Princess Nokia: Τo κορίτσι που τραγουδάει «τα μικρά βυζιά μου και η χοντρή κοιλιά μου»

Eίχε λείψει ένα «εντάξει παιδί» στη μουσική, μία ωραία τύπισσα που λέμε. Λένε ότι κάνει fem rap και μάλλον έτσι είναι, αλλά δεν το κάνει εσκεμμένα, ούτε επειδή είναι τάση, το κάνει επειδή έτσι είναι στ’ αλήθεια. Η Princess Nokia στα 24 χρόνια της είναι η «fem rap». Υποστηρίζει ένα είδος φεμινισμού που το βάζει στη μουσική της και την εντάσσει στην κατηγορία της φεμινιστικής ραπ. Αυτή είναι η Destiny Frasquery, ένα κορίτσι που, με ήρεμη δύναμη, αποτινάσσει από πάνω της τα στερεότυπα κάθε είδους. Δεν είναι μια ιστορία που έφτιαξε για να λέει σε συνεντεύξεις, μεγάλωσε και «ανδρώθηκε» στους δρόμους της Νέας Υόρκης. Περήφανη για την πορτορικανή καταγωγή της και τη «μικτή» όπως λέει φυλετική της ταυτότητα, είναι τόσο λευκή, όσο έγχρωμη, και την ίδια στιγμή έχει πλήρη επίγνωση της ποπ κουλτούρας. Αυτής που στην ουσία τη διαμόρφωσε όταν τριγύρναγε έφηβη στα rave πάρτι και την underground σκηνή του ανήσυχου, εναλλακτικού και καλλιτεχνίζοντος Lower East Side της Νέας Υόρκης. Εκεί όπου γεννιούνται και δοκιμάζονται τα νέα ρεύματα, ονόματα και τάσεις που ο υπόλοιπος πλανήτης θα μάθει πολύ αργότερα, όταν εκεί πια θα είναι ιστορία. Πρόσφατα είχαμε την ευκαιρία να τη δούμε στην πρώτη της συναυλία στην Αθήνα και ανατρέξαμε λίγο στην ιστορία της.

Έχασε τη μητέρα της σε παιδική ηλικία από AIDS, έζησε με την κακιά ανάδοχη μητριά της στο Harlem στα σύνορα με την Λατινοαμερικάνικη συνοικία. Δέχτηκε κακοποίηση στο σπίτι και το σχολείο, έμαθε να μην είναι όμορφη από την οικογένειά της, στο σχολείο ήταν το αγοροκόριτσο, το περίεργο παιδί με ό,τι επιπλέον συνεπάγεται το καφετί χρώμα στο δέρμα της και το στίγμα του AIDS λόγω της μητέρας της. Στα 16 έφυγε από το σπίτι και έζησε με τον πατέρα της στο Lower East Side, εκεί όπου «γεννήθηκε η Princess Nokia».

Mini ντοκιμαντέρ για τη ζωή της από το Fader, 2016

«Όταν ζούσα με τον πατέρα μου είχα απόλυτη ελευθερία. Πήγαινα σε rave πάρτι, ξεκίνησα να γίνομαι πραγματικά raver, να δουλεύω στον κόσμο της μόδας και της μουσικής στο κέντρο της Νέας Υόρκης, όπου μπορούν να συμβούν τα πάντα. Με μαγνήτισε αυτός ο κόσμος και ήμουν πραγματικά ελεύθερη, ενώ πριν πήγαινα σε ένα ενοριακό σχολείο, δούλευα και δεν μπορούσα να είμαι ο εαυτός μου. Η Princess Nokia το πρωί ήταν αυτό το περίεργο παιδί, το λίγο φυτό, geek, που δεν μιλούσε σε κανέναν και το βράδυ μεταμορφωνόταν σε τραγουδίστρια, μορφή των πάρτι, εκκεντρική. Ήμουν παντού», λέει μπροστά στους φοιτητές, καλεσμένη του πανεπιστημίου Brown, σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και ειλικρινείς συνεντεύξεις της.

