Προγκρέσιβ μέιντ ιν Γκρις

Ένα μουσικό είδος που έζησε ημέρες δόξας και στην Ελλάδα, κυρίως στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και στις αρχές της δεκαετίας του ’80, πριν παρασυρθεί στην απαξίωση από την κυριαρχία της rock ’n’ roll και punk άποψης που επιγραμματικά διατύπωσε ο Lou Reed: «Μία νότα είναι αρκετή, δύο είναι ακόμη εντάξει, με τις τρεις πάμε πια στη jazz», έχει επανέλθει δυναμικά τα τελευταία χρόνια και ζητά δικαίωση για τα «ξύλινα χρόνια».

Το σύμπαν των Gravitysays_I διαρκώς διαστέλλεται, καταλαμβάνει όλο και περισσότερο χώρο και ως εκ τούτου βαραίνει, παραμένει όμως γοητευτικό, πρωτότυπο και ιδιαίτερο. Το καινούργιο ταξίδι του μυαλού έχει τίτλο «Quantum Unknown» και συναντά σποραδικά την κομψή λεπτότητα του προηγούμενου δίσκου για χάρη μίας progressive προσέγγισης, είναι όμως ένας καλοφτιαγμένος και αποτελεσματικός μουσικός λαβύρινθος μέσα στον οποίο μπορείς να χαθείς χωρίς ποτέ να φοβηθείς ότι δεν βρίσκεις το δρόμο της επιστροφής. Το άλμπουμ χρειάζεται πολλές και κατ’ ιδίαν ακροάσεις για να αποκαλυφθεί εξ ολοκλήρου, η εγκεφαλικότητα κυριαρχεί σε κάθε του σημείο αλλά δικαιώνεται εκ του αποτελέσματος και οι Gravitysays_I αποδεικνύουν πως μπορούν να διαχειριστούν ουσιαστικά, αποτελεσματικά και κυρίως δημιουργικά σύνθετα μουσικά έργα.

Πριν από λίγες μέρες το διαστημόπλοιο Rosetta οδηγήθηκε στην καταστροφή, καθώς είχε απομακρυνθεί πολύ από τον Ήλιο και δεν μπορούσε να τροφοδοτηθεί με ενέργεια. Η ESA σκέφτηκε να θέσει το σκάφος σε κατάσταση αναμονής μέχρι να πλησιάσει πάλι στον Ήλιο και να ξαναζωντανέψει, όμως, όπως είπε ο υπεύθυνος της αποστολής Mat Tailor: «Θα ήταν σαν τα ροκ συγκροτήματα της δεκαετίας του ’60, δεν θέλαμε να επανεμφανιστούμε με μια κακή τουρνέ επιστροφής. Καλύτερα να τελειώσουμε στο στιλ του πραγματικού rock ’n’ roll».   

Ο Vangelis, που ξεκίνησε το μουσικό του ταξίδι στη δεκαετία του ’60 και το οποίο πλέον συνεχίζεται σποραδικά αφού στη διαδρομή έχει δοξαστεί και βραβευτεί, επέστρεψε στη δισκογραφία όχι «με μία κακή τουρνέ επιστροφής» αλλά ούτε και με «το στιλ του πραγματικού rock ’n’ roll». Ταυτόχρονα επέστρεψε και στο σύμπαν στο οποίο είχε ταξιδέψει και πάλι το 2001 με την αποστολή της NASA για τον Άρη.

Το καινούργιο του άλμπουμ «Rosetta» είναι εμπνευσμένο από την αποστολή του διαστημόπλοιου, από το οπτικό υλικό που συγκεντρώθηκε από την περιπλάνησή του στο σύμπαν και από την επικοινωνία του με τον κοσμοναύτη André Kuipers.

Υπάρχουν στιγμές που το ίδιο το σύμπαν τον υποβάλλει και τον «υποχρεώνει» σε μία μουσική οικονομία η οποία δημιουργεί ambient ατμόσφαιρα, όμως συχνά στρέφεται στο progressive παρελθόν και στο δικό του μουσικό σύμπαν, δημιουργώντας εντέλει ένα υποβλητικό σάουντρακ για μια ταινία που δεν βλέπουμε κι όχι ένα «floating in space»… Το ογκώδες ύφος, το «Blade Runner» και το «Chariots of Fire» είναι παρόντα, όπως κι ένα στιλ που πλέον ακούγεται ξεπερασμένο και παλιομοδίτικο, σαν να προέρχεται από κάποιον που δεν παρακολουθεί πια τις εξελίξεις και τη σύγχρονη πραγματικότητα ή το θεωρεί περιττό για τον ίδιο και το διαμέτρημά του. Ακόμη κι έτσι όμως η «Rosetta» του Vangelis παραμένει ένα από τα πιο ενδιαφέροντα άλμπουμ που έχει παρουσιάσει εδώ και πολλά χρόνια.