Μουσικη

Στον κυβερνοχώρο του Robert Logan

Συνέντευξη με το πιο ταλαντούχο cyborg της ηλεκτρονικής σκηνής

Συστήθηκε το 2007 με το πρώτο του άλμπουμ "Cognessence" στην εταιρεία Slowfoot μέσω του παραγωγού Ιvor Guest που εντυπωσιάστηκε από το ταλέντο του και τον προσκάλεσε να συμμετέχει στο άλμπουμ “Hurricane” της Grace Jones. Από τότε έχουν συμπράξει σε πολλά πρότζεκτ μεταξύ των οποίων προτεινόμενα για Όσκαρ και Emmy soundtracks.

Συμμετείχε στη δημιουργία της μουσικής για το βραβευμένο με Όσκαρ ντοκιμαντέρ “Taxi to the Dark Side” του Alex Gibney to 2007. Έχει συνεργαστεί με oνόματα όπως οι Brian Eno, Steve Roach, Brigitte Fontaine. Πριν το πρόσφατο άλμπουμ του ”Flesh” προηγήθηκαν το “Inscape” και το EP “Extasis” εδραιώνοντας τη φήμη του ως έναν από τους πιο ταλαντούχους νέους μουσικούς του είδους.

Η μουσική του Λονδρέζου συνθέτη και παραγωγού Robert Logan συνθέτει ένα αχαρτογράφητο A.I. τεχνο-μηχανικό μουσικό περιβάλλον όπου η ουγγρική φολκ της πατρίδας του, η κλασική του παιδεία και τα θραύσματα των Αutechre και Aphex μετασχηματίζονται στον ήχο του μέλλοντος. Ξεκίνησε από μικρή ηλικία αυτοσχεδιάζοντας στο πιάνο και σε χρόνο dt βρέθηκε να συμμετέχει σε Οσκαρικά soundtracks.

Mετουσιώνει με ιδιοσυγκρασιακό τρόπο φυσικούς ήχους, φωνές και field recordings σε ένα εκστατικό ταξίδι. Με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του άλμπουμ “Flesh” μας μιλά για τις επιρροές, τις εμμονές του και το μέλλον της ηλεκτρονικής μουσικής.

Πώς η πρόωρη μουσική σου ενασχόληση, η εμπειρία από τις δουλειές σου σε κινηματογραφική μουσική και η κλασσική σου παιδεία επιδρά σήμερα στον ήχο σου;

Κατά καιρούς βιώνω την πραγματικότητα και τον περιβάλλον με πολύ έντονο, σχεδόν μυστικιστικό τρόπο. Στα έξι μου ανακάλυψα ότι οι αυτοσχεδιασμοί στο πιάνο αντανακλούσαν σε μεγάλο βαθμό το πώς έβλεπα τον κόσμο αλλά με οδηγούσαν και στη δημιουργία νέων. Άρχισα να παίζω πιάνο εμμονικά. Σήμερα, η δημιουργική διαδικασία παραμένει η ίδια, μόνο που τώρα μπορώ να τακτοποιώ και να επεξεργάζομαι σε βάθος τα μουσικά συστατικά και τις λεπτομέρειες του ήχου. Οι δυνατότητες είναι συγκλονιστικά απεριόριστες. Η κλασική παιδεία με δίδαξε να σέβομαι και να κατανοώ τη δομή κάτι που πάντα είναι χρήσιμο στη σύνθεση παρότι δεν γράφω πλέον σε ανάλογες τονικότητες. Με βοήθησε ιδιαίτερα και στις κινηματογραφικές επενδύσεις ιδιαίτερα σε ταινίες που απαιτούν μια πιο παραδοσιακή προσέγγιση. Τα soundtracks σε κάνουν να σκέφτεσαι τη μουσική και τον ήχο με διαφορετικό τρόπο. Έχει ενδιαφέρον να παρατηρείς πως ο συντονισμός σου με το όραμα ενός άλλου δημιουργού επιδρά στις συνθετικές σου επιλογές. Επιλέγεις δρόμους που δεν ακολουθούσες ενώ αποφεύγεις άλλους πιο γνώριμους μέχρι τότε. Όποτε από μια άποψη ότι έχω κάνει ή μάθει επιδρά σήμερα στον ήχο μου. Αλλά κάθε στιγμή μπαίνω στο στούντιο σαν να είναι η πρώτη φορά, χωρίς να υπάρχει ατζέντα παρά μόνο επιδιώκοντας την αναμέτρηση με το απρόσμενο. Το στούντιο είναι από μόνο του ένα όργανο. Ένας οργανισμός που σου δίνει όσα σου παίρνει. Υποθέτω ότι αυτό με οδηγεί σε μια ρομαντική παρά κυνική αντιμετώπιση της δημιουργίας. Υπάρχει ένα απέραντος ωκεανός μουσικών ιδεών που περιμένουν να τις εξερευνήσεις. Το πιο σημαντικό είναι να βγαίνεις εντελώς από τον εαυτό σου ανακαλύπτοντας και απεικονίζοντας τις ιδέες αυτές με τον καλύτερο τρόπο. Απαιτεί πολύ σκληρή δουλειά, πολύ δράση και αντίδραση με ακουστικά και ηλεκτρονικά μηχανήματα, αλλά τις περισσότερες φορές αξίζει τον κόπο. Αυτή είναι η συγκίνηση της μουσικής δημιουργίας και δεν έχει αλλάξει από τότε που ήμουν παιδί. Πάντα υπήρχε το ένστικτο για εκείνη τη μουσική γραφή που θα ταξιδέψει το μυαλό σε άλλες σφαίρες, σε άλλες ανερμήνευτες υβριδικές ζώνες, σε κάποιο είδος έκστασης.

