Μουσικη

O τραγουδιστής των Can μίλησε στην ATHENS VOICE

O Damo Suzuki στην Ελλάδα με Naxatras και Chickn

Γιώργος Δημητρακόπουλος
ΤΕΥΧΟΣ 617
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο τραγουδιστής των Γερμανών krautrock θρύλων Can έρχεται στην Ελλάδα, συνοδευόμενος επί σκηνής από τους ψυχωμένους ρόκερ Chickn (13/6) και από τους ψυχεδελικούς Naxatras στη Θεσσαλονίκη (14/6). Δημιουργώντας, αυτοσχεδιάζοντας και συνομιλώντας με το κοινό. Χωρίς πρόβες. Συνεχίζοντας έξω από κάθε μνημειακή εκμετάλλευση του παρελθόντος την αποθέωση της στιγμής με απόλυτη ελευθερία. Ο Ιάπωνας τραγουδιστής που μετά από μια τυχαία συνάντηση, παίζοντας στο δρόμο έξω από ένα καφέ στο Μόναχο το 1970, βρέθηκε με τα μέλη των Can, Holger Czukay και Jaki Liebezeit, που αμέσως τον επέλεξαν ως νέο τους τραγουδιστή στη θέση του Malcolm Mooney, συνδημιουργώντας τον krautrock ήχο με κλασικά άλμπουμ όπως το «Tago Mago» ή το «Εge Bamayasi». Έγραψε ιστορία. Συνεχίζει μόνος σε έναν αντισυμβατικό δρόμο, περιοδεύοντας στον κόσμο και δημιουργώντας με νέους μουσικούς ένα δίκτυο ελευθερίας και δημιουργικότητας. Λίγο πριν τις εμφανίσεις του μίλησε στην ATHENS VOICE.  

Η δημιουργικότητα θα πρέπει να αντιτίθεται στο κυρίαρχο ρεύμα του συστήματος. Ελευθερία και δημιουργικότητα είναι πιασμένες χέρι-χέρι. Έτσι αισθάνομαι ζωντανός κάθε στιγμή, κάθε λεπτό.

Δεν μου αρέσει μιλάω για το παρελθόν μου στους Can, είναι μισό αιώνα πίσω. Σταδιακά αυτή η περίοδος εξασθενεί από τη μνήμη μου. Προτιμώ να κοιτώ μπροστά. Είναι κάτι που πέρασε στην ιστορία και δεν μπορεί να αλλάξει οπότε γιατί να ξοδεύω την ενέργειά μου σε αυτό; Ξέρω ότι κάναμε αρκετά καλή μουσική και παρατηρώ με ενδιαφέρον από γενιά σε γενιά τους νέους να την ανακαλύπτουν. Ασφαλώς και είμαι περήφανος για αυτό.

Ποτέ δεν θεώρησα τον εαυτό μου πρωτοπόρο του krautrock. Παίζω μουσική που δεν ανήκει σε καμία κατηγορία. Δημιουργώ σε ένα άλλο σύμπαν. Αν είχα επιλέξει να κάνω επιτυχίες θα έπρεπε να αλλάξω τη ζωή μου, να διασχίσω ένα εντελώς διαφορετικό μονοπάτι.

Το πιο σημαντικό στη ζωή είναι να βρεις το δικό σου σκοπό, το δικό σου τρόπο, τη δική σου προσωπικότητα αποκτώντας μια μοναδική ελευθερία. Η ελευθερία είναι πάντα ενάντια στο σύστημα.

Μια στιγμή που μου άλλαξε τη ζωή ήταν σίγουρα η συνάντησή μου με τους Jaki και Holger στους δρόμους του Μονάχου τον Μάιο του 1970. Αν αυτό δεν είχε συμβεί δεν θα υπήρχε ο Damo Suzuki. Ίσως να ανακάλυπτα έναν άλλο Damo Suzuki μέσα μου. Μπορεί να ήταν πολιτικός, κομίστας, σεφ, προπονητής, σκηνοθέτης ή οτιδήποτε άλλο. Αλλά αν άνοιγε μια άλλη πόρτα σε περίπτωση που δεν συνέβαινε ποτέ η συνάντηση του Μονάχου θα έψαχνα πάντα μέσα μου τον Damo Suzuki.

