Aftersun: Πώς η σκηνοθέτρια Charlotte Wells με την πρώτη της ταινία, για τις σχέσεις γονιών - παιδιών, κέρδισε τους κριτικούς και το κοινό.
Υπάρχουν ταινίες που χτίζουν την αναμονή κοινού με πολλές συζητήσεις, εκατέρωθεν σχολιασμούς, buzz και θόρυβο πολύ πριν καν προβληθούν (και συχνά για όλους τους λάθος λόγους) και άλλες που «σκάνε» διακριτικά, γλυκά και ήσυχα, στις οθόνες, στις αίθουσες, μέσα μας και γεμίζουν ό,τι κενό βρουν με την οικειότητα των απλών, καθημερινών, συνηθισμένων στιγμών απλών, καθημερινών, συνηθισμένων σχέσεων και των απλών, καθημερινών, συνηθισμένων συναισθημάτων που αυτές γεννούν. Ταινίες που είναι απλά, καθημερινά, ήσυχα, γλυκόπικρα, διακριτικά αριστουργήματα για όλους τους σωστούς λόγους.
Στην δεύτερη αυτή κατηγορία κατατάσσουν με συνοπτικές διαδικασίες το κινηματογραφικό ντεμπούτο της 35χρονης Σκωτσέζας σκηνοθέτριας Charlotte Wells “Aftersun” κοινό και κριτικοί, heavy σινεφίλ και «απλοί» θεατές, επιτροπές βραβείων σε Μεγάλη Βρετανία και Κάννες, σχεδόν οι πάντες που θα το αφήσουν να τους τυλίξει σε μια δίνη απροσδιόριστης συγκίνησης, εκείνης της συγκίνησης που μπορεί να προκαλέσει η αναπαράσταση μιας οικείας σε εκατομμύρια ανθρώπους παιδικής ηλικίας και η ανάμνησή της.
Στο “Aftersun” τα πράγματα είναι απλά. Ο τριαντάρης Calum (Paul Mescal) και η εντεκάχρονη κόρη του Sophie (Frankie Corio) περνάνε τις διακοπές τους σε ένα μέτριο all - inclusive ξενοδοχείο της Τουρκίας, σε μία από αυτές τις προδιαγεγραμμένες περιόδους που έχουν στη διάθεσή τους οι single γονείς που δεν μένουν μόνιμα με τα παιδιά τους για να χτίσουν ή να κρατάνε ζωντανούς τους δεσμούς της γονεϊκής σχέσης. Και αυτό είναι όλο. Μερικές ημέρες ενός πατέρα και μια κόρης σε μια ηλιόλουστη γωνιά της Τουρκίας, με κάποιες μονοήμερες εκδρομές για καταδύσεις και sightseeing, μπιλιάρδο και ψυχαγωγία στις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου, κουβέντες για το σχολείο και τη δασκάλα, τη μαμά και για τη νέα δουλειά που ετοιμάζει ο μπαμπάς. Και αυτό είναι όλο. Όμως, φυσικά, δεν είναι μόνο αυτό.
Μεταξύ των στιγμιότυπων αυτής της καθημερινότητας -την οποία ανακαλεί στη μνήμη της σε θραύσματα που συχνά ακροβατούν μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας μια τριαντάχρονη Sophie με ένα μωρό να κλαίει στο διπλανό δωμάτιο- ανασαίνουν όλες εκείνες οι πυρηνικές διεργασίες και καταστάσεις που σημαδεύουν το πέρασμα από την παιδική ηλικία στην εφηβεία και από εκεί στην ενηλικότητα. Και άλλες τόσες που σημαδεύουν τον γονιό που (προσπαθεί να) συνοδεύσει το παιδί σε αυτό το πέρασμα - μέχρι το σημείο που θα του επιφυλάξει η ζωή.
Οι σκηνές της ταινίας κυλάνε η μία μετά την άλλη βρίσκοντας μια παράξενη, ευπρόσδεκτη αρμονία μέσα στην αποσπασματική τους γλώσσα. Ο ετερώνυμος εναγκαλισμός των ασκήσεων tai chi του Calum και των αδέξιων, παιδικών καταγραφών της Sophie στην καινούργια τους βιντεοκάμερα διαγράφει κύκλους γύρω από το σημείο ισορροπίας του φιλμ. Οι περιπλοκές του ταξιδιού προς την ενηλικίωση και της γονεϊκότητας συμπλέκονται με τις αθώες χαρές και τις χρυσαφένιες στιγμές τους. Το δράμα που περιμένεις συνέχεια να συμβεί δεν συμβαίνει ποτέ. Η απώλεια και οι λόγοι πίσω από αυτήν υπονοούνται σε αδιόρατα καρέ. Η ενήλικη Sophie θα προσπαθήσει να διεισδύσει σε αυτά είκοσι χρόνια αργότερα κοιτώντας ξανά τα βιντεάκια που τράβηξε σε εκείνες τις τελευταίες (;) διακοπές στην Τουρκία. Στις διακοπές που ξεκίνησαν με αντηλιακό δίπλα στην πισίνα και τελείωσαν με έναν απελευθερωτικό χορό στο μπαρ του ξενοδοχείου υπό τους ήχους του “Under Pressure” των Queen. Και αυτό είναι όλο.
Αυτή η μετατροπή μιας «αυτό είναι όλο» ιστορίας σε έργο τέχνης είναι και η μεγαλύτερη αρετή ενός φιλμ σαν αυτό. Η ακρίβεια και η ειλικρίνεια με την οποία η Charlotte Welsh εξάγει το μεδούλι της μνήμης και το αφήνει μαλακά να πέσει στο πανί και τελικά στην καρδιά του θεατή χωρίς περιττά συνοδευτικά και φιοριτούρες είναι το πολύτιμο εργαλείο της. Και το εξαιρετικό δίδυμο του Paul Mescal και της Frankie Corio είναι παραπάνω από αρκετό για να τα αναδείξει όλα αυτά όπως τους αρμόζει.
Το ”Aftersun” είναι μια ταινία φτιαγμένη από τη μαγεία των μικρών πραγμάτων που μετράει ό,τι απομένει μετά από μερικές ημέρες στον ήλιο. Μια γλυκόπικρη συμφωνία της καθημερινής ζωής – αυτής της καθημερινής ζωής μέσα από την οποία όλοι ψάχνουμε να αποκρυπτογραφήσουμε τους εαυτούς μας και εκείνους στους οποίους χρωστάμε τους εαυτούς μας, τους γονείς μας. Και αυτό είναι όλο.
Το φεστιβάλ της Αθήνας, που επιμελείται εδώ και 37 χρόνια ο κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης, συνεχίζει να αποτελεί πόλο έλξης για όλους τους κινηματογραφόφιλους
«Είναι δύσκολο να ζεις με εμφύσημα. Δυσκολεύομαι ακόμα και να πάω από τη μία άκρη του δωματίου στην άλλη. Είναι λες και περπατάς με μια πλαστική σακούλα γύρω από το κεφάλι σου»
13°