Πως προέκυψε η εμμονή με τους φυσικούς ήχους και την τεχνολογία;

Πάντα με γοήτευε ο τρόπος που συγκεκριμένοι συνδυασμοί συχνοτήτων δημιουργούν εντάσεις. Περνώ ώρες κάθε μέρα οργανώνοντας ήχους, ακόμη και μηχανικούς ή φυσικούς ήχους από το περιβάλλον. Τρελαίνομαι με τον ήχο των αεραγωγών, της ανεμογεννήτριας, πολλών ζώων και εντόμων. Πάντα μου άρεσε να αφουγκράζομαι τον ήχο της βροχής, του αέρα. Φυσικά και τα ακουστικά όργανα μπορούν να αγγίξουν την ανθρώπινη ψυχή. Όμως η τεχνολογία προσφέρει πολλές δυνατότητες που αποδεικνύουν τη δύναμη της μουσικής. Σε ορισμένες περιπτώσεις επιτρέπει ένας είδος χαλαρότητας αλλά είναι συναρπαστικό να χρησιμοποιείς στο έπακρο τη φαντασία σου δημιουργώντας κάτι προσωπικό και χειροποίητο. Τώρα μπορούμε να γαιοποιήσουμε συχνότητες σε ασύγκριτο βαθμό και να οδηγήσουμε τη δημιουργικότητα σε νέα επίπεδα. Πέρα από το θαυμαστό φυσικό περιβάλλον και τη δημιουργική διαδικασία η λογοτεχνία, τα φιλμ, ο χορός, η αρχιτεκτονική, τα videogames επιδρούν εξίσου στη μουσική μου. Μπορεί να κολλήσω με ένα απίστευτο γιαπωνέζικο animation και να θέλω να μεταφέρω μουσικά το συναίσθημα που μου προκαλεί. Όταν μπαίνεις στο στούντιο τα πάντα μπορούν να συμβούν επιλέγοντας κάθε φορά μια νέα απροσδόκητη κατεύθυνση.

Πως συνδέονται στο ήχο σου ο Stravinsky, η ουγγρική φολκ και κομμάτια από Αutechre και Αphex;

