Κινηματογραφος

Το θηρίο: Αισθηματικό sci-fi από τον Μπερτράν Μπονελό

Ένα φιλμ που βασίζεται μεν σε ένα κλασικό έργο που γράφτηκε πριν από έναν περίπου αιώνα, αλλά μοιάζει να στρέφεται γύρω από την υπαρξιακή αγωνία της επόμενης μέρας

Κωνσταντίνος Καϊμάκης
ΤΕΥΧΟΣ 932
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Κριτική για την ταινία Το θηρίο σε σκηνοθεσία Μπερτράν Μπονελό. Πρωταγωνιστούν: Λέα Σεϊντού, Τζορτζ ΜακΚέι, Ελίνα Λόβενσον

Τρεις ιστορίες χωρισμένες σε διαφορετικές χρονικές περιόδους (1910, 2014, 2044), με κεντρικό χαρακτήρα την καλλιτέχνιδα Γκαμπριέλ, που –παρά τις παραινέσεις του ερωτευμένου μαζί της Λιούις– διστάζει να αφεθεί στα συναισθήματά της, καθώς υποψιάζεται πως, αν το κάνει, θα τη βρει μεγάλη καταστροφή. Η καταστροφή όντως έρχεται, αλλά όχι με τη μορφή που φαντάζεται η διστακτική ηρωίδα.

Ο Μπερτράν Μπονελό («Saint Laurent: Η χρυσή εποχή», «Ο πορνογράφος») πασχίζει με νύχια και με δόντια να κρατήσει το στόρι, που αποτελεί μια ελεύθερη διασκευή της νουβέλας του Χέντρι Τζέιμς «Το θηρίο της ζούγκλας», μακριά από τις παγίδες του διδακτισμού και της σοβαροφάνειας. Το φιλμ, παρά την ανισότητα στη γραφή, μοιάζει ολοκληρωτικά δοσμένο σε ένα αυστηρά καλλιτεχνικό κριτήριο που επιχειρεί να συνδέσει την ακαδημαϊκή φόρμα (όλο το κομμάτι του 1910 με την ακαταμάχητη ατμόσφαιρα της Μπελ Επόκ) με τον μεταμοντέρνο προβληματισμό ενός ιδιότυπου sci-fi. Η αλήθεια είναι πως οι ιδέες που αναπτύσσει το εγκεφαλικό σενάριο σε αρκετά σημεία δείχνουν καίριες και πολυδιάστατες. Το τέλος του πολιτισμού, που μπορεί να προκληθεί από ένα παιχνίδι της φύσης –ευφυής η παρουσίαση του πλημμυρισμένου από τα νερά του Σηκουάνα Παρισιού με αυθεντικές φωτογραφίες από τη βιβλική καταστροφή του 1910– ή ακόμη κι από την προσπάθεια του ίδιου του ανθρώπου να αγγίξει το τέλειο (το δηκτικό σχόλιο για την τεχνητή νοημοσύνη) δείχνει σήμερα, λέει ο σκηνοθέτης, πιο πιθανό από ποτέ. Όμως ο Μπονελό, παρ’ ότι αρέσκεται στις σεναριακές ανατροπές και τις αντισυμβατικές λύσεις (δείτε οπωσδήποτε το «Zombi child» του 2019), στο «Θηρίο» μοιάζει να διστάζει (ή μήπως να αδυνατεί;) να προσδώσει στην αλληγορία του την ασυμβίβαστα τολμηρή ματιά που απαιτεί ένα τόσο απαιτητικό πρότζεκτ. Εν κατακλείδι, εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα φιλμ που βασίζεται μεν σε ένα κλασικό έργο που γράφτηκε πριν από έναν περίπου αιώνα, αλλά μοιάζει να στρέφεται γύρω από την υπαρξιακή αγωνία της επόμενης μέρας. Η παρουσία της Λέα Σεϊντού συμπλέει απόλυτα με το μυστήριο και την αίσθηση της απροσδιόριστης απειλής που καιροφυλακτεί σε κάθε εποχή του φιλμ.