H μητέρα μου ήταν ισχυρή προσωπικότητα, λιγομίλητη και αποφασιστική. Καθώς ο πατέρας μου έφυγε νέος στα 38 του εκείνη έπρεπε να δουλεύει για να μας συντηρεί. Ήμασταν τέσσερα αδέλφια. Είναι ο άνθρωπος που θα σέβομαι περισσότερο στον κόσμο μέχρι το τέλος της ζωής μου. Της χρωστάω πολλά. Μου έδωσε μια μοναδική ευκαιρία αφήνοντάς με ελεύθερο να επιλέξω τι θέλω στη ζωή μου και έτσι στα 18 μου έφυγα από την Ιαπωνία. Ξέρω ότι τη στενοχωρούσε που δεν ήμουν εκεί αλλά ιεραρχούσε πάνω από όλα τη δική μου επιλογή. Σίγουρα είναι το πρόσωπο που με έχει επηρεάσει όσο κανένας στη ζωή μου. Δεν θυμάμαι πολλά από τον πατέρα μου γιατί ήμουν πέντε ετών όταν τον έχασα. Πριν φύγω από την Ιαπωνία η μητέρα μου με συμβούλεψε να τρέφομαι υγιεινά, όταν τρως σαλάτα, μου έλεγε, να φαντάζεσαι χρώματα, να φαντάζεσαι φως.

Ο Jaki Liebezeit ήταν πραγματικός καλλιτέχνης, με δικό σου στιλ παιξίματος στα ντραμς, πάντα έτοιμος να παίξει με χαρά ανεξάρτητα της αμοιβής. Ήταν δυνατός μουσικός. Ακόμη και τα τελευταία χρόνια της ζωής του έπαιζε για 8 και περισσότερες ώρες τη μέρα, συχνά μαζί με άλλους περκασιονίστες. Είχα την ευκαιρία να παίζω μαζί του στο δεύτερο μισό των 80s στην περιοδεία μας με τους Damo Suzuki Band.

Οι Can προήλθαν από διαφορετικά μουσικά μονοπάτια. Ένα μαθητή του Stockhousen, ένα φοιτητή, ένα διευθυντή ορχήστρας, ένα ντράμερ της free jazz, ένα ροκ κιθαρίστα και εμένα σε ρόλο χίπη εκείνη την περίοδο. Όταν προσθέτεις διαφορετικά υλικά σε ένα φαγητό η γεύση του γίνεται πάντα καλύτερη.

Αποφεύγω τα social media γιατί μου κλέβουν πολύτιμο χρόνο. Επιπλέον, δεν χρειάζομαι 400 φίλους αλλά ένα πρόσωπο που να μπορώ να εμπιστευτώ και να είναι δίπλα μου αν το χρειαστώ. Γενικότερα οι τάσεις δεν με απασχολούν. Δεν θέλω να ακολουθώ  το ρεύμα του κυρίαρχου συστήματος. Βλάπτει τη δημιουργικότητα. Κολυμπάω κόντρα σε αυτό το τεράστιο απρόσωπο ρεύμα που ενδιαφέρεται μόνο για business. Προτιμώ μια πιο ανθρώπινη ζωή.

Ποτέ δεν κάνω πρόβες πριν από τις συναυλίες με τα συνεργαζόμενα γκρουπ και μουσικούς με τους οποίους συμπράττω στη σκηνή. Το ίδιο θα συμβεί και με τις δύο συναυλίες στην Ελλάδα. Μόνο ένα μικρό soundcheck. Αυτό είναι αρκετό. Έχω επιλέξει να δημιουργώ ζώντας την κάθε στιγμή. Χωρίς σχέδιο. Ξεκινώντας από το μηδέν. Αυτό είναι καθαρή επικοινωνία. Ένας απρογραμμάτιστος διάλογος. Με μουσική που ρέει οργανικά ανταλλάσοντας ενέργεια με τους υπόλοιπους μουσικούς και το κοινό. 

Damo Suzuki

Έχω έρθει αρκετές φορές στην Ελλάδα, έχω ακούσει παραδοσιακή μουσική, έχω ταξιδέψει σε Ρόδο, Χαλκιδική και άλλα μέρη. Πίνοντας ούζο, τρώγοντας χταπόδι και ακούγοντας αυτήν τη μελαγχολική μουσική παράδοση.

