Κινηματογραφος

Η «νηπιοποίηση» του σύγχρονου Χόλιγουντ

Κάποτε το Χόλιγουντ έβρισκε τρόπο να προωθεί με ψυχαγωγικές, ενδιαφέρουσες ταινίες μηνύματα που είχαν βάθος και σκοπό

kalamanti-sofia.jpg
Σοφία Καλαμαντή
ΤΕΥΧΟΣ 904
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Η «νηπιοποίηση» του σύγχρονου Χόλιγουντ

Οι ταινίες «Barbie» και «Poor Things», η γυναικεία απελευθέρωση και τα μηνύματα που προωθεί το Xόλιγουντ

 «Ο Ράιαν Γκόσλινγκ χάνει τον χρόνο του, αν κάνει αυτές τις αηδίες μόνο και μόνο για το χρήμα. Θα έπρεπε να κάνει πιο σοβαρές ταινίες. Δεν θα έπρεπε να παίρνει μέρος σε αυτήν τη νηπιοποίηση του Χόλιγουντ. Πλέον, όλα τα κινηματογραφικά προϊόντα είναι μόνο φαντασία, φαντασία, φαντασία – συμπεριλαμβανομένων και όλων των πολεμικών ταινιών». Με αυτά τα λόγια ο σπουδαίος σκηνοθέτης και σεναριογράφος Όλιβερ Στόουν εξέφρασε πριν λίγες εβδομάδες την ωμή άποψή του για την ταινία blockbuster του καλοκαιριού «Barbie» και τη συμμετοχή του Ράιαν Γκόσλινγκ σε αυτήν.

Από τότε ο Στόουν έχει βεβαίως φροντίσει να ανακαλέσει τις δηλώσεις του, πιθανότατα με παρότρυνση της επικοινωνιακής του ομάδας, η οποία μάλλον θα είδε να φαίνεται στον ορίζοντα ένα επίφοβο «cancel» με συνοπτικές διαδικασίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο Στόουν ανασκεύασε λέγοντας πως δεν είχε δει την ταινία και δεν παρέλειψε να συγχαρεί τη σκηνοθέτιδα Γκρέτα Γκέργουιγκ για το αποτέλεσμα, χωρίς τελικά να έχει σημασία αν το έργο του άρεσε ειλικρινά. Η ειλικρίνεια άλλωστε καμία σημασία δεν έχει στη σύγχρονη κινηματογραφική βιομηχανία. Εάν μια ταινία φτιάχτηκε από γυναίκες και προωθεί παράλληλα παιδαριώδη μηνύματα δήθεν φεμινισμού, οφείλει να θεωρηθεί αριστούργημα από τους «γνώστες» του χώρου. Η «Barbie» της Γκέργουιγκ προσπαθεί μέσα από μία «κωμωδία» (που κατά βάθος εννοεί πλήρως τα όσα λέει) να παρουσιάσει το κακό της πατριαρχίας, δείχνοντας έναν κόσμο όπου όλοι οι –λευκοί, στρέιτ– άντρες είναι στην καλύτερη απελπιστικά ηλίθιοι και στη χειρότερη σεξιστές, μισογύνηδες, μέχρι και σεξουαλικά αρπακτικά. Στην πραγματικότητα, η αφηγηματική ροή αντλεί τη δυναμική της από τη μεταμοντέρνα παράδοση σκέψης η οποία θέλει να βλέπει την κοινωνική συνύπαρξη μέσα από αμιγώς εξουσιαστικά πρότυπα, αναδεικνύοντας τον διχασμό και την εχθροπάθεια ως τις μόνες κινητοποιητικές δυνάμεις στον κόσμο. Τα δύο φύλα δεν μπορούν –και δεν πρέπει– να δομήσουν τη σχέση τους στην αγάπη ή στην κατανόηση, ο νικητής μπορεί να είναι μόνο ένας και αφού οι άντρες «κέρδιζαν» τόσα χρόνια τώρα, ήρθε επιτέλους η σειρά των γυναικών. Οι συντελεστές της ταινίας δήλωσαν έκπληξη και απογοήτευση που τα βραβεία Όσκαρ τόλμησαν να σνομπάρουν την πρωταγωνίστρια Μάργκο Ρόμπι και την Γκρέτα Γκέργουιγκ στις φετινές υποψηφιότητες, η κίνηση της Ακαδημίας φυσικά θεωρήθηκε «σεξιστική».

