More in Culture

Γιατί διαβάζουμε, γιατί βλέπουμε ταινίες, γιατί τα κάνουμε όλα αυτά

Όψεις της πόλης, αναμνήσεις, πράγματα που συνέβησαν παλιά, και πράγματα που συμβαίνουν σήμερα γύρω μας

kyriakos_1.jpg
Κυριάκος Αθανασιάδης
13’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Γιατί διαβάζουμε, γιατί βλέπουμε ταινίες, γιατί τα κάνουμε όλα αυτά
Η εικόνα είναι φτιαγμένη με το πρόγραμμα Copilot

Ημερολογιακές καταχωρίσεις για κάθε χρήση

Δεν ξέρω γιατί διαβάζουμε. Ίσως να το κάνουμε απλώς από μια καλά μπηγμένη στον κοινωνικό ιστό γενετική συνήθεια, ίσως η ανάγνωση να είναι ένα meme, μία μονάδα πολιτισμικής μεταβίβασης, καθώς είναι κάτι που μας ακολουθεί, ή το ακολουθούμε, από τότε που δεν υπήρχαν τα βιβλία, για την ακρίβεια: από πολύ πιο παλιά, από τότε που δεν υπήρχε καν η γραφή ή και αυτή η ιδέα της γραφής, από τότε που υπήρχαν μόνο οι λέξεις-που-σκαρώνουν-τις-ιστορίες, εκείνες τις παλιές, παμπάλαιες ιστορίες που πάλιωναν γενιά τη γενιά ακόμη περισσότερο και που ψιθυρίζονταν κοντά στη φωτιά, ήδη αρχαίες οποιαδήποτε στιγμή και να τις σκεφτούμε. Τότε, τον παλιό-παλιό καιρό των αρχέγονων φυλών.

Γιατί, στ’ αλήθεια, δεν μπορείς να ξεφύγεις από τις ιστορίες: οι ιστορίες γέννησαν ακόμη και τους θεούς, όλους τους θεούς, τότε, τα πρώτα-πρώτα χρόνια, τον παλιό-παλιό καιρό των αρχέγονων φυλών, τότε που γεννήθηκε η μαγεία, που γέννησε με τη σειρά της τη θρησκεία, που γέννησε με τη σειρά της την τέχνη, που γέννησε με τη σειρά της καινούργιες θρησκείες και καινούργιους θεούς — και καινούργια μαγεία: από τους τραγικούς, μέχρι τον Τζόις και μέχρι τον Κόρμακ Μακάρθι και τον Γουίλιαμ Γκας και τον Πίντσον και τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας.

Ίσως λοιπόν να διαβάζουμε επειδή έτσι μάθαμε: όπως μάθαμε να περπατάμε, να οργώνουμε και να κυνηγάμε, ή να πολεμάμε και να κόβουμε λαιμούς και να φτιάχνουμε οικογένειες και πόλεις και νόμους — εντέλει: να επιβιώνουμε. Και για τον ίδιο λόγο κάνουμε και αφηγηματικές τελετές, τελετές που επαναλαμβάνουν μία χιλιομυριοειπωμένη ιστορία (μα πάντα νέα, πάντα νεογέννητη, και πάντα για μας, είτε είναι μια βάπτιση είτε μια τελετή αποφοίτησης), και για τον ίδιο επίσης λόγο παρακολουθούμε θεάματα: είναι το ίδιο κι αυτά με τις προφορικές ή γραπτές ιστορίες, είναι μια ανάγνωση που γίνεται αλλιώς, χωρίς να ακούς και χωρίς να διαβάζεις, απλώς κοιτώντας και, λιγότερο ή περισσότερο, συμμετέχοντας: οι μαγικές τελετουργίες γεννήθηκαν επίσης τον παλιό-παλιό καιρό των αρχέγονων φυλών, και γέννησαν τα θρησκευτικά μυστήρια, και όλα τα είδη θεάτρου, και τον κινηματογράφο, και την τηλεόραση, και τα games.

