26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Αυλαία και πάμε!

Ο βραβευμένος με Όσκαρ Φερνάντο Τρουέμπα θα βρεθεί στη σημερινή Τελετή Έναρξης και θα παραλάβει τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο για το σύνολο της καριέρας του. Θυμίζουμε ότι ο ισπανός σκηνοθέτης γύρισε μεγάλο μέρος της τελευταίας του ταινίας «Haunted heart», ένα αισθηματικό δράμα μυστηρίου με πρωταγωνιστή τον Ματ Ντίλον, στην περιοχή του Βόλου. Η ταινία της Τελετής Λήξης του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που θα ολοκληρωθεί την Κυριακή 17 Μαρτίου είναι το ντοκιμαντέρ του Άρη Δόριζα «Γιάννης Σπανός: Πίσω απ’ τη μαρκίζα» αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του δημοφιλή έλληνα μουσικοσυνθέτη.

Συνολικά στο φεστιβάλ, που θα διεξαχθεί τόσο σε φυσικούς χώρους (οι γνωστές αίθουσες Ολύμπιον, Παύλος Ζάννας, οι τέσσερις Αποθήκες του Λιμανιού και το Μακεδονικό φιλοξενούν και φέτος τα φιλμ του φεστιβάλ) όσο και online θα προβληθούν 251 ντοκιμαντέρ (167 είναι οι ελληνικές ταινίες) μικρού και μεγάλου μήκους. Σε αυτά ξεχωρίζουν 112 παγκόσμιες, διεθνείς και ευρωπαϊκές πρεμιέρες που θα προβληθούν στα 5 διαγωνιστικά τμήματα και στα 8 αφιερώματα του φεστιβάλ.

Τα κεντρικά τιμώμενα πρόσωπα φέτος είναι ο πολυσχιδής (σκηνοθέτης, σεναριογράφος, συγγραφέας κ.α.) δημιουργός Παναγιώτης Ευαγγελίδης, στον οποίο θα απονεμηθεί τιμητικός Χρυσός Αλέξανδρος, και ο διακεκριμένος σκηνοθέτης, χορογράφος, εικαστικός και περφόρμερ Δημήτρης Παπαϊωάννου του οποίου το πολυσήμαντο έργο θα φωτιστεί μέσω του ντοκιμαντέρ της Εύας Στεφανή «Η καρδιά του ταύρου» αλλά και της βίντεο-εγκατάστασης του Δημήτρη Παπαϊωάννου «Inside» με την παράλληλη κινηματογραφική απεικόνιση των παρασκηνίων της με τίτλο «Backside», που θα παρουσιαστεί στο MOMus - Πειραματικό Κέντρο Τεχνών. 

Το μεγάλο αφιέρωμα της φετινής διοργάνωσης ονομάζεται Citizen Queer. Στο πλαίσιό του θα παιχτούν 33 ξεχωριστά ντοκιμαντέρ του παγκόσμιου queer σινεμά, παρουσία γνωστών καλλιτεχνών, ακτιβιστών αλλά και εκπροσώπων της επιστημονικής και πανεπιστημιακής κοινότητας, οι οποίοι μετά από τις προβολές θα συζητούν με το κοινό.

Μεγάλη σημασία έχει η παρουσία των ταινιών τριών ελλήνων σκηνοθετών στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα που απονέμει τον Χρυσό Αλέξανδρο στο καλύτερο φιλμ του φεστιβάλ, το οποίο μπαίνει αυτομάτως στη λίστα προεπιλογής για τα επόμενα όσκαρ. Πρόκειται για τα φιλμ «Αδέσποτα κορμιά» της Ελίνας Ψύκου, «Αζήτητοι» της Μαριάννας Οικονόμου και «Unclickable» του Μπάμπη Μακρίδη, που θα αναμετρηθούν με άλλα 9 φιλμ από όλο τον κόσμο. Θυμίζουμε ότι ο Χρυσός Αλέξανδρος συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 12.000 ευρώ, ενώ ο Αργυρός Αλέξανδρος έχει ως έπαθλο 5.000 ευρώ. Η ταινία της Ψύκου που έχει βρεθεί στο προσκήνιο αυτές τις μέρες λόγω των έντονων αντιδράσεων του κόμματος Νίκη για την αφίσα της, αφορά τα νομικά παράδοξα (η έμπνευση για τη δημιουργό ήρθε πριν από μερικά χρόνια, όταν έμαθε πως στη Μάλτα οι αμβλώσεις ήταν απαγορευμένες) και τις κοινωνικές ανισότητες που ορίζουν τις τύχες κάποιων ανθρώπων.

