Ανούκ Εμέ: Φτιαγμένη από μυστήριο και φινέτσα

Φωτογένειας ασύγκριτης, υποκριτικής μεγαλειώδους, είχε πει ο Φελίνι, για εκείνην, την Ανούκ Εμέ που η ανακοίνωση του θανάτου της σήμερα, στα 92 της, πρακτικά ρουφάει μαζί της μια ολόκληρη εποχή, εκεί που είχε νόημα η φινέτσα, το μυστήριο, η οξυδέρκεια που μπορεί να φωλιάζει πίσω από πανέμορφα πρόσωπα που είναι πολλά περισσότερα από αυτό.

Για την Ανούκ Εμέ γράφτηκαν ποιήματα – και πόσους ποιητές δεν θα είδαν τα μάτια της στο κατώφλι της. Της δωρίστηκαν ταινίες, ας πούμε το Μαντεμουαζέλ του Ζαν Ζενέ. Έγινε πόλεμος μεταξύ των φωτογράφων για το ποιος θα εξασφάλιζε το φωτεινότερο ασπρόμαυρο πλάνο αυτού του μελαχρινού πλανήτη.

Σε αυτή τη λεπτή φιγούρα, με τα φαρδιά παντελόνια και την ανεπιτήδευτη κομψότητα, υποκλίθηκαν από τον Φελίνι και τον Ντε Σίκα και τον Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, μέχρι την Ανιές Βαρντά, τον Λελούς και τον Λιούμετ. Με όλους γύρισε ταινίες –πάνω από 70- και με όλη την τρυφερή, αλλά και άγρια διανόηση βρέθηκε ομοτράπεζη, κάποτε και φίλη, άλλοτε και μούσα. Ο Ζαν Ζενέ, ο Ζαν Κοκτώ,  Πρεβέρ, ο Πικάσο, ο Τσάπλιν, κανείς δεν έμεινε ασυγκίνητος από αυτή την παράξενη γυναίκα που κάτι είχε να πει στον καθένα, ψιθυριστά ή φωναχτά ή μόνο με τα μάτια.  

Η Ανούκ Εμέ ως γυναίκα, ως άνθρωπος, ως έμπνευση, ως καλλιτέχνις

Κι όταν όλοι θυμούνται τα φελινικά αριστουργήματα La Dolce Vita και 81/2, κάποιοι αρνούνται να ξεχάσουν τη συνάντησή της με τον Ζαν Λουί Τρεντινιάν στο «Ένας άνδρας, μια γυναίκα του 1966», με τη σκηνοθετική υπογραφή του Κλωντ Λελούς. Δεν είναι ακριβώς το σενάριο –μια ιστορία αγάπης που χάνεται στις τύψεις, ανάμεσα σε μια χήρα και έναν οδηγό αγώνων- είναι όλα τα υπόλοιπα: η χημεία του αιώνια σοβαρού Τρεντινιάν με την ελαφράδα της Εμέ, η ανεπανάληπτη φωτογραφία καθώς ο σκηνοθέτης Λελούς ήταν ένας επαγγελματίας φωτογράφος με ένσημα και στη διαφήμιση και η υπέροχη μουσική του Φράνσις Λάι.

Ακόμα λιγότεροι –αλλά γούστα είναι αυτά- θυμούνται την «Τραγωδία ενός γελοίου ανθρώπου» (La tragedia di uno uomo ridicolo) με την Εμέ και τον Ούγκο Τονιάτσι.

Υπήρξε απ’ όλα: και σύζυγος και ερωμένη και μητέρα. Και αφοσιωμένη και ατάσθαλη και απελπισμένη. Πίστευε πολύ στην τύχη και σε όσα μπορεί και να σου φέρει και να σου πάρει. Και από τους γάμους της –με τον Νίκο Παπατάκη, τον Πιερ Μπαρού και τον Άλμπερ Φίνεϊ- κράτησε μόνο τα καλύτερα – την κόρη της και τη μοναξιά της.

Η Εμέ και ένα πρότυπο σαγήνης που τελειώνει μαζί της

Το 1995 μπήκε στη λίστα με τους 100 πιο ελκυστικούς ηθοποιούς του παγκόσμιου κινηματογράφου, ύστερα από σχετικό γκάλοπ του περιοδικού Empire. Αυτό που αντιπροσώπευε τότε, η «μοιραία γυναίκα» με το μελαγχολικό βλέμμα, η ανεπιτήδευτα κομψή με το καθαρό πρόσωπο, στο σήμερα της μπρουτάλ ομορφιάς που δεν κρύβεται με τίποτα, δεν υπάρχει ούτε για αστεία.

Στο πλευρό του Μαρτσέλο Μαστρογιάννι –άλλος θρύλος κομψότητας και παράξενης ανδρικής ομορφιάς- οι κινηματογράφοι συντρίβονταν από τους πεινασμένους για όνειρο και καλλονή θεατές.

Από το ’60 μέχρι τα 00s οι βραβεύσεις πολλές: Χρυσός Σκούφος το ’67, Βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού στο Φεστιβάλ Καννών του 1980, Εθνικό Βραβείο Γαλλικού Κινηματογράφου (César) το 2002.