Μουσικη

Η Ελένη Τσαλιγοπούλου παίρνει ρίσκα

Κάνει την έκπληξη η Ελένη Τσαλιγοπούλου με το άλμπουμ της «Τα-Ρι-Ρα»

Δημήτρης Καραθάνος
ΤΕΥΧΟΣ 351
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Κάνει την έκπληξη η Ελένη Τσαλιγοπούλου με το άλμπουμ της «Τα-Ρι-Ρα», το πρώτο στο οποίο υπογράφει τις συνθέσεις, και δηλώνει περιχαρής με το αποτέλεσμα. Το ίδιο και εμείς.

Οι επιρροές του «Τα-Ρι-Ρα» κυμαίνονται από τους Radiohead και τον Henri Mancini, ως το καλιφορνέζικο «Summer of Love». Φαντάζομαι πως άκουσες πολλή ξένη μουσική το τελευταίο διάστημα. Πάρα πολλή, κάτι που κάνω από πιτσιρίκα στη Νάουσα, όπου μαζί με τις επιρροές του δημοτικού τραγουδιού και του έντεχνου των μεγάλων δημιουργών, γνώρισα όλη τη μεγάλη ροκ σκηνή της εποχής. Σε αυτή τη δουλειά καταγράφονται όλοι μου οι ήρωες, καθώς και τα δικά μου Βαλκάνια. Στην πλειοψηφία των τραγουδιών οι μελωδίες είναι βαλκανικές, μεσογειακές, δοσμένες βέβαια σε έναν ήχο που σαφέστατα δεν είναι ελληνικός.

Θα έλεγες πως με αυτό το άλμπουμ αποτινάζεις οριστικά την ταμπέλα της λαϊκής ερμηνεύτριας προκειμένου να συντονιστείς με πιο σύγχρονα μουσικά ρεύματα; Χαίρομαι που το ακούω αυτό, αλλά δεν είναι κάτι που θα μπορούσα να το κάνω από μόνη μου. Μια και δεν είμαι μουσικός με την έννοια του οργανοπαίχτη, χρειάστηκα βοήθεια. Την οποία μου παρείχε ο Σπύρος Χατζηκωνσταντίνου, των B-Movies. Χάρη στον τρόπο που ακούει και αντιλαμβάνεται τη μουσική, κατάφερε να κάνει πράξη όλα όσα μου αρέσουν.

Και πώς έγραψες τα τραγούδια; Έχω ακουστά για δίσκους που τους σφύριξαν οι συνθέτες σε dictaphone. Είναι μια ανάλογη περίπτωση; Κάπως έτσι. Με ένα κασετοφωνάκι, όμοιο με αυτό που κάνεις τις συνεντεύξεις σου. Η τεχνική δεν έχει μεγάλη σημασία. Είμαι μουσικός με τη φαντασία μου. Επίσης ξέρω πολύ καλά τι δεν θέλω! Το πραγματικά δύσκολο; Να έχεις υιοθετήσει ένα ρόλο, να τον κάνεις καλά, να σε εκτιμά το κοινό, να σου δίνουν ωραία τραγούδια οι δημιουργοί, και μετά να επιλέγεις να… ξεμπροστιάσεις τον προσωπικό σου κόσμο. Δύσκολα πράγματα. Άμα δεν αρέσει;

Και φτάνουμε σε μια παραγωγή που συμμετέχουν ως στιχουργοί ο Νίκος Ζούδιαρης, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, ο Νίκος Πορτοκάλογλου, ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Παύλος Παυλίδης, ο Vassilikos. Πόσο δύσκολη η παραγωγή, δεδομένου του μεγάλου αριθμού των συμμετεχόντων; Ήταν μια παραγωγή αρκετά χρονοβόρα, ούτως ή άλλως. Πλην του Πορτοκάλογλου, του Αλκίνοου και του Φοίβου, με τους οποίους έχω ξανασυνεργαστεί, οι υπόλοιποι είναι καινούργιοι στην παρέα. Και τους δυσκόλεψα πολύ, γιατί ήταν η πρώτη φορά που κλήθηκαν να γράψουν στίχους πάνω στη μουσική άλλου προσώπου. Κάτι που δεν είναι εύκολο για έναν ολοκληρωμένο τραγουδοποιό που συνθέτει με συγκεκριμένη μέθοδο. Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο των Ιμάμ Μπαϊλντί. Με συγκεκριμένη άποψη και χωρίς περιττές φιοριτούρες. Ίσως παρατήρησες πως δεν υπάρχουν άλλα όργανα πλην κιθάρας, μπάσου και ντραμς. Όλος ο δίσκος είναι χτισμένος πάνω σε αυτή την ενορχήστρωση, και αυτό είναι και το live μας.