Δεν γίνεται συνειδητά. Η επιθυμία μου είναι να δημιουργώ το καλύτερο και πιο αναπάντεχο αποτέλεσμα. Απλώς συμβαίνει όταν για μήνες επεξεργάζεσαι, πειράζεις και αναλύεις με κάθε δυνατό τρόπο ένα track. Διαφορετικές επιρροές ξεπηδούν στη μίξη. Ειδικά ο αυτοσχεδιασμός αποκαλύπτει συχνά τις ετερόκλητες επιρροές μας ιδιαίτερα όσο οι γραμμές μεταξύ του αυτοσχεδιασμού, της παραγωγής και της σύνθεσης είναι πλέον απίστευτα θολές. Είναι όλα τόσο ρευστά. Για μένα το reverb στο Reaktor στη σύνθεση ενός κομματιού είναι εξίσου σημαντικό με τις επιλεγμένες νότες. Ακούγοντας συγκεκριμένους καλλιτέχνες αισθάνθηκα την ανάγκη να προχωρήσω ακόμη πιο πέρα, επιλέγοντας μονοπάτια που πάντα ήθελα να ακολουθήσω. Για παράδειγμα, μικρός ήθελα να γράψω κομμάτια που ήταν σχεδόν κενά, κομμάτια που αιωρούνται για ώρες στο χώρο χωρίς συμβατικά μουσικά σημεία αναφοράς. Τότε ανακάλυψα ότι αυτό είχε ήδη γίνει από τους μουσικούς της ambient πολύ πιο πριν. Πάντα μαθαίνω νέες υφολογικές προσεγγίσεις από διαφορετικά είδη. Υπάρχουν τόσα να μάθεις. Ακούγοντας τους Autechre για πρώτη φορά ήταν μια πρόκληση τόσο για να σέβομαι παλαιότερες φόρμες ηλεκτρονικής και χιπ χοπ μουσικής όσο και για να γίνω πιο επινοητικός δημιουργικά. Όπως για παράδειγμα στο πώς να μορφοποιώ τα κρουστά και πόσο ελεύθερος -αλλά και ακριβής- θα μπορούσα να είμαι με το ρυθμό. Μου άλλαξε τρόπο σκέψης και αντίληψης για το εύρος των δυνατοτήτων από πολλές απόψεις. Ακούω συχνά παραδοσιακή φολκ μουσική και μερικές φορές λέω στο εαυτό μου «αυτό ακριβώς θέλω να κάνω!» Η ουγγρική παραδοσιακή μουσική μου σχίζει πάντα την καρδιά.

Πώς ισορροπείς μεταξύ της ηλεκτρονικής μουσικής και της ηχογράφησης πεδίου (field recording);

Απαιτεί συστηματική δουλειά και προσεκτικές ακροάσεις. Μερικές φορές συμβαίνουν ευτυχή ατυχήματα με κάποιες καταγραφές να λειτουργούν κόντρα σε οτιδήποτε άλλο έχεις κάνει, αλλά γενικά δεν υπάρχουν short cuts. Περνάω πολύ χρόνο στο editing των ήχων σε σχέση με άλλα στοιχεία των κομματιών. Τους περνάω και τους ξαναπερνάω από hardware και software. Αδιάκοπα μέσα έξω, μέσα έξω, μέχρι που ξεχνάς από πού είχες ξεκίνησες. Στο τέλος θέλω να να μην μπορώ καν να αναλύσω πώς έχουν διαμορφωθεί οι ήχοι αυτοί μέσα στο track.

Το πολυεπίπεδο βάθος απαιτεί το επαναλαμβανόμενο άκουσμα των άλμπουμ σου για να τους ανακαλύψει κανείς. Ανησυχείς για τον τρόπο που οι άνθρωποι ακούν τη μουσική στην ψηφιακή εποχή;

Όταν δεν είμαι στη στιγμή της δημιουργίας ενός κομματιού και ειδικά όταν έχω μόλις κυκλοφορήσει ένα άλμπουμ, όντως ανησυχώ για αυτά. Συχνά συμβαίνει σε σπουδαίες μουσικές να μένουν αγνοημένες. Προσπαθώ να μην σκέφτομαι εξωτερικούς παράγοντες όπως αυτούς που ανέφερες και απλώς να συνεχίζω να δημιουργώ. Μπορεί να είναι αποθαρρυντικό να βλέπεις το μουσικό υλικό για το οποία έχεις ξοδέψει χρόνια και χρόνια να μην βρίσκει ανταπόκριση. Αυτό το είδος μουσικής πλήττεται ιδιαίτερα από τον τρόπο που ο κόσμος ακούει σήμερα μουσική. Λίγα δευτερόλεπτα από τραγούδια εδώ και εκεί, μέσα από κινητά και ηχεία συνδεδεμένα σε laptop. Αυτό το είδος μουσικής μπορεί να πάρει χρόνο για να αποκρυπτογραφηθεί και συνήθως θα εκτιμηθεί μετά από επαναλαμβανόμενες ακροάσεις. Από την άλλη πλευρά, οι δυσκολίες αυτές ενισχύουν την απόφασή σου να δημιουργείς την πιο ενδιαφέρουσα, τίμια μουσική που μπορείς και για τους σωστούς λόγους.

