Μια ματιά στο Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο στη Γκίζα που άνοιξε και εντυπωσιάζει

Το φαραωνικών διαστάσεων Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο της Γκίζας άνοιξε δοκιμαστικά τις «πύλες» του για το κοινό και ενθουσίασε τους πρώτους του επισκέπτες. Πρόκειται για το μεγαλύτερο αρχαιολογικό μουσείο στον κόσμο με πάνω από 100.000 εκθέματα από την αρχαία Αίγυπτο που κόστισε πάνω από 1 δισ. δολάρια.

Το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο ανοίγει 12 αίθουσες με εκθέματα για την αρχαία Αίγυπτο στις κύριες γκαλερί του σε μια πιλοτική λειτουργία πριν από τα επίσημα εγκαίνια, που δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί. Τους επισκέπτες «υποδέχονται» οι Φαραώ που κάθονται στους θρόνους τους, ένω λίγα χιλιόμετρα μακριά προβάλλουν οι πυραμίδες της Γκίζας, όπου για χιλιετίες βρίσκονταν οι Σαρκοφάγοι τους.

To Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο, το μεγαλύτερο του κόσμου, είναι απλά εντυπωσιακό

Το μουσείο βρισκόταν υπό κατασκευή για περισσότερο από μια δεκαετία και η ημερομηνία των εγκαινίων δεν έχει οριστεί ακόμη, αφού έχει καθυστερήσει επανειλημμένα για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένης της πανδημίας Covid-19 και της πολιτικής αστάθειας στη χώρα. Ορισμένα τμήματα έχουν ανοίξει από το 2022 για περιορισμένες περιηγήσεις. Περισσότερα από 100.000 αντικείμενα αρχαίων θησαυρών της Αιγύπτου θα εκτεθούν στο μεγαλύτερο αρχαιολογικό μουσείο του κόσμου (με έκταση 500.000 τετραγωνικών μέτρων), σύμφωνα με τον αιγυπτιακό κρατικό ιστότοπο πληροφοριών.

Ο Abbas είπε στο AP ότι η δοκιμαστική λειτουργία που ξεκίνησε την Τετάρτη θα βοηθήσει στην προετοιμασία για το πλήρες άνοιγμα, εντοπίζοντας λειτουργικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των τμημάτων του μουσείου που ενδέχεται να γεμίσουν με κόσμο. Οι εκθέσεις στις 12 αίθουσες αγγίζουν ζητήματα που σχετίζονται με την κοινωνία, τη θρησκεία και το δόγμα στην αρχαία Αίγυπτο, πρόσθεσε. Οι αίθουσες ανοιχτού τύπου έχουν ταξινομηθεί κατά δυναστεία και ιστορική σειρά και θα εκθέτουν χιλιάδες αντικείμενα. Εποχές που θα εκτεθούν στις κύριες γκαλερί περιλαμβάνουν την Τρίτη Ενδιάμεση Περίοδο (περίπου 1070-664 π.Χ.), την Ύστερη Περίοδο (664-332 π.Χ.), την Ελληνορωμαϊκή Περίοδο (332 π.Χ.-395 μ.Χ.), το Νέο Βασίλειο (1550-1070 π.Χ. ), Μέσο Βασίλειο (2030-1650 π.Χ.) και Παλαιό Βασίλειο (2649-2130 π.Χ.).

Δείτε μερικές εικόνες από το εντυπωσιακό Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο στη Γκίζα:

Σε μία από τις αίθουσες εκτίθενται αγάλματα της «Ελίτ του Βασιλιά», μελών της βασιλικής οικογένειας και υψηλόβαθμων αξιωματούχων που εργάζονταν στο στρατό, το ιερατείο και την κυβέρνηση. Από τα τέλη του 2022 έχουν επιτραπεί περιορισμένες περιηγήσεις σε μέρη του χώρου για να δοκιμαστεί η εμπειρία των επισκεπτών και η επιχειρησιακή ετοιμότητα του μουσείου.

Η μεγάλη σκάλα, έξι ορόφων, και με θέα στις πυραμίδες, και ο εμπορικός χώρος είναι ανοιχτοί για το κοινό, με μνημεία και αντικείμενα που περιλαμβάνουν σαρκοφάγους και αγάλματα. Άλλα μέρη του μουσείου, συμπεριλαμβανομένης της συλλογής θησαυρών του Βασιλιά Τουταγχαμών, της πιο διάσημης αρχαίας αιγυπτιακής ανακάλυψης όλων των εποχών. πρόκειται να ανοίξουν σε μεταγενέστερες ημερομηνίες.

