Μια «Εκδρομή» με την Δήμητρα Γαλάνη και τον Στάθη Δράκο

Πολλοί το συζητούν σαν «το τραγούδι στο νέο διαφημιστικό της μπίρας Φιξ». Πιο πριν όμως, οι αναγνώστες της Athens Voice το ψήφισαν σαν το τραγούδι και άλμπουμ της χρονιάς. Το «Ιn Colors» στην αγγλόφωνη εκδοχή του, είχε μπει στη ζωή μας μερικά χρόνια πριν. Αλλά τώρα, με τη νέα του εκδοχή ως «Εκδρομή», έσκασε μία μέρα του χειμώνα μέσα στα γραφεία και στα αυτοκίνητα, στα σπίτια και στα ραδιόφωνα και όλοι και όλα σταμάτησαν για μια στιγμή: Κοκάλωσαν από την ξαφνική αγάπη. «Τι είναι αυτό;» Ένιωσαν μια γλυκιά ζεστασιά να τους αγκαλιάζει, σαν να μπήκε απροειδοποίητα η άνοιξη. Η γνωστή φωνή του Στάθη Δράκου, με τον όμορφο λυγμό και τη χατζηδακική ευαισθησία, στο κομμάτι που θυμόμασταν από το πρώτο άλμπουμ των Πατρινών Minor Project του Στάθη, ήρθε και φούντωσε συνδυασμένη με τη βαθιά, ζεστή φωνή της Δήμητρας Γαλάνη και μας έδωσαν μία φωτεινή χαρά μέσα στο γκρίζο. Ακολούθησε το άλμπουμ «Το βαλς των χαμένων μετά». Λόγια του Νίκου Μωραΐτη και μουσικές του Στάθη Δράκου τραγουδισμένα από ένα ντουέτο, που ήταν σχεδόν γραμμένο στα άστρα να συμβεί. Τα τραγούδια του Δράκου έμοιαζαν να εκλιπαρούν για ελληνικό στίχο και η Δήμητρα Γαλάνη είναι αυτή που υιοθετεί στη μεγάλη της αγκαλιά νέες φωνές και αδέσποτα ταλέντα του ουρανού, τους δίνει τη θαλπωρή και τη γνώση της εμπειρίας της, το χιούμορ και τον αυτοέλεγχο που χρειάζονται. Τα νέα φυντάνια ανθίζουν στον κήπο της στον Κεραμεικό, εκεί όπου συναντηθήκαμε ένα βράδυ μια μεγάλη παρέα για να δούμε τι τρέχει με το «Βαλς» και το δράμα που κρύβουμε μέσα μας, όλη αυτή η ράτσα.

-Νοιώθω ότι είναι αυτό το ένστικτο της ράτσας, τα ίδια μυαλά, τα «κανονικά», που σας έφεραν κοντά.

Δήμητρα: Το κάλεσμα ήταν μία περιρρέουσα αισθητική η οποία υπάρχει σχεδόν μεταφυσικά (καθόλου μεταφυσικά, είναι μια κληρονομιά αυτό όλο) την οποία την κουβαλάει ο Στάθης μέσα του μουσικά, «ερήμην» του. Δεν είναι ένα πράγμα που το έχει ζήσει αλλά έρχεται σαν πληροφορία και το μεταπλάθει τελείως διαφορετικά. Και η σχέση που έχω εγώ με αυτό το παρελθόν, νομίζω ότι κουμπώνει κάπου στη συνείδηση. Αυτό συνέβη από τη στιγμή που συναντηθήκαμε, αυτό που λες «το κανονικό». Το ότι αγκαλιάζω τους νέους δεν είναι από καμιά γενναιοδωρία ιδιαίτερη. Με ενδιαφέρει πώς βλέπει ένας νέος τα πράγματα που ίσως έχω ζήσει εγώ και η μετάφραση που τους δίνει. Και η διαρκής ανανέωση. Αυτή η πρόκληση. Που λες, αχ να κάτι καινούργιο. Συν την εκτίμηση που έχω για τους νέους ανθρώπους.

-Με τον Στάθη όμως, αυτή η γνωριμία απέδωσε πολύ γρήγορα καρπό.

