O σπουδαίος σκηνοθέτης Μάρτιν Σκορσέζε μας προσκαλεί στην πόλη που γνωρίζει καλά από νεαρή ηλικία, μέσω μιας λίστας ταινιών που «ζουν και αναπνέουν» Νέα Υόρκη
Η σχέση του Μάρτιν Σκορσέζε με τη Νέα Υόρκη είναι σχεδόν ταυτόσημη της κινηματογραφικής του καριέρας. Πρόκειται για τη Μητρόπολη όπου γεννήθηκε και η οποία τον διαμόρφωσε, καταλήγοντας να την εξιστορεί ως ένα «Μπίλι Τζόελ» της μεγάλης οθόνης, δεδομένης της σχέσης του γνωστού τραγουδοποιού με την πόλη. Γεννημένος στο Κουίνς το 1942 και μεγαλωμένος στη γειτονιά της «Μικρής Ιταλίας», ο Σκορσέζε έζησε από μικρός τη διατήρηση των παραδόσεων των Ιταλών μεταναστών του Μανχάταν, σε μια συνοικία γνωστή για τους «σωστούς» και «λάθος» λόγους. Οι επιβλητικές πολυκατοικίες, οι καθεδρικοί ναοί και οι διάφορες λέσχες των νεανικών του χρόνων διαιωνίστηκαν μέσα από το έργο του σκηνοθέτη, μαζί φυσικά με τη δράση της μαφίας η οποία ήταν συχνή εκείνη την εποχή στη γειτονιά, μέσα από τις ενέργειες των Γκαμπίνο, των Τζενοβέζε και των άλλων «οικογενειών». Ιστορίες σκληρές αλλά και ενίοτε συγκινητικές, οι οποίες πρωτοεμφανίστηκαν στο cult σήμερα και υποτιμημένο «Mean Streets» του 1973, περνώντας στη συνέχεια στο κινηματογραφικό πάνθεον μέσα από τον «Ταξιτζή», το «Οργισμένο Είδωλο», καθώς φυσικά και στα «Καλά Παιδιά» και τις «Συμμορίες της Νέας Υόρκης». Στα τέσσερα από τα πέντε αυτά φιλμ συναντάμε φυσικά τον μόνιμο συνοδοιπόρο και συντοπίτη του Μάρτιν Σκορσέζε από τη Μικρή Ιταλία, Ρόμπερτ Ντε Νίρο.
Πρόσφατα ο Σκορσέζε επιμελήθηκε τη σειρά προβολών «Living, Breathing New York» για το διάσημο κινηματογράφο «Roxy». Η επιλογή των ταινιών της λίστας έγινε στο πλαίσιο της κυκλοφορίας του σκηνοθετικού ντεμπούτου του Olmo Schnabel, «Pet Shop Days», του οποίου ο Σκορσέζε ήταν εκτελεστικός παραγωγός. Γιος του διάσημου Αμερικανού ζωγράφου και κινηματογραφιστή, Julian Schnabel, ο Olmo συνεργάστηκε με τον μέντορα του Μάρτιν στο «Killers of the Flower Moon», ενώ είχε στο παρελθόν και έναν μικρό ρόλο στο φιλμ «Πριν Πέσει η Νύχτα» του 2000, σε σκηνοθεσία του πατέρα του και με πρωταγωνιστή τον Χαβιέ Μπαρδέμ. Το «Pet Shop Days» κάνει πρεμιέρα στις 15 Μαρτίου στο «Roxy», ενώ στον πρωταγωνιστικό ρόλο συναντάμε τον σπουδαίο Γουίλιαμ Νταφόε.
Παρά το γεγονός ότι δεν έβαλε καμία δική του ταινία στη λίστα των προβολών, ο Σκορσέζε επιλέγει κάποια πραγματικά ιστορικά φιλμ, ανάμεσα στα οποία αναγνωρίζει αμέσως κανείς τη «Σκυλίσια Μέρα» του Σίντνεϊ Λουμέτ, καθώς και τον «Καουμπόι του Μεσονυχτίου» με τον διάσημο πλέον αυτοσχεδιασμό του Ντάστιν Χόφμαν καθώς διασχίζει το δρόμο («I'm walking here!»). Αναλυτικά η λίστα του Μάρτιν Σκορσέζε είναι η εξής:
1. Daybreak Express (D.A. Pennebaker)
2. The Naked City (Jules Dassin)
3. Kiss of Death (Henry Hathaway)
4. Fourteen Hours (Henry Hathaway)
5. Cry of the City (Robert Siodmak)
6. A Double Life (George Cukor)
7. The Marrying Kind (George Cukor)
8. It Should Happen to You (George Cukor)
9. Midnight Cowboy (John Schlesinger)
10. The Wrong Man (Alfred Hitchcock)
11. Sweet Smell of Success (Alexander Mackendrick)
12. Shadows (John Cassavetes)
13. Marathon Man (John Schlesinger)
14. The French Connection (William Friedkin)
15. Bye Bye Braverman (Sidney Lumet)
16. Prince of the City (Sidney Lumet)
17. Manhattan (Woody Allen)
18. Bad Lieutenant (Abel Ferrara)
19. Heaven Knows What (Josh and Benny Safdie)
20. Good Time (Josh and Benny Safdie)
21. Uncut Gems (Josh and Benny Safdie)
22. The Apartment (Billy Wilder)
23. Do the Right Thing (Spike Lee)
24. Dog Day Afternoon (Sidney Lumet)
25. Manhattan (Woody Allen)
26. Regeneration (Raoul Walsh)
27. The Musketeers of Pig Alley (D.W. Griffith)
28. Odds Against Tomorrow (Robert Wise)
29. On the Waterfront (Elia Kazan)
30. Sweet Smell of Success (Alexander Mackendrick)
Τόσο η λίστα του σκηνοθέτη, όσο και η δική του φιλμογραφία καταδεικνύουν την οπτική του για τη Νέα Υόρκη, η οποία δεν είναι ακριβώς αυτή που έχει στο μυαλό του ο μέσος Ευρωπαίος. Η δική του Μητρόπολη είναι ένα ζωντανό και πολλές φορές επικίνδυνο οικοσύστημα, μέσα από το οποίο φυσικά αναδεικνύονται και τα δεδομένα προτερήματα που έχει μια πόλη στο μέγεθος της. Παρά το γεγονός ότι «επισκέπτεται» και άλλες μεγαλουπόλεις μέσα από το έργο του, με κυριότερο παράδειγμα τον «Πληροφοριοδότη» του 2006 που διαδραματίζεται στη Βοστώνη, ο Μάρτιν Σκορσέζε επιστρέφει συχνά στην αγαπημένη του Νέα Υόρκη, περιγράφοντας την μέσα από τα μάτια των καθημερινών ηρώων και βιοπαλαιστών της, παρά από την εξιδανικευμένη οπτική κάποιου ο οποίος την επισκέπτεται σποραδικά. Με τα λόγια του ίδιου του «Ταξιτζή» Τράβις Μπικλ, που με μαεστρία υποδύθηκε ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο στην ταινία του 1976:
«Όλα τα “ζώα” βγαίνουν έξω τη νύχτα. Πόρνες, ανώμαλοι, drag queens, “νεράιδες”, ναρκομανείς, πρεζόνια. Άρρωστοι, διεφθαρμένοι. Κάποια στιγμή θα έρθει μια πραγματική βροχή και θα ξεπλύνει όλα αυτά τα αποβράσματα από τους δρόμους.».
16°