Cognessence>>Inscape>>Flesh. Πως θα περιέγραφες το μουσικό σου ταξίδι με λίγες λέξεις;

To "Cognessence" είναι μια λέξη που συνδυάζει την λέξη γνώση, την ουσία των πραγμάτων, με τα cogs, τα γρανάζια των μηχανών. Το "Inscape" πήρε το όνομα του από το concept του ποιητή Gerard Manley Hopkins σχετικά με τη δυναμική ατομικότητα όλων των πραγμάτων στον κόσμο. Το "Flesh" εν μέρει αναφέρεται στη γέννηση και στην αποσύνθεση της σάρκας, στην εμπειρία που φαίνεται να προκαλούν τα όρια της, μεταφέροντάς μας πέρα από τη μηχανή στη σφαίρα του πνεύματος. Οι ιδέες του cyborg είναι επίσης στο παιχνίδι. Στη μουσική δημιουργία αλλά και άλλες ψηφιακές δραστηριότητες είμαστε όλοι πια cyborgs κατά κάποιο τρόπο.

Ποιο αγαπάς περισσότερο;

Νομίζω πως σαν άλμπουμ από την αρχή μέχρι το τέλος το "Cognessence" λειτουργεί ακόμα καλύτερα, αλλά τα αγαπημένα μου κομμάτια είναι από τα "Inscape" και "Flesh". Όπως και το υλικό του "Extasis" E.P. που θα ήθελα να ακουστεί περισσότερο. Υποθέτω πως αυτό το μουσικό ταξίδι κατευθύνεται σε ένα πεδίο έκστασης που η μουσική παίζει ολοένα και περισσότερο παιχνίδια με το μυαλό των ανθρώπων.

Ποιο θεωρείς πως θα είναι το μέλλον της ηλεκτρονικής μουσικής;

Νομίζω πως μόνο επιφανειακά έχουμε αγγίξει τις δυνατότητές της. Από δημιουργική σκοπιά υπάρχουν πολλά για να περιμένουμε. Ανυπομονώ να ακούσω τι θα παρουσιάσουν κάποιοι καλλιτέχνες στο μέλλον. Δεν με ενδιαφέρουν τα τρέχοντα trends αυτών που θα χαρακτηρίζαμε κυνισμός, ρετρο-φετιχισμός ή εκκλήσεις για πιο συμβατικές μουσικές προσεγγίσεις. Δεν πρέπει να υπάρχουν όρια στο πόσο μακριά ή πόσο βαθιά μπορούν να οδηγηθούν οι δημιουργοί της ηλεκτρονικής μουσικής. Η ηλεκτρονική μουσική δεν χρειάζεται να δικαιολογήσει την ύπαρξή της με το να ενσωματώνει για παράδειγμα, τραγουδιστές ή ζωντανούς μουσικούς ή ροκ σταρ δίνοντας γνώριμα ερεθίσματα στο κοινό. Εάν γίνεται με ειλικρινείς και δημιουργικούς λόγους, εντάξει. Αnything goes. Αλλά θα προτιμούσα να γίνει απροσδιόριστη, περισσότερο αποσυνδεμένη από οποιαδήποτε σημεία αναφοράς, να μην αποκρυπτογραφείται εύκολα. Περισσότερο ρευστή και μυστήρια, παίζοντας με το μυαλό σου, κινούμενη στα όρια. Θα μου άρεσε όταν την ακούω να αναρωτιέμαι «πώς στην ευχή το έγραψαν αυτό!;»

Ήταν ρέπλικα ο Deckard;

Δεν έχω διαβάσει ακόμη το βιβλίο του Philip K. Dick. Αλλά αυτή ήταν η πρώτη μου εκτίμηση για το Blade Runner. Ξέρω πως είναι μεγάλο debate. Πραγματικά αυτή η ταινία ήταν μια εκπληκτική στιγμή του κινηματογράφου. Την ξαναείδα πρόσφατα και βρήκα την ατμόσφαιρα πολύ σημερινή, σαν να περιβάλει το τώρα. Και ο Vangelis δημιούργησε ένα τόσο όμορφο ομιχλώδες, πολυεπίπεδο, neon soundtrack. Αλλά για να επανέλθω στην ερώτηση σου ξανά, ίσως ο Πάουντ να είχε δίκιο όταν έλεγε ότι η τέχνη που παραμένει νέα είναι εκείνη όπου για την ερώτηση «τι σημαίνει» δεν υπάρχει σωστή απάντηση. Μερικά πράγματα είναι καλύτερα να διατηρούν ένα μυστήριο.

Το άλμπουμ Flesh του Robert Logan κυκλοφορεί από την Λονδρέζικη Slowfoot Records

Tracklist

01. Spirit Wars

02. Phrack

03. Viker Raver

04. Lenticel

05. Vespine Domain

06. Solanoid

07. Goose Chatter

08. Straighten

09. Dendrite

10. Playground