Είμαστε παιδιά των τεράτων που κρύβονται στο σκοτάδι περιμένοντας να περάσεις από μπροστά τους για να σε φάνε, αν δεν τα σφάξεις πρώτος με το σπαθί σου.

Ίσως λοιπόν να βλέπουμε σινεμά επειδή έτσι μάθαμε: όπως μάθαμε να επιβιώνουμε. Την ανάγκη μας για κινηματογράφο γεννά μία μονάδα πολιτισμικής μεταβίβασης καλά μπηγμένη στο μυαλό μας. Είμαστε όλοι μας παιδιά της μεταφοράς και της αλληγορίας, του μύθου και των διδαγμάτων, του φόβου και της εκδίκησης, του διαρκούς πολέμου με τη μοίρα, των συμπτώσεων, των μαγικών περιπετειών, των θρυλικών αναζητήσεων, των ερώτων ανάμεσα στους θεούς, και ανάμεσα στους θεούς και στη θνητή ανθρωπότητα, του θανάτου και της αιώνιας καταδίκης, των αενάων επαναλήψεων και των καινοφανών συμβάντων, όλων των στοιχείων που συναπαρτίζουν μια ιστορία — και φυσικά είμαστε παιδιά των τεράτων που κρύβονται στο σκοτάδι περιμένοντας να περάσεις από μπροστά τους για να σε φάνε, αν δεν τα σφάξεις πρώτος με το σπαθί σου.

Γι’ αυτό διαβάζουμε ίσως, γι’ αυτό πηγαίνουμε στον κινηματογράφο, γι’ αυτό μάς συγκινούν και έλκουν τόσο μα τόσο πολλούς από μας οι ταινίες και τα βιβλία τρόμουκαι χαμού: επειδή αυτά, ή κυρίως αυτά, συνδιαλέγονται καλύτερα με τα παλιά, τα αρχέγονα, τα πρώτα-πρώτα, κι επειδή θέλουμε αυτόν τον δεσμό με το παρελθόν, τον αποζητούμε, επειδή το παρελθόν είναι μία μήτρα ζωής, κάτι που γεννά, ενώ το μέλλον είναι μία ανοιχτή προς το μέρος μας χοάνη, βαλμένη στο τέλος αυτής της κατηφόρας όπου έχουμε παρασυρθεί και πέφτουμε — επειδή το μέλλον είναι θάνατος.

Γιατί διαβάζουμε, γιατί βλέπουμε ταινίες, γιατί τα κάνουμε όλα αυτά

* * *

ΠΟΥ ΝΑ ΚΟΙΤΑΕΙ Ο ΤΙΤΛΟΣ ΣΤΙΣ ΡΑΧΕΣ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ

Δύο καλοί φίλοι έκαναν μια μικρή αναφορά στο Facebook στον «προσανατολισμό της ράχης» των βιβλίων, κάτι στο οποίο οι εκδότες δεν έχουν συμφωνήσει όλα αυτά τα χρόνια που υπάρχουν βιβλία με τον τίτλο γραμμένο στη ράχη τους, οπότε σαν τυπογράφος με κάμποσες δεκαετίες υπηρεσίας στην πλάτη σπεύδω να το ξεκαθαρίσω:

Στη ράχη, ο τίτλος του βιβλίου πρέπει να γράφεται έτσι ώστε, όταν το βιβλίο ξαπλώνει πάνω στο τραπέζι με το εμπροσθόφυλλο προς τα πάνω, να διαβάζεται κανονικά.

Το αντίθετο είναι λάθος και μπορεί να τρελάνει έναν άνθρωπο.

Ημερολογιακές καταχωρίσεις για κάθε χρήση
© ΑBC Riverina, Sam Robinson

N.B.: Αρχίσαμε να γράφουμε τα κύρια στοιχεία ενός βιβλίου (και) στη ράχη του πριν από 500 χρόνια.

