Κινηματογραφος

Super Mario: Πώς ένας Ιταλός υδραυλικός έγινε ο «κύριος Videogames»

Ο χαρακτήρας της Nintendo που έγινε ο super star της ποπ κουλτούρας, έχει τη δική του ιστορία

Γιώργος Δρίτσας
11’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Η ιστορία του Super Mario από το πρώτο videogame της Nintendo έως τo φετινό animation «Super Mario Bros. Η Ταινία».

Η ταινία Super Mario Bros. βρίσκεται στις αίθουσες αυτή τη στιγμή και ενώ οι fans κάθονται αναπαυτικά στα καθίσματα του σινεμά, ο νέος κινηματογραφικός Mario κάθεται στο σκαμνί. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι κανένας χαρακτήρας στην ιστορία των videogames δεν κουβαλάει τόσο μεγάλη ιστορία όσο αυτός. Το εγχείρημα της αναπαράστασής του σε αυτή την ταινία δεν είναι λιγότερο «ευαίσθητο» από κάθε κινηματογραφική εμφάνιση του Ιησού.

Super Mario: Η ιστορία του μουστακαλή υδραυλικού της Nintendo

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, η Nintendo ήταν κυρίως γνωστή ως κατασκευαστής τραπουλόχαρτων και παιχνιδιών arcade. Ωστόσο, η τύχη της εταιρείας άρχισε να αλλάζει με την κυκλοφορία του Famicom, μιας οικιακής κονσόλας που θα γινόταν τελικά γνωστή στη Δύση ως Nintendo Entertainment System (NES).

Ένα από τα βασικά πρόσωπα πίσω από το Famicom ήταν ένας σχεδιαστής ονόματι Σιγκέρου Μιγιαμότο. Ο Μιγιαμότο είχε ένα βαθύ πάθος για τα παιχνίδια και στο παρελθόν είχε δουλέψει σε αρκετούς από τους τίτλους arcade της Nintendo, συμπεριλαμβανομένου του «Donkey Kong». Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του «Donkey Kong», ο Μιγιαμότο δημιούργησε έναν χαρακτήρα με το όνομα Jumpman, ο οποίος τελικά θα γινόταν o Mario.

Στο αρχικό παιχνίδι «Donkey Kong», ο Mario ήταν ένας ξυλουργός που έπρεπε να σώσει τη φίλη του Pauline από τα νύχια του γιγάντιου γορίλα Donkey Kong. Ενώ το παιχνίδι ήταν επιτυχία στα arcades, ο Μιγιαμότο πίστευε ότι υπήρχαν ακόμη περισσότερες δυνατότητες στον Mario και αποφάσισε να δημιουργήσει ένα αυτόνομο παιχνίδι για αυτόν.

Το αποτέλεσμα ήταν το «Super Mario Bros.», που κυκλοφόρησε το 1985 για τo NES. Το παιχνίδι είχε τεράστια επιτυχία και βοήθησε να καθιερωθεί το NES ως η κυρίαρχη κονσόλα της γενιάς του. «Το Super Mario Bros.» ήταν ένα side-scrolling platformer στο οποίο οι παίκτες έλεγχαν τον Mario καθώς έτρεχε, πηδούσε και απέφευγε τα εμπόδια για να σώσει την PrincessToadstool από τον κακό Bowser.

Super Mario: Γιατί ήταν ο Mario υδραυλικός και γιατί βαφτίστηκε Mario;

Ο χαρακτήρας που τώρα γνωρίζουμε ως «Mario» ονομαζόταν αρχικά «Jumpman» στο παιχνίδι «Donkey Kong», το οποίο κυκλοφόρησε το 1981. Το όνομα «Mario» προέκυψε όταν ο ιδιοκτήτης της αποθήκης της Nintendo της Αμερικής, Mario Segale, επισκέφτηκε τα γραφεία της εταιρείας, απαιτώντας το ληξιπρόθεσμο ενοίκιο. Το προσωπικό της Nintendo είδε μια ομοιότητα μεταξύ του Segale και του Jumpman και αποφάσισε να δώσει το όνομά του στον χαρακτήρα. Αυτή η ιστορία έχει επιβεβαιωθεί από πολλά στελέχη της Nintendo, συμπεριλαμβανομένου του Σιγκέρου Μιγιαμότο, του δημιουργού του Mario. Από εκείνο το σημείο και μετά, ο χαρακτήρας ήταν γνωστός ως Mario σε όλες τις επόμενες εμφανίσεις του σε βιντεοπαιχνίδια.

