Κινηματογραφος

Χτίζω έναν Ουκρανό μέσα μου: Δείτε το ντοκιμαντέρ της Χριστίνας Κατράκη σε πρώτη προβολή

Η κατάσταση στην Ουκρανία κατά τους πρώτους μήνες της ρωσικής εισβολής και τα τραύματα που άφησε ο βίαιος εκτοπισμός στην ψυχή και στο σώμα των παιδιών και των ενηλίκων.

Λουκάς Βελιδάκης
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Το ντοκιμαντέρ «Χτίζω έναν Ουκρανό μέσα μου» της Χριστίνας Κατράκη για τον πόλεμο στην Ουκρανία, σε πρώτη προβολή στην Athens Voice

Η φωνή της Χριστίνας Κατράκη είναι ήπια, καθημερινή τη λες – μα ταυτόχρονα ανεπιτήδευτα σπαρακτική. Το σκηνικό που την περιβάλλει, θραύσματα και ερείπια από βομβαρδισμένα κτίρια στον ανατολικό τομέα της Ουκρανίας, έχουν τον δικό τους αυτόνομο ήχο. Δεν χρειάζεται να φωνάξεις κάτι για να το πεις δυνατά.

Η Κατράκη βρίσκει αντικείμενα μέσα στα ερείπια, τα σηκώνει, εδώ υπήρχε ζωή κάποτε – αυτό το παπούτσι ανήκε σε ένα παιδί. Είναι η επίμονη υπόμνηση της εν εξελίξει κατάστασης. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν τελείωσε – η νύχτα είναι μεγάλη.

Ενώ πέφτουν οι τίτλοι τέλους του ντοκιμαντέρ «I build a Ukrainian inside myself» βλέπουμε αυτά τα μικρά καρέ της Κατράκη – τριγύρω χρώμα μαύρο, η φωνή της οικεία και ψύχραιμη, αποκαλυπτική. Εδώ κάποτε υπήρχε ζωή.

Το ντοκιμαντέρ, συμπαραγωγής Χριστίνας Κατράκη και Ρομάν Κουντλάι-Κουϊουμτζή, το υπογράφει ο πολυβραβευμένος Αμερικανός σκηνοθέτης και παραγωγός David Van Hooser (26 Emmy), ο οποίος δίνει μέσα από το ωριαίο αυτό φιλμ και το δικό του βίωμα: Το ηθικό δίλημμα, για το αν θα πάει στην Ουκρανία να καταγράψει την κατάσταση, όταν η Χριστίνα Κατράκη τον κάλεσε. Η αρχική του αντίδραση ήταν ανθρώπινη – φοβήθηκε κι ακύρωσε το ταξίδι. Το ηθικό βάρος μέσα του, ωστόσο, επικράτησε. Πέταξε από τις ΗΠΑ προς την Πολωνία κι από εκεί οδικώς στο Λβιβ, τη μεγάλη αυτή ουκρανική πόλη στο δυτικό κομμάτι της χώρας. Εκεί συναντά την Κατράκη κι αρχίζει η αφήγηση.

Χτίζω έναν Ουκρανό μέσα μου: Το ντοκιμαντέρ της Χριστίνας Κατράκη

Το ντοκιμαντέρ πριν από μερικές εβδομάδες βραβεύτηκε στο Beverley Hills Film Festival και η Χριστίνα Κατράκη, Ελληνίδα στην καταγωγή, παρέστη προκειμένου να μιλήσει για την ανθρωπιστική αποστολή της Οργάνωσής της κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Το ντοκιμαντέρ, όπως ενημερώνει η ίδια, έχει ήδη κερδίσει 4 σημαντικά βραβεία.

Η Χριστίνα Κατράκη στο Beverley Hills Film Festival

Το Beverley Hills Festival θεωρείται από τα πιο επιδραστικά διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ παγκοσμίως. «Ήμουν εκεί τόσο για την Ουκρανία όσο και για την Ελλάδα και ήμουν εξαιρετικά υπερήφανη που εκπροσωπούσα και αυτούς δύο χώρες, αφού και οι δύο είναι στην καρδιά και την ψυχή μου. Νομίζω ότι είναι σημαντικό να εκπροσωπείς τον πολιτισμό και την εθνικότητά σου στον κόσμο και να είσαι περήφανος γι’ αυτήν».