* * *

SURFIN BIRD

Κάθε εβδομάδα, η Σαπφώ Καρδιακού γράφει στο Ημερολόγιο για ένα ή δύο πράγματα από όσα διαβάζει, βλέπει, ακούει και μαθαίνει στο ίντερνετ. Πράγματα… διαφορετικά. Καλή ανάγνωση!

Never a goodtime

Ημέρες πριν εκπνεύσει ο Ιανουάριος, ο βραβευμένος δημοσιογράφος τού CNN —και δεινός επικριτής τού Ντόναλντ Τραμπ— Τζιμ Ακόστα έκανε την τελευταία του αποφώνηση στον τηλεοπτικό αέρα. Ενημέρωσε τους τηλεθεατές σχετικά με την αποχώρησή του από το ειδησεογραφικό κανάλι γιατί τού ζητήθηκε από τη διεύθυνση του σταθμού μετακίνηση σε άλλη ζώνη ώρας. Η απαίτηση τού καναλιού υποδηλώνει περισσότερο απομάκρυνση από την παραδοσιακή ζώνη μεγάλης θεαματικότητας και πολύ λιγότερο στρατηγικές αλλαγές προγράμματος. Παρότι ήταν ανταποκριτής στον Λευκό Οίκο στην πρώτη προεδρία Τραμπ, ο Ακόστα ανέφερε σαν κορυφαία στιγμή της καριέρας του την αποστολή στην Κούβα στη διάρκεια της ιστορικής επίσκεψης του Μπαράκ Ομπάμα το 2016. Γιος Κουβανού πρόσφυγα ο ίδιος, θα θυμάται για πάντα τη στιγμή που υπέβαλε ερώτηση στον Ραούλ Κάστρο σχετικά με τους πολιτικούς κρατούμενους της χώρας, και το μάθημά του από εκείνη την εμπειρία: «It is never a goodtime to bowdown to a tyrant». Έκλεισε την ανακοίνωση με τη συμβουλή: «Μην υποκύπτετε στα ψέματα. Μην υποκύπτετε στον φόβο. Κρατηθείτε από την αλήθεια και την ελπίδα».

Ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν κρατήθηκε πριν την ανακοίνωση και δημοσιοποίησε τη χαρά του στο δικό του κοινωνικό δίκτυο, χαρακτηρίζοντας τον Ακόστα «μεγάλο χαμένο» που «θα αποτύχει όπου κι αν καταλήξει». Λόγια μεγάλων ανδρών.

Τον ίδιο μήνα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ προχώρησε στην κατάργηση της Εθνικής Βάσης Δεδομένων Ευθύνης Επιβολής του Νόμου, όπου καταγράφονταν οι ανάρμοστες ενέργειες ομοσπονδιακών υπαλλήλων και αποτρέπονταν έτσι από τη μετάβαση σε άλλους οργανισμούς με καθαρό μητρώο. Ο παροπλισμός έγινε αφότου ο Πρόεδρος Τραμπ ακύρωσε το σχετικό διάταγμα Μπάιντεν.

Στις 17 Φεβρουαρίου ανακοινώθηκε η είδηση πως η διοίκηση Τραμπ πίεσε τις Αρχές της Ρουμανίας να άρουν τον περιορισμό μετακίνησης που είχε επιβληθεί στους αδελφούς Τέιτ ενόσω εκκρεμεί η δίκη τους στο Βουκουρέστι, με τις κατηγορίες συγκρότησης εγκληματικής ομάδας, εμπορία ανθρώπων, εμπορία ανηλίκων, σεξουαλική συνεύρεση με ανηλίκους και ξέπλυμα χρήματος. Δέκα ημέρες μετά, τα αδέλφια κατέβηκαν τη σκάλα ιδιωτικού τζετ στο Φορτ Λότερντεϊλ στη Φλόριντα των ΗΠΑ.