Όταν δημιουργούσαν τον χαρακτήρα του Mario, ο Σιγκέρου Μιγιαμότο και η ομάδα του ήθελαν να του δώσουν μια δουλειά που θα τον έκανε πιο προσιτό.

Σύμφωνα με μια συνέντευξη στο USA Today, ο Σιγκέρου Μιγιαμότο, ο δημιουργός του «Super Mario», δήλωσε ότι έκανε τον πρωταγωνιστή υδραυλικό επειδή το παιχνίδι διαδραματίζεται σε υπόγειες σήραγγες και σκέφτηκε ότι ένας υδραυλικός θα ήταν ο πιο κατάλληλος χαρακτήρας για αυτό το περιβάλλον. Ανέφερε επίσης ότι ήθελε να δημιουργήσει έναν προσιτό, γειωμένο χαρακτήρα και ένας υδραυλικός φαινόταν κατάλληλος για αυτό. Επιπλέον, ο Μιγιαμότο ανέφερε ότι άντλησε έμπνευση από τις δικές του εμπειρίες μεγαλώνοντας σε μια μικρή πόλη, όπου έβλεπε συχνά υδραυλικούς να φτιάχνουν σωλήνες και να εργάζονται σε άλλες εργασίες συντήρησης του σπιτιού. Κάνοντας τον Mario υδραυλικό, ο Μιγιαμότο κατάφερε να δημιουργήσει έναν αξιόλογο και εμβληματικό χαρακτήρα που θα είχε απήχηση στους παίκτες σε όλο τον κόσμο.

Ο δημιουργός εξήγησε επίσης ότι το μουστάκι του Mario προστέθηκε για να κάνει τη μύτη του πιο ορατή, καθώς ήταν δύσκολο να σχεδιάσεις μια λεπτομερή μύτη στις οθόνες χαμηλής ανάλυσης των πρώτων βιντεοπαιχνιδιών. Το μουστάκι έδινε επίσης στον Mario μια ξεχωριστή εμφάνιση που τον βοήθησε να ξεχωρίσει από άλλους χαρακτήρες βιντεοπαιχνιδιών της εποχής. Ο Μιγιαμότο πρόσθεσε ότι η συνολική σχεδίαση του Mario ήταν εμπνευσμένη από τον στερεότυπο Ιταλό υδραυλικό, με τη στιβαρή κατασκευή του, τα αγριωπά χαρακτηριστικά του προσώπου του και το εργατικό ντύσιμο.

Σύμφωνα με μια συνέντευξη στο All Tech Considered, ο Σιγκέρου Μιγιαμότο, ο δημιουργός του Mario, εξήγησε λεπτομερώς τον σχεδιασμό του χαρακτήρα. Δήλωσε ότι το εμβληματικό κόκκινο καπέλο και οι μπλε φόρμες του Mario επιλέχθηκαν λόγω των περιορισμών της τεχνολογίας που χρησιμοποιήθηκε στα πρώτα βιντεοπαιχνίδια. Η χρωματική αντίθεση βοήθησε στο να ξεχωρίσει ο Mario στην οθόνη και οι φόρμες του έδωσαν μια ξεχωριστή εμφάνιση ενώ επέτρεψαν την εύκολη κίνηση των ποδιών του. Το καπέλο προστέθηκε αρχικά επειδή ο Μιγιαμότο δυσκολευόταν να σχεδιάσει ρεαλιστικά μαλλιά και επέτρεπε επίσης στους παίκτες να δουν ποια κατεύθυνση έβλεπε ο Mario.