Η Χρυσή Μάσκα του Τουταγχαμών

Ανάμεσα στα εκθέματα βρίσκεται και η πασίγνωστη χρυσή μάσκα του Τουταγχαμών, του αγοριού-βασιλιά που κυβέρνησε την Αίγυπτο πριν από περίπου 3.350 χρόνια. Αποτελεί παράδειγμα των υψηλότερων καλλιτεχνικών και τεχνικών επιτευγμάτων των αρχαίων Αιγυπτίων στο Νέο Βασίλειο. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι είχαν ένα περίπλοκο σύνολο ταφικών πρακτικών που πίστευαν ότι ήταν απαραίτητες για να εξασφαλίσουν την αθανασία τους μετά θάνατον. Οι μάσκες θανάτου χρησιμοποιούνταν για να καλύπτουν το πρόσωπο των μουμιών και να διασφαλίζουν ότι το πνεύμα του νεκρού θα μπορούσε να αναγνωρίσει το σώμα.

Η μάσκα αφού θάφτηκε για πάνω από 3.000 χρόνια, ανασύρθηκε από τον Χάουαρντ Κάρτερ το 1925, ακριβώς 100 χρόνια αφότου ο Ζαν-Φρανσουά Σαμπολιόν έσπασε τα ιερογλυφικά της αρχαίας Αιγύπτου.  Από το Μέσο Βασίλειο (1938-1630 π.Χ.) έως τον 1ο αιώνα μ.Χ., οι αρχαίοι Αιγύπτιοι τοποθετούσαν στυλιζαρισμένες μάσκες με γενικευμένα χαρακτηριστικά στα πρόσωπα των νεκρών τους.

Το πίσω μέρος της Χρυσής Μάσκας του Τουταγχαμών είναι διακοσμημένο με αποσπάσματα από το κεφάλαιο 151Β του Βιβλίου των Νεκρών. Το κεφάλαιο αυτό περιγράφει πώς κάθε μέλος του προσώπου των νεκρών ταυτίζεται με έναν θεό, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια ολόκληρη θεϊκή προστασία στον νεκρό.

Μια πρόσφατη ανάλυση της κατασκευής της μάσκας από τον αιγυπτιολόγο Nicholas Reeves υποδηλώνει ότι το τμήμα του προσώπου της, που αναπαριστά ένα εξιδανικευμένο πορτρέτο του νεαρού Τουταγχαμών, αντικατέστησε ένα προηγούμενο. Αν αυτό ισχύει, η μάσκα ανήκε αρχικά σε κάποιον άλλο. Ο πιο πιθανός υποψήφιος είναι ο βασιλιάς Νεφερνεφερουάτεν, ο οποίος φαίνεται να ήταν ο προκάτοχος του Τουταγχαμών και ίσως να ήταν ακόμη και η περίφημη βασίλισσα Νεφερτίτη.
Ορισμένα από τα κτερίσματα του Νεφερνεφερουατέν προσαρμόστηκαν για χρήση από τον Τουταγχαμών, γεγονός που υποδηλώνει ότι δεν θάφτηκε ποτέ μαζί τους. 

Το άγαλμα του θρυλικού φαραώ Ραμσή του Μέγα - Ζυγίζει 83 τόνους και είναι ηλικίας 3.000 ετών

Με βάρος 83 τόνων και ύψος άνω των 30 μέτρων το γρανιτένιο γλυπτό που απεικονίζει τον φαραώ της 19ης δυναστείας μεταφέρθηκε λίγα χρόνια πριν σε ένα ειδικά κατασκευασμένο μεταλλικό κλουβί στο Νέο Αιγυπτιακό Μουσείο.

Ο Ραμσής Β', γνωστός και ως Ραμσής ο Μέγας, θεωρείται ευρέως ως ο ισχυρότερος φαραώ της αρχαίας Αιγύπτου. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του από το 1279 έως το 1213 π.Χ., διεξήγαγε στρατιωτικές εκστρατείες στη Νουβία, τη Συρία και τη Χαναάν, νίκησε τους αινιγματικούς ανθρώπους της Θάλασσας σε ναυμαχία στο Δέλτα του Νείλου και διεκδίκησε τη νίκη επί των αντιπάλων της Αιγύπτου, των Χετταίων, στη μάχη του Καντές, μια σύγκρουση που έληξε με την υπογραφή της πρώτης συνθήκης στον κόσμο.

Ο κολοσσός που έφτασε στο Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο είχε μια περιπετειώδη ιστορία, ξεκινώντας από τη μεταφορά του από τα λατομεία του Ασουάν στο ναό του Πταχ στην αρχαία πρωτεύουσα Μέμφις τον 13ο αιώνα π.Χ. Το άγαλμα χάθηκε στην άμμο για χιλιετίες και ανακαλύφθηκε ξανά από τον Ιταλό αιγυπτιολόγο Τζιοβάνι Μπατίστα Καβίλια το 1820. Ο Καβίλια προσέφερε την ανακάλυψή του σε έναν Ιταλό δούκα, ο οποίος απέρριψε το δώρο του λόγω του κόστους και των πρακτικών λεπτομερειών της μετακίνησης του τεράστιου γλυπτού. Το Βρετανικό Μουσείο απέρριψε αργότερα μια παρόμοια προσφορά του αγάλματος από έναν Αιγύπτιο πασά για παρόμοιους λόγους.

