Μουσικη

Τη μέρα που δεν ξέραμε πώς να αποκαλούμε τον Prince

Στις 7 Ιουνίου 1993 άλλαξε το όνομά του και το έκανε απλώς O(+>

Γιάννης Νένες
ΤΕΥΧΟΣ 567
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

● ● ● Το1993 ήταν μια εποχή που τα ραδιόφωνα έσταζαν γλυκά grooves με εκστασιασμένα hippy-chic φωνητικά. Τα πρωινά η Αφροδίτη Σημίτη μιλούσε για την κυκλοφορία στην Κηφισίας και νόμιζες ότι σου ερχόταν γεύση μπατίντα ντε κόκο στα χείλια ενώ έβαζε το «I Wanna Melt With You» του Prince. Τις νύχτες η Αθήνα ζούσε το τέλειο κλάμπινγκ, οι μεγάλες της λεωφόροι έλαμπαν σαν παραλιακές πομπές που κυλούσαν αργά ενώ στο ράδιο βάζαμε με τον Μουρατίδη και τον Χατζή το «You Sexy Motherfucker» του Prince.

● ● ● Το 1993 επίσης, ήταν η χρονιά που δεν ξέραμε πώς να τον αποκαλούμε. Πρινς; Πρίγκιπα; Ρότζερ Νέλσον; Σύμβολο; Τρελή;

● ● ● Ήταν μία εποχή άλλωστε που μας είχε συνηθίσει σε τρέλες ο ίδιος. Ήταν τότε που άρχιζε να αποκτάει μία παράξενη, γοητευτική «επιθετικότητα» προς τη δημοσιότητα – που τη λάτρευε, αρκεί να ήταν μπροστά σε κάμερα, πάνω σε σκηνή, την ώρα που έπαιζε. Είχε αρχίσει να απολαμβάνει το παιχνίδι με τα media, ένιωθε σαν τρολ απέναντί μας, ήθελε να στήνει μικρά βασανιστικά γκαγκς δίνοντας στη φήμη του ένα μικρό σουρεαλιστικό τουίστ ακόμα. Και βέβαια ήταν όλο παραξενιές. Μόλις λίγο καιρό πριν είχε δηλώσει ότι του αρέσει να κάνει αργά, μετά τα μεσάνυχτα, βόλτες με το ποδήλατό του. Γυμνός.

● ● ● Ο Χρήστος Χατζής, υπεύθυνος στη WEA εκείνα τα χρόνια, εκτός από τα promo γκάτζετς που συνόδευαν κάθε μία από τις απανωτές κυκλοφορίες του Prince (φιάλες με σαντιγί, σκισμένα αληθινά χαρτονομίσματα, cd singles τυπωμένα με ολογραμμικά γκλίτερ) μας έδινε και όλες τις από-μέσα-πληροφορίες για τη θεότητα της Paisley Park, τι βγάζει, τι ετοιμάζει, τι ακυρώνει, τι κρύβει. Μόλις λίγα χρόνια πριν άλλωστε, είχε κυκλοφορήσει μυστικά και σε άσχετη διανομή το περιβόητο «Μαύρο Άλμπουμ». Όντως μαύρο. Μαύρο εξώφυλλο, μαύρος φάκελος, μαύρες ετικέτες, καμία πληροφορία πουθενά, τίποτα απολύτως. Ψάχναμε σαν εθισμένοι να το βρούμε στα record fairs του Λονδίνου, σε χαρτοκιβώτια με βυνίλια σε υπόγεια δισκάδικα της Αθήνας, δίναμε παραγγελίες σε φίλους – να πας στο Amoeba να το ψάξεις και να μου το αγοράσεις. Το δικό μου αντίτυπο, τελικά, το είχα βρει σε μια ανήλιαγη τρύπα με τοπικές κυκλοφορίες, στην εβραϊκή συνοικία της Μπολόνια…

Ο Prince, την ημέρα που έκλεινε τα 35, στις 7 Ιουνίου του 1993, δήλωσε στη δισκογραφική του ότι δεν θέλει πια να τον αποκαλούνε Prince. Θέλει να τον αποκαλούν «αυτό»: ένα σύμβολο που κανείς δεν ήξερε πώς να το προφέρει, ούτε τι συμβολίζει – αν και υπήρχαν αρκετές ερμηνείες. Κάποιοι, πρόχειρα, το είπαν Love Symbol. Ένας μυστικιστικός, κέλτικος ρούνος που συνδύαζε τα αστρολογικά σύμβολα του αρσενικού και του θηλυκού σε ένα σύμπλεγμα, μία ένωση που είχε κάτι το ερωτικό, μία ένωση που έμοιαζε σαν «το σημάδι του σεξ». Έτσι θέλαμε να το καταλαβαίνουμε εμείς τότε.

● ● ● Έτσι κι αλλιώς, ποτέ του πριν ο Prince δεν υπήρξε παραδοσιακός ορθογράφος. Οι στίχοι του έκρυβαν ανέκαθεν ιδεογράμματα, σύμβολα, συγκοπτόμενες optimized λέξεις, στη θέση του I έβαζε ένα μάτι, στη θέση του You έγραφε απλώς το γράμμα U, έγραφε τίτλους τραγουδιών όπως «I Would Die 4 U», όλα ήταν ένα γραφολογικό παιχνίδι που εμάς, τη γενιά των φετιχιστών του περιοδικού τύπου και των γραφικών τεχνών μάς ενθουσίαζαν.

