Σαν σήμερα: Η ιστορία του θρυλικού κινηματογράφου Roxy Theater

Σαν σήμερα στις 11 Μάρτιου 1927 ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό ο θρυλικός κινηματογράφος Roxy Theater στη Νέα Υόρκη.

Roxy Theater: Με χωρητικότητα σχεδόν 6.000 ατόμων

Ένας από τους πιο πολυτελής και καλά εξοπλισμένους κινηματογράφους όλων των εποχών ήταν το Roxy Theater στη Νέα Υόρκη. Χρειάστηκαν 11 μήνες για να κατασκευαστεί και είχε χωρητικότητα σχεδόν 6.000 ατόμων. Η κατασκευή ξεκίνησε στις 22 Μαρτίου 1926 και άνοιξε τις πόρτες του στις 11 Μαρτίου 1927. Ο αρχιτέκτονας ήταν ο Walter W. Ahlschlager από το Σικάγο.

Ο κινηματογραφικός παραγωγός Herbert Lubin ήταν ο εμπνευστής αυτού του γιγαντιαίου σινεμά στα μέσα του 1925. Ήθελε να είναι το μεγαλύτερο και το πιο ονομαστό από όλα τα κινηματογραφικά ανάκτορα του κόσμου. Ζήτησε τη βοήθεια του καινοτόμου θεατρικού παραγωγού Samuel Lionel «Roxy» Rothafel που θεωρούνταν ο μεγαλύτερος σόουμαν εκείνης της εποχής, για να πραγματοποιήσει το όραμά του. Με υποσχέσεις για παχυλό μισθό, πληθώρα μετοχών, ποσοστό από τα κέρδη και δίνοντας το όνομα του, ο Samuel συμφώνησε.

12 εκατ. δολάρια κόστισε το Roxy Theater

Ωστόσο, οι πολυάριθμες αλλαγές και οι πανάκριβες ιδέες του Samuel στρίμωξαν οικονομικά τον Lubin, τόσο πολύ που βρέθηκε να χρωστάει πάνω από 2,5 εκατομμύρια δολάρια με τις τράπεζες να τον πιέζουν για εξόφληση. Το συνολικό κόστος πιστεύεται ότι ξεπέρασε τα 12 εκατομμύρια δολάρια, ένα αστρονομικό ποσό για τη δεκαετία του 1920.

Μια εβδομάδα πριν από τα εγκαίνια του Roxy Theater, ο Lubin δεν είχε άλλη επιλογή από το να πουλήσει το μερίδιό του για 5 εκατομμύρια δολάρια στον μεγιστάνα του κινηματογράφου και ιδιοκτήτη θεάτρου William Fox. Αυτό σφράγισε και το όνειρο του Samuel Rothafel να αποκτήσει τη δική του αλυσίδα από κινηματογράφους.

Το Roxy Theater έκανε πρεμιέρα με το «The Loves of Sunya»

Το Roxy Theater βρισκόταν στην οδό 153 West 50th Street. Με τις 5.920 θέσεις και τα πολυεπίπεδα μπαλκόνια του, αποτελούσε το πιο γκλαμουράτο κέντρο ψυχαγωγίας της Νέας Υόρκης και ολόκληρης της χώρας.

Με μια παγκόσμια κινηματογραφική πρεμιέρα της βουβής ταινίας από την United Artists «The Loves of Sunya» με πρωταγωνίστρια την Gloria Swanson ο κινηματογράφος άνοιξε τις πύλες του στο νεοϋορκέζικο κοινό.

Ο Καθεδρικός Ναός του Κινηματογράφου

Η αρχιτεκτονική του κτιρίου από τον Walter Ahlschlager περιλάμβανε ένα χρυσαφένιο αμφιθέατρο ισπανικού μοτίβου, κερδίζοντας τον τίτλο του «Καθεδρικού Ναού του Κινηματογράφου».

Ένας μακρύς προθάλαμος οδηγούσε μέσα από το κτήριο του διπλανού Manger Hotel στην κεντρική είσοδο του κινηματογράφου στη γωνία της Seventh Avenue και της W. 50th Street. Αυτή η τεράστια είσοδος με μια ροτόντα στο κέντρο, γνωστή ως «Το Μεγάλο Φουαγιέ» ήταν εξοπλισμένη με το δικό της εκκλησιαστικό όργανο τοποθετημένο στον ημιώροφο. Στο δάπεδο του φουαγιέ ήταν στρωμένο το μεγαλύτερο οβάλ χαλί στον κόσμο.