Όμως και στα άλλα δύο διαγωνιστικά τμήματα έχουμε ελληνικές παρουσίες: στο Newcomers η «Λεσβία» της Τζέλης Χατζηδημητρίου, το «Πανελλήνιον» των Σπύρου Μαντζαβίνου - Κώστα Αντάραχαγια για τους λάτρεις του σκακιού και το «Τack» της Βάνια Τέρνερ διεκδικούν τα βραβεία, ενώ στο Διαγωνιστικό >>FilmForward το «Όταν συναντώ τους φίλους μου» του Γιάννη Καρύδα και το «Πρωτόγαλα» του Παναγιώτη Παπαφράγκου είναι οι εκπρόσωποι της Ελλάδας.

Ειδικής σημασίας είναι οι εκδηλώσεις που θα γίνουν με αφορμή τη συμπλήρωση 50 ετών από την αποκατάσταση του δημοκρατικού πολιτεύματος στη χώρα μας ενώ με τεράστιο ενδιαφέρον αναμένεται η προβολή ενός άκρως επίκαιρου πολιτικού φιλμ. Οι διοργανωτές του φεστιβάλ εξασφάλισαν το βραβευμένο πέρυσι με όσκαρ ντοκιμαντέρ του Καναδού Ντάνιελ Ρόερ «Ναβάλνι» με αντικείμενο την παλαιότερη απόπειρα δολοφονίας του ρώσου πολιτικού κρατούμενου Ναβάλνι ο οποίος βρήκε τραγικό θάνατο πριν από λίγες βδομάδες. Ο Ρόερ αναπλάθει τα δραματικά γεγονότα του Αυγούστου 2020, όταν ο Ναβάλνι είχε πέσει σε κώμα και μεταφέρθηκε από τη Σιβηρία στη Γερμανία, με τις αιματολογικές εξετάσεις να αποδεικνύουν τη  δηλητηρίαση του με νευροτοξική ουσία. Η προβολή του φιλμ θα γίνει στις 8/3 στην κατάμεστη, όπως αναμένεται, αίθουσα Τζον Κασσαβέτης. Αρκετούς σινεφίλ θα μαζέψει και η προβολή του φιλμ για την Ανιές Βαρντά «Viva Varda!» του Γάλλου Πιέρ Ανρί Ζιμπέρτ, ενώ οι μουσικόφιλοι θα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε αρκετά δυνατά φιλμ που θα ανεβάσουν τη θερμοκρασία στην αίθουσα. Ειδικά το «Time takes a cigarette» της Γιαπωνέζας Άγια Κορέτζκι παρουσιάζει με έντονα μουσικοχρώματα την πανκ ροκ σκηνή της Πορτογαλίας, όπου ζει πλέον μόνιμα η δημιουργός.

Τέλος, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει φέτος το Τμήμα των Ανοιχτών Οριζόντων με την προβολή μερικών εξαιρετικών φιλμ, σαν το σκανδιναβικό «The Gullspang Miracle» της Μαρία Φρέντρικσον, το «Taboo - Amos Guttman» για τη δυναμική προσωπικότητα του ισραηλινού Αμός Γκούτμαν, το γαλλοφινλανδικό «Cinema Laika» με τον Άκι Καουρισμάκι κ.α. 

Η σελίδα του Φεστιβάλ: www.filmfestival.gr/el/

Το πρόγραμμα προβολών online: www.filmfestival.gr/images/tdf/26/files/tidf26-screening-schedule-online.pdf