Η τελευταία προβολή του ΙΝΤΕΑΛ σε 35 εικόνες

Αναρίθμητες κινηματογραφικές αίθουσες έχουν κλείσει ανά τα χρόνια. Γινόταν όμως αθόρυβα και χωρίς την παρουσία θεατών, σαν φυσική κατάληξη ενός παρηκμασμένου και ξεχασμένου κινηματογράφου. Στο Ideal έγινε ακριβώς το αντίθετο. Έπεσε με το κεφάλι ψηλά. Κατάμεστο από κόσμο και με ένα εντυπωσιακό τρόπο. Όπως άλλωστε εντυπωσιακή ήταν και όλη η πορεία του τα 102 χρόνια λειτουργίας του. Το Ideal έχει περάσει διά πυρός και σιδήρου. Έζησε έναν παγκόσμιο πόλεμο, κατοχή, εμφύλιο, κάηκε τρεις φορές, αλλά πάντα κατόρθωνε να αναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες του και να επανέλθει δριμύτερο και να γίνει η κορυφαία κινηματογραφική αίθουσα της χώρας όπου πραγματοποιούνταν φεστιβάλ, πρεμιέρες ταινιών και κάθε εκδήλωση που είχε να κάνει με την έβδομη τέχνη. Όλα αυτά μέχρι χτες που το Ideal πρόβαλε την τελευταία του ταινία μέσα από μιά αποχαιρετιστήρια εκδήλωση. Τα νέα είχαν διαδοθεί εδώ και καιρό και η παράσταση όπως ήταν αναμενόμενο ήταν sold out. Ένα - ένα τα 750 καθίσματα γέμισαν και στη σκηνή ανέβηκε ο Λουκάς Κατσίκας, πρόεδρος του φεστιβάλ «Νύχτες Πρεμιέρας». Ανέβασε στη σκηνή την οικογένεια Σπέντζου που διαχειρίζεται με αγάπη και μεράκι την αίθουσα εδώ και 68 χρόνια, αλλά και παλιούς και νέους εργαζόμενους που προσέφεραν τις υπηρεσίες τους όλα αυτά τα χρόνια. Από μηχανικούς προβολής, μέχρι τις κοπέλες στην καθαριότητα και στο μπαρ του κινηματογράφου. Το κλίμα ήταν ιδιαίτερα φορτισμένο και όταν τελείωσαν οι δηλώσεις, οι θεατές σηκώθηκαν όρθιοι και χειροκροτούσαν ασταμάτητα ως δείγμα ευγνωμοσύνης για όσα έχει προσφέρει στον πολιτισμό το Ideal.

Αποκλειστική συνέντευξη: Ο Γιώργος Σπέντζος μιλάει στην Athens Voice για το τέλος του κινηματογράφου ΙΝΤΕΑΛ

Ο Γιώργος Σπέντζος είναι η καρδιά του Ideal. Ο μεγαλύτερος εκ των τριών αδελφών Σπέντζου μας έδωσε μία αποκλειστική συνέντευξη και μας μίλησε για τον αγώνα που έδωσε για να μείνει ανοιχτό το Ideal.

Κύριε Σπέντζο, φτάσαμε δυστυχώς στην τελευταία μέρα προβολής του Ideal. Πώς καταλήξαμε εδώ;
Είναι μία δυσάρεστη ιστορία. Ο ΕΦΚΑ που είναι ο ιδιοκτήτης του κτιρίου, έκανε ένα πλειοδοτικό διαγωνισμό στον οποίο κέρδισε ο Όμιλος Μήτση με σκοπό να κάνει το κτίριο ξενοδοχείο. Νοικιάστηκε στον όμιλο για 35 χρόνια. Ο όμιλος όμως δεν ήθελε ο χώρος να παραμείνει κινηματογράφος. Συνεπώς εμείς, δεν μπορούσαμε να μείνουμε άλλο. Με πολύ λύπη αποχαιρετάμε έναν χώρο που επί 102 χρόνια εξυπηρετούσε το κοινό και από το 1955 το διαχειρίζεται η οικογένεια Σπέντζου και η Σπέντζος Φιλμ.

Στην αρχή της χρονιάς όμως, υπήρχαν κάποιες ελπίδες ότι μπορεί το Ideal να σωθεί.
Ναι, έδωσα μάχη για να ευαισθητοποιήσω τους υπουργούς και την κυβέρνηση. Πήρε μεγάλες διαστάσεις στα ΜΜΕ και έγινε ένας μεγάλος ξεσηκωμός μόλις μαθεύτηκε ότι θα κλείσει. Μαζεύτηκαν 22.000 υπογραφές για να σωθεί. Όμως το μόνο που πέτυχαν οι φίλοι του Ideal είναι να δεχτούν οι υπεύθυνοι η αίθουσα μετά την ανακατασκευή να είναι εκτός απο αίθουσα συνεδριάσεων και σινεμά και χώρος πολιτιστικός. Να έχει μεικτή χρήση δηλαδή. Αυτό βέβαια είναι πολύ επικίνδυνο και δεν γίνεται εύκολα, αλλά αν βρούμε τη λύση, θα το κάνουμε. Προς το παρόν έχουμε αναμονή γιατί πρέπει να γίνει η ανακατασκευή του κτιρίου και έχουμε πολύ καιρό μπροστά μας.

