- CITY GUIDE
- PODCAST
-
28°
Οπενχάιμερ: ένα έπος γύρω από τις ανθρώπινες αποφάσεις
Η ταινία του Νόλαν θυμίζει την πολυεπίπεδη αφήγηση του Τέρενς Μάλικ και την ψυχεδέλεια του Όλιβερ Στόουν της δεκαετίας του 1990
Οπενχάιμερ: Η ταινία του Κρίστοφερ Νόλαν επικεντρώνεται στο ανθρώπινο πρόσωπο του Ρόμπερτ Οπενχάιμερ και άλλων ιστορικών ανθρώπων
Έχουν γυριστεί πάνω από δέκα ταινίες γύρω από τον Ρόμπερτ Οπενχάιμερ και γύρω από την κατασκευή της ατομικής βόμβας μέσω του «Σχεδίου Μανχάτταν». Αλλά, το έπος του Κρίστοφερ Νόλαν —ο οποίος μας έχει συνηθίσει σε επικές ταινίες: «Δουνκέρκη», «Tenet», «Ιnterstellar»—, που σήμερα κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα του, επικεντρώνεται στο ανθρώπινο πρόσωπο των ηρώων. Η τρίωρη βιογραφία του Αμερικανού ατομικού επιστήμονα είναι μια ταινία για πρόσωπα που μιλάνε πολύ, ακούνε, αντιδρούν σε καλά και άσχημα νέα. Μερικές φορές χάνονται στις σκέψεις τους· ιδιαίτερα ο ίδιος ο Οπενχάιμερ, ο επικεφαλής της ομάδας ανάπτυξης πυρηνικών όπλων στο Λος Άλαμος ο οποίος απέκτησε το παρατσούκλι «Αμερικανός Προμηθέας». Ο Nόλαν και ο συνήθης συνεργάτης του, ο Ολλανδός διευθυντής φωτογραφίας Hoyte van Hoytema, χρησιμοποιούν το σύστημα IMAX όχι μόνο για να απαθανατίσουν το μεγαλείο των πανοραμικών παραστάσεων της ερήμου του Νέου Μεξικού, αλλά για να αντιπαραβάλουν την εξωτερική ψυχραιμία στην εσωτερική αναταραχή του Oπενχάιμερ. Πρόκειται για το πορτρέτο ενός λαμπρού μαθηματικού, μιας ιδιοφυΐας με παρορμητικό χαρακτήρα ο οποίος έγινε αιτία ταραχών στην ιδιωτική του ζωή και που ταυτοχρόνως κατέστησε τη συνεισφορά του στον πολιτισμό ένα τρομερό ηθικό πρόβλημα. Ο Οπενχάιμερ (Cillian Murphy) κοιτάζει μερικές φορές απευθείας στον φακό, χαμένος σε αναμνήσεις, φαντασιώσεις και εφιάλτες: στην ταινία, τα κοντινά πλάνα των προσώπων διακόπτονται από φλας γεγονότων που δεν έχουν συμβεί ή που έχουν ήδη συμβεί· εικόνες με φλόγες, συντρίμμια και μικρότερες εκρήξεις αλυσιδωτών αντιδράσεων που μοιάζουν με σειρές από κροτίδες. Στο φόντο είναι η έρημος, ένα συμβολικό τοπίο που μοιάζει να προοιωνίζει το μέλλον της κατεστραμμένης ανθρωπότητας.