Στάθης: Για μένα ήταν πάρα πολύ ξεκάθαρο αυτό που λέει η Δήμητρα. Η κανονικότητα. Το πόσο πολύ ρέουν τα πράγματα στην επικοινωνία μας. Δεν ξέρω πόσο σχέση έχει αυτό με το καλλιτεχνικό, το οποίο ήταν ένα άλλο πράγμα – για παράδειγμα εγώ φοβόμουν πάρα πολύ να τραγουδήσω ελληνικά, ενώ όταν έγραφα μου έβγαιναν πολλά ελληνικά στοιχεία. Για κάποιο λόγο όμως δεν ήθελα. Η Δήμητρα ήταν ένας άνθρωπος που πέρα από την άνεση που μου ενέπνεε, ένοιωθα ότι υπήρχε μέσα στα τραγούδια μου. Έχω αγαπήσει πολύ τα τραγούδια της, και από την ίδια και από άλλους καλλιτέχνες. Οπότε δεν ήταν κάτι τρομαχτικό για μένα. Ένοιωθα πάρα πολλή σιγουριά και άνεση. Πραγματικά μπήκαμε στο booth και τραγουδήσαμε τα τραγούδια ο ένας απέναντι στον άλλο, σαν να κάναμε ένα demo. Απλά τα ηχογραφήσαμε.

-Υπάρχει στο άλμπουμ ένα τραγούδι σε δύο εκτελέσεις, το «Ευτυχισμένοι άνθρωποι» που το τραγουδάτε ο καθένας διαφορετικά. Βρήκα πολύ συγκινητική τη διαφορά αυτή, ειδικά στο σημείο που βγαίνει ο λυγμός, τόσο διαφορετικά από τον καθένα σας.

Δ. Ε, ναι, είναι νέο παιδί ο Στάθης. Άλλο πόνο βγάζω εγώ σε αυτό το αίσθημα του κομματιού και άλλο αυτός.

-Να υποθέσω ότι το πιο ιδιαίτερο κομμάτι του άλμπουμ και για τους δυό σας είναι αυτό;

Σ. Εμένα πραγματικά μου αρέσει όλο το άλμπουμ. Αν με ρώταγες για το πρώτο μου cd (ένα έχω έτσι κι αλλιώς), εκεί είχα αγαπημένα κομμάτια. Το «Βαλς» όμως μου άρεσε όλο από την αρχή γι’ αυτό και δεν σκεφτόμουνα ποτέ ούτε ποιο θα είναι το single, τίποτα τέτοιο. Με το που τελείωνε το κάθε τραγούδι με τον Νίκο Μωραϊτη το αγάπαγα πάρα πολύ. Ακόμα και το artwork που έκαναν τα παιδιά στην εταιρεία, ακόμα και η Αγγέλα με τη Λία που έφεραν στη φωτογράφηση τα τριαντάφυλλα, το πώς στήναμε το κάθε τι που κάναμε…

Δ. Όλο το άλμπουμ έχει γίνει με αγάπη που πλέον σπανίζει, με μία αθωότητα και μία τρυφεράδα. Εγώ είχα αγαπήσει από πριν τον ήχο των Minor Project. Έχει κάτι που περιλαμβάνει στοιχεία ελληνικά, balcan, λίγο ήχο Beirut, φολκ… Έχει όλα τα στοιχεία που το κάνουν post-romantic… Όλο αυτό το πράγμα με γοήτευσε αφάνταστα. Και δεν ήθελα να το χάσω. Γι’ αυτό και τα τραγούδια δουλεύτηκαν στην Πάτρα και με το μαγικό ραβδάκι του Γιώργου Ανδρέου ήρθαν σαν μπλοκ εδώ και ταίριαξαν και μπήκαν οι φωνές μας από πάνω. Εμένα λοιπόν, και το «Νερό» είναι άλλο ένα από τα αγαπημένα μου κομμάτια

-Ο «Ψαράς των λέξεων» που τραγουδάς εσύ Στάθη, έχει μία ιδιαιτερότητα. Όπως και το ινστρουμένταλ «Κόρθι». Εκεί μου έλειψαν οι λέξεις, αλλά και χωρίς να μου λείπουν.