Ημερολογιακές καταχωρίσεις για κάθε χρήση

«Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, σίγουρα όμως διδάσκει», γράφει ο καθηγητής και συγγραφέας Timothy Snyder, παροτρύνοντας να μελετήσουμε την εμπειρία δημοκρατιών τού 20ού αιώνα που υπέκυψαν στον φασισμό. Βηματίζουμε προς τη μέση τού αιώνα μας και στον δρόμο συναντάμε εμπόδια· πανδημίες, εισβολές, πόλεμοι, πραξικοπήματα συμβαίνουν σε κάθε κεφάλαιο τής Ιστορίας. Κι αν δεν έχουμε τη διάθεση να διατρέξουμε τις σελίδες της Ιστορίας, ο Snyder προτείνει βιβλία που θα μας εξάψουν την περιέργεια και τη θέληση να αμφισβητήσουμε με κριτική σκέψη τις ατέλειωτες ειδήσεις που περνούν μπροστά από τα μάτια μας και τις προθέσεις των άλλων. Στο συνοπτικό βιβλίο του Απέναντι στην Τυραννία επιλέγει χαρακτηριστικά έργα που ενθαρρύνουν τους αναγνώστες να κάνουν μια δεύτερη ανάγνωση στην καθημερινότητα: το ορόσημο της παγκόσμιας λογοτεχνίας Αδελφοί Καραμαζόφ είναι το τελευταίο βιβλίο του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και εκείνο που δίνει μεγαλύτερη έμφαση στη μοναδικότητα και την ελευθερία της ανθρώπινης προσωπικότητας. Στην ελευθερία αναφέρεται και η Αβάσταχτη Ελαφρότητα του Είναι— ο Κούντερα απορρίπτει την έννοια της επανάληψης της ιστορίας, έστω και προσωπικής, σαν βάρος στους ώμους των ανθρώπων. Επίσης, ο Snyder προσκαλεί μικρούς και μεγάλους σε δεύτερη ανάγνωση του μυθιστορήματος Ο Χάρι Πότερ και οι Κλήροι τού Θανάτου, με την οπτική τής αντίστασης στην τυραννία.

Η εποχή στην οποία βρισκόμαστε ιστορικά δεν επιτρέπει, πλέον, αφορισμούς όπως «Δεν ασχολούμαι με την πολιτική», «Δεν συζητάω πολιτικά» κλπ., γιατί η πολιτική διατρέχει τη ζωή μας από την ημέρα που γεννιόμαστε ώς την ημέρα που κλείνουμε τα μάτια οριστικά. Κάθε προσωπική πράξη είναι πολιτική: το δικαίωμα ψήφου και συμμετοχής στα κοινά είναι πολιτική· το δικαίωμα μίας γυναίκας να εργαστεί για το προσωπικό της εισόδημα, επίσης· το δικαίωμα του παιδιού να πάει σχολείο, να τραφεί και να ντυθεί, ομοίως·το δικαίωμα των γυναικών να έχουν τραπεζικό λογαριασμό και ΑΦΜ στο όνομά τους είναι ξεκάθαρη πολιτική (ρωτήστε τις γιαγιάδες σας σχετικά με αυτό και θα μείνετε το λιγότερο εμβρόντητοι).

Όλο και συχνότερα, μέσα στον ορυμαγδό απογοητευτικών έως ζοφερών ειδήσεων από την άλλη όχθη του Ατλαντικού έρχονται στο μυαλό τα λόγια τού ανθρωπιστή φιλόσοφου Μπέρτραντ Ράσελ στην ομιλία αποδοχής του Νόμπελ Λογοτεχνίας:«Iti s imperative that our political thinking should penetrate more deeply into the springs of humanaction» | «Είναι επιτακτική ανάγκη η πολιτική σκέψη μας να διεισδύσει βαθύτερα στις πηγές της ανθρώπινης δράσης». Η βράβευση ήρθε στον απόηχο τού Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, μόλις το 1950, όταν οι πληγές της ανθρωπότητας έπαιρναν να κλείνουν σιγά-σιγά, όμως οι ιδέες τού κειμένου αντηχούν μέχρι σήμερα.