● ● ● Ο ίδιος ο Prince είχε δηλώσει ότι «πρόκειται για ένα σύμβολο που δεν προφέρεται, η ερμηνεία του δεν έχει γίνει ακόμα γνωστή. Η ιδέα είναι να βρίσκουμε νέους τρόπους να σκεφτόμαστε, να συντονιστούμε σε μία νέα συχνότητα». Αυτό το τελευταίο μάλιστα, το είπε με μία εξαίρετη, διπλής αναφοράς ορθογραφία που δεν μπορεί (επίσης) να μεταφραστεί εύκολα: «tuning in 2 a new free-quency».

● ● ● Οι αρχισυντάκτες και οι διορθωτές στα έντυπα όλου του κόσμου τραβούσαν τα μαλλιά τους. Εντάξει, όχι και τόσο πολύ. Στις δυσκολίες βάζαμε απλώς αυτόν το συνδυασμό: O(+>

● ● ● Στα ραδιόφωνα, από την άλλη, συνεχίσαμε να τον αποκαλούμε Prince. Αλλά το αστείο του μαζί μας συνεχιζόταν ποικιλοτρόπως: Στο άλμπουμ με τίτλο το Σύμβολο (Love Symbol Album) που είχε κυκλοφορήσει λίγους μήνες πριν (Οκτώβριος του ’92), το πρώτο κομμάτι είχε τίτλο «Το όνομά μου είναι Prince». Λογικό. Και το δεύτερο τρακ ήταν το «Σέξι Μάδερφάκερ». Γραμμένο ως «Sexy MF». Αν δεν μπορούσες να λες στον αέρα «motherfucker», έλεγες απλώς Εμ-Εφ.

● ● ● Η δισκογραφική εταιρεία που είχε τη διανομή των δίσκων του, η Warner Bros.Records, αναγκάστηκε να στείλει χιλιάδες φλόπι δισκέτες (σε μοβ χρώμα) σε έντυπα όλου του κόσμου για να περάσουν στις γραμματοσειρές τους το ιερογλυφικό που συμβόλιζε πλέον τον Πρίγκιπα και να το χρησιμοποιούν στα κείμενά τους.

● ● ● Σύμφωνα με το νόμο πάντως, παρέμενε ως Prince Rogers Nelson. Το δύσκολο ήταν σε αυτούς που έπρεπε να κάνουν συστάσεις ή τον συναντούσαν και έπρεπε να τον αποκαλούν κάπως. Το 1995, σε συνέντευξή του, έλεγε: «Εντάξει, δεν είναι πρόβλημα. Δεν χρειάζομαι κανένα όνομα στην πραγματικότητα». Στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Μινεάπολις, οι εφημερίδες έκαναν γκάλοπ στους αναγνώστες τους, με ποιον τρόπο θεωρούσαν καλύτερο να τον αποκαλούν. Ειπώθηκαν απίστευτες αηδίες. Μερικές από τις απαντήσεις ήταν: Ασαφής Μυστηριώδης Ασθένεια και Πατ (από το όνομα του αμφισεξουαλικού ήρωα που έπαιζε τότε στα σκετς του δημοφιλούς τηλεοπτικού «Saturday Night Live»). Το MTV, πιο ευέλικτο στο να παίξει το παιχνίδι του Prince, απάντησε βάζοντας ένα μεταλλικό ήχο σαν να χτυπάει κάποιος το κεφάλι του σε μία κατσαρόλα, κάθε φορά που κάποιος έπρεπε να προφέρει το όνομα του σταρ. Όταν πια το αστείο είχε παρατραβήξει, «εκπρόσωποι του καλλιτέχνη» δήλωσαν ότι, εντάξει, μπορούμε να τον αποκαλούμε «Ο Καλλιτέχνης Που Παλιότερα Ήταν Γνωστός Ως Prince»: TAFKAP (The Artist Formerly Known As Prince).

● ● ● Το μυστικό πίσω από όλη αυτή τη «διασκεδαστική» ιστορίαήταν ότι ο Prince ήθελε να απαλλαγεί από το συμβόλαιό του με τη Warner, με την οποία είχε υπογράψει σχεδόν ένα χρόνο πριν, για ένα φημολογούμενο ποσό 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Η Warner προσπάθησε να χαλιναγωγήσει το φρενήρη ρυθμό του με τον οποίο κυκλοφορούσε νέα πρότζεκτ για να μην κορεστεί η αγορά και εκείνος απάντησε κατηγορώντας την εταιρεία ότι μπλοκάρει τη δημιουργικότητά του, γράφοντας τη λέξη SLAVE με καζάλ στο μάγουλό του, στις εμφανίσεις του. Λίγες μόνο εβδομάδες πριν την ημέρα των γενεθλίων του που άλλαξε το όνομά του, ο Prince δήλωσε ότι αποσύρεται για πάντα (χα!) και ότι δεν πρόκειται να ηχογραφήσει ξανά καινούργια τραγούδια. Τελικά το διαζύγιο με την εταιρεία επετεύχθη.

● ● ● Το όνομα άλλαξε. Και ξανάλλαξε. Και στριφογύρισε στον καιρό και στις ετικέτες των δίσκων και των cds με δεκάδες διαφορετικούς τρόπους. Μερικά από τα ονόματα πίσω από τα οποία κρυβόταν ή υποστήριζε ο Prince: The Revolution - Wendy & Lisa - The New Power Generation - The Time - Morris Day - Sheila E. - Vanity 6 - Apollonia 6 - Mazarati - The Family - 94 East - Madhouse - Anna Fantastic - Andy Allo - 3rdeyegirl.

● ● ● Ξαναβάζω να ακούσω τα κομμάτια και αρχίζει πάλι να βρέχει μπατίντα ντε κόκο πάνω από την Κηφισίας.