Ο Σάιμον Αξλέρ, ένας ηθοποιός λίγο μετά το απόγειο της καριέρας του, έχει τάσεις αυτοκτονίας. Μέχρι τη στιγμή που θα συναντήσει ξανά την κόρη δύο φίλων του που, γυναίκα πια, θα ανατρέψει –όχι απαραίτητα με τον πιο προβλέψιμο τρόπο– τα δεδομένα του.
Η «Ταπείνωση» είναι βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο του Φίλιπ Ροθ, οπότε αναμείνατε ισόποσες δόσεις υπαρξιακής αγωνίας και αιχμηρού χιούμορ, όμως ο Λέβινσον κι ο Πατσίνο δεν κάνουν ακριβώς μια μεταφορά του αλλά μάλλον μια ανάγνωση, έναν πειραματισμό πάνω στις θεματικές του. Πράγματα που δείχνουν να αφορούν και τους δύο δημιουργικούς άντρες που βρίσκονται πλέον σε ένα σημείο της ζωής και της καριέρας τους που δεν έχουν απολύτως τίποτα να ρισκάρουν, γι’ αυτό αποφασίζουν να ρισκάρουν τα πάντα. Το φιλμ, γυρισμένο μέσα σε είκοσι μέρες στο σπίτι του Λέβινσον, είναι δίχως αμφιβολία ένα προσωπικό πρότζεκτ, κάτι σαν ιδιωτικό παιχνίδι για τους δυο τους. Μια ιστορία για τα γηρατειά, την επιτυχία και τη φθορά της, τη δόξα και τον απόηχό της, τη νεότητα και το μυαλό. Και μια ιδέα για τον έρωτα, αλλά μάλλον περισσότερο για τα φαντάσματά του. Η ταινία συχνά μοιάζει άμορφη και κουραστική. Οι αυτοσχεδιασμοί και τα ρίσκα που παίρνουν τόσο ο σκηνοθέτης όσο κι ο πρωταγωνιστής δεν λειτουργούν πάντα και κατά στιγμές το αποτέλεσμα σέρνεται στην οθόνη. Όταν όμως βρίσκει το ρυθμό του είναι τόσο απολαυστικό να βλέπεις τον Πατσίνο να δίνει κυριολεκτικά ρέστα, που δεν μπορείς παρά να απολαύσεις αυτή τη σίγουρα άνισα μα συχνά ηλεκτρισμένη ταινία.
Μια ηλικιωμένη που μισεί σχεδόν τα πάντα και τους πάντες και που ζει σε συνθήκες εξαθλίωσης στα φτωχά προάστια του Παρισιού, θα ανακαλύψει μια δεύτερη καριέρα πουλώντας κάνναβη.
Η ερμηνεία της Μπερναντέτ Λαφόντ, μιας ηθοποιού με λαμπρή καριέρα στο γαλλικό σινεμά που πέθανε το 2013 (ναι, η ταινία έχει τα χρόνια της) είναι ίσως το πιο απολαυστικό πράγμα στο φιλμ του Ζερόν Ενρικό στο οποίο δεν απουσιάζουν οι αστείες στιγμές, αλλά που δεν μπορεί να ξεπεράσει τους κωμικούς του περιορισμούς. «Η Συνταγή της Πολέτ» έχει όλα τα υλικά για να γίνει μια αιχμηρή κοινωνική κωμωδία, αλλά προτιμά να τα θυσιάσει για χάρη του γέλιου. Το οποίο τις περισσότερες φορές έρχεται με προβλέψιμο τρόπο –το αστείο μιας γιαγιάς εμπόρου ναρκωτικών είναι ο βασικότερος από αυτούς προφανώς–, αν και οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι το φιλμ έχει αρκετές διασκεδαστικές στιγμές. Όμως αν η Λαφόντ κατορθώνει να αναδείξει το ρόλο της μισανθρώπου ηλικιωμένης, οι υπόλοιποι ρόλοι παραμένουν στο επίπεδο της χαριτωμένης καρικατούρας και των επιφανειακών αστείων. Όπως στο μεγαλύτερο μέρος της και όλη η ταινία.
Ένας νεαρός Καναδός που θα βρεθεί στο στενό κύκλο του Πάμπλο Εσκομπάρ θα κινδυνεύσει, όταν ο Κολομβιανός μεγαλέμπορος ναρκωτικών αποφασίσει να παραδοθεί και δεν θέλει να αφήσει «εκκρεμότητες».
O Μπενίτσιο Ντελ Τόρο στο ρόλο του Πάμπλο Εσκομπάρ, μια επιλογή για κάστινγκ που μοιάζει να είναι μαζί προφανής και εμπνευσμένη. Και καμιά έκπληξη, ο σπουδαίος ηθοποιός είναι όσο απειλητικός και μαγνητικός θα περιμένατε στον κεντρικό ρόλο. Όμως το φιλμ τοποθετεί τον Τζος Χάτσερσον στο κέντρο, στο ρόλο του «αθώου» παρατηρητή της ιστορίας και σε αυτόν του κυνηγημένου, όταν η ταινία φτάνει εκεί που εξαρχής έμοιαζε ότι θέλει να πάει. Μέχρι να φτάσει όμως, μάλλον δυσκολεύεται να βρει το σωστό τόνο ανάμεσα σε ένα ρομάντζο, μια ιστορία για τους κινδύνους που περιμένουν τους αθώους τουρίστες σε εξωτικές χώρες και στο πορτρέτο ενός εγκληματικού μύθου. Ο Μπενίτσιο Ντελ Τόρο είναι αναμφίβολα το ατού της ταινίας, αλλά από μόνος του δεν αρκεί για να τη σώσει από τον ίδιο της τον εαυτό και το πόσο προβλέψιμα αντιμετωπίζει τους ήρωές της και τη διαδρομή τους.
>>> Στην «Άγνωστη γη» (Unknown Land) του Έλληνα Μανουέλ ντε Κόκο, ένας Εβραίος ναυαγός ξεβράζεται στο νησί Σοκότρα της Υεμένης, εκεί όπου ένας μουσουλμάνος βλέπει τον άντρα στα όνειρά του να ζητά τη βοήθειά του. Γυρισμένο το 2011 στον απόηχο της Αραβικής Άνοιξης, το φιλμ φιλοδοξεί να είναι μαζί μια πολιτική και υπαρξιακή παραβολή και μια ξενάγηση σε ένα αλλόκοτο τοπίο. Υποθέτουμε η λέξη κλειδί είναι «θέλει».
>>> Στο ινδικό φιλμ «Σανγκάη» (Shanghai)** του Ντιμπακάρ Μπενερτζί, ένας ακτιβιστής που ηγείται μιας καμπάνιας εναντίον ενός κυβερνητικού έργου, παρασύρεται και σκοτώνεται από ένα τρίκυκλο. Ένας εισαγγελέας αποφασίζει να βρει την αλήθεια πίσω από αυτό το φαινομενικό ατύχημα. Ναι, πρόκειται για το «Z» του Βασίλη Βασιλικού σε μια αδιάφορη bollywood διασκευή.
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
4°