Σ. Ο «Ψαράς των λέξεων» ήταν ένα κομμάτι το οποίο δεν ήξερα από την αρχή αν θα γινόταν ινστρουμένταλ ή όχι. Το σκεφτόμουνα λίγο σαν σάουντρακ από ταινίες, από ατμόσφαιρες μάλλον που είχα δει.

Δ. Έχει λιγάκι στοιχεία από Freddie Mercury, φωνητικά.

-Εμένα μου φαίνεται σαν το πιο σκληρό, το πιο κυνικό κομμάτι, μουσικά και στιχουργικά. Έχει μία ειρωνεία, έναν κυνισμό.

Σ. Για μένα το μόνο διαφορετικό που έχει αυτό το κομμάτι είναι ότι το έγραψα χωρίς να το σκεφτώ παραπάνω από τη μία φορά, τελείως αυθόρμητα. Παρότι μου φάνηκε λίγο πιο παράξενο και ιδιαίτερο, το άφησα τελείως ελεύθερο.  Είναι αυτό που σου λέω, ότι όλα τα κομμάτια του δίσκου τα έχω αγαπήσει, τα έχω ζήσει. Το «Κόρθι» για παράδειγμα είναι ένα χωριό στην Άνδρο…

Δ. Δεν το λέμε δηλαδή με προφορά “r”, Korthi (γέλια).

Σ. Μου έχει στείλει μήνυμα άνθρωπος από το Κόρθι και μου είπε «α, είναι για το χωριό μας;». Προφανώς, του απάντησα. Για μένα η Άνδρος είναι το αγαπημένο μου μέρος, εκεί που νοιώθω ότι πατάω και θέλω να βρίσκομαι. Κάποια φορά βρέθηκα εκεί σε ένα πολύ όμορφο περιβάλλον, μία πλατεία έξω από ένα σχολείο, παιδιά που παίζανε, ξένα για κάποιο λόγο, πολλές οικογένειες, όμορφος, χαρούμενος, καλοντυμένος κόσμος, δεν ξέρω πώς να στο περιγράψω, είχα καθίσει εκεί στη μέση και κοίταγα όλη αυτή την εικόνα γύρω μου. Ήθελα να φτιάξω ένα σάουντρακ για εκείνη τη στιγμή.

-Και τώρα θέλω να μου πεις για τα αγγλικά σου, Στάθη.

Σ. Τα αγγλικά μου; Λόουερ με C (γέλια).

-Μήπως μπαίνεις τώρα σε μία οδό που θα τραγουδάς ελληνικά πράγματα;

Σ. Κοίτα, εγώ δεν θέλω να μπω σε καμία οδό στη ζωή μου. Αυτό που μπορώ να πω με σιγουριά είναι ότι ξέρω τη συγκεκριμένη δουλειά με τη Δήμητρα. Ήταν αυτό που λέμε, με πήρε από το χέρι και με έβαλε στο ελληνικό τραγούδι. Και ήταν όντως έτσι γιατί εγώ δεν ένοιωθα άνεση να βγω να τραγουδήσω ελληνικά.

Δ. Υπάρχει η γενιά αυτών των παιδιών οι οποίοι χρησιμοποίησαν τα αγγλικά πέρα από το λόγο ότι θα ήθελαν να στείλουν τη δουλειά τους και εκτός Ελλάδας, οι οποίοι ξεκίνησαν στην ουσία με αναστολή στο να γράψουν ελληνικά. Κι αυτό γιατί η στιχουργική στην Ελλάδα είναι μεγάλο πράγμα. Κακά τα ψέματα. Έχει φορτώσει πολύ δηλαδή. Γιατί έχουν γραφτεί πάρα πολύ ωραία και πάρα πολύ σημαντικά πράγματα. Και πολλά. Τα νέα παιδιά που είναι δημιουργοί, τραγουδοποιοί, που γράφουν και τους στίχους και τη μουσική, τους ψιλομπλόκαρε, πολύ υποσυνείδητα όλο αυτό το βάρος. Άρα άρχισε (η αγγλική γλώσσα) να λειτουργεί σαν tool, σαν εργαλείο. Παράλληλα η αγγλική γλώσσα είναι εργαλείο, δηλαδή έχει μικρές λέξεις που ρυθμικά διευκολύνουνε, και επίσης δεν παίζει τόσο ρόλο το «τι να πω ρε παιδί μου». Επιτρέπει λιγότερη ενοχή.

