Το αύριο του ελληνικού σινεμά

Ελληνικό σινεμά: Όχι πια weird

To «Μικρό ψάρι» του Γιάννη Οικονομίδη διαγωνίστηκε στο Βερολίνο, το «Xenia» του Πάνου Χ. Κούτρα έφτασε ως τις Κάννες, το «Miss Violence» του Αλέξανδρου Αβρανά κέρδισε δύο βραβεία στη Βενετία. Η «Έκρηξη» του Σύλλα Τζουμέρκα, γραμμένη και πάλι από το σκηνοθέτη και τη Γιούλα Μπούνταλη, όπως και «Η χώρα προέλευσης», διαγωνίστηκε στο Λοκάρνο. Το «Lobster» του Γιώργου Λάνθιμου είναι μία από τις πολυαναμενόμενες ταινίες της χρονιάς σε ολόκληρο τον κόσμο, η Αθηνά Τσαγγάρη και η νέα της ταινία «Chevalier» προφανώς αναμένεται σε ένα διεθνές φεστιβάλ τους επόμενους μήνες. Και τα δύο γραμμένα μαζί με τον Ευθύμη Φιλίππου, έναν από τους πιο ιδοσυγκρασιακούς, ευφυείς σεναριογράφους του σύγχρονου ελληνικού σινεμά. Είναι σαφές πως το σινεμά της χώρας μας είναι μεγαλύτερο από τα σύνορά μας και πολύ πιο ανοιχτό από οποιαδήποτε ταμπέλα θα ήθελε κανείς να του κολλήσει. Όχι πια weird, αλλά συχνά σπουδαίο και αναγνωρισμένο διεθνώς. 

Βασίλης Δογάνης

Πρωταγωνιστής στην «Έκρηξη» και σκηνοθέτης στο Παρίσι των ταραχών

Τον είχαμε γνωρίσει ως σκηνοθέτη μέσα από τη μικρού του μήκους «Le Gardien de son Frère» που προβλήθηκε πριν δύο χρόνια στο φεστιβάλ της Δράμας, αλλά φέτος εντυπωσιάζει με μια άλλη ιδιότητα την οποία, όπως λέει ο ίδιος, δεν είχε σκεφτεί να δοκιμάσει. Στην «Έκρηξη» του Σύλλα Τζουμέρκα κρατά το βασικό πρωταγωνιστικό ρόλο δίπλα στην Αγγελική Παπούλια και μεταμορφώνεται σε ιδανικό πρωταγωνιστή με φιζίκ και ταλέντο σταρ. Στο φεστιβάλ του Λοκάρνο, όπου η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της, ο μεγαλωμένος στη Γαλλία Βασίλης Δογάνης έκανε αίσθηση, όμως ο ίδιος λέει πως αυτό που τον ενδιαφέρει είναι η θέση του πίσω από την κάμερα. Στις Νύχτες Πρεμιέρας τον Σεπτέμβρη προβλήθηκε η νέα του μικρού μήκους «Journee d’ Appel», ενώ πίσω στο Παρίσι ο Βασίλης ετοιμάζει ήδη την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία που παίρνει την αφορμή της από τις ταραχές που ξέσπασαν στα γαλλικά προάστια το 2005.

Σοφία Κόκκαλη, Πηνελόπη Τσίλικα

Από τη «Μικρά Αγγλία» στις μεγάλες παραστάσεις και, ίσως, στα Όσκαρ

Πιθανότατα ο χαρακτηρισμός θα τις ακολουθεί για λίγο καιρό ακόμη. Η Πηνελόπη και η Σοφία άλλωστε χρωστάνε πολλά στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη, οπότε δεν νομίζουμε ότι το γεγονός τις ενοχλεί. Ήταν και οι δύο εξαιρετικές, κερδίζουν ακόμη βραβεία για τις ερμηνείες τους (το τελευταίο στις Νύχτες Πρεμιέρας) και το φιλμ βάζει πλώρη για τη δύσκολη ρότα των Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, οπότε οι δυο τους δεν έχουν εγκαταλείψει αυτό το καλοτάξιδο πλοίο ακόμη. Όμως και οι δύο έχουν ήδη κάνει σταθερά βήματα μπροστά. Η Πηνελόπη είναι σε πρόβες για το «Συγχωρεσέ με» στο Εθνικό Θέατρο σε σκηνοθεσία Ακύλλα Καραζήση, η Σοφία Κόκκαλη εμφανίζεται στην «Ηλέκτρα» του Πέτρου Σεβαστίκογλου και στο «Επτά θυμοί» του Χρήστου Βούπουρα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η «Μικρά Αγγλία» μοιάζει όντως μικρή για να χωρέσει δύο από τις καλύτερες νέες ηθοποιούς της χώρας μας. 

Σοφία Εξάρχου

Μια ταινία για το παρηκμασμένο Ολυμπιακό Χωριό της Αθήνας επιλέγεται από το Sundance

Αυτές τις μέρες το Ολυμπιακό Χωριό, κάποτε λαμπρό κέντρο των Αγώνων του 2004 και μετά έρμαιο εγκατάλειψης και παρακμής, θα γνωρίσει μια ανέλπιστη έκλαμψη ζωής. Η πρώτη μεγάλου μήκους της Σοφίας Εξάρχου «Park» ξεκινά γυρίσματα ακολουθώντας την ιστορία μιας ομάδας παιδιών που ζουν εκεί δέκα χρόνια μετά του Αγώνες, σε ένα «τεχνητό» χωριό που δεν θυμίζει τίποτα από τη δόξα του παρελθόντος. Το φιλμ της Εξάρχου, πρώτη μεγάλου μήκους μετά από δύο εξαιρετικά shorts, είναι η πρώτη ελληνική ταινία που επιλέχθηκε από το Screeniwriters Lab και στη συνέχεια το Director’s Lab του φεστιβάλ του Sundance (της Μέκκας του ανεξάρτητου σινεμά που ιδρύθηκε από τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ και αναπτύχθηκε υπό την επίβλεψη ανθρώπων όπως ο Ντάστιν Λανς Μπλακ ή ακόμη κι ο Κουέντιν Ταραντίνο).