Δεν εμπιστευόμαστε όσους επιχειρούν να μας απομακρύνουν από την πολιτική με τη ρητορική τους, να αποπροσανατολίσουν τα ερωτήματά μας με κινδυνολογίες και υποτιθέμενες εθνικές κρίσεις. Όταν συμβαίνει αυτό, θυμόμαστε τι έγραψε η καθηγήτρια Πατρίσια Ρόμπερτς-Μίλερ: «Η δημαγωγία αποπολιτικοποιεί την πολιτική, καθότι λέει ότι δεν χρειάζεται να συζητάμε τις πολιτικές, και ότι μπορούμε απλώς να φτάσουμε σε νέα επίπεδα αφοσίωσης σε εμάς και να καθαρίσουμε την κοινότητα ή το έθνος μας από αυτούς».

Βαθιές ανάσες και προχωράμε.

* * *

ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΜΕ ΤΗΝ Ψ

Η κλινική ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια και ομαδική αναλύτρια Σουζάνα Παπαφάγου γράφει σήμερα για τη μικροβιοφοβία — κάτι που προσωπικά ξέρω ΠΟΛΥ καλά, καθώς είμαι (και) μικροβιοφοβικός. Την ευχαριστούμε πολύ! Ενώ έχει πλέον και τη δική της στήλη, κάθε εβδομάδα μιλά στο Ημερολόγιο για έναν φόβο μας, ένα πρόβλημα, κάτι που μας τρώει και μας ταλαιπωρεί — και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε.

Ο αόρατος εχθρός

Ο Π. δεν άγγιζε ποτέ κανένα χερούλι σε καμία πόρτα χωρίς χαρτομάντιλο. Στο εστιατόριο, καθάριζε προσεκτικά το πιρούνι του με μαντιλάκια απολύμανσης. Αν κάποιος τού έτεινε το χέρι για χειραψία, χαμογελούσε αμήχανα και έβρισκε τρόπο να αποφύγει την επαφή. Οι φίλοι του γελούσαν μαζί του, αλλά για εκείνον ο φόβος των μικροβίων δεν ήταν αστείο· ήταν μια αδιάκοπη μάχη ενάντια στον αόρατο εχθρό.

Η μικροβιοφοβία, βέβαια, δεν αφορά μόνο τα μικρόβια. Συχνά, πίσω από την εμμονή με την καθαριότητα κρύβονται βαθύτεροι φόβοι. Ο Π. είχε μεγαλώσει σε ένα σπίτι όπου το λάθος δεν επιτρεπόταν. Κάθε λεκές στα ρούχα του ήταν αιτία παρατήρησης, κάθε ακατάστατο δωμάτιο μια «αποτυχία». Σταδιακά, έμαθε να συνδέει την καθαριότητα με την αποδοχή. Αν όλα ήταν τακτοποιημένα, θα ήταν κι αυτός «καλός».

Μικροβιοφοβία

Για κάποιους, η μικροβιοφοβία εκφράζει τον φόβο της παραβίασης. Οι άνθρωποι που ένιωσαν ότι τα όριά τους δεν έγιναν σεβαστά από κάποιους, βρίσκουν στον έλεγχο της καθαριότητας έναν τρόπο να προστατευτούν από το χάος.

Όμως ο κόσμος δεν είναι αποστειρωμένος. Η ζωή είναι απρόβλεπτη, γεμάτη ατέλειες και «λεκέδες». Και ίσως η αληθινή θεραπεία για τον Π. να μην ήταν ένα ακόμα απολυμαντικό μαντιλάκι, αλλά η αποδοχή ότι λίγη ακαταστασία —τόσο έξω, όσο και μέσα μας— δεν σημαίνει καταστροφή. Σημαίνει ζωή.

