Μουσικη

Laurie Anderson

Στο πάρκο του ΚΠΙΣΝ βιώσαμε ένα μουσικό brain storming. To προηγούμενο απόγευμα τη συναντήσαμε.

Γιώργος Δημητρακόπουλος
ΤΕΥΧΟΣ 576
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Πριν από όλους υπήρξε η Laurie Anderson. Kριτικός τέχνης στην αρχή, δημιουργός και περφόρμερ στη συνέχεια. Με πειραματισμούς στην ηλεκτρονική μουσική και πειραγμένη από φίλτρα φωνή αποδομώντας τη μοναδικότητά της, δημιουργώντας πολλαπλές ταυτότητες και μεταμορφώσεις. Σάββατο βράδυ στα γρασίδια του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος βιώσαμε ένα πυκνό brain storming με τις ποιητικές, συμβολικές και αιρετικές εξιστορήσεις της curator του Φεστιβάλ «Μetamorphosis» Laurie Anderson με συνοδεία ηλεκτρικού βιολιού και τσέλο. To προηγούμενο απόγευμα την είχα συναντήσει στο Βυζαντινό του Hilton ντυμένη στα μαύρα, ήρεμη, χαμηλόφωνη, ευδιάθετη.

Με ρωτάει, ξεκινώντας, τη γνώμη μου για το Brexit σε ένα ανεπίσημο γκάλοπ που διεξάγει στην Αθήνα λίγες ώρες μετά τη βρετανική ετυμηγορία. Της λέω ότι θα ανοίξει το κουτί της Πανδώρας και τη ρωτάω τι άλλο μπορεί να βγει από μέσα. Ο Τραμπ στην Αμερική;

>> Σαν παρανοϊκός κλόουν; Είναι ένα ενδεχόμενο. Το κουτί της Πανδώρας με τον Τραμπ μέσα. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στο κουτί, ξέρεις. Που επενδύουν στην αναταραχή αυτή. Θεωρώντας ότι τους βοηθά. Δεν είμαι σίγουρη για το τι συνέβη με το Brexit. Ούτε οι ίδιοι δεν ξέρουν. Κανείς δεν το περίμενε, ούτε o βρετανικός λαός. Νομίζω πως σχετίζεται με τη βία που υπάρχει αυτή τη στιγμή στον κόσμο. 


>> Η πληροφορία στην ψηφιακή εποχή που κυριαρχεί είναι αυτή που κάνει τον περισσότερο θόρυβο. O κόσμος αναρωτιέται «Aλήθεια, είπε κάτι τέτοιο; Σοβαρά;» Και του τραβάει την προσοχή, πολύ περισσότερο από μια ισορροπημένη είδηση.
Για το memorial του συζύγου μου (αναφέρεται στον Lou Reed, που «έφυγε» το 2013) σκεφτόμουν τι να πω στην ομιλία μου και αυτό που τράβηξε την προσοχή του κόσμου ήταν όταν ανέφερα τους τρεις κανόνες που ακολουθούσαμε στη ζωή μας. «Α, υπάρχουν τρεις κανόνες. Ποιοι είναι αυτοί;» Νούμερο ένα. Μη φοβάσαι ποτέ κανέναν. Σκέψου πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή σου με αυτό τον τρόπο...
Ο δεύτερος κανόνας είναι να αναπτύξεις έναν ανιχνευτή ανοησίας και να μάθεις να τον χρησιμοποιείς. Και ο τρίτος είναι να είσαι πολύ τρυφερός. Αυτό είναι όλο.

image

>> Νιώθω πιο κοντά με όσους δεν αισθάνονται την ανάγκη να έχουν πολλά πράγματα, ενώ υπάρχουν τόσο πολλά ερεθίσματα. Συνηθίζω να ανοίγω τα μέιλ μου στο τέλος της μέρας. Αυτή τη στιγμή φορτίζω το κινητό μου και τρομάζω στη σκέψη τού τι θα συμβεί όταν το ανοίξω. Είναι τρελό να ζούμε έτσι.