Ο Super Mario όμως ήταν πρωταγωνιστής βιντεοπαιχνιδιού. Όποια κι αν ήταν η ιδέα πίσω από το design του χαρακτήρα, ο Ιταλός υδραυλικός δε θα γινόταν παγκόσμιο σύμβολο χωρίς ένα διασκεδαστικό videogame.

Τι κάνει τα παιχνίδια «Super Mario Bros.» τόσο εξαιρετικά

Θα μπορούσαμε να αφιερώσουμε σελίδες επί σελίδων μόνο σε αυτό το ερώτημα. Ο Κωνσταντίνος Δημόπουλος, game urbanist, game designer, επικεφαλής των σπουδών videogamesστη SAE Institute of Technology της Αθήνας (και μέχρι πρότινος καθηγητής μου στο Game Design) μας δίνει μια συμπυκνωμένη απάντηση:

«Η σειρά των “Super Mario Bros.” δεν είναι απλώς κάποια καλοφτιαγμένα παιχνίδια που έτυχε να κάνουν επιτυχία. Είναι μια σειρά από εξαιρετικά παιχνίδια τα οποία επιδεικτικά αγνοούν τις όποιες επιταγές της αγοράς και μπορούν να διασκεδάσουν ουσιαστικά. Ταυτόχρονα, όπως αποδεικνύει και η ταινία, ο φαινομενικά απλοϊκός κόσμος τους μόνο τέτοιος δεν είναι.»

Πράγματι, ο Μιγιαμότο ανέκαθεν απεχθανόταν τα trends στην ανάπτυξη βιντεοπαιχνιδιών. Παράλληλα, εστίαζε πάντοτε στον ποιοτικό σχεδιασμό και την τελειοποίηση, χωρίς καινοτομία απλώς για χάριν της καινοτομίας. Τα παιχνίδια «Super Mario Bros.» πάντοτε έθεταν ως ύψιστη προτεραιότητα τη διασκέδαση του παίκτη. Η εύκολη κατανόησή τους διευρύνει την πρόσβαση σε κάθε ηλικία, αλλά η βαθύτητα του περιεχομένου τους τα καθιστά ικανοποιητικά ακόμα και για τους πιο σκληροπυρηνικούς fansτων platformers. Μια κρίσιμη πτυχή της Super Mario εμπειρίας, στην οποία σχεδόν πάντοτε αριστεύει η Nintendo, είναι ο σχεδιασμός της κάθε πίστας – ένας κλάδος της ανάπτυξης βιντεοπαιχνιδιών που αποκαλούμε level design.

Συνοψίζοντας, το level design στα παιχνίδια Mario θεωρείται τόσο καλό επειδή είναι προσεκτικά σχεδιασμένο για να παρέχει μια ικανοποιητική και συναρπαστική εμπειρία για τον παίκτη. Οι σχεδιαστές δίνουν προσοχή σε κάθε λεπτομέρεια, από την τοποθέτηση των εμποδίων μέχρι την οπτική και ακουστική ανατροφοδότηση που δίνεται στον παίκτη. Το αποτέλεσμα είναι ένα παιχνίδι που είναι ταυτόχρονα προκλητικό και προσβάσιμο, με επίπεδα που είναι ευχάριστο να παίζεις και να εξερευνάς.

Κάθε επίπεδο σε ένα παιχνίδι Mario έχει το δικό του μοναδικό σχέδιο και εμπόδια, διατηρώντας το παιχνίδι φρέσκο και ελκυστικό. Τα επίπεδα έχουν επίσης σχεδιαστεί για να μπορούν να επαναληφθούν, με μυστικά και κρυφές περιοχές που μπορούν να ανακαλύψουν οι παίκτες σε επόμενα playthrough.Τα επίπεδα στα παιχνίδια Mario έχουν σχεδιαστεί για να έχουν μια φυσική ροή, με προκλήσεις και εμπόδια που τοποθετούνται με τρόπο που ενθαρρύνει τον παίκτη να συνεχίσει να προχωρά. Κάθε πίστα αφηγείται μια ιστορία μέσα από το περιβάλλον και τα εμπόδια που συναντά ο παίκτης.