ΥΓ. Ναι, ξέρω: η ζωή έχει μέσα της και την καταστροφή. Αλλά, τέλος πάντων… αυτή την πραγματικότητα έχουμε, και αυτή την πραγματικότητα πρέπει να την αντέξουμε.Όπως και τα «βρόμικα» μέρη του εαυτού μας.

* * *

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Έλενορ Κάττον, «Οι Κηπουροί του Μπέρναμ Γουντ» (μετάφραση Κατερίνα Σχινά, Εκδόσεις Πατάκη).

Οι «Κηπουροί του Μπέρναμ Γουντ» είναι μια συναρπαστική πολιτική αφήγηση, μια αγωνιώδης «οικολογική φαντασία»για την κλιματική καταστροφή, τον ακτιβισμό και την κοινωνική ευθύνη. Ομολογούμε ότι δεν έχουμε διαβάσει κάτι ανάλογο! Πυκνογραμμένο, διεισδυτικό και απαιτητικό, είναι ένα επίκαιρο και —το εννοούμε— απαραίτητο ανάγνωσμα, καθώς δεν διστάζει να βουτήξει πολύ βαθιά σε συζητήσεις που μας αφορούν όλους — και θα εξακολουθούν να μας αφορούν καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, ό,τι και να γίνει από δω και πέρα. Οι «ελαττωματικοί» του ήρωες —με τη δική του κρυφή ή φανερή ατζέντα ο καθένας— έχουν μεγάλο βάθος και περιεχόμενο, και οι πράξεις τους θα δώσουν άπειρη τροφή σε λέσχες ανάγνωσης: οι «Κηπουροί» είναι ένα ιδανικό βιβλίο για μία εις βάθος συζήτηση — βασικά, για πολλές συζητήσεις. Το δε τέλος είναι εκρηκτικό. Σε κάθε περίπτωση, θα περάσετε πολύ καλά. Και θα προβληματιστείτε ακόμη περισσότερο.

  • Νά όμως τι μας είπε για το βιβλίο η άξια μεταφράστριά του, Κατερίνα Σχινά — την ευχαριστούμε θερμά για τον κόπο και τον χρόνο της:

Μετέφρασα τους «Κηπουρούς του Μπέρναμ Γουντ» πριν από δύο χρόνια, όταν ακόμα και τότε, με τον πόλεμο στην Ουκρανία σε πλήρη εξέλιξη και τον Τραμπ υποψήφιο για την προεδρία της Αμερικής, δύσκολα θα φανταζόμασταν τον κόσμο μας όπως είναι σήμερα και όπως μπορεί να γίνει, αν κάποιος απρόβλεπτος παράγοντας δεν αναχαιτίσει τις δυνάμεις του ανορθολογισμού και του αυταρχισμού που, για την ώρα, επελαύνουν καλπάζοντας. Αυτό το συναρπαστικό μυθιστόρημα, ωστόσο, της μόλις σαραντάχρονης σήμερα Έλενορ Κάττον, είχε ήδη καταφέρει να καταγράψει πού οδηγεί η ανικανότητά μας να φανταστούμε το χειρότερο, να προβλέψουμε τις διεστραμμένες απολήξεις της ανθρώπινης φιλοδοξίας, να αντιδράσουμε στην απληστία και τον καισαρισμό που απειλούν να καταπιούν τον πλανήτη.