Εκεί αποκάλυψε και πώς γεννήθηκε το Princess Nokia. «Πριν λίγα χρόνια είχα γίνει λίγο viral και απέφευγα τα συμβόλαια με τις μεγάλες δισκογραφικές, παρόλο που ήμουν άφραγκη, δεν είχα τίποτα, ούτε λάπτοπ, ούτε Wifi. Όλα τα έκανα στη βιβλιοθήκη με ένα Obama phone (κινητά τηλέφωνα που πρόσφερε η κυβέρνηση σε χαμηλόμισθους, άπορους αμερικανούς), οργάνωσα έτσι τις πρώτες μου περιοδείες στην Ευρώπη, τα πάντα. Τότε ήμουν ακόμα στο γυμνάσιο και με έλεγαν Wavy Spice. Θέλει κότσια να παραδεχτείς ότι ζούσες έτσι, όπως θέλει και κότσια να γίνεις αποτελεσματικός όταν έχεις τόσα λίγα. Επομένως παραμένω για πάντα η Destiny, έτσι συστήνομαι στους ανθρώπους, αγαπώ το όνομά μου, αλλά είμαι και η Princess Nokia. Δεν είναι απλώς το καλλιτεχνικό μου όνομα, δεν θα πω ποτέ βλακείες τύπου είμαι άλλος άνθρωπος πάνω στη σκηνή κλπ».

Η Princess Nokia δεν είναι απλώς μία γυναίκα ράπερ, δεν είναι δήθεν, δεν είναι μόνο μουσική. Είναι το ίνδαλμα μιας γενιάς, είδωλο ακόμα και γι’ αυτούς που δεν θ’ ακούσουν ποτέ τη μουσική της. Με έναν ξεχωριστό τρόπο συνδέει την ιδιαίτερη προσωπική της ιστορία με τη μουσική της, αλλά και με φλέγοντα ζητήματα όπως η θέση της γυναίκας στο σύγχρονο κοινωνικό πλαίσιο και οι φυλετικές διακρίσεις. Και εκφράζει πράγματα που θεωρούνται ντεμοντέ και χιλιοειπωμένα, με έναν δικό της τρόπο, πολύ αληθινό, ως βίωμα, και με μια αυθεντικότητα που κάνει τα κορίτσια της γενιάς της να ταυτίζονται, ό,τι δηλαδή δύσκολα πετυχαίνει το γκάνγκστα ραπ των γκέτο, του περιθωρίου και της απομόνωσης.

«Στα live μου θέλω να φέρνω την ενέργεια του hip hop μαζί με τολμηρή πανκ αυθεντική ενέργεια. Δεν με ξεχωρίζω από το κοινό. Αυτοί οι άνθρωποι ήρθαν να με δουν, πώς να τολμήσω να αισθανθώ ανώτερή τους; Θέλω να δημιουργώ ένα ασφαλές περιβάλλον χαράς και διασκέδασης. Έχω βρεθεί νεότερη σε χώρους που δεν ήταν ασφαλείς, που δεν ήταν ανοιχτοί για όλους και αυτός ήταν νομίζω ο λόγος που ξεκίνησα αρχικά να ραπάρω και να δίνω συναυλίες».

Το «1992» είναι το πιο σημαντικό άλμπουμ της μέχρι σήμερα, αυτό που της χάρισε την αναγνώριση. Προηγήθηκε το «Metallic Butterfly» και το «Honeysuckle». «Πειραματικά άλμπουμ» όπως τα χαρακτηρίζει που δεν έχουν σχέση με τις πιο συνειδητοποιημένες και ώριμες δουλειές της. «Η μουσική είναι το καταφύγιό μου, δραπετεύω στη φαντασία μου και δεν επιστρέφω σε αυτοκαταστροφικές μεθόδους για να απαλύνω όλον τον πόνο και το τραύμα που έχω υποστεί στη ζωή μου. Εξελίσσομαι ως άνθρωπος και ως καλλιτέχνης και αποζητώ πια υγιείς αποδράσεις και φαντασιώσεις».

Όταν τραγουδάει «τα μικρά βυζιά μου και η χοντρή κοιλιά μου» στη μεγάλη της επιτυχία «Tomboy» δεν προβοκάρει, δίνει ένα στίχο με νόημα. Εκθέτει τις μεγαλύτερες ανασφάλειες της εξωτερικής της εμφάνισης και κάνει επιτέλους πράξη το πολυφορεμένο μότο των γυναικών σελέμπριτι «αποδέξου τον εαυτό σου με τις ατέλειές του» που μένει συνήθως στα λόγια. Στους στίχους της η ανασφάλεια τραγουδιέται με θάρρος και άποψη, σε ρίμες που λένε δυνατά ακόμα και «πριγκίπισσες», κορίτσια που ταυτίζονται κι ας μην άκουγαν ποτέ ραπ, ούτε και είχαν σκοπό να το κάνουν.