Στα τέλη των 60s στη Γερμανία όπου βρέθηκα υπήρχε μια φοιτητική εξέγερση ενάντια στο κατεστημένο και την κυρίαρχη θέση της Αμερικής στον κόσμο. Αυτή η αντίδραση γέννησε νέα πράγματα και στη μουσική όπως τη γερμανική ηλεκτρική και τευτονική μουσική.

Δεν είχα σχέδια να γίνω μουσικός. Ζούσα πάντα ακολουθώντας τη φυσική ροή του χρόνου που ποτέ δεν μπορείς να αποφύγεις αλλά μπορείς να συντονιστείς μαζί του όταν έχεις πάθος.

Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που μου συμπαραστάθηκαν για να ανοίξω ενδιαφέροντα κεφάλαια στη ζωή μου. Χωρίς τη βοήθεια του θεού είμαι ένα τίποτα. Χωρίς τη μητέρα μου δεν θα είχα δει ποτέ το φως του κόσμου αυτού.

Damo Suzuki

Το πρόβλημα δεν είναι η ανθρώπινη ύπαρξη αλλά ό,τι κρύβεται πίσω από το σύστημα που ορίζει τον κόσμο. Είτε το πιστεύετε είτε όχι καταστάσεις σαν τις σημερινές έχουν ήδη καταγραφεί στη Βίβλο. Δεν είμαστε σε θέση να λύσουμε τα προβλήματα αυτά, μόνο ο Θεός ξέρει.

Το δίκτυο του Damo Suzuki ξεκίνησε στις 19 Μαρτίου του 2003 όταν έφτασα στο αεροδρόμιο J.F.K. της Νέας Υόρκης μετά από ένα μεγάλο ταξίδι. Ήταν νωρίς το πρωί όταν είδα στα νέα το βομβαρδισμό του Ιράκ. Θύμωσα, στεναχωρήθηκα, απογοητεύτηκα. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο βγήκαν στους δρόμους να διαδηλώσουν ενάντια στο γεγονός αυτό. Εκείνη τη στιγμή πέρασαν πολλές σκέψεις από το μυαλό μου. Ήμουν βέβαιος ότι έπρεπε να κάνω κάτι γενικότερα ενάντια στη βία, που πέρα απ΄ τον πόλεμο μπορείς να βρεις παντού, στην προσωπική σου ζωή, στο γραφείο, στο σχολείο. Η μουσική είναι επικοινωνία. Μέσα από αυτή επέρχεται η αρμονία που είναι το καλύτερο αντίδοτο στη βία. Ετσι σκέφτηκα τη δύναμη της μουσικής σαν άμυνα στη βία. Και ήξερα ότι αυτό μπορεί να γίνει μόνο με μικρά βήματα. Αναδεικνύοντας τη στιγμή μέσα από συνεργασίες με μουσικούς από όλο τον κόσμο, με κοινή αντίληψη για τη δημιουργική συνύπαρξη. Εδώ υπάρχει φυσικά και ο καθοριστικός ρόλος που παίζει το ίδιο το κοινό σε μια τέτοια μουσική συνομιλία. Είναι κάτι που συνεχίζεται μέχρι σήμερα και με ικανοποιεί αυτό το συνεχές ταξίδι με όμορφες στιγμές, όταν μετά τις συναυλίες το κοινό έρχεται να μου μιλήσει και βλέπω το χαμόγελο στα πρόσωπά τους.

Το επόμενο βήμα είναι απλώς να συνεχίσω να είμαι ο Damo Suzuki. 


Κύτταρο, Ηπείρου 48 & Αχαρνών, 210 8224134. Έναρξη 20.30. Είσοδος €13, 16 (ταμείο) Προπώληση Syd Records, Rhythm Records, Reload Stores, Media Markt και 11876. Στις 13/6.

Eightball Club, Πίνδου 1, Λαδάδικα, Θεσσαλονίκη. Eναρξη 20:30. €13, 16 (ταμείο) Προπώληση  The Nephilim Metal Music Store, Πατριάρχου Ιωακείμ 17, 694 5366526,  Musicland Records / Ticket House, Πλατεία Αριστοτέλους 5, 2310 264880, Stereodisc, Αριστοτέλους 4, 231026 2912, Lotus Record Shop, Σκρα 7. Στις 14/6.