Δεν θα πω λέξη για την καταιγιστική υπόθεση αυτού του δύσκολα κατατάξιμου, κατεξοχήν πολιτικού μυθιστορήματος, που μπορεί να διαβαστεί και σαν οικολογικό θρίλερ, ψυχολογική περιπέτεια, κοινωνική σάτιρα. Θα πω μόνο ότι η συγγραφέας χρησιμοποιεί τον «Μάκβεθ» του Σαίξπηρ, αυτό το ζοφερό παραμύθι για τη βία, την εξουσία, την τρέλα, σαν οδηγό στην περιπλάνησή της στα πεδία μάχης, ταξικά και περιβαλλοντικά, της Νέας Ζηλανδίας, και ανασυνθέτει αριστοτεχνικά την κακοφωνία που την συνοδεύει σ’ αυτή την περιπλάνηση, τις μπερδεμένες, εκκωφαντικές φωνές των αλληλοσυγκρουόμενων εγώ, της ιδεολογίας, του σεξ, της πολιτικής, για να καταδυθεί στα ολέθρια βάθη της ανθρώπινης φύσης. Διαθέτουμε, άραγε, ως είδος, αναρωτιέται η Κάττον, το ένστικτο της επιβίωσης που απαιτείται για να αντιταχθούμε στην τρομακτική προέλαση μιας νέας γενιάς αρπακτικών που τροφοδοτείται από την τεχνολογία; Η απάντηση θα μείνει μετέωρη. Αλλά δεν είναι διόλου τυχαίο που ο βασικός «κακός» του μυθιστορήματος, ο νεαρός μεγιστάνας της βιομηχανίας ντρόουν Ρόμπερτ Λεμόιν, μοιάζει ανησυχητικά με τον Έλον Μασκ.

Έλενορ Κάττον, «Οι Κηπουροί του Μπέρναμ Γουντ» (μετάφραση Κατερίνα Σχινά, Εκδόσεις Πατάκη).
  • Διαβάστε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο:

Η Μίρα γνώριζε ότι ένα μεγάλο ποσοστό των δισεκατομμυριούχων του κόσμου ήταν ψυχοπαθείς, όπως επίσης γνώριζε ότι ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα των ψυχοπαθών ήταν η τάση τους να ψεύδονται. Ήταν πιθανόν ο Λεμόιν να μην είχε συναντήσει ποτέ τους Ντάρβις. Ίσως να ήταν καταπατητής και ο ίδιος. Ίσως ήθελε να αποκτήσει το Μπέρναμ Γουντ για να το καταστρέψει· ίσως ήθελε να παρουσιάσει μια ζημία που θα αφαιρούνταν από τους φόρους του· ίσως απλώς επιδίωκε να οδηγήσει την κολεκτίβα τους σε διάλυση. Ίσως να μην είχε ποτέ την πρόθεση να επενδύσει στο εγχείρημά τους. Ίσως να έσειε μπροστά στα μάτια της την προσφορά του σαν δόλωμα, ίσως να την προετοίμαζε για κάτι εντελώς διαφορετικό, ίσως να προσπαθούσε να την παγιδέψει, ίσως απλώς να την κορόιδευε για να διασκεδάσει. Μπορεί να μην ήτανε καλά στα μυαλά του. Μπορεί να σχεδίαζε να τη σκοτώσει. Μπορεί να σχεδίαζε να βγάλει από τη μέση όλη την ομάδα. Η Μίρα έκανε ότι μπορούσε για να επικρίνει τον εαυτό της, αλλά ακόμα και μέσα στην αυστηρότητα με την οποία τον μάλωνε, δεν μπορούσε να ξεχάσει ότι το μόνο πρόσωπο που η ίδια γνώριζε με βεβαιότητα ότι είχε πει ψέματα στο Μπέρναμ Γουντ για το αγρόκτημα των Ντάρβις ήταν η ίδια.

