Κινηματογραφος

Δαχομέη: Η ταυτότητα και το βάρος της ιστορίας

Ένα έξοχο παράδειγμα για το πώς ποίηση και η πολιτική μπορούν να συνυπάρξουν σε μείζονα ζητήματα ιστορικής σημασίας.

Κωνσταντίνος Καϊμάκης
ΤΕΥΧΟΣ 933
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Kριτική για την ταινία Δαχομέη (Dahomey) σε σκηνοθεσία Ματί Ντιοπ. Σενάριο, Ματί Ντιοπ, Μαλκένζι Ορσέλ. Μοντάζ: Γκαμπριέλ Γκονζάλεζ

Τον Νοέμβριο του 2021, 26 βασιλικοί θησαυροί που είχαν κλαπεί από τη Δαχομέη πριν από 130 χρόνια περίπου (1892) και φυλάσσονταν στο Παρίσι παίρνουν τον δρόμο της επιστροφής για να επαναπατριστούν στον τόπο προέλευσής τους, το σημερινό Μπενίν.

Το γεμάτο περηφάνια και δύναμη ντοκιμαντέρ της Ντιοπ χρησιμοποιεί το ιστορικό θέμα της επιστροφής των αγαλμάτων στο Μπενίν, για να αποτυπώσει μια ονειρική, σχεδόν απόκοσμη, συνάντηση δύο εποχών. Το χτες και το σήμερα αλληλοεπιδρούν σε μια εμψυχωτική ταινία που προβάλλει το επίκαιρο ζήτημα της διεκδίκησης και επιστροφής κλεμμένων θησαυρών από τις αποικιοκρατικές χώρες. H «Δαχομέη» είναι ένα έξοχο παράδειγμα για το πώς ποίηση και η πολιτική μπορούν να συνυπάρξουν σε μείζονα ζητήματα ιστορικής σημασίας. Παρ’ ότι έχει μπει εδώ και χρόνια μια τελεία στην εγκληματική δράση των ισχυρών κρατών στους πολιτιστικούς πολέμους (αμέτρητα τα παραδείγματα κλοπών, στα οποία ξεχωρίζει, φυσικά, το ανοιχτό ακόμη ζήτημα της επιστροφής των μαρμάρων του Παρθενώνα), το βραβευμένο με Χρυσή Άρκτο ντοκιμαντέρ της Ντιοπ, τοποθετεί το ζήτημα της αποικιοκρατίας στις σωστές διαστάσεις του. Η «Δαχομέη», πέρα από την ιστορική σημασία της, διαθέτει και την αφηγηματική μαγεία στον τρόπο που συνδέει το κομμάτι της πολιτικής διαχείρισης με την ευθύνη της νέας γενιάς, ώστε να ενισχυθούν οι αναγκαίες εργασίες για τη διατήρηση και την ενίσχυση της πολιτισμικής κληρονομιάς.