Παρότι είσαι μια ατόφια λαϊκή φωνή εγνωσμένης αξίας, από ένα σημείο και έπειτα διέρρηξες τους δεσμούς σου με το είδος. Γιατί; Η αλλαγή επήλθε εξαιτίας του ίδιου του λαϊκού τραγουδιού. Αγάπησα πολύ το λαϊκό τραγούδι μιας άλλης εποχής, που δεν υπάρχει σήμερα. Το τραγούδι του Καλδάρα, του Τσιτσάνη, του Ζαμπέτα, του Άκη Πάνου. Υπήρχε ένας τρόπος γραφής που αργότερα εκτράπηκε σε εντός εισαγωγικών διασκεδαστική μουσική, μια μουσική που δεν άφηνε πίσω της μια διαχρονικότητα, παρά μονάχα ευκολία και ασέλγεια. Γι’ αυτό είμαι ίσως η μοναδική λαϊκή τραγουδίστρια που τα τελευταία χρόνια, στο ενεργητικό μου, έχω μόλις δύο καινούργια λαϊκά τραγούδια. Άκουσα, δεν συγκινήθηκα, θεώρησα ότι δεν υπάρχει λόγος. Αν κοιτάξεις γύρω σου, θα δεις ότι δεν υπάρχουν ούτε δέκα τραγούδια που ξεχώρισαν.

Ούτε με το έντεχνο συνδέθηκες για πολύ, ωστόσο. Τη δεκαετία του ’90, με τη μεγάλη άνθηση του έντεχνου, ήμουν από τους λίγους που θεώρησαν ότι το έντεχνο ξέφτιζε, πως μας άφηνε πίσω. Ας μην παραβλέπουμε πως είναι ένα δάνειο είδος, προερχόμενο από τον Χατζιδάκι, τον Θεοδωράκη και όλους αυτούς. Όταν η εποχή τρέχει ραγδαία δεν μπορούμε να μένουμε πίσω, ακόμη και αν στο τέλος καταλήγουμε να κάνουμε τρελά λάθη.

Κουβεντιάζοντας, συμπεραίνω πως σου αρέσει να βάζεις τρικλοποδιές στον εαυτό σου. Σπάνια ακολουθείς την πεπατημένη. Το 1998, με την «Εποχή του ονείρου», έκανα τον πρώτο μου χρυσό δίσκο. Συνάμα, κάτι έσπασε μέσα μου, ένιωσα πως δεν μπορώ να συνεχίσω με αυτό τον τρόπο. Τότε θεώρησα πως κλείνοντας έναν κύκλο, μπορώ πλέον να πάρω τα ρίσκα μου.

Πώς γράφεις μουσική; Ακολουθείς μια σταθερή καθημερινή ρουτίνα; Δεν γίνονται έτσι αυτά τα πράγματα! Η έμπνευση δεν μπορεί να επικαλεστεί με ωράριο.

Ποια είναι η αγαπημένη σου στιγμή στο «Τα-Ρι-Ρα»; Είμαι συναισθηματικά δεμένη με το «Μοσχολούλουδο». Πρόκειται για ένα κομμάτι μου που θεωρούσα ότι δεν μπορούσα να το καταγράψω, αλλά τελικά τα κατάφερα.

Info

Η Ελένη Τσαλιγοπούλου και οι φίλοι της εμφανίζονται στο Θέατρο Λυκαβηττού την Παρασκευή 24/6 και στο Θέατρο Μονής Λαζαριστών, της Θεσσαλονίκης, τη Δευτέρα 27/6. Οι συναυλίες γίνονται σε παραγωγή της Sowhat (www.sowhat.gr)