Κάθε τετραγωνικό εκατοστό του χώρου χρησιμοποιήθηκε από τον Ahlschlager. Η κεντρική αίθουσα με την διαγώνια τομή της βοήθησε στη μεγιστοποίηση της τεράστιας διαθεσιμότητας των θέσεων, αλλά προκάλεσε προβλήματα με τη σκηνή. Η σκηνή του Roxy Theater, αν και πολύ φαρδιά, δεν είχε αρκετό βάθος και είχε περιορισμένο χώρο στο παρασκήνιο. Ωστόσο, αυτό δεν επηρέασε τους βοηθητικούς χώρους  που περιελάμβαναν δύο ορόφους με πολυτελή καμαρίνια συν άλλα τρία επίπεδα για τα ρούχα και τα κουστούμια της χορωδίας.

Το Roxy Theater θύμιζε μια πόλη σε μικρογραφία

Υπήρχαν δεκάδες γραφεία, ένας ιδιωτικός κινηματογράφος 100 θέσεων, μεγάλες αίθουσες για τις πρόβες, ενώ οι εγκαταστάσεις του προσωπικού περιλάμβαναν κομμωτήρια, ένα πλήρως εξοπλισμένο ιατρείο, πλυντήρια, καφετέρια, γυμναστήριο, αίθουσα μπιλιάρδου, βιβλιοθήκη και ντους. Οι χώροι που φιλοξενούσαν τις εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για τη θέρμανση, το ρεύμα και τον εξαερισμό ήταν τεράστιες.

Η πίστα για την ορχήστρα βρισκόταν πάνω σε ένα ασανσέρ, έτσι ώστε οι 110 μουσικοί που την αποτελούσαν και τρία εκκλησιαστικά όργανα εμφανίζονταν και εξαφανίζονταν με το πάτημα ενός κουμπιού.

Το Roxy Theater καυχιόταν ότι είχε τη μεγαλύτερη μόνιμη συμφωνική ορχήστρα στον κόσμο εκείνη την εποχή υπό τη διεύθυνση του Erno Rapee μαζί με μια αντρική χορωδία, μια ομάδα μπαλέτου και ένα διάσημο γκρουπ χορευτριών ακριβείας, τις λεγόμενες «Roxyettes».

Περίτεχνες σκηνικές παραγωγές «σηκώνονταν» κάθε εβδομάδα για να συνοδεύουν την όποια ταινία μεγάλου μήκους προβάλλονταν, όλες υπό την επίβλεψη του Samuel Lionel «Roxy» Rothafel.

Το NBC Radio μετέδιδε ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα από το ραδιοφωνικό στούντιο του ίδιου του κινηματογράφου, με ίδιο τον Roxy να μεταδίδει το «The Roxy Hour». Ο κινηματογράφος έγινε γνωστό σε όλες τις ΗΠΑ χάρη σε αυτό το ραδιοφωνικό πρόγραμμα.

Η αρχή του τέλους για το Roxy Theater

Παρά τη φήμη και την επιτυχία του θεάτρου, το χρηματιστηριακό κραχ του 1929 τάραξε τα θεμέλια της Fox Film Corporation, αναγκάζοντας τον κινηματογράφο σε κατώτερης ποιότητας προβολές. Το 1932, ο Rothafel εγκατέλειψε τον «Καθεδρικό Ναό» που είχε το όνομά του για το Rockefeller Center, όπου άνοιξε το Radio City Music Hall και την αλυσίδα RKO Roxy Theaters.

Οι περισσότεροι συνεργάτες του και το καλλιτεχνικό προσωπικό του Roxy Theater τον ακολούθησαν στο Music Hall, συμπεριλαμβανομένου του παραγωγού Leon Leonidoff, του χορογράφου Russell Markert και του μαέστρου Erno Rapee μαζί με τις «Roxyetes», οι οποίες μετονομάστηκαν σε «The Rockettes» το 1935 και όπου συνεχίζουν μέχρι σήμερα. Το RKO Roxy άλλαξε σύντομα το όνομά του σε Center Theatre όταν οι ιδιοκτήτες του αρχικού Roxy μήνυσαν το Rockefeller Center για δικαιώματα στο όνομα Roxy.

Μετά την αποχώρηση του Rothafel, το Roxy Theatre δεν ανέκτησε ποτέ την παλιά του αίγλη, αλλά παρέμεινε κορυφαίο κέντρο ψυχαγωγίας στη Νέα Υόρκη για προβολές ταινιών και διαφόρων events.

