Με αφορμή τα 90 χρόνια από την καταστροφή της Σμύρνης αλλά και την κυκλοφορία του άλμπουμ «Η Σμύρνη του Έρωτα», ο Γιάννης Κότσιρας ετοιμάζει μαζί με την Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας Βόλου ένα αφιέρωμα σε τραγούδια της Σμύρνης και μιλάει στην ATHENS VOICE για τη σχέση του με τη μικρασιατική παράδοση και τον ερωτισμό των σμυρνέικων τραγουδιών…
Ποιο είναι το μυστικό που κάνει την κουλτούρα των Ελλήνων της Μικράς Ασίας να συγκινεί τόσο πολύ τους σύγχρονους; Όλες οι πτυχές της κουλτούρας εκείνης της εποχής, είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις βαθύτερες αιτίες που έκαναν τους σύγχρονους Έλληνες να νιώθουν περήφανοι για το παρελθόν τους. Το επίπεδο πολιτισμού που είχε πετύχει τότε ο ελληνισμός, παρά τη φτώχεια και τις τεράστιες δυσκολίες της εποχής, ήταν ιδιαίτερα υψηλό και εξαιρετικά αντάξιο σκληρής δουλειάς και αληθινής έμπνευσης και όχι επίκτητο ή δανεικό. Η απλότητα και η αλήθεια που αποτελούν αυτά τα δημιουργήματα είναι ακόμη και σήμερα αξεπέραστα, αλλά ταυτοχρόνως και μία ισχυρή βάση για να κρατήσουμε ζωντανά τα όποια οράματα έχουν απομείνει για μια καλύτερη Ελλάδα.
Για εσάς προσωπικά, πού εστιάζεται ο ερωτισμός αυτών των τραγουδιών; Στον πηγαίο και ευγενή τρόπο με τον οποίο εκφράζεται. Κανένα χυδαίο στοιχείο, κανένα πονηρό υπονοούμενο, καμία σεξιστική αναφορά, με οποιονδήποτε τρόπο. Υμνούν τον έρωτα, τη γυναίκα και τη σχέση, με τον πιο αγνό και ειλικρινή τρόπο.
Πείτε μας τον πιο ερωτικό στίχο που ερμηνεύετε σε αυτή τη συνεργασία. Το χαρακτηριστικό αυτών των στίχων είναι πως δεν εκφράζουν τον έρωτα με μεγαλοστομίες. Εκφράζουν την αγάπη με απλές και αληθινές κουβέντες, όπως το «Πού να βρω γυναίκα να σου μοιάζει, να ’χει μάτι που καρδιά να σφάζει...» ή το «Και τώρα που σ’ αγάπησα τρελαίνομαι ολοένα και χάνομαι και σβύνομαι, αγάπη μου, στα ξένα»...
Ποιο είναι το νέο στοιχείο στη σημερινή απόδοση αυτών των τραγουδιών από εσάς και την Εστουδιαντίνα; Δεν υπάρχει κάποιο στοιχείο που μπορεί να περιγραφεί με συγκεκριμένους όρους. Στην πραγματικότητα ούτε οι Εστουδιαντίνοι μουσικοί αλλά ούτε κι εγώ, προσπαθήσαμε είτε να μιμηθούμε, είτε να αντιγράψουμε, είτε να πρωτοτυπήσουμε, στις πρωταρχικές εκτελέσεις. Τα κάναμε κτήμα μας και πνεύμα μας και τα ερμηνεύσαμε με την δική μας προσωπικότητα. Μέσα από το άκουσμα έρχεται το καινούριο στοιχείο και όχι μέσα από περιγραφές ή τεχνικές λεπτομέρειες.
Η προσωπική σας σχέση με τη Μικρά Ασία; Υπάρχουν πολλές μακρινές ρίζες καθώς προέρχομαι κατά το ήμισυ από προσφυγική οικογένεια. Οι ρίζες απ’ όσο γνωρίζω ξεκινούν από τον Πόντο, συνεχίζουν στη Μικρά Ασία και στη συνέχεια μετά από ένα πέρασμα από τη Σύμη και την Κρήτη καταλήγουν στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.
Έχετε κάποια σημεία της Αθήνας που, για εσάς, να σημαίνουν «Σμύρνη»; Για μένα Σμύρνη θα μπορούσε να είναι ο Πειραιάς. Η πολυπολιτισμικότητα, ο κοσμοπολίτικος χαρακτήρας και η θάλασσα έχουν πολλά στοιχεία από αυτό που έχω στο μυαλό μου. Όμως και η Ραφήνα, που έχω επιλέξει τα τελευταία δέκα χρόνια ως μόνιμο τόπο διαμονής μου, εκτός της ιστορικής σχέσης που έχει με την Τρίγλια της Μικράς Ασίας, νιώθω πως έχει ακόμα κάτι από τις υπέροχες μυρωδιές που φαντάζομαι πως επικρατούσαν στις γειτονιές της εποχής.
«Στις 3 μέρες που φιλοξενήσαμε αυτόν και τον φίλο του Ίγκι Ποπ μαζί με τον αξέχαστο φίλο Μίκη Κορίνθιο, ταξιδεύαμε για στους αρχαιολογικούς τόπους της πατρίδας μας…»
8°