Στον αντίποδα, το «Poor Things» του Γιώργου Λάνθιμου βρίσκεται δεύτερο στην κούρσα των υποψηφιοτήτων, έχοντας συγκεντρώσει συνολικά 11. Η πρωταγωνίστρια, Έμμα Στόουν, βιώνει σε μία εναλλακτική εκδοχή του Φρανκενστάιν τη δική της γυναικεία «απελευθέρωση» ως «Μπέλλα Μπάξτερ». Η ηρωίδα, έχοντας βρεθεί να ενηλικιώνεται από την αρχή, καθώς μετά από ένα πείραμα έχει αποκτήσει εγκέφαλο βρέφους, ξαναανακαλύπτει τον κόσμο, απαλλαγμένη από την περιοριστική επίγνωση των θεμελιωμένων έμφυλων στερεότυπων και προκαταλήψεων της εποχής. Η απελευθέρωσή της, ωστόσο, δεν είναι πνευματική, φιλοσοφική ή ακόμη, πολιτική, σε μία περίοδο που θα μπορούσε να αναδειχθεί το αληθινά γενναίο και ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα που δημιούργησαν οι Σουφραζέτες. Αντιθέτως, η «απελευθέρωση» βιώνεται αμιγώς σωματικά και σεξουαλικά, μέσα από το κυνήγι της Μπάξτερ για απενοχοποιημένη ηδονή. Το κυνήγι αυτό καταλήγει μάλιστα και επικερδές, αφού η ηρωίδα, προκειμένου να αποκτήσει δικό της εισόδημα και να κερδίσει πλήρως την ανεξαρτησία της, καταλήγει να εκπορνευτεί. Όχι και τόσο πρωτότυπο ή σοκαριστικό το μήνυμα, σε μία εποχή που πληθαίνουν τα άρθρα για την επαγγελματική απασχόληση των νέων στο «Only Fans» και τη δημιουργία πορνογραφικού υλικού για να βγάζουν τα προς το ζην. «Είναι τόσο βολική η σχέση μας» θα πει η Μπέλλα σε άνετο και ανέμελο τόνο προς το τέλος της ταινίας στον Μαξ, το παθητικό, πειθήνιο και πλήρως υποταγμένο ταίρι της. Ο Μαξ είναι όντως «βολικός»: θα ανεχτεί τα πάντα για την προοπτική να καταλήξει με την τέλεια Μπέλλα, σε μια μηχανιστική, άνιση σχέση που καμία ομοιότητα δεν έχει με τον έρωτα και την αγάπη.

Κάποτε το Χόλιγουντ έβρισκε τρόπο να προωθεί με ψυχαγωγικές, ενδιαφέρουσες ταινίες μηνύματα που είχαν βάθος και σκοπό. Το «Matrix» έθεσε αλληγορικούς προβληματισμούς για τη θέση του ατόμου στην κοινωνία και τη μηχανή παραγωγής, το «Κράμερ εναντίον Κράμερ» βούτηξε στα βαθιά του τραύματος του χωρισμού και της ανιδιοτελούς αγάπης. Ο «Νονός», μεταμφιεσμένος σε γκανγκστερικό θρίλερ, μίλησε για την ασφυκτική μέγγενη που μπορεί να είναι η οικογένεια και οι απαιτήσεις της. Όπως φαίνεται, σήμερα για τίποτε από τα παραπάνω δεν είναι ικανή η βιομηχανία, αλλά μπορεί μόνο να δημιουργεί άτσαλα, κακόφωνα μηνύματα, εμπνευσμένα από τα σύγχρονα ευτελή πολιτικά ρεύματα.

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Τι θα δούμε στο 37ο Πανόραμα ευρωπαϊκού κινηματογράφου
Τι θα δούμε στο 37ο Πανόραμα ευρωπαϊκού κινηματογράφου

Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.