Γύρω από τον Οπενχάιμερ, κινούνται σημαντικά πρόσωπα όπως ο στρατηγός Λέσλι Γκρόουβς (Matt Damon), στρατιωτικός επόπτης στο Λος Άλαμος, η Kίττυ, σύζυγος του Ρόμπερτ (Emily Blunt) που, αν την είχε ακούσει θα είχαν αποτραπεί πολλές καταστροφές και ο Λιούις Στράους, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (Robert Downey, Jr.) που περιφρονούσε τον Οπενχάιμερ για πολλούς λόγους, μεταξύ των οποίων για την αποστασιοποίησή του από τις εβραϊκές του ρίζες. Ο Στράους πέρασε αρκετά χρόνια προσπαθώντας να εκτροχιάσει την καριέρα του Oπενχάιμερ: η ιστορία του θα μπορούσε να γίνει ξεχωριστή ταινία γύρω από τη μικροπρέπεια, μετριότητα και τον φθόνο. Ο Στράους μοιάζει με τον Σαλιέρι μπροστά στον Μότσαρτ: δεν έπαυε να υπενθυμίζει με αξιολύπητο τρόπο στους άλλους ότι παλιά σπούδαζε κι εκείνος φυσική κι ότι είναι καλός άνθρωπος ενώ ο Οπενχάιμερ ήταν μοιχός και κομμουνιστής. Σύμφωνα με το σενάριο της ταινίας, ο Στράους ήταν εκείνος που διέρρευσε το αρχείο του FBI για τις προοδευτικές και κομμουνιστικές επαφές του Οπενχάιμερ σε κάποιον ο οποίος στη συνέχεια ενημέρωσε τον διευθυντή του FBI, J. Edgar Hoover.
Aν και ο Νόλαν δείχνει τι κάνει η ατομική βόμβα στον άνθρωπο, δεν αναδημιουργεί τις ρίψεις των βομβών στην Ιαπωνία: οι θεατές που θα ήθελαν έναν πιο άμεσο απολογισμό της καταστροφής της Χιροσίμα ίσως απογοητευτούν. Εξάλλου, το ερώτημα αν οι βόμβες έπρεπε να πέσουν γιατί η Ιαπωνία δεν θα παραδινόταν με άλλο τρόπο παραμένει αναπάντητο, αν και ο Οπενχάιμερ επέμενε ότι εκείνη τη στιγμή η Ιαπωνία είχε ήδη γονατίσει και θα είχε συνθηκολογήσει χωρίς να σκοτωθούν εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι. Το στοίχημα του Νόλαν είναι να δραματοποιήσει με αισθητικά τολμηρό τρόπο τη ζωή του Oπενχάιμερ και άλλων ιστορικών ανθρώπων, αφήνοντάς τα να αποκτήσουν μεταφορική και συμβολική σημασία σε έναν καμβά γύρω από τα μυστήρια και τον απρόβλεπτο αντίκτυπο των ανθρώπινων αποφάσεων. Το εντυπωσιακό με την ταινία του είναι το πώς δείχνει —συχνά μέσα από τα στοιχειωμένα, αδιαφανή μάτια του Murphy— την επίδραση της προσωπικότητας και των αποφάσεων του Oπενχάιμερ στους άλλους, από τα μέλη της ομάδας ανάπτυξης ατομικής βόμβας του (συμπεριλαμβανομένου του Edwin Teller που ήθελε να δημιουργήσει την πολύ ισχυρότερη βόμβα υδρογόνου, πράγμα που έκανε τελικά), μέχρι την ταλαιπωρημένη Kίττυ και την ερωμένη του, την Τζιν Τάτλοκ, την οποία υποδύεται η Florence Pugh (θυμίζει άραγε λίγο την Gloria Grahame;)
Και η σκηνοθεσία του «Οπενχάιμερ» κάτι θυμίζει: ίσως τον Τέρενς Μάλικ —τουλάχιστον στη μη γραμμικότητα, στην πολυδιάσπαση αφήγηση— ή και τον ψυχεδελικό Όλιβερ Στόουν της δεκαετίας του 1990, ακόμα και τον Στάνλεϊ Κιούμπρικ και τον Μάικλ Μαν. Αλλά ως φυσική εμπειρία, η ταινία του Νόλαν είναι κάτι εντελώς διαφορετικό· και παρότι ακούστηκαν παράπονα για τη διάρκειά της, η ιστορία είναι τόσο πολυεπίπεδη ώστε οι τρεις ώρες φαίνονται λίγες. Εξάλλου, η σειρά «Οπενχάιμερ» του Πίτερ Πρινς που προβλήθηκε το 1980 με πρωταγωνιστή τον Sam Waterston αποτελούταν από 7 ωριαία επεισόδια, ενώ η σειρά «Μανχάτταν» (2014-2015) αποτελούταν από 23 επεισόδια. Στην πραγματικότητα, αν θέλει κανείς να δει μια βιογραφία, η τηλεοπτική σειρά με τον Waterston είναι πιο κατάλληλη από τη φετινή ταινία του Νόλαν, διότι αφηγείται με γραμμικό τρόπο τη ζωή του Οπενχάιμερ, από τη Νέα Υόρκη των αρχών του 20ού αιώνα, στο Χάρβαρντ και στο Κέμπριτζ, στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και στα βάθη την κβαντικής φυσικής: έτσι κι αλλιώς, ο Οπενχάιμερ, που πέθανε το 1967, ταυτίστηκε με εξήντα χρόνια ιστορίας των Ηνωμένων Πολιτειών και του κόσμου, επηρεάζοντας την ανθρωπότητα ακόμα και μετά τον θάνατό του.