>> Μου αρέσει να κάνω Τάι Τσι και διαλογισμό, όποτε μπορώ. Ο μόνος τρόπος για να τα καταφέρεις είναι η πειθαρχία. Αγαπώ τους δάσκαλούς μου, με εμπνέει να τους παρακολουθώ, να μαθαίνω από αυτούς.

>> Μόλις ήρθα από τη Μινεάπολη, όπου διδάχτηκα κάτι που ήθελα από χρόνια σχετικά με τη φύση και τη λειτουργία του νου και τη δύναμη της σκέψης, από βουδιστική σκοπιά. Δεν έχει να κάνει με ψυχανάλυση ή χημεία. Όχι, το πιο σημαντικό είναι η αυτοπαρατήρηση. Με απλά πράγματα. Για παράδειγμα, προσπαθείς να σταματήσεις τη σκέψη σου για είκοσι λεπτά και το μυαλό φλυαρεί ακατάπαυστα. Το όνειρό μου είναι να καταλάβω πως δουλεύει όλο αυτό, μέσω Τάι Τσι και διαλογισμού.

>> Για μένα το να είμαι καλλιτέχνης και βουδίστρια είναι το ίδιο πράγμα. Στον Βουδισμό δεν υπάρχει ιεραρχία, κανείς δεν είναι κυρίαρχος, δεν υπάρχουν κανόνες ούτε μιλάει κανένας για λογαριασμό σου. Έχεις τη δυνατότητα να γίνεις ο ίδιος Βούδας. Δεν υπάρχει κανένας να το κάνει για σένα, αυτό είναι το πιο συναρπαστικό γιατί είμαι καλλιτέχνης και έχω το σύνδρομο του «θεού» (The God Complex). Ξέρεις, η δύναμη της δημιουργίας. Ο Βουδισμός λέει παρατήρηση, προσοχή, τίποτε άλλο. Δεν με ενδιαφέρει να ακολουθήσω συγκεκριμένες οδηγίες για το πώς να γράφω μουσική, δεν με αφορά η κατηγοριοποίηση, αλλά να βρίσκομαι στο παρόν δημιουργώντας. Και, ξέρεις, αλλάζει συνεχώς μορφή μέσα στα χέρια σου. Γίνεται νερό, πάγος, αέρας. Ποτέ δεν μένει το ίδιο.

>> Ο Φιτζέραλντ αναφέρθηκε σε κάτι παρόμοιο που αφορά στη συγγραφή, λέγοντας ότι αν δύο ιδέες σού φαίνονται αληθινές αλλά είναι εντελώς διαφορετικές προσπάθησε να τις φέρεις μία σε κάθε χέρι χωρίς να τρελαθείς και μετά θα είσαι συγγραφέας. Είναι μια καλή άσκηση. Προσπάθησε να καταλάβεις πώς μπορείς να συνενώσεις χάος και αντίθεση. Στη μέση της ταινίας «Η καρδιά ενός σκύλου» έχω μια δήλωση από ένα θιβετιανό δάσκαλό μου που λέει δοκίμασε να εξασκήσεις το εξής: πώς να νιώθεις λύπη χωρίς να είσαι λυπημένος. Πολύ δύσκολο να το πετύχεις. Αλλά η ουσία εδώ είναι ότι στον κόσμο υπάρχουν τόσο πολλά πράγματα που μπορούν να σε θλίβουν. Μην εγκλωβίζεσαι σε αυτό, αλλά αντιμετώπισέ το. Αν διώχνεις απλώς πράγματα που σε στενοχωρούν μακριά σου αυτά επιστρέφουν. Ο δάσκαλός μου είναι αφοσιωμένος στη ιδέα αυτή. Είμαστε εδώ για να περνάμε πολύ πολύ πολύ καλά. Για αυτό είμαστε εδώ.