  • Νά και το οπισθόφυλλο:

Μια καταστροφική κατολίσθηση στο Νότιο Νησί της Νέας Ζηλανδίας έχει αποκόψει εντελώς την επικοινωνία με την πόλη Θόρνταϊκ, με αποτέλεσμα ένα τεράστιο αγρόκτημα να οδηγηθεί σε εγκατάλειψη. Αυτή η εξέλιξη αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την οικολογική κολεκτίβα κηπουρών με το όνομα Μπέρναμ Γουντ, που βρίσκεται πάντα σε αναζήτηση νέας γης για «παράνομη» καλλιέργεια. Περνώντας απαρατήρητοι, οι ακτιβιστές κηπουροί, με αρχηγό τη Μίρα Μπάντινγκ, φυτεύουν λαχανικά, συχνά παραβιάζοντας μεγάλες ιδιοκτησίες. Δεν έχουν όμως υπολογίσει τον αινιγματικό Ρόμπερτ Λεμόιν, μεγιστάνα βιομηχανίας ντρόουν, που ενδιαφέρεται επίσης για το ίδιο κομμάτι γης. Μπορούν να τον εμπιστευτούν; Και, εν τέλει, καθώς μέσα από μια απροσδόκητη διαδικασία δοκιμάζονται βάναυσα οι αρχές και η ιδεολογία τους, μπορούν να εμπιστευτούν ο ένας τον άλλον; Ένα συναρπαστικό λογοτεχνικό θρίλερ από τη βραβευμένη με Booker Έλενορ Κάττον, σαιξπηρικό ως προς το πνεύμα, τη δραματική πλοκή και την ολοκληρωμένη σκιαγράφηση των χαρακτήρων. Μια έξοχα δομημένη αφήγηση για τις προθέσεις, τις πράξεις και τις συνέπειές τους, και κυρίως για αυτό το ακατανίκητο ένστικτο του ανθρώπου για επιβίωση.

  • Και ένα μικρό βιογραφικό της συγγραφέως:

Η Έλενορ Κάττον γεννήθηκε το 1985 στο Οντάριο του Καναδά και μεγάλωσε στη Νέα Ζηλανδία. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Καντέρμπουρυ στο Κράιστσερτς και Δημιουργική Γραφή στο Πανεπιστήμιο της Βικτώρια στο Ουέλλινγκτον. Το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο «The Rehearsal» (2008) βραβεύτηκε με το Adam Award του International Institute of Modern Letters και το βραβείο Betty Trask που απονέμεται σε πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς κάτω των τριάντα πέντε ετών από χώρες μέλη της Κοινοπολιτείας. Το δεύτερο μυθιστόρημά της με τίτλο «The Luminaries» («Τα φώτα», μτφρ. Έφη Καλλιφατίδη, Polaris, 2015) κυκλοφόρησε το 2013 και την ίδια χρονιά απέσπασε το βραβείο Man Booker, με αποτέλεσμα η εικοσιοκτάχρονη τότε Κάττον να γίνει η νεότερη βραβευμένη συγγραφέας στην ιστορία του θεσμού. Για τα «Φώτα» η Κάττον έλαβε επίσης το Canadian Governor General’s Literary Award. Το τρίτο της μυθιστόρημα, «Οι Κηπουροί του Μπέρναμ Γουντ» (Εκδόσεις Πατάκη, 2025, μτφρ. Κατερίνα Σχινά), πρωτοκυκλοφόρησε στα αγγλικά το 2023 και μεταφράζεται σε περισσότερες από δεκαπέντε γλώσσες. Συμπεριλήφθηκε στη λίστα των καλύτερων μυθιστορημάτων για το 2023 του περιοδικού Time και των βρετανικών εφημερίδων Guardian και Telegraph.

Βρείτε το εδώ, ή στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς σας, ή όπου αλλού σάς αρέσει να προμηθεύεστε τα βιβλία σας.

* * *

Το Ημερολόγιο κυκλοφορεί τρεις φορές την εβδομάδα: κάθε Σάββατο, κάθε Κυριακή, και κάθε Τετάρτη. Στείλτε μας μέιλ αν θέλετε κάτι — οτιδήποτε. Σας ευχαριστούμε πολύ.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 158 άρθρα.