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Έκανε μόλις 11 εκατομμύρια δολάρια ενώ το budget της ταινίας ξεπερνάει τα 100 εκατομμύρια
Η σειρά αυτή - 400 ταινίες μέχρι σήμερα-, είναι από τις μακροβιότερες στην ελληνική τηλεόραση
Παγκόσμια πρεμιέρα στη Μόστρα 36 χρόνια μετά τον εμβληματικό «Σκαθαροζούμη»
Μήνυμα εξωστρέφειας με όχημα ταινίες που διακρίθηκαν στις αγορές του κόσμου
Η θρυλική σκηνή του εστιατορίου στον «Νονό»
Με πρωταγωνιστές τους Πολ Μέσκαλ, Πέδρο Πασκάλ και Ντένζελ Γουάσινγκτον
Ο ηθοποιός είχε χάσει τις αισθήσεις του για 20 συνεχόμενες μέρες
Οι ταινίες που έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε στα Θερινά Σινεμά φέτος το καλοκαίρι σε 4Κ
Μια οδυνηρή απόδειξη της δύναμης της αγάπης απέναντι στην κοινωνική αδικία
Όσο περισσότερο χωνεύεται μέσα μου, τόσο περισσότερες αφορμές βρίσκω για να την επικροτήσω
Το πρώτο trailer της ταινίας μόλις κυκλοφόρησε
Δεν λάμπουν μόνο για την υποκριτική τους ικανότητα αλλά και για το μυαλό τους
Συνέντευξη με τον πολυβραβευμένο μοντέρ που τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται με τον Γιώργο Λάνθιμο
Σίγουρα πολλοί από αυτούς δεν μπορούν καν να δουν τις εν λόγω ταινίες
Η επιστροφή της Πρώτης Οικογένειας της Marvel στη μεγάλη οθόνη πλησιάζει
Σημαντικές διακρίσεις και για τη «Φόνισσα» - Αναλυτικά οι νικητές των «ελληνικών Όσκαρ»
Κορυφαία νουάρ από τη Νότιο Κορέα, μοντέρνα, κλασικά και πολυβραβευμένα, περιλαμβάνει το αφιέρωμα K-Crime που ξεκινάει σήμερα
Στη σειρά του Channel 5 «The Au Pair»
Ένα αστικό θρίλερ με νουάρ αποχρώσεις που κατά διαστήματα μετατρέπεται σε ένα ερωτικό ψυχολογικό δράμα με απρόσμενη εξέλιξη, αλλά και μια κραυγή αγωνίας για την ανάγκη ουσιαστικής επαφής
Ένα πραγματικό συμβάν που συνέβη στην Αγγλία του 1920 δίνει την έμπνευση στην Τέα Σάροκ προκειμένου να φτιάξει μια ωρολογιακής ακρίβειας μαύρη κωμωδία εποχής
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.