Κινηματογραφος

30 χρόνια Pulp Fiction - Όταν το σινεμά του Ταραντίνο κατέκτησε τα Όσκαρ

Σαν σήμερα 14 Οκτωβρίου 1994 η πρεμιέρα της ταινίας που ανανέωσε το Χόλιγουντ

Δημήτρης Καραθάνος
9’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Σαν σήμερα 14 Οκτωβρίου 1994: Πρεμιέρα για το Pulp Fiction του Κουέντιν Ταραντίνο - Τα συστατικά της τεράστιας εισπρακτικής και καλλιτεχνικής επιτυχίας του.

Το τρομερό παιδί του ανεξάρτητου σινεμά, ο Κουέντιν Ταραντίνο εξαπέλυσε το Pulp Fiction στις κινηματογραφικές αίθουσες πριν από ακριβώς 30 χρόνια, μια ταινία που έμεινε στην ιστορία του σελιλόιντ ως θρίαμβος του σκηνοθέτη, αλλά και της ίδιας της 7ης τέχνης.

Έχοντας προκαλέσει κύματα ενθουσιασμού με το Reservoir Dogs, πολλοί πίστευαν την εποχή εκείνη ότι ο Κουέντιν Ταραντίνο δε θα κατορθώσει να αποδράσει από τις επικράτειες του underground και να καταθέσει χολιγουντιανό θέαμα ικανό να συνεπάρει το ευρύ κοινό.

Όσοι περίμεναν τον νεόκοπο κινηματογραφιστή στη γωνία, υποστηρίζοντας ότι είχε εξαντλήσει όλες τις ιδέες και το μπρίο του στην πρώτη του ταινία, διαψεύστηκαν θεαματικά. Στο Pulp Fiction, ο καλτ αγορίστικος μικρόκοσμος του Reservoir Dogs προεκτάθηκε σε μια απολαυστικά σαρκαστική αλληγορία αμερικανικής παράνοιας, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό κοκτέιλ ποπ κουλτούρας, αδρεναλίνης και απροκάλυπτης βίας, το οποίο δεν έπαψε έκτοτε να λογίζεται ως σημείο αναφοράς του κουλ σινεμά.

Τζον Τραβόλτα και Σάμιουελ Λ. Τζάκσον σε σκηνή του Pulp Fiction © Miramax

Με τις πολυάριθμες αναφορές του στα B-movies της δεκαετίας του '60 και του '70, τους εξωφρενικά σχοινοτενείς διαλόγους γύρω από πλειάδα θεμάτων, οι οποίοι περιστρέφονταν από το νόημα των τραγουδιών της Μαντόνα ως τα διατροφικά αγαθά του χάμπουργκερ royal with cheese, τη μη γραμμική αφήγηση, καθώς και ένα σάουντρακ που ενορχήστρωνε ιδανικά τις καρτουνίστικες εκδηλώσεις των παραληρηματικών χαρακτήρων του, το Pulp Fiction αποτέλεσε το πρώτο κλασικό δείγμα του μοναδικά αναγνωρίσιμου ύφους που φτάσαμε να αποκαλούμε κινηματογραφικό σύμπαν του Κουέντιν Ταραντίνο.

Ο Ταραντίνο στα Όσκαρ - Η πρεμιέρα του Pulp Fiction το 1994

Γυρισμένο με προϋπολογισμό χαμηλότερο των 10 εκατομμυρίων δολαρίων, το Pulp Fiction απέφερε περισσότερα από 100 εκατομμύρια στο box office, σημειώνοντας παράλληλα τεράστια καλλιτεχνική επιτυχία, κερδίζοντας τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών και κερδίζοντας επτά υποψηφιότητες για Όσκαρ, συμπεριλαμβανόμενης της κατηγορίας καλύτερης ταινίας. Ο Ταραντίνο και ο Ρότζερ Αβαρί επρόκειτο τελικά να μοιραστούν το βραβείο καλύτερου σεναρίου.

