστική φόρμα το οποίο αντιμετωπίστηκε με επιφυλακτικότητα από τους συντηρητικούς μουσικούς κύκλους όταν πρωτοπαρουσιάστηκε το 1889 αλλά αργότερα κέρδισε τη διεθνή αναγνώριση και σήμερα κατατάσσεται στα αριστουργήματα της γαλλικής μουσικής.

ΜΕΓΑΛΕΣ ΟΡΧΗΣΤΡΕΣ - ΜΕΓΑΛΟΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΕΣ | VIVE LA FRANCE

Με την ευγενική υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδας

Φιλαρμονική Ορχήστρα της Γαλλικής Ραδιοφωνίας

Mikko Franck, Κάτια Μπουνιατισβίλι, Γιώργος-Εμμανουήλ Λαζαρίδης

Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης

7, 8 Μαρτίου 2018

INFO 
www.megaron.gr