Τα λόγια της, οι στίχοι και η μουσική της εκφράζουν την ελευθερία του να είσαι όποιος θέλεις, όπως θέλεις και να κάνεις ό,τι γουστάρεις: «Για μένα το φύλο και η σεξουαλικότητα είναι φάσμα κι εγώ παίζω κάθε μέρα σε αυτό το φάσμα αρρενωπότητας και θηλυκότητας και γίνομαι ό,τι νιώθω. Είμαι queer, έχω βγει με γυναίκες και με άνδρες. Πέραν της θηλυκότητας που προασπίζομαι με όλη μου τη δύναμη, η αρρενωπότητα είναι ένα επίσης μεγάλο κομμάτι της ζωής μου, της ταυτότητάς μου, του ποια είμαι, της δουλειάς μου», λέει η ίδια. «Έχω τόση αρσενική ενέργεια μέσα μου που από πολύ μικρή ηλικία ταυτιζόμουν με το ανδρικό φύλο, ανέκαθεν ήμουν το αγοροκόριτσο. Κι επειδή καμία από τις γυναίκες της ζωής μου, η θετή μου μητέρα και η γιαγιά μου, δεν ήθελαν να αναδεικνύουν την ομορφιά μου, εγώ απλώς υιοθέτησα αυτή την ατημέλητη, παρατημένη εμφάνιση και έμαθα να είμαι απόλυτα εντάξει με αυτό. Μου έκοβαν συνέχεια τα μαλλιά σε βαθμό που τα κατέστρεψαν. Στην ουσία δεν μου επιτρεπόταν να είμαι όμορφη».

«Με το Tomboy συνειδητοποίησα ότι οι άνδρες στη ζωή μου με αγάπησαν για το αντισυμβατικό σώμα μου. Στα 24 πια είμαι απολύτως συμφιλιωμένη με την εικόνα μου, αλλά μικρότερη είχα ανασφάλεια για το σώμα μου επειδή δεν ήταν τόσο γυναικείο. Οι γυναίκες από την Καραϊβική, οι γυναίκες της φυλής μου είναι αφράτες, πληθωρικές κι εγώ δεν θύμιζα σε τίποτα αυτά τα πρότυπα. Δεν είχα πισινό και στήθος, ήθελα να κάνω πλαστικές επεμβάσεις μέχρι που κάποιος μου είπε ότι το σώμα μου ακριβώς επειδή είναι ιδιαίτερο και μοναδικό είναι εξωτικό. Ο στίχος "τα μικρά βυζιά μου και τη χοντρή κοιλιά" μου είναι η ιστορία μου, η φράση που μου είπε κάποτε ένα αγόρι».

Σήμερα που είναι μια συνειδητοποιημένη καλλιτέχνιδα, η Ευρώπη αρχίζει να τη μαθαίνει, το Λονδίνο ήδη την συζητάει και για την Αμερική είναι ανερχόμενο αστέρι που προσπαθεί να ξεχωρίσει. Εκεί μπορεί ακόμα να κινείται άνετα στο δρόμο και να περνά απαρατήρητη στο χάος του νεοϋορκέζικου μετρό, όπου πριν λίγες εβδομάδες έγινε είδηση όταν πέταξε μια σούπα σε έναν μεθυσμένο τύπο που επιτέθηκε λεκτικά με ρατσιστικά σχόλια σε μία παρέα αφροαμερικανών (το τσαγανό που λέγαμε). Παλαιότερα έχει κατέβει από τη σκηνή και χαστούκισε κάποιον στο κοινό επειδή της απευθύνθηκε απρεπώς. Επέστρεψε στη σκηνή και είπε «αυτό κάνεις όταν ένα λευκό αγόρι δεν σε σέβεται». Με την ίδια άνεση μιλά με ήρεμο τρόπο σε συνεντεύξεις, τα σπάει στη σκηνή και ούτε στιγμή δεν μοιάζει αδύναμη. Ξέρει ποια είναι, έχει περάσει πολλά, είναι αισιόδοξη για τον κόσμο, αλλά τον ξέρει πολύ καλά για να είναι αφελής. Και δουλεύει σκληρά για να καταφέρει να φτάσει εκεί που της αξίζει.

Info: Την Τρίτη 31 Οκτωβρίου 2017, εμφανίστηκε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο Gagarin205, μετά την ακύρωση του live της στο Plissken Festival.