Έτσι ο κολοσσός του Ραμσή αναπαυόταν ανάμεσα στα ερείπια της αρχαίας Μέμφιδας, στη δυτική όχθη του Νείλου, περίπου 25 μίλια νότια του Καΐρου, για περισσότερα από 130 χρόνια. Το 1954, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Γκαμάλ Αμπντέλ-Νάσερ διέταξε να μεταφερθεί το άγαλμα στο Κάιρο για να γιορτάσει τη δεύτερη επέτειο της επανάστασης του 1952, η οποία κατήργησε τη συνταγματική μοναρχία, και να επιβεβαιώσει την αρχαία κληρονομιά της Αιγύπτου. Τα θραύσματα μεταφέρθηκαν με τανκς και το άγαλμα επανασυναρμολογήθηκε, αναστηλώθηκε και στήθηκε στο κέντρο της πλατείας Bab Al-Hadid μπροστά από τον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του Καΐρου.

Για μισό αιώνα, το άγαλμα στεκόταν ως σιωπηλός φρουρός στο κέντρο ενός κυκλοφοριακού κύκλου. Το 2006, ανησυχώντας ότι οι εκπομπές των αυτοκινήτων προκαλούσαν ζημιά στο αρχαίο γλυπτό, η αιγυπτιακή κυβέρνηση μετέφερε το άγαλμα στη Γκίζα με την πρόβλεψη να το εγκαταστήσει τελικά στην είσοδο του Μεγάλου Αιγυπτιακού Μουσείου- όπως και έγινε.

Ο πρώτος κρεμαστός οβελίσκος στον κόσμο

Στο Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο εγκαταστάθηκε και ο πρώτος κρεμαστός οβελίσκος στον κόσμο που κρεμάστηκε από το ταβάνι για να είναι ορατά από τους επισκέπτες τα κρυμμένα σκαλίσματα στο κάτω μέρος της βάσης του. Ο σχεδιασμός αυτός έχει ως στόχο να προσφέρει στον επισκέπτη μια μοναδική θέα, καθώς πριν εισέλθει στο μουσείο στέκεται σε μια γυάλινη πλάκα κάτω από τα πόδια του, που θα στηρίζεται στη βάση του οβελίσκου. Να σημειωθεί ότι το εσωτερικό του οβελίσκου δεν έχει δει κανείς για περισσότερα από 3.500 χρόνια. 

Ο σχεδιασμός αυτός είναι ο πρώτος του είδους του στον κόσμο, πόσο μάλλον στην Αίγυπτο, και αντιπροσωπεύει ένα πολύ ακριβές σύστημα που έγινε για την προστασία του σώματος του οβελίσκου από τις δονήσεις. Η τοποθέτηση του οβελίσκου αποτελούσε μια πολύπλοκη μηχανική διαδικασία, καθώς το αρχαίο τεχνούργημα δεν πρέπει να επηρεαστεί από τις δονήσεις των σύγχρονων μεταφορών. Αυτές οι δονήσεις αφορούσαν το υπόγειο σύστημα μετρό του Καΐρου μετά την ολοκλήρωση των εργασιών κατασκευής αλλά και την κίνηση των αυτοκινήτων γύρω από το μουσείο.

Όλες οι αίθουσες είναι εξοπλισμένες με προηγμένη τεχνολογία και διαθέτουν παρουσιάσεις πολυμέσων για να εξηγήσουν τη ζωή των αρχαίων Αιγυπτίων, συμπεριλαμβανομένων των βασιλιάδων, σύμφωνα με την Eissa Zidan, γενική διευθύντρια αποκατάστασης και μεταφοράς αρχαιοτήτων στο μουσείο. Μία από τις αίθουσες θα χρησιμοποιήσει την εικονική πραγματικότητα για να εξηγήσει την ιστορία της ταφής και την ανάπτυξή της σε όλη την αρχαία Αίγυπτο.

«Το μουσείο δεν είναι μόνο ένα μέρος για την προβολή αρχαιοτήτων, αλλά έχει επίσης στόχο να προσελκύσει τα παιδιά να μάθουν για την αρχαία αιγυπτιακή ιστορία… Το μουσείο είναι ένα δώρο σε όλο τον κόσμο», είπε στο AP ο Al-Tayeb Abbas, βοηθός του υπουργού Αρχαιοτήτων.

Με πληροφορίες από AP