-Επιτρέπει και λίγο σουρεαλισμό.

Δ. Πιστεύω ότι αυτό οδήγησε πολλά παιδιά στο να γράψουνε στα αγγλικά. Αλλά ό,τι και να μου πεις, γι’αυτό κι εγώ ακούω με πολύ ενδιαφέρον τη σκηνή αυτή και υποκλίνομαι. Γιατί  είναι σκέψη ελληνική αυτή. Ο τρόπος που αγγίζουν τα πράγματα είναι αμιγώς ελληνικός. Ακόμα και οι θεματικές τους, στιχουργικά. Σκέφτονται ελληνικά.

-Και οι Minor Project γι’αυτό ξεχώρισαν. Είχαν αυτή την ελληνική καρδιά, με τη διεθνή εκφορά. Κάτι που τους έκανε αυτόματα μοναδικούς – και στην αγγλόφωνη, και στην ελληνόφωνη σκηνή. Πολύ ιδιαίτερους.

Σ. Τώρα που τα βλέπω κι εγώ εκείνα τα κομμάτια, μετά από χρόνια, μπορώ να καταλάβω ότι υπάρχει αυτό το φίλτρο που λες, Δήμητρα. Σκέφτομαι κάτι, θέλω να το πω, θέλω να το εκφράσω καλλιτεχνικά αλλά φοβάμαι. Γιατί φοβάμαι; Ότι δεν θα πάει καλά η δουλειά; Ότι δεν θέλω να εκθέσω τις σκέψεις μου; Θα με καταλάβει ή όχι αν κάποιος τις ακούσει; Εγώ τώρα πια, και έχω αρχίσει να το έχω μετά τη γνωριμία με τη Δήμητρα, προσπαθώ να πω και δικά μου πράγματα, από αυτά που κρατάω στο ντουλάπι μου, τα οποία δεν φιλτράρονται. Είναι αυτά που θέλω να γράψω. Αφού τα απομυθοποίησα μέσα μου όλα, ένοιωσα πολύ μεγάλη χαρά. Όταν γράφεις και εκφράζεσαι με τη γλώσσα που έχεις μέσα σου υποσυνείδητα, είναι πολύ καλύτερα.

-Θέλω να μιλήσουμε λίγο για την drama queen που κρύβουμε όλοι μέσα μας.

Δ. (γελώντας) Αυτό είναι η Ελλάδα ολόκληρη. Είναι μια drama queen. Είναι ευχή και κατάρα…

-Καλώς ή κακώς το έχετε αυτό το στοιχείο και οι δυό στη δουλειά σας.

Σ. Μακάρι να το είχαμε μόνο στη δουλειά μας. Δυστυχώς το έχουμε και στη ζωή μας! (γέλια).

Δ. Δεν γίνεται όμως, αυτά τα δύο πάνε μαζί.

-Είναι η εποχή λοιπόν που όλοι εμείς οι drama queens, νοιώθουμε προδομένοι. Είτε γιατί μας πικραίνουν οι άλλες drama queens, είτε γιατί το σέρνουμε μαζί μας… Πώς το αντιμετωπίζετε αυτό;

Δ. Δεν μπορώ να σου απαντήσω ξεκάθαρα. Όταν μπαίνεις σε πράγματα που αφορούν την πολιτική και τον κοινωνικό βίο είναι ολέθριο, όπως και σε σύγκριση με αυτό που συμβαίνει στη δύση, από την άλλη μεριά όμως είναι και αυτό που λείπει από τη δύση. Λείπει αυτό το αίσθημα, η αντοχή στο αίσθημα. Για να είσαι drama queen σημαίνει ότι αντέχεις τον πόνο. Αυτό έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία. Θα αμπελοφιλοσοφήσω αλλά υπάρχει μία τάση, έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα δυσάρεστα, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκόσμια, όπου έχουμε ανάγκη να ξαναθυμηθούμε την υπόστασή μας. Δεν είναι δυνατόν όλα να περάσουνε σε έναν αυτόματο ορθολογισμό. Δεν γίνεται. Κάπου θα χάσουμε. Και θα χάσουμε στοιχεία από αυτά που μας έχουν κάνει να αγαπάμε, να κλαίμε, να αγκαλιάζουμε, ανθρώπινα δηλαδή, σωματικά στοιχεία.