Την εποχή που κυκλοφόρησε το πρώτο Super Mario Bros., το visual storytelling του ξεχώριζε τρανταχτά ανάμεσα στις παραγωγές της εποχής. Γενικώς, ο οπτικός σχεδιασμός του Super Mario ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες της καθιέρωσής του. Το 1980, τα games δημιουργούνταν σχεδόν εξ ολοκλήρου από προγραμματιστές χωρίς φόντο σε καλλιτεχνικές ασχολίες. Τα games ήταν γέννημα ενός τεχνοκρατικού κόσμου, όχι ενός καλλιτεχνικού. Ο Σιγκέρου Μιγιαμότο δεν ήταν προγραμματιστής, αλλά καλλιτέχνης.

Η επίδραση του Super Mario στα videogames και την ποπ κουλτούρα

Το Super Mario άφησε πραγματικά αξιοσημείωτο αντίκτυπο στην ποπ κουλτούρα από την κυκλοφορία του το 1985. Αυτό το παιχνίδι όχι μόνο αναζωογόνησε τη βιομηχανία των βιντεοπαιχνιδιών, αλλά και το είδος του platformer, το οποίο έχει γίνει ακρογωνιαίος λίθος της βιομηχανίας. Οι εμβληματικοί χαρακτήρες του Mario, του Luigi, του Bowser και άλλων έχουν γίνει πολιτιστικοί θρύλοι, που λατρεύονται από εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο. Η μουσική του παιχνιδιού, που συνέθεσε ο απίστευτα ταλαντούχος Κότζι Κόντο, περιλαμβάνει μερικά από τα πιο αναγνωρίσιμα μουσικά θέματα στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Η τεράστια επιτυχία του Super Mario Bros. οδήγησε επίσης σε μια τεράστια γκάμα εμπορευμάτων, όπως ρούχα, παιχνίδια και συλλεκτικά αντικείμενα. Όχι μόνο αυτό, αλλά το παιχνίδι έχει επίσης προσαρμοστεί σε άλλα μέσα, όπως τηλεοπτικές εκπομπές και ταινίες, επεκτείνοντας περαιτέρω την εμβέλεια του franchise. Το Super Mario έχει αφήσει αναμφισβήτητο αντίκτυπο στην ποπ κουλτούρα και έχει γίνει ένας πραγματικός θρύλος στον κόσμο του gaming.

Η μετάβαση του Mario σε άλλους χώρους της ποπ κουλτούρας δεν υπήρξε πάντοτε επιτυχής. Τρανό παράδειγμα, η live action ταινία που κυκλοφόρησε στα 90s με καταστροφικά αποτελέσματα.

Η αποτυχημένη, live-action ταινία «Super Mario Bros.» κυκλοφόρησε το 1993 με πρωταγωνιστές τους Bob Hoskins, John Leguizamo και Dennis Hopper. Το κινηματογραφικό ντεμπούτο των Marioκαι Luigi σκηνοθέτησαν οι Ρόκι Μόρτον και Άναμπελ Τζάνκελ. Η ταινία απέτυχε στα μάτια των κριτικών, των fansκαι των επενδυτών, λόγω της μπερδεμένης πλοκής, της περίεργης σκηνογραφίας, των φτωχών ειδικών εφέ και της έλλειψης πιστότητας στο παιχνίδι. Παρόλα αυτά, έχει αποκτήσει το δικό της καλτ κοινό με την πάροδο του χρόνου.