Πόσο διάστημα θα διαρκέσει η ανακατασκευή;
2,5 έως 3 χρόνια. Τα συμβόλαια κάπου τόσο λένε. Μην ξεχνάς οτι είναι ένα κτίριο 8.000 τετραγωνικών. Θα γίνει ένα τεράστιο ξενοδοχείο εδώ. Οπότε θα περιμένουμε.

Ποιος έχει αναλάβει τη σημερινή εκδήλωση;
Όλη η εκδήλωση σήμερα με την τελευταία προβολή είναι υπό την αιγίδα του φεστιβάλ «Νύχτες Πρεμιέρας» που πρόεδρος είναι ο Λουκάς Κατσίκας. Φιλοξενούμε στο Ideal τις «Νύχτες Πρεμιέρας» για 29 χρόνια.

Γιατί επιλέξατε τις 29 του μηνός για τελευταία προβολή;
Γιατί πρέπει να παραδώσουμε την αίθουσα. Αύριο 30 Δεκεμβρίου πρέπει να πέσουν οι υπογραφές και 2 Ιανουαρίου παραδίδονται όλα και φεύγουμε.

Πολλοί κινηματογράφοι έχουν κλείσει ανά τα χρόνια, όμως ποτέ δεν υπήρξε τόση κινητοποίηση και τόσες έντονες εκδηλώσεις αγάπης από τον κόσμο όπως για το Ideal. Πώς το ερμηνεύετε αυτό;
Πράγματι. Είναι επειδή έγινε το αγαπημένο στέκι για τους κινηματογραφόφιλους. Πρώτα απ’ όλα είναι το προσωπικό που είναι τόσο φιλικό και συνδεδεμένο με τον κόσμο. Σκέψου ότι οι πελάτες ξέρουν τις συνήθειές μας. Δηλαδή ποιος κολυμπάει τον χειμώνα, τι ομάδα είναι ο άλλος, τι παρέα κάνουμε, τι σπορ κάνουμε! Δηλαδή είμαστε σαν φιλαράκια. Δεν είναι μια άψυχη αίθουσα που μπαίνει ο πελάτης, κόβει το εισιτήριο και βγαίνει απ’ την πίσω πόρτα και χάνεται. Υπάρχει μια ανθρώπινη φιλική σχέση και αυτό δημιούργησε τον θρύλο του Ideal. Επίσης ο κινηματογράφος αυτός αγαπήθηκε επειδή έχει προδιαγραφές πολύ υψηλού επιπέδου. Έχει τις υπέροχες καρέκλες από το εργοστάσιο Kinett της Γαλλίας, την τεράστια οθόνη που είναι 150 τετραγωνικά - που είναι η μεγαλύτερη στην Ελλάδα, τις υπέροχες τοιχογραφίες του Άγγελου Αντωνόπουλου, που θα είναι εδώ σήμερα να τις υπογράψει, τα ηχητικά συστήματα, τη μηχανή προβολής 3D... Η ατμόσφαιρα, οι άνθρωποι, όλα μαζί είναι. Δεν είναι μόνο το κτίσμα. Είναι όλα μαζί.

Τι έχετε να πείτε σε όλους τους θεατές που έχουν περάσει από το Ideal όλα αυτά τα χρόνια;
Θέλω να τους πω ευχαριστώ. Γιατί μιλάμε για αριθμούς πολύ μεγάλους. Άν μετρήσεις αυτά τα 102 χρόνια πόσοι εκατομμύρια θεατές περάσαν από εδώ... Γιατί παλιά αρχίζαμε στις δέκα το πρωί τις προβολές. Μετά είχαμε τα μεταμεσονύχτια που παίζαμε μέχρι τις τέσσερις τα ξημερώματα. Έχουν περάσει εκατομμύρια άνθρωποι από αυτή την αίθουσα. Γι’ αυτό έγινε και αυτός ο χαμός. Θέλω να τους ευχαριστήσω όλους και να τους πω να πηγαίνουν σινεμά. Να μην εγκλωβιστούν μέσα στο σαλόνι βλέποντας τηλεόραση και ταινίες από το κινητό και από όλα αυτά τα περίεργα μέσα. Η πραγματική θέση του θεατή είναι στη μεγάλη οθόνη και εκεί είναι και η αξία της ταινίας. Είπε κάτι πολύ ωραίο ο Κώστας Γαβράς που μ’ άρεσε. Σε μια συγκέντρωση, του είπε μια παρέα: «Είδαμε την τάδε ταινία σας στο τάμπλετ». Και τους απάντησε ο Γαβράς: «Καλύτερα να μην τη βλέπατε γιατί έτσι δεν καταλάβατε την αξία της ταινίας, τον κόπο της ταινίας, τους ανθρώπους που παίξανε, τα έξοδα που γίνανε, τα κουστούμια που ράψαμε, τα σκηνικά που φτιάξαμε... Δεν καταλάβατε τίποτα». Μου άρεσε πάρα πολύ αυτή η δήλωση του Γαβρά που δείχνει πώς υποτιμάται το προϊόν όταν δεν βλέπεται στον σωστό χώρο και στις σωστές διαστάσεις.