Σ. Εμένα το δράμα δεν είναι κάτι που μου αρέσει. Βλέπω από τον κύκλο μου, τους ανθρώπους που συναναστρέφομαι, ότι κάποια πράγματα τα έχω ζήσει πολύ έντονα αν και «έντονα» δεν είναι η λέξη που ψάχνω. Νομίζω ότι συνδέεται πολύ με τον εγωισμό το δράμα, γι’ αυτό δεν μ’ αρέσει. Κάθε φορά που έγραφα κάτι πολύ δραματικό, το κοίταζα κι έλεγα «Σιγά αγόρι μου, κι άλλοι πονέσανε» (γέλια). Έχω πει στον εαυτό μου ότι εγώ πονάω πιο πολύ από κάποιον άλλο. Γι’ αυτό και το συνδέω με τον εγωισμό. Οπότε προσπαθώ ένα θέμα να το κοιτάζω από πιο ψηλά, κι αυτό έχει άμεση σχέση και με το τι κάνω καλλιτεχνικά. Κοιτάζω τι ζουν και οι άλλοι άνθρωποι γύρω μου.

Δ. Αυτό συμβαδίζει με μία διαδικασία αποταύτισης. Παύεις να γίνεσαι δραματικός τη στιγμή που αποταυτίζεσαι από το γεγονός. Και μπορείς να το δεις σαν παρατηρητής. Αυτό σου επιτρέπει να έχεις και σωστές αντιδράσεις… χιούμορ… Εγώ που είμαι μεγαλύτερη, μπορώ να σας πω ότι αυτό το αποκτάς σιγά σιγά με την ηλικία, γιατί δεν αντέχεις αλλιώς. Θα αποτρελαθείς ή θα πεθάνεις πριν την ώρα σου. Οπότε η φύση η ίδια σε αναγκάζει να είσαι λίγο πιο παρατηρητής. Λες, εντάξει να κάτσω να σκάσω, αλλά γιατί; Αρχίζεις να το εκλογικεύεις. Και μ’ αρέσει που έρχεται σιγά σιγά αυτό στον άνθρωπο. Δεν μπορεί να το έχει ένα παιδί 22 χρονών που βράζει το αίμα του και η ψυχή του πάλλεται από έρωτα. Τουλάχιστον όπως το εννοώ εγώ, που ο έρωτας στις γενιές τις δικές μας ήταν άφοβος. Έχει παίξει τεράστιο ρόλο αυτό που πέρασε η ανθρωπότητα στη δεκαετία του ’80, ότι ξαφνικά απόκτησε τρόμο ο έρωτας. Είναι απίστευτο αν κάτσεις και το σκεφτείς. Αν το δούμε ιστορικά, μελλοντικά, θα συζητηθεί πάρα πολύ. Άλλαξε η ζωή ολόκληρη. Θα τη βρούμε την ισορροπία όμως, έτσι πιστεύω.

-Τι γνώμη έχεις Δήμητρα για τη θέση των καλλιτεχνών απέναντι στην πολιτική ειδικά έτσι όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα; Όλοι βγαίνουν και παίρνουν θέση προς καλό ή προς κακό ενίοτε. Ξαφνικά δημιουργείται ένα δίπολο.