Η ταινία είχε μια φουρτουνιασμένη παραγωγή, με συνεχή πισωγυρίσματα και δημιουργικές συγκρούσεις μεταξύ των κινηματογραφιστών και του στούντιο. Ο προϋπολογισμός της ταινίας ήταν περίπου 48 εκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας την μια από τις πιο ακριβές ταινίες της εποχής της. Οι σκηνοθέτες πήραν διάφορες αμφίβολες πρωτοβουλίες στη διαχείριση του αυθεντικού υλικού, συμπεριλαμβανομένης της απεικόνισης του Μανιταροβασιλείου ως δυστοπικής εναλλακτικής διάστασης και του Yoshi ως δεινόσαυρο που έμοιαζε με ένα μικρό βελοσιράπτορα (αν και ο Yoshi ήταν, πράγματι, κάποιου μη υπαρκτού είδους δεινόσαυρος).

Η επιστροφή στους κινηματογράφους: Super Mario Bros - Η Ταινία

Ενώ επιδιορθώνουν έναν αγωγό ύδρευσης, δύο υδραυλικοί από το Μπρούκλιν, ο Μάριο καιoαδελφός του Λουίτζι, μεταφέρονται μέσα από έναν μυστηριώδη σωλήνα σε έναν μαγικό νέο κόσμο. Όταν τα δύο αδέλφια χωριστούν, ο Μάριο ζει μία επική περιπέτεια αναζήτησης του Λουίτζι. Με τη βοήθεια του μανιταριού Τοντ και μετά την εντατική εκπαίδευση στη μάχη με την αρχηγό του Μανιταροβασιλείου Πριγκίπισσα Πιτς, ο Μάριο επιστρατεύει τις δικές του δυνάμεις και αναλαμβάνει δράση.

Η νέα, animated ταινία «Super Mario Bros.» είναι αναμφίβολα η πιο πιστή προσαρμογή που έχουμε δει ως τώρα. Τη σκηνοθεσία αναλαμβάνει το δυναμικό δίδυμο των Άρον Χόρβαθ και Μάικλ Τζέλενικ (Μικροί τιτάνες εμπρός!, Οι Μικροί Τιτάνες Πάνε Σινεμά) και το σενάριο ο γνώστης Μάθιου Φόγκελ («Minions2: Η Άνοδος του Γκρου», «Η Ταινία Lego 2»).

Η ταινία συγκεντρώνει ένα εκπληκτικό κωμικό καστ με τις φωνές των Κρις Πρατ («Jurassic World», «Η ταινία Lego») ως Μάριο, Τσάρλι Ντέι («It’s Always Sunny in Philadelphia») ως Λουίτζι, Άνια Τέιλορ Τζόι («Το γκαμπί της βασίλισσας») ως Πριγκίπισσα Πιτς, Κίγκαν Μάικλ Κι («Ο βασιλιάς των λιονταριών») ως Τοντ, Τζακ Μπλακ («Jumanji») ως Μπάουζερ, Σεθ Ρόγκεν («Neighbors») ως Ντόνκι Κονγκ, Φρεντ Άρμισεν («Portlandia», «Saturday Night Live») ως Κράνκι Κονγκ, Κέβιν Μάικλ Ρίτσαρντσον («AmericanDad!», «Family Guy») ως Κάμεκ και Σεμπάστιαν Μανισκάλκο («Green Book») ως Σπάικ, μαζί με τον Τσαρλς Μαρτινέ, που έχει χαρίσει τη φωνή στους χαρακτήρες του Μάριο και του Λουίτζι στα παιχνίδια Super Mario για περισσότερα από 30 χρόνια.

Την παραγωγή επιμελήθηκε ο ιδρυτής και CEO του στούντιο Illumination («Εγώ, ο Απαισιότατος», «Minions», «Τραγούδα!» και «Μπάτε σκύλοι αλέστε» franchises), Κρις Μελεντάντρι, μαζί με τον θρυλικό δημιουργό του Mario, Σιγκέρου Μιγιαμότο. Οι δυο τους αφιέρωσαν πάνω από έξι χρόνια για να ολοκληρώσουν το όραμά τους για την ταινία, που χρηματοδοτείται από τη Universal Pictures και τη Nintendo και κυκλοφορεί παγκοσμίως από τη Universal Pictures.