Πίστες πάγου και παραστάσεις πατινάζ

Το 1942, ο A. J. Balaban, συνιδρυτής της αλυσίδας κινηματόγραφων Balaban & Katz, ανέλαβε ως εκτελεστικός διευθυντής για να διευθύνει το Roxy Theater μετά από προτροπή του Σπύρου Σκούρα, του επικεφαλής της μητρικής εταιρείας, National Theatres, καθώς και των 20th Century-Fox Studios. Ο Balaban ανανέωσε το χώρο με ταινίες πρώτης προβολής της Fox, καθώς και με συναυλίες μεγάλων ονομάτων. Μεταξύ των αλλαγών που έφερε ήταν η κατασκευή ενός παγοδρομίου στη σκηνή του Roxy και την εμφάνιση πολλών διάσημων ερμηνευτών της εποχής, όπως οι Nicholas Brothers, η Carmen Cavallaro και οι The Harmonicats. Ακόμη και χορευτές κλασικού μπαλέτου, όπως ο Leonide Massine, εμφανίσθηκαν εκεί. Ο Balaban κάλεσε τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης στο Roxy μαζί με τη σοπράνο Eileen Farrell για εμφανίσεις δύο εβδομάδων τον Σεπτέμβριο του 1950.

Η σκηνή του Roxy Theater ξαναχτίστηκε δύο φορές, το 1948 και το 1952, για να φιλοξενήσει πίστα πάγου για παραστάσεις πατινάζ. Σόου πάνω στον πάγο διαδραματίζονταν, παράλληλα με την ταινία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950. Τον Ιανουάριο του 1956, η διάσημη σταρ του πατινάζ Sonja Henie εμφανίστηκε στο Roxy Theater στην τελευταία της εμφάνιση στη Νέα Υόρκη.

Το Roxy Theater στη δεκαετία του 1950

Η τεχνολογία Widescreen CinemaScope παρουσιάστηκε στο Roxy Theater για πρώτη φορά το 1953 με την παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας «The Robe» της 20th Century-Fox. Από το 1955, διευθύνων σύμβουλος του θεάτρου ήταν ο γιος του Roxy Rothafel, ο Robert C. Rothafel. Μέχρι τότε το Roxy Theater είχε αλλάξει σημαντικά σε σχέση με το αρχικό πολυτελές σχέδιο του 1920. Ο χώρος της ορχήστρας καλυπτόταν κυρίως από την προέκταση της σκηνής, ενώ είχαν αφαιρεθεί τα εκκλησιαστικά όργανα. Το φουαγιέ και το λόμπυ, ωστόσο, παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό άθικτα.

Το 1956, το θέατρο εξαγοράστηκε από την οικογένεια Rockefeller για 6,1 εκατομμύρια δολάρια και το 1958, ο Rothafel και ένα ανεξάρτητο συνδικάτο ανέλαβαν τη διαχείριση Roxy Theater.

Ένα από τα τελευταία μεγάλα σόου Roxy Theater ήταν το 1959, με τη μεγάλου μήκους ταινία «This Earth Is Mine» με πρωταγωνιστές τους Rock Hudson και Jean Simmons, ακολουθούμενη από το «The Big Circus» με πρωταγωνιστή τον Victor Mature. Στη σκηνή ήταν οι Gretchen Wyler, The Blackburn Twins, Jerry Collins και The Roxy Orchestra.

Το μεγάλο φινάλε του Roxy Theater

Το Roxy Theater έκλεισε στις 29 Μαρτίου 1960. Η τελευταία ταινία ήταν  το «The Wind Cannot Read» μια βρετανική ταινία με τον Dirk Bogarde, η οποία έκανε πρεμιέρα στις 9 Μαρτίου. Μετά την εξαγορά του από τους Rockefeller το κτίριο κατεδαφίστηκε για την επέκταση του γειτονικού ξενοδοχείου Taft και για ένα κτίριο γραφείων που είναι τώρα συνδεδεμένο με το κτίριο Time-Life.

Το όνομα «Roxy» έκτοτε κοσμεί κινηματογράφους, αίθουσες χορού, νυχτερινά κέντρα, εστιατόρια και πολλές άλλες επιχειρήσεις διασκέδασης σε όλο τον κόσμο που προσπαθούν να προσφέρουν στους πελάτες τους αυτό που προσέφερε πάντα ο Roxy στις δικές του: πολυτελή ψυχαγωγία.