Δ. Κοίταξε, κι αυτό έρχεται από τη φόρα του παρελθόντος. Ένας καλλιτέχνης δεν μπορεί να μην αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει και μάλιστα να βλέπει και λίγο μπροστά. Έτσι όμως όπως αλλάζουν τα πράγματα, με τέτοια ταχύτητα, πραγματικά δεν μπορείς να έχεις άποψη. Μπορεί να έχεις κάποιες αρχές οι οποίες με τη θέση της ζωής σου και του έργου σου είναι δηλωμένες πια. Πιστεύεις ότι στο όλοι πρέπει να είμαστε καλά, να είμαστε ελεύθεροι, να υπάρχει αξιοπρέπεια, ανθρωπιά. Τα πράγματα εξελίσσονται όμως με τέτοιο τρόπο που εγώ, ειλικρινά σου μιλάω, παρόλο που είχα άποψη κατά καιρούς και μέχρι πρόσφατα, πλέον δεν θέλω να εκφράζομαι δημόσια. Κι αυτό διότι δεν έχω κανένα δικαίωμα να επηρεάσω κάτι που είναι τόσο ρευστό και αλλάζει τόσο πολύ γρήγορα. Άρα γινόμαστε κι εμείς παρατηρητές όπως όλος ο κόσμος. Η στάση μας κι η θέση μας ορίζει μία συμπεριφορά και μία άποψη. Από εκεί και πέρα τα πράγματα αρχίζουν να γίνονται λίγο περίεργα. Εγώ έχω αρχίσει να μαζεύω λίγο τις δημόσιες κουβέντες, να θυμίζω όμως από αυτό που σαν εμπειρία και σαν ψυχισμός κουβαλάω, ότι ο,τιδήποτε δύσκολο συμβαίνει, όσες διαφορές και να έχουμε, πρέπει να είμαστε μαζί. Είναι το μόνο πράγμα που μπορώ να ζητήσω, να εκλιπαρώ για αυτό, τους συνανθρώπους μου.

Σ. Εγώ συμφωνώ με τη Δήμητρα. Γενικά είμαι πιο αποστασιοποιημένος από αυτά, έχω ζήσει και πολύ λιγότερα πράγματα. Φαντάζομαι όμως ότι σαν αυτό το δίπολο που εννοείς, υπάρχουνε πολλά παρόμοια, παντού. Δημιουργούνται από ανθρώπους που έχουν την ανάγκη να ταχτούνε κάπου. Και δεν ξέρω κατά πόσο υπάρχει και ο χρόνος πια να κάτσει ένας άνθρωπος σήμερα και να σκεφτεί ψύχραιμα, χαλαρά, να δει σε τι κοινωνία θέλει να ζει και τι θέλει να κάνει αυτός για αυτή την κοινωνία, για να την κάνει καλύτερη. Έχουμε φτάσει πια στο σημείο να χρησιμοποιούμε τη λέξη «κοινωνία» σαν κάτι αρνητικό. Εγώ θυμάμαι τα τελευταία χρόνια, όποτε αναφέρομαι στην κοινωνία, ή να βρίζει κάποιος τον συνάνθρωπό του, ή να βρίζει τη γενική κουλτούρα και τις σκέψεις του Έλληνα και γενικά έχουμε σταματήσει να βλέπουμε τα θετικά στοιχεία που υπάρχουν γύρω μας.

-Είναι οι πιο ενθουσιώδεις, πιο παρορμητικοί άνθρωποι οι καλλιτέχνες, παίρνουνε πιο εύκολα θέσεις.

Σ. Καλό είναι να εκφράζεσαι βέβαια.

Δ. Είμαστε σε φάση αυτογνωσίας χωρίς να χάσουμε όμως τα καλά μας στοιχεία. Πώς να χάσεις αυτά τα στοιχεία όταν είμαστε έτσι και μιλάμε και ξημερώνει κι ανοίγεις το παράθυρο κι έχει βγει μια ηλιάρα να, καταλιακού και λες «τώρα εγώ είμαι ευτυχισμένος». Και ο πιο δυστυχισμένος να είμαι, λες ουφ! Τι χαρά! Αυτό πώς να το αλλάξεις; Έχουμε αυτό το προνόμιο. Ή να πάμε μια βόλτα στην παραλία και να πούμε ότι εγώ, από αυτή τη θάλασσα μπορώ να μπω και ή να φύγω ή να πνιγώ. Δικαίωμά μου. Είναι ελευθερία αυτή η αίσθηση. Αυτά τα προνόμια συν το γεγονός ότι σκέφτομαι έτσι γιατί μιλάω αυτή τη γλώσσα, μπορούν να μας κάνουν να κάνουμε θαύματα.