Super Mario Bros. Η Ταινία: Ανεπανάληπτη επιτυχία στο box office για ταινία κινουμένων σχεδίων

Η νέα ταινία animation «Super Mario Bros.» βγάζει κέρδος-ρεκόρ μέσα στο πρώτο Σαββατοκύριακο της κυκλοφορίας της. Η Illumination και η Universal κατάφεραν, όπως φαίνεται, να φέρουν εις πέραν την προσαρμογή του πιο πολύτιμου franchise της Nintendo. Τα τελικά στοιχεία δείχνουν ότι η ταινία σημείωσε το πιο κερδοφόρο ξεκίνημα όλων των εποχών για ταινία κινουμένων σχεδίων, κερδίζοντας 375,6 εκατομμύρια δολάρια σε πωλήσεις εισιτηρίων παγκοσμίως. Στις ΗΠΑ, ο Ιταλός υδραυλικός κατάφερε να ανοίξει τη χρυσή βρύση, μέσα από την οποία έρρευσαν 204,6 εκατομμύρια δολάρια σε πέντε ημέρες, με 146,4 εκατομμύρια δολάρια να εισπράττονται κατά τη διάρκεια του τριήμερου.

Η ταινία πήγε καλά και στις διεθνείς αγορές. Την Κυριακή, το ποσό υπολογιζόταν να ανέρχεται στα 173 εκατομμύρια δολάρια από 70 διαφορετικές χώρες. Ωστόσο, τα τελικά νούμερα της Δευτέρας έδειξαν ότι το πραγματικό ποσό ήταν ελαφρώς χαμηλότερο, στα 171 εκατομμύρια δολάρια. Όχι κι άσχημα.

Παρά το κόστος παραγωγής περίπου 100 εκατομμυρίων δολαρίων, το «Mario» έτυχε θετικής υποδοχής από τις οικογένειες ως επιλογή επιλογής στους κινηματογράφους, ειδικά επειδή δεν έχουν κυκλοφορήσει πολλές νέες οικογενειακές κυκλοφορίες μετά το «Γάτος Σπιρουνάτος: Η Τελευταία Επιθυμία», τον περασμένο Δεκέμβριο. Η ταινία έχει καταφέρει να συνδεθεί με ένα ευρύ κοινό πέρα ​​από γονείς με μικρά παιδιά, λόγω της νοσταλγικής της απήχησης και της θετικής της από στόμα σε στόμα. Έχει γίνει επιτυχία μεταξύ ανθρώπων κάθε ηλικίας και φύλου που μεγάλωσαν με τους χαρακτήρες του Μανιταροβασιλείου. Ωστόσο, ενώ η υποδοχή του κοινού της ταινίας ήταν θετική, οι κριτικές δεν ήταν τόσο ευνοϊκές.

Αν και η κωμική ταινία περιπέτειας για δύο υδραυλικούς του Μπρούκλιν, τον Mario και τον Luigi, που μεταφέρθηκαν στον μαγικό κόσμο του Μανιταροβασιλείου, απέσπασε τόσο πολύ κριτικές, το κοινό δεν φαινόταν να ενδιαφέρεται και εμφανίστηκε κατά πλήθος. Μάλιστα, οι θεατές του κινηματογράφου του έδωσαν ένα A Cinema Score, δείχνοντας ότι το απόλαυσαν πραγματικά. Ο αναλυτής της Comscore, Paul Dergarabedian, εντυπωσιάστηκε από την επιτυχία της ταινίας, χαρακτηρίζοντάς την ως μία από τις μεγαλύτερες υπερπαρουσίες στην πρόσφατη ιστορία και προτείνοντας ότι σηματοδοτεί το τέλος της κατάρας της προσαρμογής ταινιών βιντεοπαιχνιδιών.