Πέρα από τα ερμηνευτικά ρεσιτάλ των πρωταγωνιστών της, με τους Μπρους Γουίλις, Ούμα Θέρμαν, Σάμιουελ Τζάκσον, Τιμ Ροθ, Αμάντα Πλάμερ και Χάρβεϊ Καϊτέλ να απολαμβάνουν φανερά την απελευθέρωσή τους από τα δεσμά του τυποποιημένου Χόλιγουντ, στην ταινία πιστώνεται επίσης η αναζωογόνηση της κινηματογραφικής καριέρας του Τζον Τραβόλτα, ο οποίος διαπρέπει στον ρόλο του τζάνκι εκτελεστή με αλογοουρά Βίνσεντ Βέγκα, που θα μοιραστεί ένα μιλκσέικ καθώς και έναν αλησμόνητο χορό με τη σύζυγο του αφεντικού του, προτού το θέαμα κορυφωθεί σε ένα έξοχο κρεσέντο αιματοβαμμένης δράσης.

Αρκετοί κριτικοί χαρακτήρισαν το Pulp Fiction, του οποίου το παράδειγμα ενέπνευσε πλήθος μιμητών, ως την ταινία με τη μεγαλύτερη επιρροή στην εποχή της.

Ο Κουέντιν Ταραντίνο καθοδηγεί τον Τζον Τραβόλτα στα γυρίσματα του Pulp Fiction © Miramax

Ο Ταραντίνο στον ουρανό με τα κινηματογραφικά διαμάντια

Ο Κουέντιν Ταραντίνο γεννήθηκε στις 27 Μαρτίου 1963 στο Νόξβιλ του Τενεσί. Παράτησε το λύκειο, σπούδασε υποκριτική και εργάστηκε σε βιντεοκλάμπ της Καλιφόρνια, όπου σύμφωνα με τον ίδιο περνούσε όλη την ημέρα μιλώντας για ταινίες. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, εμφανίστηκε μάλιστα ως μιμητής του Έλβις Πρίσλεϊ σε ένα επεισόδιο της κωμικής σειράς Τα Χρυσά Κορίτσια.

Έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο το 1992 με το Reservoir Dogs, δίνοντας ένα πρώτο δείγμα της ιδιότυπα χιουμοριστικής ματιάς και του γκροτέσκου παλμαρέ των χαρακτήρων του, προτού αναδειχθεί σε λατρεμένο παιδί του Χόλιγουντ, μέσα από το Pulp Fiction.

Στην τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του, το Jackie Brown του 1997, πρωταγωνίστησαν οι Παμ Γκρίερ, Ρόμπερτ Φόρστερ, Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Μπρίτζετ Φόντα, Μάικλ Κίτον, καθώς και το σταθερό μέλος του ταραντινικού καστ, Σάμιουελ Τζάκσον.

Το πορτοφόλι του Σάμιουελ Λ. Τζάκσον από το Pulp Fiction δημοπρατήθηκε το 2022 στο Μπέβερλι Χιλς © EPA/Caroline Brehman

Εμπνευσμένο από νουάρ μυθιστόρημα του Έλμορ Λέοναρντ, το Jackie Brown αποτέλεσε φόρο τιμής στις blaxploitation ταινίες της δεκαετίας του 1970, σε αρκετές από τις οποίες πρωταγωνιστούσε η ίδια η Παμ Γκρίερ.

Εκτός από τη σκηνοθεσία των δικών του ταινιών, ο Ταραντίνο έγραψε επίσης το σενάριο για το True Romance του 1993, το οποία σκηνοθέτησε ο Τόνι Σκοτ με πρωταγωνιστές τους Κρίστιαν Σλέιτερ και Πατρίσια Αρκέτ. Του αποδόθηκε επίσης η ανάπτυξη του σεναρίου μιας ακόμη ταινίας με αντικείμενο τον παραμορφωτικό καθρέφτη της κοινωνίας της βίας, το Natural Born Killers του Όλιβερ Στόουν, με τους Γούντι Χάρελσον και Τζουλιέτ Λιούις.

Στα επόμενα πρότζεκτ του, από τα Kill Bill 1 και 2, ως τα Death Proof, Inglourious Basterds, Django Unchained, The Hateful Eight και Once Upon a Time in Hollywood, ο Ταραντίνο ωρίμασε θεματικά και στιλιστικά χωρίς να θυσιάσει τη βίαιη εικονογραφία και το σουρεαλιστικό πανόραμα χαρακτήρων του, παραμένοντας ο βάρδος της σινεφίλ ξενάγησης στη σκοτεινή πλευρά, την πεμπτουσία της οποίας το κοινό απόλαυσε 30 χρόνια πριν, μέσα από το αιμοδιψές έπος του Pulp Fiction.