Κινηματογραφος

May December: Η ερμηνευτική κόντρα μεταξύ Τζούλιαν Μουρ και Νάταλι Πόρτμαν

Τα μοτίβα του φαινομενικά αδιατάρακτου σεναρίου στρέφονται γύρω από τις προσδοκίες και τις επιθυμίες των ηρώων αλλά και τα καίρια ηθικά και ψυχολογικά ζητήματα

Κωνσταντίνος Καϊμάκης
ΤΕΥΧΟΣ 893
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

May December: Κριτική για την ταινία σε σκηνοθεσία Τοντ Χέινς

Έχουν περάσει αρκετά χρόνια μετά από το σκάνδαλο που προκάλεσε το ρομάντζο της τότε 36χρονης Γκρέισι (Τζούλιαν Μουρ) και του 13χρονου Τζόι (Τσαρλς Μέλτον). Πλέον το ζευγάρι ζει μια φαινομενικά ειδυλλιακή ζωή σε προάστιο πόλης του αμερικανικού Νότου και προετοιμάζεται για την τελετή αποφοίτησης των 18χρονων δίδυμων παιδιών τους. Η οικογενειακή τους γαλήνη θα διακοπεί από την έλευση της Ελίζαμπεθ (Νάταλι Πόρτμαν), μιας δημοφιλούς τηλεοπτικής ηθοποιού που θέλει να κάνει την έρευνά της για τον επερχόμενο ρόλο της ως Γκρέισι, σε μια ταινία που ετοιμάζεται να γυρίσει το Χόλιγουντ με θέμα τον έρωτα που συντάραξε τη χώρα πριν από 24 χρόνια. Το ζευγάρι ανοίγει την πόρτα του σπιτιού του για τη διάσημη σταρ, ευελπιστώντας να αποδώσει την αληθινή ιστορία του.
 
Μια φαινομενικά συμβατική γραμμή αφήγησης χαράζει το νέο φιλμ του Τοντ Χέινς («Carol», «I’m not there»). Όμως πίσω από αυτή την χαμηλών τόνων –και ύπουλα υποτονική– αφηγηματική ανάπτυξη κρύβεται ένας αιχμηρός κοινωνικός προβληματισμός. Τα μοτίβα του φαινομενικά αδιατάρακτου σεναρίου στρέφονται γύρω από τις προσδοκίες και τις επιθυμίες των ηρώων αλλά και τα καίρια ηθικά και ψυχολογικά ζητήματα που τους συνοδεύουν. Ζητήματα που ενίοτε μετατρέπονται σε διλήμματα που αφορούν στην επίφαση ευτυχίας των μικροαστικών κοινοτήτων όπου όλοι οι κάτοικοι συμβιώνουν σε μια ηρεμία που δεν την ταράζει τίποτα. Εκτός κι αν σκάσει μια βόμβα σαν αυτή του Pet Shop Romance, όπως τη βάφτισαν οι κίτρινες φυλλάδες όταν πιάστηκε στα πράσα το ζευγάρι των αταίριαστων εραστών στις αποθήκες του μαγαζιού που εργάζονταν και οι δύο. Όμως άλλο θέμα είναι η βιτρίνα κι άλλο εκείνο που πραγματικά συμβαίνει πίσω από τους τοίχους ή στους κήπους των φροντισμένων μονοκατοικιών.
Ο ρηξικέλευθος Aμερικανός σκηνοθέτης κριτικάρει ύπουλα τη διττή πραγματικότητα των κεντρικών χαρακτήρων. Από τη μία υπάρχει ο σκοτεινός πυρήνας ενός παράδοξου έρωτα που έχει αρκετές ενοχλητικές για την πουριτανική κοινωνία πλευρές –ακόμη και μετά από τόσα χρόνια δεν έχουν σταματήσει οι γκροτέσκες εκδηλώσεις δυσαρέσκειας από κάποιους αγνώστους που αφήνουν δέματα με περιττώματα έξω από το σπίτι του ζευγαριού–, κι από την άλλη αναπτύσσεται μια κυνική κατάθεση εκ μέρους του Χέινς για τη σόου μπιζ και τη στάση των ανθρώπων της τέχνης απέναντι σε ζητήματα αντικομφορμισμού και κοινωνικών σκανδάλων. Η αίσθηση πως παρακολουθούμε μια σαπουνόπερα εξυπηρετεί απόλυτα τις προθέσεις του σκηνοθέτη, που επιλέγει όχι μόνο να αφηγηθεί μια βιτριολική ιστορία που ταράζει την ηρεμία της καθεστηκυίας τάξης, αλλά να ανιχνεύσει τα σημάδια παρακμής της.
Στο φιλμ τα όρια μεταξύ καταπίεσης, εκμετάλλευσης και σχέσεων εξουσίας μεταξύ των πρωταγωνιστών είναι τόσο λεπτά όσο και οι εύθραυστες σχέσεις τους. Η ένταση που υποβόσκει συνεχώς δεν εκδηλώνεται ποτέ, ακόμη και όταν η σταρ συναντά τον «κατεστραμμένο» Τζέφρι, κολλητό του Τζόι όταν ήταν παιδιά αλλά και γιο της Γκρέισι από τον πρώτο της γάμο. Στο επιδέξιο ψυχολογικό παιχνίδι του Χέινς όλοι οι χαρακτήρες είναι δοσμένοι άψογα, όμως οι ερμηνείες των Νάταλι Πόρτμαν και Τζούλιαν Μουρ είναι εκείνες που συναρπάζουν.