Sun Ra και Ennio Morricone: μεγάλοι δημιουργοί σε μικρές δόσεις

Μπορεί η ποπ κουλτούρα να βασίστηκε και να διαμορφώθηκε από τα 45άρια και τα σινγκλ να ήταν ακρογωνιαίος λίθος για τη διαμόρφωσή της, όμως –όπως συμβαίνει συχνά– η δύναμή της ήταν και η αδυναμία της. Τα 3λεπτά τραγούδια, ακόμη κι αυτά που πραγματικά σημάδεψαν τη μουσική του 20ού αιώνα και ζουν για πάντα σαν συλλογικό ακρόαμα της ανθρωπότητας, μπορεί να είναι μικρές νύξεις σπουδαίων δημιουργών αλλά και η αφορμή ώστε η ποπ κουλτούρα να κατηγορηθεί για «ελαφρότητα» και «ρηχότητα».

Όταν τα άλμπουμ καθιερώθηκαν, η ποπ μουσική του 20ού αιώνα μπόρεσε να ενηλικιωθεί και να αποδείξει ότι οι δημιουργοί των 3λεπτών «φωτοβολίδων» μπορούσαν να κάνουν και κάτι σπουδαιότερο απ’ αυτό. Οι Beatles έκαναν το «Sgt Pepper’s…», οι Beach Boys έκαναν το «Pet Sounds», οι Kinks έκαναν το «Are the village green preservation society», οι Velvets έκαναν την «μπανάνα» κι έτσι η ποπ κουλτούρα πέρασε αυτομάτως σε άλλη πίστα, εκεί που η δημιουργία είχε σύνθετες απαιτήσεις και πολυπλοκότητα που δεν χωρούσε σε ένα σιγκλάκι και ένα b-side.

Κι αν αυτά αφορούν την ποπ μουσική πόσο μάλλον όταν έχουμε να κάνουμε με την jazz (με την ευρεία έννοια) ή με τα σάουντρακ, μουσικά είδη που από τη φύση τους μπορούν να υπάρξουν σε μεγαλύτερες διαστάσεις και η ανάπτυξή τους ξεπερνάει τη λογική που έκανε τα 45άρια να ζήσουν ημέρες δόξας.

Ο Sun Ra και ο Ennio Morricone ανήκουν σε αυτή την ακριβή κατηγορία των μεγάλων δημιουργών του 20ού αιώνα που δεν μπορούν να αποκαλυφθούν από σινγκλάκια ή σύντομα αποσπάσματα από σάουντρακ. Ακόμη κι έτσι όμως το μεγαλείο φανερώνεται και το ερέθισμα  δίνεται στον ακροατή που δεν γνωρίζει το μουσικό τους έργο για περαιτέρω αναζήτηση. 

Η καλύτερη αφορμή για να κάνει κάποιος ένα μακροβούτι στο κοσμικό μουσικό σύμπαν του Sun Ra είναι η 3πλή συλλογή «Singles», με 65 συνθέσεις αυτού του απίστευτου μουσικού, ποιητή, συνθέτη, φιλόσοφου και μονίμως συνδεδεμένου με το σύμπαν δημιουργού. 

Το άλμπουμ περιλαμβάνει ηχογραφήσεις από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 ως τα 90s και υπάρχουν εδώ νύξεις από το μεγαλείο, την τρέλα, την πρωτοπορία, τη δημιουργικότητα και τη διαρκή αναζήτηση ενός μουσικού που ξέφυγε πολύ από τα όρια του κόσμου τούτου.

Στον αντίποδα ο σεμνός και γήινος Ennio Morricone, που θα μπορούσες να τον μπερδέψεις με έναν υπάλληλο τράπεζας αλλά που, όπως αποδείχτηκε, έκαιγε μέσα του η φλόγα του μεγάλου δημιουργού και του εμπνευσμένου μελωδού και δεν είναι τυχαίο που πολλά από τα μουσικά του θέματα για ταινίες απέκτησαν μεγαλύτερη διαχρονική αξία από τα ίδια τα φιλμ. Η επετειακή κυκλοφορία «60 years of music» είναι μία ενδεικτική περίληψη μίας μεγάλης και δημιουργικής διαδρομής που έδωσε άλλη διάσταση στη μουσική για το σινεμά. Χαρακτηριστικά αποσπάσματα από φιλμ όπως «Η αποστολή», «Κάποτε στη Δύση», «Ο καλός, ο κακός και ο άσχημος», «Σινεμά ο παράδεισος», «Κάποτε στην Αμερική», «Για μια χούφτα δολάρια», «Οι μισητοί», μερικά από τις πρωτότυπες ηχογραφήσεις και μερικά ζωντανά ηχογραφημένα από τις –σχετικά– πρόσφατες συναυλίες του με την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της Τσεχίας.