Ευχαριστούμε για όσα κάνατε για την τέχνη μέσα από το Ideal, κύριε Σπέντζο. Να είστε καλά.
Εγώ σας ευχαριστώ για την παρουσία σας εδώ απόψε.

Ο άνθρωπος που για 30 χρόνια εργάστηκε ως μηχανικός προβολής στον κινηματογράφο ΙΝΤΕΑΛ

Ο κύριος Λάζαρος είναι ένας παλαίμαχος κινηματογραφιστής που επί 30 χρόνια χειριζόταν τη μηχανή που έδινε εικόνα στη μεγάλη οθόνη. Με τη μαγκούρα του και με αργά βήματα ανέβηκε για μια τελευταία φορά στο προβολείο και άρχισε να χειρίζεται τα μηχανήματα σαν να μην πέρασε μία μέρα.

Πόσα χρόνια ήσασταν μηχανικός προβολής στο Ιντεαλ;
Ήμουν από το 1985 μέχρι το 2015.

Τι γευση σας αφήνει το κλείσιμο του Ideal;
Πικρή. Λυπάμαι που κλείνει ο κινηματογράφος. Στεναχωρέθηκα. Όσο να ‘ναι έζησα μια ζωή εδώ μέσα.

Τι νιώθετε τώρα που ξαναμπήκατε στο προβολείο μετά από τόσα χρόνια;
Μου έχει λείψει ο χειρισμός της μηχανής, αλλά μεγαλώσαμε πια. Ό,τι μπορούσαμε να δώσουμε, το δώσαμε. Έμαθα βέβαια να χειρίζομαι και το ψηφιακό μηχάνημα, αλλά δεν συγκρίνεται με το αναλογικό. Το φιλμ έχει άλλη ομορφιά. Το ψηφιακό μηχάνημα είναι τεμπελίδικο. Πατάς ένα κουμπί και γίνεται η προβολή. Ενώ με την αναλογική μηχανή πρέπει να είσαι από πάνω της συνέχεια. Είναι τέχνη.

Η ταμίας του ΙΝΤΕΑΛ μοιράζεται τις αναμνήσεις της

Η κυρία Αριστέα ήταν ταμίας στο Ideal για 20 και πλέον χρόνια. Φανερά συγκινημένη, μας μίλησε για τις αναμνήσεις της από τις νύχτες που δούλευε πίσω από το ταμείο.

Ξαναμπήκατε στο Ταμείο από τότε που σταματήσατε;
Με έπεισαν και ξαναμπήκα πριν από λίγες μέρες για τις ανάγκες ενός ντοκιμαντέρ που γυρίζεται για το Ideal αυτόν τον καιρό. Δεν έχει βγει ακόμα. Κάνουν ακόμα γυρίσματα. Είναι εδώ και απόψε και γυρνάνε πλάνα.

Γιατί πιστεύετε ξεχώρισε το Ideal από όλους τους άλλους κινηματογράφους της Ελλάδας;
Ο κινηματογράφος αυτός δεν είναι ένας απλός κινηματογράφος. Έγινε σύμβολο γιατί ξεκίνησε με αυτή τη λάμψη από το 1921. Δεν ήταν ποτέ ένας συνηθισμένος κινηματογράφος και αυτό το κράτησε μέχρι σήμερα. Και η οικογένεια Σπέντζου βέβαια που ήταν διαχειρίστρια τόσες δεκαετίες, επένδυσε σε αυτόν τον κινηματογράφο. Έριξε πάνω του πολλά λεφτά και τον κράτησε σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο.

Η προβολή άρχισε. Το «Pulp Fiction» του Κουέντιν Ταραντίνο -πλέον με 4k ανάλυση- ψυχαγώγησε τους θεατές. Το Ideal για μιά τελευταία φορά επιτέλεσε τον σκοπό του. Μετά την προβολή, το κοινό ξέσπασε σε χειροκροτήματα και η αίθουσα άρχισε να αδειάζει υπό τους ήχους του «My Way» που έπαιζε στη διαπασών. Η αίσθηση ότι αυτή είναι η τελευταία προβολή, έφερνε σε όλους μία συγκίνηση και αμηχανία. Δεν μπορούσαμε πια να πούμε «Τα λέμε εδώ το άλλο Σάββατο». Τα φώτα της αίθουσας έκλεισαν αυτή τη φορά για πάντα. Κρατάμε όμως τις αναμνήσεις που δύσκολα θα ξεχαστούν γιατί τo Ideal θα μείνει στην ιστορία ως η πιο εμβληματική αίθουσα της Ελλάδας. Αντίο Ιντεάλ μας, 1921-2023.