Τα καλύτερα του 2016: Vol.3

Ο χρόνος κυλάει και βαραίνει τις πλάτες μουσικών που μόλις πριν από μερικά χρόνια ήταν το νέο αίμα. Καθώς όμως «περάσανε μέρες πολλές μέσα σε λίγην ώρα», τα βάσανα της ζωής, οι δίσκοι που προηγήθηκαν, οι καιροί που αλλάζουν, οι προσωπικές ιστορίες, τους πήραν ενέργεια αλλά τους χάρισαν βάθος, τουλάχιστον σε όσους είναι πραγματικοί καλλιτέχνες. 

Έτσι ακούσαμε και φέτος δίσκους λυτρωτικούς από ανθρώπους που ξέρουμε χρόνια και τους εκτιμάμε, που μας τιμούν με την τέχνη και το σεβασμό τους και περισσότερο προδόθηκαν παρά μας πρόδωσαν. Ποιητικά πλάσματα που διατηρούν το πρόσωπό τους καθαρό, η τέχνη τους έχει ήθος και άποψη – κι όταν σκοντάφτουν, σηκώνονται με αξιοπρέπεια, τινάζουν τη σκόνη, μας κοιτάζουν στα μάτια με ένα γλυκόπικρο χαμόγελο και συνεχίζουν. 

 Όπως απλώνεται το μελάνι στο χαρτί απλώθηκε η θλίψη και ο πόνος στη ζωή του από την απώλεια του γιου του που θέλησε να «πετάξει» φρικαρισμένος σ’ ένα γκρεμό, όπως του είπε το LSD πως μπορεί να κάνει. Σε αυτή την «πτήση» ο Nick είδε τον εαυτό του λίγο πριν ο καθρέφτης γίνει χίλια κομμάτια. Το «Skeleton Tree», που έκανε με τους Bad Seeds, είναι ένα παραληρηματικό μοιρολόι, ένα αστικό μπλουζ βασανισμένου ανθρώπου, ένα spoken word με καλούς φίλους να τον συνοδεύουν δημιουργώντας την κατάλληλη ατμόσφαιρα.

Μια μεταμόρφωση σε πραγματικό χρόνο μπροστά στα μάτια μας από τον Antony, που γίνεται Anohni και που το αντρικό του πρόσωπο στο εξώφυλλο του μπερδεύεται με ένα γυναικείο. Μόνο που η αλλαγή δεν αφορά στο όνομα και στο πρόσωπο αλλά στο περιεχόμενο της ζωής και της τέχνης του. Ο άντρας γίνεται γυναίκα, το όνομα απροσδιόριστο, ο στίχος –για πρώτη φορά– έντονα πολιτικός, για τα drones που βομβαρδίζουν κι αφήνουν πίσω τους ορφανά, για την κλιματική αλλαγή, για τον Ομπάμα, για τη δυστυχία του κόσμου κι όλ’ αυτά όχι βαρύγδουπα, έντεχνα και προχώ, αλλά με την ελαφρότητα χορευτικών ήχων, με την ανεμελιά της ποπ, με τη σπαραξικάρδια μελοδραματική ερμηνεία του που τα κάνει όλα λίγο καρτούν. Η ζωή είναι ένας κλαυσίγελος και οι Antony/Anohni αυτού του κόσμου το ξέρουν καλύτερα απ’ όλους μας.

Μπορεί η P J Harvey να μην είναι πια του κόσμου ετούτου και να μετατρέπεται σε ένα ξωτικό, σε μια μάγισσα που στήνει επί σκηνής παγανιστικές τελετές, αλλά η αλήθεια της ζωής είναι σκληρή για να αγνοηθεί. Το βλέπει καθώς περιπλανιέται στις φτωχογειτονιές της αμερικάνικης πρωτεύουσας, στο Κόσοβο ή στο Αφγανιστάν, και ό,τι ο Seamus Murphy αιχμαλωτίζει μ’ ένα κλικ αυτή το κάνει τραγούδια στο δημιουργώντας ένα άλμπουμ ντοκουμέντο, ηχογραφημένο μπροστά στο κοινό που κοιτάζει πώς η ζωή γίνεται τέχνη.

Καθώς οδηγάει σ’ αυτούς τους ξεχασμένους, χαλασμένους, σκονισμένους δρόμους της «βαθιάς Αμερικής» η Lucinda Williams –επιστρέφοντας στο πατρικό ή αφήνοντάς το πίσω– βλέπει όλα τα φαντάσματα μιας ζωής με βάσανα, ψέματα, απώλειες, σχέσεις που δεν πήγαν πουθενά, με τα γεράματα να πλησιάζουν, και τα κάνει τραγούδια, τόσο πολλά που χρειάζονται διπλό άλμπουμ για να χωρέσουν. Το είναι η ζωή της σε ασπρόμαυρο.