-Για το θέμα της ΑΕΠΙ τι έχεις να πεις Δήμητρα; Είναι κάπως θολό τοπίο όλο αυτό που συμβαίνει…

Δ. Ναι, είναι θολό. Έχω να πω ότι ο,τιδήποτε και να συμβαίνει στο χώρο της πνευματικής ιδιοκτησίας, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει μία σωστή ή λάθος διαχείριση, ολέθρια ή καλή, πρέπει να καταλάβουμε ότι τα θέματα της πνευματικής ιδιοκτησίας και τα πνευματικά δικαιώματα είναι ιερά και δεν πρέπει το οποιοδήποτε πρόβλημα να μας αναστέλλει ως προς το ότι αυτά πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουνε. Πρέπει να καταλάβουμε ότι το θέμα της πνευματικής ιδιοκτησίας είναι θέμα πολιτισμού μιας χώρας. Είναι όπως αυτό που τρώμε, αυτό που ζούμε. Πρέπει να καταλάβουμε τι ζει από αυτό και ότι η λάθος διαχείριση ναι, δημιουργεί προβλήματα τα οποία κάποια στιγμή βγαίνουν στην επιφάνεια είτε από δική μας ολιγωρία, είτε από αδιαφορία και να βρούμε την άκρη. Εμάς, οι δικοί μας οργανισμοί σαν ΓΑΙΑ, που αφορούν τα συγγενικά, δεν έχουν καμία σχέση με την ΑΕΠΙ. Εμείς έχουμε καινούργιους οργανισμούς, αυτοδιαχειριζόμενους, μη κερδοσκοπικούς που έχουν πολύ συγκεκριμένο έργο. Περνάνε από τα δικά μας διοικητικά συμβούλια. Η ΑΕΠΙ είναι μία εταιρεία ανώνυμη. Αυτό, εγώ πιστεύω ότι πρέπει να αλλάξει. Σε εμάς, τα χρήματα που συγκεντρώνονται από τις χρήσεις του έργου μας, μπαίνουνε στα κομπιούτερ και μοιράζονται και μάλιστα δεν μπορούμε να τα κρατήσουμε παραπάνω από ένα χρόνο. Δεν μπορεί να μένει το χρήμα αυτό μέσα στους οργανισμούς. Ακριβώς επειδή είναι μη κερδοσκοπικοί. Είναι λοιπόν η ώρα να το δουν και οι δημιουργοί αυτό το πράγμα και να βρεθεί, με την εταιρεία αυτή, μία χρυσή τομή ώστε το πρόβλημα να λυθεί και να προχωρήσει. Εγώ πιστεύω ότι θα βρεθεί. Ο νόμος ετοιμάζεται. Υπάρχουν πια καινούργιες ντιρεκτίβες που είναι ευρωπαϊκές οδηγίες τις οποίες πρέπει να εφαρμόσουμε κι εμείς.

-Και ήρθε η ώρα του Gazarte… Τι θα δούμε εκεί;

Σ. Το Gazarte ήταν πάντα λίγο σαν σπίτι μου. Τώρα με τη Δήμητρα ακόμα περισσότερο.

Δ. Όπως κι εμένα. Έχω αυτή τη σχέση που αισθάνομαι ότι όταν θέλω να κάνω κάτι, θα πάω να το κάνω εκεί. Είναι ένας χώρος που σέβεται την τέχνη και τον κόσμο. Αυτές λοιπόν οι εμφανίσεις, ήταν μία σειρά παραστάσεων που είχα ήδη εγώ συμφωνήσει, σαν Δήμητρα. Έλα όμως που, έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα, και άνθισε αυτή η δουλειά μας με τον Στάθη, επισπεύσαμε τη συνεργασία μας. Θα κάναμε κάτι για το άλμπουμ αλλά τα πράγματα εδώ πέρα φούντωσαν τόσο όμορφα που του λέω «Στάθη, πάμε τώρα». Έτσι λοιπόν από 6 Μαρτίου ξεκινάμε τις παραστάσεις, κάθε Δευτέρα, με τη δική μου μπάντα όπου θα παρουσιάσουμε το δίσκο μας, θα πει και ο Στάθης δικά του τραγούδια και μετά θα πω κι εγώ τα δικά μου. Δεν μπορείς να φανταστείς τι χαρά και τι ανανέωση αισθάνομαι που θα είναι ο Στάθης μαζί μου. Μετά θα συνεχίσουμε, θα το γυρίσουμε και στην Ελλάδα.

-Σε μέρη κοντά σε θάλασσα φαντάζομαι.

Δ. Ναι, είναι καλοκαιρινός ο δίσκος. Αεράκι. 

Info: Δείτε τo guide της A.V.