«Το ταξίδι και η δουλειά που έγινε εκεί μου έδωσαν τρομερές δυνάμεις. Ένιωσα ότι εμβάθυνα περισσότερο σε αυτό που ήθελα να πω. Το ότι έπρεπε να μοιραστώ τις ιδέες μου με όλους αυτούς τους ανθρώπους που ο καθένας έχει ένα διαφορετικό τρόπο να βλέπει τα πράγματα, με βοήθησε να δω πιο καθαρά την ιστορία και την ίδια την ταινία μου» λέει η Εξάρχου. 

Γιάννης Βεσλεμές

Ο Γιάννης Βεσλεμές αγαπάει το σινεμά όσο και τη μουσική. Προφανώς ξεκίνησε να ακούει μουσική την ίδια εποχή που άρχισε να βλέπει ταινίες και μεγαλώνοντας αποφάσισε ότι δεν χρειάζεται να διαλέξει ανάμεσα στα δύο. Έτσι γράφει μουσική με το όνομα Felizol (υπέροχη ηλεκτρονική ποπ with a twist) και γυρίζει ταινίες που φλερτάρουν με το ημίφως, τη φαντασία και το σινεμά είδους. Η πρώτη του μεγάλου μήκους είναι ένα παράδοξο βαμπιρικό love story σε μια αλλόκοτη Ελλάδα των 80s που άκουει στον τίτλο «Νορβηγία». Ο Βαγγέλης Μουρίκης βγάζει δόντια, στην πιο ιδιαίτερη (και ρομαντική ταινία της χρονιάς), «ένα φιλμ για την παρατεταμένη εφηβεία», όπως λέει ο σκηνοθέτης που έκανε την πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι και το χειμώ ετοιμάζεται για τις ελληνικές αίθουσες.

Κώστας Νικούλι, Νίκος Γκέλια

Αλβανοί γεννημένοι Έλληνες κερδίζουν την καρδιά της Ευρώπης

Ο Πάνος Χ. Κούτρας έψαχνε περισσότερο από ένα χρόνο τους πρωταγωνιστές του «Xenia», αλλά οι προσπάθειές του ευοδώθηκαν με τον πιο θεαματικό τρόπο, αφού όποιος είδε το υπέροχο φιλμ του έφυγε από την αίθουσα έχοντας τη βεβαιότητα πως είδε δύο νεαρούς σταρ να γεννιούνται μπροστά στα μάτια του. Ο Κώστας Νικούλι και ο Νίκος Γκέλια στην πρώτη τους κινηματογραφική εμφάνιση ξεκαθαρίζουν ότι ήρθαν για να μείνουν. Αλβανικής καταγωγής μα γεννημένοι και μεγαλωμένοι στην Ελλάδα, όπως και οι ήρωες που υποδύονται, ο Νίκος και ο Κώστας βρίσκουν μια καινούργια πιο δεκτική πατρίδα στην οθόνη και την κάνουν δική τους με τον καλύτερο τρόπο. 

Οι μικρο-μηκάδες

Φτιάχνουν το νέο έξυπνο ελληνικό σινεμά

Η μικρού μήκους ταινία είναι ένα αναγκαίο πρώτο βήμα, όμως δεν είναι απαραίτητα μια άσκηση ή «απαραίτητη προϋπηρεσία» για τη νέα γενιά των Ελλήνων σκηνοθετών. Στο Φεστιβάλ της Δράμας φέτος, στις Νύχτες Πρεμιέρας, όπου μπορείς να δεις το μεγαλύτερο κομμάτι των ταινιών που γυρίστηκαν μέσα στην κάθε χρονιά, ανακαλύπτεις σταθερά δημιουργούς που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τους «μεγάλους» συναδέλφους τους πέρα από τη διάρκεια των ταινιών τους. Ο Θανάσης Νεοφώτιστος, που κέρδισε φέτος το Μεγάλο Βραβείο στη Δράμα, με την «Προσευχή», και ο Ευθύμης Kosemund Σανίδης, που κέρδισε το αντίστοιχο μεγάλο βραβείο στην Αθήνα (έχοντας περάσει από το φεστιβάλ του Λοκάρνο πριν) με το «ΙΙ», είναι δύο μόνο από τους σκηνοθέτες που δείχνουν έτοιμοι για το επόμενο βήμα. Και δεν είναι οι μόνοι: Χάρης Λαγγούσης, Κώστας Γούναρης, Αριστοτέλης Μαραγκός, Κωνσταντίνος Σαμαράς, Γαβριήλ Τζάφκας, Αλίκη Σούμα, Φοίβος Κοντογιάννης, Θανάσης Τσιμπίνης είναι μόνο μερικοί από τους σκηνοθέτες της φετινής σοδειάς για των οποίων τη συνέχεια ανυπομονούμε.