«Ήθελα οι δημοσιογράφοι να ακούσουν για την Ουκρανία και την αποστολή μας, ήθελα οι θεατές και η κριτική επιτροπή να νιώσουν τον αγώνα της εκκένωσης, τη φρίκη του πολέμου, το φως της ελπίδας που η αποστολή μας έφερε σε χιλιάδες ανθρώπους κατά τη διάρκεια αυτών των σχεδόν 2,5 ετών. Θυμήθηκα πόσο συγκινητικό ήταν να υποδεχόμαστε στη βάση αυτούς Έλληνες από τη Μαριούπολη, τη Μελιτόπολη, τον Σαρτάνα, το Μπερντιάνσκ, το Γιανίσιλ, τη Στυλίδα και πολλές άλλες ελληνικές πόλεις και χωριά του Ντονέτσκ και της Ζαπορίζια, που βρίσκονται ακόμη υπό ρωσική κατοχή. Αυτούς βοηθήσαμε να ανακτήσουν την πίστη τους, να ξεκινήσουν τη ζωή τους εκ νέου σε έναν νέο τόπο, να νιώσουν ευπρόσδεκτοι. Συνεχίσαμε να βοηθάμε τους Έλληνες στρατιώτες που πολεμούν στα μέτωπα αυτούς Ουκρανίας».

Η ίδια ένιωσε μεγάλη συγκίνηση από την παρουσία τους εκεί και τη δυνατότητα που της δόθηκε να μεταφέρει στο εξωτερικό «τα πρόσωπα των στρατιωτών, τα κουρασμένα αλλά γεμάτα φως μάτια τους».

«Το να φέρνουμε βοήθεια στα τάγματα και στους γιατρούς στην πρώτη γραμμή του μετώπου έκανε προσωπικά τεράστια διαφορά γι’ αυτούς και για εμάς, αφού τα μέλη της ομάδας μας έγιναν σαν οικογένεια γι’ αυτούς. Το να βοηθάς παιδιά από τις περιοχές της πρώτης γραμμής από την ηλικία των 3 μηνών και μετά, να τα βλέπεις να μεγαλώνουν και να αρχίζουν να μιλούν ξανά, αφού σταμάτησαν να μιλούν ως αποτέλεσμα των συνεχών βομβαρδισμών και του τρόμου, να τα βλέπεις να χαμογελούν είναι η μεγαλύτερη χαρά. Πολλά από αυτά προέρχονται από πάλαι ποτέ ελληνόφωνες περιοχές της Ουκρανίας. Πολλοί έχουν χάσει τους γονείς τους και δεν θα μπορέσουμε να βρούμε συγγενείς ή να μάθουμε όλη την αλήθεια μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος και να κερδίσει η Ουκρανία, αφού διαφορετικά οι Ρώσοι θα αποκρύψουν όλα τα στοιχεία. Για μένα ο καθένας από αυτούς είναι σαν δικός μου άνθρωπος. Ο καθένας θα μπορούσε να είναι Έλληνας όσο και Ουκρανός».

This browser does not support the video element.

Γιατί η Χριστίνα Κατράκη αποφάσισε να δημιουργήσει το ντοκιμαντέρ «Χτίζω έναν Ουκρανό μέσα μου»

«Θέλω οι άνθρωποι να νιώσουν, να προβληματιστούν και να δράσουν. Επειδή η αδράνεια μπροστά στον τρόμο, την επιθετικότητα και την αδικία είναι μακράν το χειρότερο έγκλημα. Αυτός δεν είναι "ο πόλεμος της Ουκρανίας", είναι ο αγώνας του κόσμου για τη δημοκρατία και το φως ενάντια στο σκοτάδι του ολοκληρωτικού τρόμου και της επιθετικότητας», υπογραμμίζει.

«Αποφασίσαμε να παρουσιάσουμε την ταινία στο κοινό της Athens Voice για πρώτη φορά μετά την πρεμιέρα της στο Beverley Hills Film Festival, ώστε οι Έλληνες αναγνώστες να παρακολουθήσουν τον αγώνα για "δημοκρατία, ελευθερία και φως", όλα αυτά που ιστορικά η Ελλάδα πάντα εκπροσωπούσε. Και επίσης να συνειδητοποιήσουν ότι ο πόλεμος συνεχίζεται. Άνθρωποι πεθαίνουν καθημερινά ως αποτέλεσμα της ρωσικής επιθετικότητας, παιδιά σπουδάζουν χωρίς φως ακόμα ως αποτέλεσμα των ρωσικών πυραυλικών επιθέσεων σε σταθμούς ηλεκτροδότησης, οικογένειες μένουν άστεγες, παιδιά χωρίς γονείς λόγω της συνεχιζόμενης τρομοκρατίας της Ρωσίας», σημειώνει η Χριστίνα Κατράκη και καταλήγει: «Ελπίζω οι Έλληνες συμπατριώτες μου που θα παρακολουθήσουν αυτή την ταινία να προβληματιστούν και κυρίως να δράσουν».